Υπαίθρια έκθεση

Ο Δημήτρης Πικιώνης το 1958 ανέλαβε να δημιουργήσει ένα παιδικό κήπο στη Φιλοθέη, έργο το οποίο του ανέθεσε ο Οικοδομικός Συνεταιρισμός Υπαλλήλων Εθνικής Τραπέζης Ελλάδος (ΟΣΥΕΤΕ) που ίδρυσε το προάστιο. Ο χώρος που επιλέχθηκε βρισκόταν στην παρυφή της «Πλατείας Εθνικής Τραπέζης» που αποτελούσε σκουπιδότοπο εκείνη την εποχή.

Το έργο περατώθηκε με αυτεπιστασία του ίδιου του Πικιώνη, το 1961. Σύμφωνα με την «Έκθεση Πεπραγμένων του Διοικητικού Συμβουλίου του Συνεταιρισμού» κατά τα έτη 1958 και 1959, δαπανήθηκαν για την «Παιδική Χαρά» 240.152,70 δρχ. και 348.219,20 δρχ. αντιστοίχως.

Σ’ αυτό το υπέροχο αρχιτεκτονικό δημιούργημα, είχε προτείνει το 1960 ο Ανδρέας Δημητρακόπουλος, Πρόεδρος του Οικοδομικού Συνεταιρισμού των Υπαλλήλων της Εθνικής Τραπέζης, να διοργανωθεί διετής υπαίθρια έκθεση γλυπτικής (μπιενάλε).

Η πρόταση αυτή πραγματοποιήθηκε τελικά στις 17 Αυγούστου 1966 με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 125 ετών από της ιδρύσεως της Εθνικής Τράπεζας και τέθηκε υπό την αιγίδα της.

Στην Α΄ Μπιενάλε δόθηκε μεγάλη αίγλη και δημοσιότητα. Οι εφημερίδες της εποχής με εκτενή ρεπορτάζ κάλυψαν το γεγονός στο οποίο υπήρξε μεγάλη συμμετοχή καλλιτεχνών.

«Τώρα ελληνική , αύριο διεθνής η Μπιενάλε της Φιλοθέης»,, έγραφε η Μεσημβρινή στις 13-8-1966. Πρόβα τζενεράλε, χαρακτήριζε η εφημερίδα την έκθεση, για να δουν οι διοργανωτές πώς θα λειτουργήσει ώστε να είναι έτοιμοι για το 1968.

Για τις βραβεύσεις κόπηκε χάλκινο αναμνηστικό μετάλλιο και δόθηκαν χρηματικοί έπαινοι, συνολικά 10.000 δρχ.

Το μετάλλιο φιλοτέχνησε ο γλύπτης μεταλλιοπλάστης Ευθύμιος Κελαϊδής και στην μία όψη είχε ανάγλυφο τον ναϊσκο της Αγίας Φιλοθέης.

Η διάρκεια της Έκθεσης ορίστηκε σε 45 μέρες με πιθανή παράταση 15 ημερών. Η τιμή εισιτηρίου εισόδου στην έκθεση ήταν 5 δρχ.Την νύχτα ο χώρος εφωταγωγείτο.

Η κριτική επιτροπή αποτελείτο από τους παρακάτω ακαδημαϊκούς και καθηγητές του Πολυτεχνείου.

Επαμεινώνδας Θωμόπουλος, Ακαδημαϊκός-ομοτ, καθηγητής ΑΣΚΤ, Δημήτριος Πικιώνης ακαδημαϊκός -ομ. καθηγητής ΕΜΠ, Αντώνιος Σώχος , Ακαδημαϊκός -ομ. καθηγητής ΕΜΠ, Λάζαρος Λαμέρας, καθηγητής ΕΜΠ-γλύπτης. Νικόλαος Ζουμπουλίδης αρχιτέκτονας, Ελένη Βακαλό, τεχνοκριτικός, Ανδρέας Δημητρακόπουλος πρόεδρος Οικοδομικού Συνεταιρισμού Φιλοθέης, Σταύρος Δαλάκος ζωγράφος, έφορος της Έκθεσης.

Στην Έκθεση συμμετείχαν 42 καλλιτέχνες με 90 περίπου έργα.

Θανάσης Απάρτης, καθηγητής ΑΣΚΤ, Δημήτριος Αρμακόλας, Ζήσης Αφερίμ, Ευριπίδης Βαβούρης, Αμαλία Βαμβάκου, Μαρία Βασιλάτου, Θ. Βασιλείου, Παύλος Βρέλλης, Γιώργος Γεωργιάδης, Διονύσιος Γερολυμάτος, Μαρία Εμμανουηλίδου-Λεδάκη, Ρόζα Ηλιού, Γιώργος Καλακαλάς, Α. Καραχάλιος, Γεώργιος Καστριώτης, Σπύρος Καταπόδης, Ελευθέριος Κελαϊδής, Κων/νος Κλουβάτος, Ειρήνη Κοκκίνου-Λαλοπούλου, Μιχάλης Κόκκινος, Θ. Κολοκοτρώνης Λάζαρος Λαμέρας καθηγητής του Πολυτεχνείου, Αθανάσιος Μηνόπουλος, Ευάγγελος Μαρκαντώνης, Φρόσω Μιχαλέα, Τάσσος Μουζάκης, Ευάγγελος (Βαγγέλης) Μουστάκας, Θανάσης Πανουργιάς, Ιάσων Παπαδημητρίου, Μαίρη Παπακωνσταντίνου, Νίκος Περαντινός, Ειρήνη Πραμαντιώτη-Χαριάτη, Θ. Σκιούρης, Γεράσιμος Σκλάβος, Κάτυ Σπέντζα – Δασκαλοπούλου, Αντώνιος Σώχος, ακαδημαϊκός-ομ. καθηγητής, Νίκος Σώχος, Στράτος Τζανετής, Δημήτριος Φερεντίνος, Αικ. Χαλεπά-Κατσάκου, Αλίκη Χατζή, Τίτσα Χρυσοχοϊδου και Ρ. Συγγελάκης.

Όσοι έλαβαν μέρος στην Μπιενάλε της Φιλοθέης ήταν κατά το πλείστον νέοι καλλιτέχνες, οι περισσότεροι των οποίων υπήρξαν μαθητές των Τόμπρου, Θωμόπουλου και Παππά.

Διαβάζοντας σήμερα κάποιος τα ονόματα των συμμετεχόντων, αναγνωρίζει μεγάλες μορφές της γλυπτικής τέχνης. Καλλιτέχνες που μεγαλούργησαν, βραβεύτηκαν σε ελληνικούς και διεθνείς διαγωνισμούς, έλαβαν μέρος σε διεθνείς εκθέσεις και συμπόσια. Τα έργα τους κοσμούν δημόσιους χώρους, ιδιωτικές συλλογές και μουσεία εντός και εκτός Ελλάδας.

Τέσσερα από τα έργα εκείνης της περιβόητης έκθεσης, παρέμειναν στον «Παιδικό κήπο» και έδεσαν αρμονικά και μοναδικά με το φυσικό στοιχείο και τα παιδικά όργανα του κήπου. Τα έργα που παρέμειναν ήταν το «Ελάφι» του Χρήστου Καπράλου, που δυστυχώς κλάπηκε σχετικά πρόσφατα (το 2016), «ο Αυλητής» του Κων/νου Κλουβάτου, Αναθηματική στήλη του Ευθ. Πανουργιά και η προτομή του Νικόλαου Ζουμπουλίδη που αργότερα μεταφέρθηκε στην Βασ. Φρειδερίκης κοντά στο σπίτι του.

Η Φιλοθέη λοιπόν έχει ένα χώρο χαρακτηρισμένο από το 1981«ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους» από το Υπουργείο Πολιτισμού και μία υπαίθρια γλυπτοθήκη από το 1966.

Πρόταση καταθέτω δημοσίως, άμα με το καλό περατωθεί το έργο της συντήρησης και αποκατάστασης του Παιδικού Κήπου, να εγκαινιάσουμε το πανελλήνιας και όχι μόνο εμβέλειας αυτό έργο, με μία Έκθεση γλυπτικής σε συνεργασία προφανώς και με το ΑΣΚΤ, το ΕΜΠ και το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας. Να ακουστούμε και να ξεχωρίσουμε, να θυμηθούμε και να τιμήσουμε, ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ….ΚΥΡΙΩΣ.