Γιατί πολλοί Αμερικανοί αναγκάζονται να ζουν στα αυτοκίνητά τους. Εχουν δουλειά, καλό μισθό, αλλά όχι σπίτι
Oι “κρυμμένοι άστεγοι” των ΗΠΑ.Πάνω από εκατό χιλιάδες αμερικανών πολιτών κοιμούνται τα βράδια στο αυτοκινητό τους, καθώς ενώ εργάζονται, τα χρήματα που βγάζουν δεν επαρκούν για να πληρώνουν ενοίκιο ή να αγοράσουν ένα σπίτι.
Η Κρίσταλ Οντέτ χρησιμοποιεί ως «κρεβατοκάμαρα» τα πίσω καθίσματα του αυτοκινήτου της. Για να απλώσει τα πόδια της, είναι απαραίτητο να αφήσει τη μία πόρτα μισάνοιχτη και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο, καθώς οι νύχτες του φθινοπώρου είναι ήδη παγωμένες στην Ουάσιγκτον. Η κόρη της ζητάει να την κλείσει.
Το εντυπωσιακό είναι πως η Οντέτ δεν είναι άνεργη. Κερδίζει 72.000 δολάρια τον χρόνο, εργαζόμενη σε κρατική δομή ως κοινωνική λειτουργός, αλλά ένας συνδυασμός κακής τύχης, χρέους και χαμηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης (credit score) την έδιωξε από το σπίτι της στη Μπελβού του Σιάτλ, που έχει γίνει μία από τις ακριβότερες πόλεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, και έχει καταστήσει την εύρεση νέας εστίας μια οδύσσεια. Η πρόσφατη έξωση από το παλιό της σπίτι την οδήγησε σε χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων έξω από μια εκκλησία Βαπτιστών στο Κίρκλαντ.
Ετσι, το αυτοκίνητό της, η μεγαλύτερη επένδυσή της, έγινε το σπίτι όπου ζει με την κόρη της. Η οροφή εκτελεί χρέη τραπεζαρίας, το πορτ-μπαγκάζ είναι η ντουλάπα και το πάρκινγκ η αυλή τους.
Η Οντέτ βέβαια δεν είναι η μόνη. Σε πολλές πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών, οι άνθρωποι που ζουν μέσα στα οχήματά τους αποτελούν πλέον την πλειονότητα των αστέγων.
Πάρκινγκ για αστέγους
Στο Κινγκ Κάουντι, όπου κατοικεί η Οντέτ, το ποσοστό ανέρχεται σε 53% ενώ στο Λος Αντζελες ξεπερνά το 60%. Πολλοί από τους ανθρώπους αυτούς έχουν δουλειές. Στο Ντένβερ, 135 από τους 217 ανθρώπους που κοιμούνται στα ειδικά διαμορφωμένα πάρκινγκ, που ανοίγουν το ένα μετά το άλλο για να μπορούν να τους φιλοξενήσουν με ασφάλεια, είχαν το τρέχον έτος εισόδημα κατά μέσον όρο 1.500 δολάρια των μήνα. Ενα διαμέρισμα με ένα υπνοδωμάτιο κοστίζει, όμως, κατά μέσον όρο 1.655 δολάρια τον μήνα.
Στο Ντένβερ, άνθρωποι με εισόδημα 1.500 δολαρίων τον μήνα δεν βρίσκουν σπίτι – Ενα διαμέρισμα με ένα υπνοδωμάτιο κοστίζει κατά μέσον όρο 1.655 δολάρια τον μήνα.
«Είναι ειρωνικό να κερδίζω ένα θεωρητικά καλό εισόδημα και να μην μπορώ να νοικιάσω ένα σπίτι», σημειώνει η Οντέτ, «βγάζω 32 δολάρια την ώρα, ωστόσο, ακόμη δυσκολεύομαι πολύ».
Πολλά πράγματα αλλάζουν όταν πρέπει να ζήσεις μέσα σε ένα αυτοκίνητο. Η Οντέτ αναγκάζεται να μην πίνει νερό το βράδυ για να μη χρειάζεται να χρησιμοποιεί τη φορητή τουαλέτα, πράγμα που την οδηγεί σε αφυδάτωση. Αναγκάζεται να γυρίζει τις πατούσες της για να χωρέσει. Πλέον, δεν μπορεί να φορέσει τα παπούτσια του τένις.
Στον χρόνο ανάμεσα στη δουλειά και στη φροντίδα του τετράτροχου σπιτιού της, η Οντέτ έψαχνε για σπίτια. Πολλοί ιδιοκτήτες την απέρριπταν, όμως, όταν έβλεπαν τα στοιχεία σχετικά με τα χρέη της ή της ζητούσαν τεράστιες προκαταβολές, που αδυνατούσε να δώσει.
Ασφάλιστρα υγείας
Με το που έμπαινε ο μισθός στον τραπεζικό της λογαριασμό, έφευγε κατευθείαν σε χρέη, ενώ η νόσος του Κρον από την οποία πάσχει την ανάγκαζε να πληρώνει υπέρογκα ποσά σε ασφαλίσεις υγείας.
Τον περασμένο Αύγουστο, όμως, είχε ένα πολύ καλό νέο. Σχεδόν ξέσπασε σε κλάματα όταν έμαθε πως ο ιδιοκτήτης ενός σπιτιού είχε εγκρίνει την προσφορά της. Παραλίγο να το χάσει μέσα από τα χέρια της, καθώς δεν μπορούσε να έχει «καταθέσεις ασφαλείας» ύψους 2.000 δολαρίων, όπως της απαιτήθηκε.
Η εκκλησία, ωστόσο, που της είχε παραχωρήσει το πάρκινγκ στο οποίο έζησε τόσους μήνες, της πλήρωσε τελικά το ποσό και τον προηγούμενο μήνα μετακόμισε.
Μια νέα εθνική ανάγκη
Σε όλη τη χώρα τα πάρκινγκ έχουν αναλάβει χρέη «ακίνητης περιουσίας» για πολλούς ανθρώπους που αντιμετωπίζουν προβλήματα όμοια με εκείνα της κυρίας Οντέτ. Δεκάδες τέτοια πάρκινγκ έχουν ανοίξει τα τελευταία πέντε χρόνια, ενώ νέα ανακοινώνονται κάθε λίγους μήνες, ακόμη και σε πολιτείες με μικρότερο πρόβλημα στέγασης όπως η Πενσιλβάνια και η Βόρεια Καρολίνα.
Βρίσκονται διάσπαρτα στις μεσοδυτικές πολιτείες, στην Ουάσιγκτον και στη Μινεσότα. Διατρέχουν σαν «ραχοκοκαλιά» την ακτή του βορειοδυτικού Ειρηνικού, παρέχοντας ένα ασφαλές καταφύγιο για μια αυξανόμενη ομάδα εργαζόμενων Αμερικανών που βρίσκονται «κολλημένοι» σε μια μέση κατάσταση που πλέον δεν συγχωρεί. Κερδίζουν λίγα για να μπορούν να πληρώσουν ενοίκιο, αλλά πάρα πολλά για να λάβουν κρατική βοήθεια, και έχουν μετατρέψει τα αυτοκίνητά τους σε μια μορφή προσιτής στέγης. Χρειάζονται όμως ένα μέρος στο οποίο να μην κινδυνεύουν.
Η ιδέα της παροχής χώρου στάθμευσης για τους άστεγους αυτοκινητιστές έχει ηλικία σχεδόν δύο δεκαετιών, με τον πρώτο γνωστό χώρο να ανοίγει στη σκιά των αρχοντικών της Σάντα Μπάρμπαρα το 2004. Αλλά η ιδέα δεν πήρε σάρκα και οστά σε εθνικό επίπεδο για αρκετό καιρό. Πλέον τείνει να γίνει μια εθνική ανάγκη.