ασφαλιστικά ταμεία

Μόνο η αρχή θα είναι το νέο “ψαλίδι” του 8- 10%, που αναμένεται στις επικουρικές συντάξεις λίαν προσεχώς, αφού με βάση τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος και την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα ταμεία, ως το 2018 οι επικουρικές μόλις και μετά βίας θα φτάνουν στα 90 ευρώ.

Την πρόβλεψη που προκαλεί σοκ, έκανε ο Γενικός Διευθυντής του Ταμείου Πρόνοιας των δημοσίων υπαλλήλων Ν. Καλάκος, μιλώντας στην κυριακάτικη πρωινή εκπομπή του Mega, όπου ούτε λίγο ούτε πολύ εκτίμησε ότι μέσα στην επόμενη 4ετία, οι επικουρικές θα μοιάζουν με… φιλοδώρημα. Ο Ν. Καλάκος θεωρεί, μάλιστα, ότι τα σενάρια περί ένταξης του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης στο ΙΚΑ, προαναγγέλλουν την ενσωμάτωση των επικουρικών στις κύριες συντάξεις. Σε μια εμφανή προσπάθεια να καθυστερήσουν τις επώδυνες νέες περικοπές- ήδη έχουν μειωθεί από 12,5% ως 47% από το 2011- και να συγκρατήσουν τα ελλείμματα τους, οι διοικήσεις των Ταμείων έχουν “φρενάρει” τις χορηγήσεις νέων επικουρικών, με ποιο χαρακτηριστικό το παράδειγμα των δημοσίων υπαλλήλων, όπου ενώ ο ρυθμός ανά τρίμηνο ήταν περίπου 6 με 7 χιλιάδες, πλέον οι εγκρίσεις έχουν πέσει κάτω από τις 1.000!!!

Κι ενώ η κυβέρνηση επιμένει να διατρανώνει ότι δεν πρόκειται να γίνουν μειώσεις στις κύριες συντάξεις όσο ο Κρατικός Προϋπολογισμός μπορεί να χρηματοδοτεί το σύστημα, ο Επιστημονικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ Σ. Ρομπόλης, χαρακτήρισε κρίσιμο για τη βιωσιμότητα του Ασφαλιστικού το 2016, αφού θα πρέπει να βρεθούν πρόσθετοι πόροι. Σύμφωνα με μελέτες, εκτός από τις εισφορές και τις προγραμματισμένες κρατικές χρηματοδοτήσεις, θα απαιτηθούν άλλα 950 εκατ. ευρώ, με πρόβλεψη ότι οι πρόσθετοι πόροι θα φτάσουν στα 2,4 δισ ευρώ το 2019! Από το υπουργείο Εργασίας δηλώνουν καθησυχαστικά ότι ο “κουμπαράς” που έχει δημιουργηθεί, δηλαδή το ΑΚΑΓΕ, μπορεί να αρχίσει νωρίτερα από το 2020 τις “ενέσεις” ρευστότητας στο σύστημα, ωστόσο είναι κοινό μυστικό ότι ήδη έχει ξεκινήσει η “αφαίμαξη” αυτού του αποθεματικού. Σημειώνεται ότι πέρα από τη μείωση της κρατικής επιχορήγησης κατά περίπου 10 δισ ευρώ, το σύστημα χάνει περίπου 6,5 δισ ευρώ κάθε χρόνο λόγω της υψηλής ανεργίας κι άλλα περίπου 4 δισ ευρώ από τις μειώσεις μισθών.

“Άφαντος” παραμένει, εν τω μεταξύ, ο μαθηματικός τύπος για τον υπολογισμό των νέων εφάπαξ, καθώς εάν εφαρμοζόταν κατά γράμμα ο νόμος, θα οδηγούσε σε απίστευτες μειώσεις αλλά και στρεβλώσεις, αφού θα έπρεπε να συνυπολογιστεί και ο αριθμός των αποχωρήσεων υπαλλήλων! Όπως παραδέχθηκε ο Ν. Καλάκος, το εφάπαξ δεν ήταν ανταποδοτικό, αφού όπως δήλωσε χαρακτηριστικά, έπαιρναν και οι… περαστικοί, “καρφώνοντας” φωτογραφικές διατάξεις για τη χορήγηση εφάπαξ σε διαφόρους που είχαν μικρή ή μηδενική συνεισφορά. Η αλλαγή του 2013, με τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος οδήγησε, ωστόσο, στην αντίπερα όχθη κι αν εφαρμόζονταν οι προβλέψεις του, τότε τα εφάπαξ θα έπεφταν στις 3.000 ευρώ! Ενδεικτικό της κατάστασης είναι, πάντως, ότι μόλις την Παρασκευή- κατόπιν έκτακτης χρηματοδότησης με 100 εκατ. ευρώ από τον Προϋπολογισμό- πληρώθηκαν 3.600 αιτήσεις της περιόδου Ιουλίου- Οκτωβρίου 2013, ενώ για να πληρωθούν οι αιτήσεις της περιόδου Νοεμβρίου 2013- Φεβρουαρίου 2014 θα χρειαστούν άλλα 75 εκατ. ευρώ από τον Προϋπολογισμό. Ακόμα κι έτσι, θα παραμείνουν σε εκκρεμότητα περίπου 4.500 “παλιές” αιτήσεις εφάπαξ!!!

Την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να ανοίξει το ηλεκτρονικό σύστημα για την υποβολή αιτήσεων από όσους επιθυμούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση για την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Μέσω του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) ήδη κατατέθηκαν αιτήσεις για οφειλές άνω των 60 εκατ. ευρώ προς τα ασφαλιστικά ταμεία, κυρίως του ΙΚΑ, ενώ για τον Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) οι αιτήσεις ξεκίνησαν δειλά από την Παρασκευή.

Η ρύθμιση προβλέπει 72-100 δόσεις για την πληρωμή των χρεών με μείωση των προσαυξήσεων ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων που θα επιλέξει κάθε οφειλέτης.

Σημειώνεται ότι έπειτα από έντονες αντιδράσεις της Τρόικα η Βουλή ψήφισε την Παρασκευή τροπολογία με την οποία εξαιρούνται από τη νέα ρύθμιση βεβαιωμένες οφειλές που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες. Συγκεκριμένα δεν υπάγονται στη ρύθμιση βεβαιωμένες οφειλές όπως η τρίτη δόση του φόρου εισοδήματος και οι 4 τελευταίες δόσεις του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων.

Για τα ασφαλιστικά ταμεία, η εγκύκλιος που εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας ήταν πιο ξεκάθαρη, αφού εξαρχής τόνιζε ότι βασική προϋπόθεση για την υπαγωγή στη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων, έως τις 30 Σεπτεμβρίου, χρεών είναι η πληρωμή των τρεχουσών, από 1η Οκτωβρίου και για όλη τη διάρκεια της ρύθμισης, οφειλών.

Η εφημερίδα «Καθημερινή» σε δημοσίευμά της συγκέντρωσε τις ερωτήσεις και απαντήσεις, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να γνωρίζουν επακριβώς τι προβλέπει η νέα ρύθμιση, σε πόσες δόσεις μπορούν να πληρώσουν τα χρέη τους, και ποια χρέη μπορούν να ενταχθούν σε αυτήν.

1. Πού υποβάλλεται η αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών; 

• Εφορία: Η αίτηση για υπαγωγή στη ρύθμιση των διατάξεων υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέχρι τις 31/3/2015.
• Ταμεία: Υπάρχει η δυνατότητα κατάθεσης αιτήσεων στα κατά τόπους Κέντρα Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών και υποκαταστήματα των ασφαλιστικών ταμείων.

2.  Εχω οφειλές ύψους 14.000 ευρώ. Σε πόσες δόσεις μπορώ να εξοφλήσω το χρέος μου;

Εφορία – Ταμεία: Οφειλές έως και 15.000 ευρώ μπορούν να ρυθμιστούν σε 100 δόσεις, ενώ μεγαλύτερου ύψους οφειλές ρυθμίζονται σε 72 μηνιαίες δόσεις. Αυτό σημαίνει ότι η ανωτέρω οφειλή μπορεί να εξοφληθεί σε 100 μηνιαίες δόσεις με το ποσό της κάθε δόσης να ανέρχεται στα 140 ευρώ.

3. Ποια χρέη υπάγονται στη ρύθμιση;

• Εφορία: Υποχρεωτικά υπάγεται το σύνολο των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων έως και την 1η Οκτωβρίου 2014 που δεν έχουν τακτοποιηθεί κατά νόμιμο τρόπο με αναστολή πληρωμής ή διευκόλυνση ή άλλη νομοθετική ρύθμιση τμηματικής καταβολής οφειλών.

–  Επειτα από επιλογή του οφειλέτη:

α) βεβαιωμένες έως και την 1η Οκτωβρίου 2014 οφειλές που τελούν σε διοικητική ή δικαστική ή εκ του νόμου αναστολή κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής,

β) βεβαιωμένες έως και την 1η Οκτωβρίου 2014 οφειλές που κατά την ημερομηνία της αίτησης υπαγωγής έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση ή διευκόλυνση τμηματικής καταβολής οφειλών, των οποίων οι όροι τηρούνται.

• Ταμεία: Μόνο οι ληξιπρόθεσμες οφειλές έως το τέλος Σεπτεμβρίου.

4. Οι οφειλές μου ανέρχονται στα 3,5 εκατ. ευρώ. Το 1,5 εκατ. ευρώ αφορά χρέη προς την εφορία και τα υπόλοιπα προς το ΙΚΑ. Μπορώ να υπαχθώ στις ρυθμίσεις;

Σύμφωνα με τον νόμο η υπαγόμενη στη ρύθμιση βασική οφειλή δεν μπορεί να ξεπερνά το ένα εκατομμύριο ευρώ. Εάν τα χρέη λοιπόν προς την εφορία ανέρχονται στο ποσό του 1.000.000 ευρώ και τα υπόλοιπα 500.000 είναι προσαυξήσεις, φυσικά και εντάσσεται το σχετικό ποσό στη ρύθμιση. Διαφορετικά εάν το 1,5 εκατ. ευρώ είναι η βασική οφειλή δεν μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση. Στην εγκύκλιο για τα ασφαλιστικά ταμεία αφήνεται να εννοηθεί ότι μπορεί να υπαχθεί τμήμα της οφειλής στη νέα ρύθμιση  (π.χ. το 1.000.000 από το 1.500.000) για να αποπληρωθεί σε 72 δόσεις και τα υπόλοιπα (π.χ. 500.000 ευρώ) είτε στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων είτε και στην τρέχουσα ρύθμιση της νέας αρχής.

5. Μπορώ να εντάξω στη ρύθμιση τον φόρο εισοδήματος και τον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων;

– Οχι. Στην αρχική ρύθμιση προβλεπόταν ότι μπορούν να ενταχθούν βεβαιωμένες οφειλές είτε αυτές έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες είτε όχι. Με τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή, στη ρύθμιση των 72 ή 100 δόσεων δεν μπορούν να υπαχθούν οι ανωτέρω οφειλές. Μπορούν να ενταχθούν στην πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων του υπουργείου Οικονομικών.

6. Εάν αποφασίσω να αποπληρώσω τα χρέη μου σε 60 δόσεις έχω μείωση των προσαυξήσεων;

Ο νόμος προβλέπει τη μείωση των προσαυξήσεων για όλες τις περιπτώσεις. Ωστόσο, όσο αυξάνονται οι δόσεις, τόσο μειώνονται οι προσαυξήσεις που σβήνονται. Στην περίπτωση εφάπαξ αποπληρωμής του χρέους προβλέπεται η διαγραφή του συνόλου των προσαυξήσεων. Για 12 μηνιαίες δόσεις διαγράφεται το 90% των προσαυξήσεων, για 24 δόσεις ποσοστό 80%, για 36 δόσεις 70%, για 48 δόσεις 60%, για 60 δόσεις 50%, για 72 δόσεις 30%, ενώ για τις 100 δόσεις η διαγραφή των προσαυξήσεων είναι πολύ μικρότερη και περιορίζεται σε 20%.

7. Εάν δεν καταφέρω να πληρώσω μία δόση θα χάσω τη ρύθμιση;

– Οχι.

Η ρύθμιση θα χαθεί εάν ο οφειλέτης:

• Δεν είναι φορολογικά ενήμερος από την ημερομηνία υπαγωγής και καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης ή
• Δεν καταβάλει εμπρόθεσμα μία δόση της ρύθμισης κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου της ρύθμισης ή
• Δεν καταβάλει εμπρόθεσμα μέχρι δύο δόσεις ανά έτος προγράμματος ρύθμισης ή
• Δεν καταβάλει εμπρόθεσμα μία δόση της ρύθμισης ανά έτος προγράμματος ρύθμισης για χρονικό διάστημα μέχρι δύο μήνες ή
• Εχει δηλώσει ανακριβή στοιχεία προκειμένου να του χορηγηθεί η ρύθμιση.

8. Εχω ήδη ενταχθεί στη ρύθμιση της τελευταίας ευκαιρίας – νέας αρχής. Μπορώ να κάνω αίτηση για να μεταφερθεί το χρέος στη νέα ρύθμιση;

Ναι. Εως τις 31 Μαρτίου 2015 θα πρέπει να υποβληθεί αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση. Ωστόσο και στη ρύθμιση της τελευταίας ευκαιρίας υπάρχουν θετικές αλλαγές. Συγκεκριμένα όσοι παραμείνουν στη ρύθμιση οι προσαυξήσεις θα επανυπολογιστούν και θα σβηστούν προσαυξήσεις, σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο νέος νόμος. Επιπλέον θα υπολογιστεί και έξτρα μείωση 20%.

9. Μπορώ να επιλέξω όσες δόσεις θέλω για την αποπληρωμή της οφειλής;

Ναι. Απαραίτητη προϋπόθεση να μην είναι μικρότερη των 50 ευρώ η κάθε δόση.

Χρέη που δεν έχουν βεβαιωθεί:

10. Εχω βεβαιωμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 50.000 ευρώ, οι οποίες δημιουργήθηκαν μέχρι την 1η Οκτωβρίου. Επίσης δεν πλήρωσα τις υποχρεώσεις του Οκτωβρίου και δεν θα πληρώσω και τους φόρους του Νοεμβρίου. Μπορώ να ενταχθώ στη ρύθμιση; Επίσης μπορώ να εντάξω και τα χρέη των τελευταίων μηνών που δεν έχουν βεβαιωθεί;

Σύμφωνα με τον νόμο στη ρύθμιση εντάσσεται υποχρεωτικά το σύνολο των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων οφειλών έως και την 1η Οκτωβρίου 2014. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να ενταχθούν οι οφειλές ύψους 50.000 ευρώ στη νέα ρύθμιση. Ωστόσο δεν μπορούν να ενταχθούν τα χρέη που δημιουργήθηκαν μετά την 1η Οκτωβρίου. Ειδικά για τα ασφαλιστικά ταμεία, τα χρέη αυτά δεν μπορούν να υπαχθούν ούτε στην πάγια ρύθμιση. Για να παραμείνει κάποιος σε ρύθμιση, πρέπει να πληρώνει τις τρέχουσες εισφορές καθ’ όλη τη διάρκειά της.