“Οποιος θα ήθελε να γνωρίσει στην εντέλεια τη ματαιοδοξία του ανθρώπου, αρκεί να προσέξει τις αιτίες και τις συνέπειες του έρωτα. Η αιτία του έρωτα είναι ένα απροσδιόριστο κάτι ( un je ne sais quoi) και οι συνέπειες του είναι τρομακτικές. Αυτό το je ne sais quoi ένα τόσοδά πραγματάκι που δύσκολα το συλλαμβάνουμε, κάνει άνω-κάτω τη γη, τους ηγεμόνες, τα στρατεύματα, ολόκληρο το σύμπαν…Η μύτη της Κλεοπάτρας αν ήταν πιο μικρή, θα είχε αλλάξει η όψη του κόσμου”
Μπλεζ Πασκάλ
Κλεοπάτρα
Αυτό το απροσδιόριστο κάτι – je ne sais quoi- που συναντάμε στη «Μήδεια» του Κορνέιγ έλαβε τεράστιες διαστάσεις από τον Μπαλτάσαρ Γκραθιάν που μέσα από τον «Ηρωά» του το όρισε ως την ύψιστη τελειότητα μιας ύπαρξη ή ενός πράγματος.
Μπλεζ Πασκάλ
πραγματεία περί κωνικών τομών
Ο Μπλεζ Πασκάλ γεννήθηκε στο Κλερμόν-Φεράν το 1623. Έδειξε ήδη σε μικρή ηλικία χαρακτηριστικά μαθηματικής ιδιοφυΐας. Στα 16 του χρόνια ανέπτυξε σε μια πραγματεία περί κωνικών τομών, το θεώρημα που φέρει το όνομά του. Από το 1641 εργάστηκε για την κατασκευή μιας αριθμομηχανής που μπορούσε να κάνει πρόσθεση και αφαίρεση που ονομάστηκε «Πασχαλίνα».
Το 1647 ανακάλυψε την αρχή των συγκοινωνούντων δοχείων και τη χρησιμότητα του βαρόμετρου για τη μέτρηση του υψόμετρου. Με την έργασία του Traité du triangle arithmétique, που δημοσιεύτηκε το 1654, έθεσε τις βάσεις για τη Συνδυαστική και το Λογισμό των Πιθανοτήτων.
Το 1654 είχε ο Πασκάλ την εμπειρία ενός μυστικιστικού οράματος, οπότε αποσύρθηκε στο μοναστήρι Port Royal και αφοσιώθηκε, παράλληλα με τις μαθηματικές εργασίες του, σε θεολογικές και φιλοσοφικές μελέτες.
Το σύγγραμμά του «Επαρχιακές επιστολές για την ηθική διδασκαλία των Ιησουητών» (1656-57), με το οποίο παίρνει θέση στην αντιδικία μεταξύ της κορυφής της καθολικής εκκλησίας και του θρησκευτικού κινήματος του Γιανσενισμού, αποτελεί λογοτεχνικό αποκορύφωμα της γαλλικής πρόζας εκείνης της εποχής. Το έργο του για υποστήριξη του Χριστιανισμού, Pensées, στο οποίο ο Πασκάλ εργαζόταν από το 1654 και με το οποίο προσπάθησε να μεταφέρει τους νόμους της Λογικής στη χριστιανική θρησκεία, έμεινε ανολοκλήρωτο, πιθανόν λόγω της σταδιακά επιδεινούμενης υγείας τού μεγάλου φιλοσόφου.
Ο Πασκάλ εναντιώθηκε στη δυϊστική αντίληψη του Καρτέσιου για την επιστήμη και τον κόσμο και θεωρούσε ότι η άπειρη απόσταση μεταξύ θεού και ανθρώπου μπορεί να ξεπεραστεί μόνο με θεϊκή χάρη.
Πέθανε στο Παρίσι το 1662.
Ρίτσα Μασούρα