Η “Αντα” των υπολογιστών
Η Αυγούστα Άντα Μπάιρον, κόρη του λόρδου Μπάιρον, ήταν μαθηματικός και πρόδρομος της επιστήμης των υπολογιστών
Η ‘Aντα, η μοναδική νόμιμη κόρη του διάσημου Βρετανού ποιητή Λόρδου Βύρωνα, γεννήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 1815. Η μητέρα της, λαίδη Αν ‘Ιζαμπελ Μίλμπανκ χώρισε τον σύζυγό της μέσα σε λίγες εβδομάδες από τη γέννηση του παιδιού τους. Η ‘Αντα μεγάλωσε αντισυμβατικά για ένα αριστοκρατικό κορίτσι της εποχής της. Η μητέρα της ζήτησε από τους δασκάλους της να της διδάξουν μαθηματικά και επιστήμες. Τότε, οι γυναίκες δεν αναμενόταν να διαχειρίζονται τόσο ιδιαίτερα θέματα.
Η ‘Αντα ήταν προικισμένη στα μαθηματικά και την γλώσσα από νεαρή ηλικία. Η μητέρα της ανέθεσε τη μαθηματική παιδεία της στην Μέρι Σόμερφιλ, από τις πιο σπουδαίες Αγγλίδες μαθηματικούς και αστρονόμους του 19ου Αιώνα και γνωστής υπέρμαχου των πολιτικών δικαιωμάτων των γυναικών και στον πρώτο καθηγητή μαθηματικών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου Αύγουστο Ντε Μόργκαν, ειδικό στη λογική και τα διακριτά μαθηματικά.
Στην ηλικία των δεκαεπτά ετών μπήκε στη ζωή της ο μαθηματικός και εφευρέτης Τσαρλς Μπάμπατζ. Σε ένα δείπνο στο σπίτι της Σόμμερβιλ το 1834 η ‘Αντα άκουσε για πρώτη φορά τις ιδέες του Τσαρλς Μπάμπατζ για την Αναλυτική Μηχανή. Αφού έγιναν φίλοι, ο Τσαρλς Μπάμπατζ, ο οποίος ήταν πολύ μεγαλύτερος της, της έκανε ιδιαίτερα μαθήματα. ‘Ηταν εκείνος που σύστησε στον Αύγουστο ντε Μόργκαν στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Οι ιδέες του Τσαρλς ενθουσίασαν τη Αντα. Δημιούργησε τη μηχανή διαφορών, μια μηχανή που επέτρεπε μαθηματικές διαδικασίες. Η Αντα είχε πρώιμη πρόσβαση σε αυτή τη μηχανή και έμεινε κατάπληκτη.
Τμήμα της Αναλυτικής Μηχανής κατασκευασμένο από τον Μπάμπατζ, στο Μουσείο Επιστημών του Λονδίνου
Το 1843 η Άντα μετέφρασε από τα γαλλικά ένα άρθρο του Ιταλού μηχανικού Λουίτζι Μεναμπρέα. Το άρθρο, το οποίο και δημοσιεύτηκε με τα σχόλιά της, βασίστηκε σε ομιλία του Τσαρλ Μπάμπατζ στο Τορίνο και αφορούσε τις υπολογιστικές δυνατότητες των μηχανών του. Οι υπολογιστές του Μπάμπατζ είχαν λίγο πολύ τη σημερινή δομή των σύγχρονων υπολογιστών. Οι σημειώσεις της Άντα στη μετάφραση ήταν τριπλάσιες από το μέγεθος του άρθρου και περιέγραφαν μεταξύ άλλων και τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει η μηχανή προκειμένου να επιλύσει μαθηματικά προβλήματα.
Ιστορικά θεωρείται η πρώτη δημοσίευση σε επιστημονικό περιοδικό που αφορά αυτό που σήμερα ονομάζεται πληροφορική. Η Άντα το υπέγραφε μόνο με τα αρχικά της A.A.L (Augusta Ada Lovelace) ενδεχομένως και για μην προκαλέσει την ανδροκρατούμενη επιστημονική κοινότητα της εποχής.
Περιέγραψε πώς θα μπορούσαν να δημιουργηθούν κώδικες που θα επέτρεπαν στη συσκευή να χειρίζεται γράμματα και σύμβολα και αριθμούς. Κατασκεύασε επίσης έναν μηχανισμό επανάληψης για τη μηχανή που χρησιμοποιείται ακόμη στους σύγχρονους υπολογιστές. Τα επιτεύγματά της της χάρισαν τον τίτλο “ο πρώτος κωδικοποιητής υπολογιστών”.
Το 1835, η ‘Αντα παντρεύτηκε τον Γουίλιαμ Κινγκ, ο οποίος ενθάρρυνε τις σπουδές της συζύγου του. Απέκτησε τρία παιδιά. Εκείνη και ο σύζυγός της γνώριζαν διάσημες προσωπικότητες όπως ο επιστήμονας Μάικλ Φαραντέι και ο Κάρολος Ντίκενς.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής της η ‘Αντα τα αφιέρωσε στην επινόηση μαθηματικών τεχνικών τυχερών παιχνιδιών. Οι προσπάθειές της απέτυχαν, θέτοντας σε κίνδυνο την οικονομική της ασφάλεια. Στις 27 Νοεμβρίου 1852 απεβίωσε έχοντας πληγεί από καρκίνο της μήτρας. Ήταν μόνο τριάντα έξι ετών. Η σορός της, με δική της επιθυμία, ενταφιάζεται στο Νότιγχαμ, πλάι σε αυτή του πατέρα της.
Η συνεισφορά της αναγνωρίστηκε όταν το 1980 το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ παρουσίασε μια γλώσσα προγραμματισμού, την οποία και ονόμασε Ada προς τιμή της. Επίσης, η Βρετανική Εταιρεία Πληροφορικής απονέμει κάθε χρόνο μετάλλιο με το όνομά της.
