Οι πρώτοι ιππικοί αγώνες, το τζιρίτι* και ο Ιλισσός ποταμός στην Αθήνα του 1839.
Γράφει η ερευνήτρια – δημοσιογράφος Χριστίνα Φίλιππα
Απόκριες στην Αθήνα, Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 1839
Οθων και Αμαλία έφιπποι δίπλα στους Στύλους του Ολυμπίου Διός
Εμπνευστές των πρώτων ιππικών αγώνων ήταν δύο άνθρωποι της Αυλής του Οθωνα, ο Σκαρλάτος Σούτσος και ο νεαρός αξιωματικός Βύρτσμπουργκ. Οι δύο άντρες εξέθεσαν την ιδέα τους στον `Οθωνα και την Αμαλία οι οποίοι, ως λάτρεις της ιππασίας, αγκάλιασαν την πρόταση και διέταξαν την γρήγορη προετοιμασία τους.
Ως την εποχή εκείνη, γνωστό στην Αθήνα ήταν ένα θεαματικό, αν και επικίνδυνο αγώνισμα, το τζιρίτι *, κατά το οποίο γυμνασμένοι καβαλάρηδες (πρόκριτοι οθωμανοί) μάχονταν μεταξύ τους με μακριά κοντάρια. Ως χώρος διεξαγωγής αυτών των αλογοκονταρομαχιών είχε ανέκαθεν καθιερωθεί ο χώρος στους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Εκεί συνέρρεαν Χριστιανοί και Οθωμανοί με τις οικογένειές τους για να παρακολουθήσουν από τους γύρω λόφους το αγώνισμα.
Για πρώτη φορά, λοιπόν, το 1839 θα διεξάγονταν, μαζί με το καθιερωμένο επί αιώνες τζιρίτι και οι ιππικοί αγώνες ταχύτητας.
Η ημέρα περιγράφεται ηλιόλουστη. Οι βασιλείς μαζί με τους επίσημους αξιωματούχους και τις οικογένειές τους παρακολούθησαν τους αγώνες από τον ευρύχωρο εξώστη της οικίας του Γ. Βλαχούτση στην περιοχή της πλατείας Λουδοβίκου, που τότε στέγαζε το “Bασιλικό Σχολείο των Tεχνών” (και αργότερα στεγάστηκε το Ωδείο Aθηνών).
Οι προετοιμασίες που αφορούσαν το γύμνασμα των αλόγων και των ιππέων είχαν ξεκινήσει με εντατικούς ρυθμούς αμέσως μετά την ανακοίνωση της διπλής διεξαγωγής των αγώνων. Οι κυρίες είχαν επίσης σπεύσει να προετοιμάσουν την εμφάνισή τους για το κοσμικό γεγονός στο οποίο θα παρευρίσκοντο και οι βασιλείς.
Η πρώτη ομάδα που διαγωνίσθηκε αποτελείτο από πέντε ιππείς και πρώτος ήρθε ο αυλάρχης Σ. Σούτσος που ίππευε το άλογο της Α.Μ της βασίλισσας.
Στην δεύτερη σειρά υπήρξε ένα σοβαρός τραυματισμός ενός αξιωματικού Βαυαρού από πτώση και ανάγκασε τον Κ. Βουδούρη, που τον ακολουθούσε, να πέσει από το άλογό του για να τον προφυλάξει. Πρώτος στην δεύτερη διαδρομή ήρθε ο νεαρός αξιωματικός Βυρτσμπουργκ που ίππευσε επίσης βασιλικό άλογο.
Εντύπωση αλλά και συγκίνηση προκάλεσε το άλογο του κ. Βουδούρη που χωρίς τον αναβάτη του συνέχισε την πορεία των υπολοίπων ιππέων, τερμάτισε και καταχειροκροτήθηκε απ΄ όλους. Τα βραβεία που δόθηκαν ήταν στον μεν Σούτσο ένα φραγκέλιο (καμτσίκι) και στον Βυρτσμπουργκ ένα ζευγάρι «πιστολάκια» αξίας 800 φράγκων.
Όταν έληξαν οι ιπποδρομίες ξεκίνησε το «Τζιρίτι» με αναβάτες τους συνταγματάρχες υπασπιστές του `Οθωνα, Κίτσο Τζαβέλα, Γενναίο Κολοκοτρώνη και Γ. Γρίβα, το Αυλάρχη κ. Σούτσο, τον συνταγματάρχη Π. Νοταρά, τους ταγματάρχες Τζουρά και Ι. Κλίμακα και τους Κων/νο Κολοκοτρώνη και ο Κ. Σπορίδη. Όλοι οι συμμετέχοντες ήταν ντυμένοι με την ελληνική ενδυμασία, και η παιδαγωγός της Αμαλίας, Τζούλια Νόρδενφλικτ θα γράψει στο ημερολόγιό της ενθουσιασμένη ότι το θέαμα που έβλεπε με τους ιππείς ντυμένους με την εθνική ενδυμασία, το φέσι, την φέρμελη και τις μεγάλες μανίκες καθώς και την κατάλευκη φουστανέλλα που κυμάτιζε πάνω στο άλογο, ήταν ανώτερο πάσης περιγραφής. Την παράσταση έκλεψε ο Κ. Κολοκοτρώνης για την κομψότητά και την επιτηδειότητά του.
Οι αγώνες έληξαν γύρω στις 3μμ. Και η ικανοποίηση του κόσμου ήταν μεγάλη από το θέαμα που παρακολούθησε και την επιτηδειότητα των παλαιών αγωνιστών της Επανάστασης. Ακολούθησαν δε με ζητοκραυγές το άρμα των βασιλέων κατά την αναχώρησή τους.
*Τζιρίτι: τουρκική λέξη, cerit ή cirit =ακόντιο, δόρυ.