O μοναχογιός του μαέστρου
Ο μοναχογιός του μαέστρου; Μα ποιος μοναχογιός και ποιανού μαέστρου;
Στις 16 Μαρτίου 1928, ο Karl August Leopold Böhm (28 Aυγούστου 1894 – 14 Αυγούστου1981) πασίγνωστος και εντυπωσιακά δημιουργικός μαέστρος, εμβληματικός ερμηνευτής των έργων του Μότσαρτ, του Στράους του Βάγκνερ και πολλών ακόμα φυσικά, γίνεται πατέρας, στο Ντάρμσταντ, στη Γερμανία. Με την σύζυγό του, σοπράνο Thea Linhard (1903-1981) αποκτούν τον μετέπειτα γνωστό ηθοποιό και ανθρωπιστή γιο, τον Karlheinz. Σαν όλους σχεδόν τους μπαμπάδες, σχεδίαζε κι ο Maestro Böhm να δει τον πανέμορφο γιο του δικηγόρο, να συνεχιστεί και η παράδοση των αξιόλογων νομικών της οικογένειας, να χαίρεται και ο παππούς που ο εγγονός του θα πάρει τη θέση του.. Ήταν έκδηλη η επικοινωνιακή δύναμη του μικρού και η ευαισθησία του σε όσα έχουν να κάνουν με τη δικαιοσύνη και το δίκαιο, αλλά είχε άλλες βλέψεις, αγαπούσε ιδιαίτερα την υποκριτική και στάθηκε τυχερός στην σταδιοδρομία του ως ηθοποιός. Ήταν πρωταγωνιστής, μεταξύ άλλων, σε επιτυχημένες ταινίες στις δεκαετίες 1950 και 1960, συνεργάστηκε με διακεκριμένους σκηνοθέτες αλλά και πριν την αντικομφορμιστική του στροφή, απήλαυσε τη διασημότητα παίζοντας το ρόλο του αυτοκράτορα Φραγκίσκου Ιωσήφ στην κινηματογραφική σειρά Sissy με την Romy Schneider. Ο Fassbinder, του πρόσφερε στη δεκαετία του 1970 μια λαμπρή επιστροφή στον κινηματογράφο στους ρόλους του εκλεπτυσμένου ομοφυλόφιλου στην ταινία Le Droit du plus fort και του κομμουνιστή ακτιβιστή στην υπέροχη ταινία Mutter Küsters’ Fahrt zum Himmel.
Το 1964 πατέρας και γιος συναντιούνται στο ανέβασμα της όπερας Ηλέκτρα του Ρίχαρντ Στράους, όπου ο γιος σκηνοθετεί και ο πατέρας διευθύνει την ορχήστρα. Όλο αυτό το διάστημα ο Karlheinz Böhm παίζει και στο θέατρο.
Το 1981, χρονιά θανάτου των δυο γονιών του, σοκαρισμένος από τις αναφορές στον καταστροφικό λιμό στη Ζώνη του Σαχέλ, ο Karlheinz Böhm εκμεταλλεύεται τη δημοτικότητά του για να βοηθήσει. Μέσα από ένα ειδικό αφιέρωμα, μια εκπομπή για συγκέντρωση χρημάτων που εμφανιζόταν σαν στοίχημα, με τίτλο “Wetten, dass?” στην ZDF, ο Μπεμ συγκέντρωσε 1,2 εκατομμύρια γερμανικά μάρκα για τους ανθρώπους στην ζώνη του Σαχέλ. Αποφασίζει έκτοτε να ζει ανάμεσα στο Μόναχο και την Αντις Αμπέμπα. «Ο θυμός είναι το κύριο κίνητρο μου, ο θυμός για την αδικία μεταξύ πλουσίων και φτωχών» δηλώνει επανειλλημένα.
Τον Οκτώβριο του 1981 ο Böhm πέταξε στην Αιθιοπία για πρώτη φορά. Όχι πολύ μακριά από το Μπαμπίλ στην ανατολική Αιθιοπία, συνάντησε περίπου 1.500 ημι-νομάδες σε ένα στρατόπεδο πείνας χωρίς καμία προοπτική για καλύτερο μέλλον. Ίδρυσε σχεδόν αμέσως την οργάνωση Menschen für Menschen στις 13 Νοεμβρίου 1981. Όντως, «οι άνθρωποι» που οργανώθηκαν για πολλά χρόνια αγωνίζονταν «για τους ανθρώπους». Μέχρι το 2014 που ο ιδρυτής πέθανε, υπήρξε αφιερωμένος, δυναμικός ανθρωπιστής. Η επιλογή του να προσφέρει ενέπνευσε πολλές εκατοντάδες άλλους να βοηθήσουν με διάφορους τρόπους και έδωσε την καλή τύχη σε χιλιάδες ανθρώπους να βελτιώσουν τη ζωή τους αντλώντας γνώση και εμπειρία που οδήγησε σε θαυμαστά αποτελέσματα. Η οργάνωση «Menschen für Menschen» είχε στόχο να καταπολεμήσει την φτώχια στην Αιθιοπία.
https://en.menschenfuermenschen.de/
Το 2007 ο Böhm τιμήθηκε με το βραβείο Balzan που απονέμεται σε ανθρώπους με ουσιαστική συνεισφορά στην προσπάθεια για την ειρήνη και την αδελφότητα των λαών. Το 2009 του απονέμεται το Prix d’ honneur της UNESCO.
Το Alzheimer τον νίκησε 6 χρόνια μετα, αναγκάζοντας τον να αποσυρθεί στο σπίτι του μη δυνάμενος να προσφέρει περισσότερο.
“There is no first, second or third world. We all live on one and the same planet, for which we bear joint responsibility.”
Το 1991 παντρεύτηκε την Almaz Teshome, γεννημένη στην πόλη Jijiga της Αιθιοπίας, που γνώρισε εκεί το 1987. Ζουν ευτυχισμένοι και ταγμένοι στο στόχο ζωή δίνοντας μεγάλη σημασία στην οικογένειά τους.
Συναντούσαν τους συνανθρώπους σαν ίσοι προς ίσους, κοιτώντας τους πάντα στα μάτια. Το κύριο μέλημά τους ήταν να συνεργαστούν με τους ντόπιους, να υλοποιήσουν ιδέες έτσι ώστε οι κάτοικοι μακροπρόθεσμα να μπορούν να ζήσουν χωρίς εξωτερική βοήθεια. Η δυναμική σύζυγος συνέχισε να εργάζεται μετα την αποχώρηση του ιδρυτή. Το ίδρυμα λειτουργεί ακόμη και σήμερα, αν και η ίδια παραιτήθηκε για λόγους ανωτέρας βίας το 2016 και έκτοτε ζει στην Αυστρία.
Ακολουθούν σύντομα αποσπάσματα από παλαιά συνέντευξη του ζεύγους Böhm στο πρακτορείο ειδήσεων DARD.
DAPD: Τι έχει αλλάξει για τις γυναίκες στην Αφρική;
Böhm: Παρατηρήσαμε ότι οι γυναίκες, οι οποίες δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να δείξουν τι μπορούν να κάνουν, σημείωσαν απίστευτη πρόοδο χάρη στις ευκαιρίες που τους δίνει η πρωτοβουλία μας αλλά και χάρη στην εμπιστοσύνη που τους δείξαμε.
DAPD: Πώς είναι ο καταμερισμός εργασίας μεταξύ των δύο φύλων;
Böhm: Οι γυναίκες είναι σίγουρα το ισχυρότερο φύλο όσον αφορά τον πόνο και το βάρος ευθυνών. Όσο οι άνδρες ασχολούνται με τη γεωργία, οι γυναίκες πρέπει να φροντίζουν για αποθέματα νερού και ξύλων. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να περπατούν τρεις έως τέσσερις ώρες κάθε μέρα για να έχουν το ημερήσιο απαιτούμενο νερό, δηλαδή περίπου 20 έως 25 λίτρα για όλη την οικογένεια. Αυτό συνήθως είναι αρκετό για μαγείρεμα, πλύσιμο και για να πιούν. Και αν δεν υπάρχει κοντινό σημείο για να βγάλουν νερό, οι κόρες πρέπει να συνδράμουν τις μητέρες τους αντί να πάνε στο σχολείο. Υπολογίστε και όλα τα άλλα που πρέπει να γίνουν για την καθημερινότητα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θεωρούμε ότι είναι καθήκον μας, μέχρι να καταστεί βασικός στόχος η εκπαίδευση των κοριτσιών, να ανοίξουμε πολλούς άλλους δρόμους, όπως η προώθηση της κατασκευής συστημάτων ύδρευσης, η προώθηση της αναδάσωσης και της γεωργίας. Λόγω της αύξησης του πληθυσμού και της κλιματικής αλλαγής, η Αιθιοπία είναι τώρα δασωμένη μόνο στο 3 % της έκτασης της χώρας. Το πρόγραμμα αναδάσωσής, είναι επίσης καίριας σημασίας. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν ξύλα για χρήση των νοικοκυριών. Αυτό σημαίνει ότι οι γυναίκες πρέπει να πηγαίνουν για ώρες να μαζέψουν ξύλα, ενώ αν βελτιωθεί το θέμα αυτό θα εξοικονομούν τρεις έως τέσσερις ώρες την ημέρα και σε αυτό το χρόνο τα παιδιά θα μπορούν επίσης να πάνε σχολείο κι οι μανάδες να μάθουν ένα σωρό άλλα ενδιαφέροντα για να ζουν όλοι στην οικογένεια καλύτερα. Και τα υπόλοιπα δέντρα στη χώρα μπορούν όχι μόνο να διατηρηθούν, αλλά και σταδιακά να αυξηθούν.
Με τους 800 υπαλλήλους μας στην Αιθιοπία, μπορούμε να προωθήσουμε αποτελεσματικές δραστηριότητες σε πολλά μικρά βήματα, πράγμα που σημαίνει ότι πάνω από τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι επωφελούνται από τη δουλειά μας.
DAPD: Ποιες αξίες έχετε μεταδώσει στα δικά σας παιδιά, τον Νικόλα (19) και την Άιντα (16);
Böhm: Υπάρχουν πολλές κακές, αλλά και απίστευτα όμορφες παραδόσεις στην Αιθιοπία. Υπάρχει οικογενειακή δομή, αγάπη, συνοχή. Όταν μαζευόμαστε όλοι, ποτέ δεν συλλογιζόμαστε το γνωστό « αχ δεν υπάρχει χώρος να υποδεχτώ, ή πού να τους βάλω όλους»; Εδώ πραγματικά περιμένουμε ο ένας τον άλλον. Τα παιδιά μου όταν όλοι μαζευόμαστε στο σπιτάκι μας λατρεύουν να κοιμούνται με τις ανιψιές μας το ένα δίπλα στο άλλο σε ένα μεγάλο στρώμα στο πάτωμα. Το διασκεδάζουν! γελούν μέχρι αργά το βράδυ.
DAPD: Τα παιδιά σας κάνουν ήδη σχέδια για το μέλλον;
Böhm: Η κόρη μας η Aida λέει ότι αγαπάει τα παιδιά περισσότερο από οτιδήποτε και θέλει να γίνει νηπιαγωγός και ο Nicolas σχεδιάζει να σπουδάσει κοινωνική διαχείριση για να εργαστεί για την οργάνωση μας..
Πατέρας και γιος, στην coda του κειμένου. Ένα σύντομο απόσπασμα από το αριστούργημα του Sergei Prokofiev Ο Πέτρος και ο Λύκος, έργο 67, ένα αγαπημένο μουσικό παραμύθι, όχι μόνο για μικρούς αλλά και για μεγάλους. Ο γιος Karlheinz Böhm αφηγείται και ο πατέρας Karl Böhm διευθύνει της Φιλαρμονική της Βιέννης..
Ο δίσκος κυκλοφόρησε το 1975, από την Deutsche Grammophon GmbH, Berlin