Πολιτισμος

O άλιωτος  και άλλες ιστορίες με βρυκόλακες

Μια ελληνική ανθολογία λαογραφικού τρόμου

Ανθολόγηση – Εισαγωγή – Επίμετρο: Γιώργος Θάνος

Από τις εκδόσεις Ροές, και στη σειρά «Ελληνική πεζογραφία», μόλις κυκλοφόρησε η συλλογή Ο άλιωτος και άλλες ιστορίες με βρυκόλακες, με διηγήματα επιλεγμένα από τον Γιώργο Θάνο, ο οποίος υπογράφει και τα κατατοπιστικά κείμενα (εισαγωγή, επίμετρο) που πλαισιώνουν την έκδοση.

Πρόκειται για μια ανθολογία νεοελληνικών διηγημάτων, από τα μέσα του 19ου αιώνα ως και τον Μεσοπόλεμο, που εξετάζει τη μορφή του αρχετυπικού κακού της ελληνικής σκοτεινής λαογραφίας: του βρυκόλακα· ένα σύνολο ιστοριών οι οποίες, αν διαβαστούν με σημερινά κριτήρια, μπορούν να κατηγοριοποιηθούν στο υποείδος του «λαογραφικού τρόμου» και που εστιάζουν στην –κατά Montague Summers– «παράδοση που στην Ελλάδα διατήρησε τη δύναμή της περισσότερο από οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη», αυτή των βρυκολάκων.

Τα διηγήματα του βιβλίου αντλούν την πρώτη τους ύλη από ένα μωσαϊκό λαογραφικών παραδόσεων από όλη την Ελλάδα (Κυκλάδες, Επτάνησα, Μάνη, Ρούμελη, Κρήτη, Ήπειρος) φωτίζοντας τον εξαιρετικά διαδομένο στον ελληνικό χώρο μύθο του βρυκόλακα και αναδεικνύοντας την εγγραφή της μεταθανάτιας επιστροφής στην καθ’ ημάς λογοτεχνία. Ακολουθώντας κυρίως τις φόρμες του νατουραλισμού και της ηθογραφίας, αλλά παρεκκλίνοντας προς το υπερφυσικό και το αλλόκοτο, οι ανθολογούμενες ιστορίες σκιαγραφούν τον ξεχωριστό χαρακτήρα που έχει να παρουσιάσει ο «Έλλην Βρυκόλαξ» – χαρακτήρα που τον κάνει να διαφέρει σημαντικά από τους αντίστοιχους απέθαντους που συναντάμε στην παράδοση και τη λογοτεχνία άλλων χωρών.

Οι ιστορίες βρυκολάκων της περιόδου 1850-1940, απολαυστικές και ατμοσφαιρικές μετά από έναν και πλέον αιώνα, συγκροτούν μια ενδιαφέρουσα ιδιοπροσωπία και δείχνουν ένα δρόμο που θα μπορούσε να έχει ακολουθήσει ένα κομμάτι της ελληνικής πεζογραφίας. Και ως αυθύπαρκτα διηγήματα, όμως, μπορούν πάντα να σταθούν ως όμορφες και –γιατί όχι– τρομακτικές ιστορίες ακόμα και σήμερα.

Στο βιβλίο περιλαμβάνονται 13 διηγήματα των: Άγγελου Κοσμή, Κώστα Πασαγιάννη, Κωνσταντίνου Καζαντζή, Ανδρέα Αβούρη, Χρήστου Χρηστοβασίλη, Ιωάννη Κονδυλάκη, Χάρη Επαχτίτη, Ιάκωβου Πολυλά, Δημητρίου Αινιάνος, Γεράσιμου Γρηγόρη, Αλέξανδρου Πολυχρονάκη και Αχιλλέα Παράσχου.

Η ποίηση της Παυλίνας Παμπούδη δεν βρίσκεται τόσο κοντά στα κεντρικά ρεύματα της γενιάς της, που δεν είναι άλλη από την πολυσυζητημένη γενιά του 1970. Όπως και σε παλαιότερες συλλογές της, το Άμμος και βότσαλα, εκδόσεις Ροές, έχει ελάχιστες κοινωνικοπολιτικές αναφορές, πλην αγγίζει κατά τόπους την Ιστορία ως τόπο διαδοχικών εκμαυλισμών και κατά συρροήν διαψεύσεων.

Παρόλα αυτά το βλέμμα της Παμπούδη παραμένει πρωτίστως αλλού – από τη μια πλευρά τα ποιήματά της μιλούν για τη μνήμη και για την παιδική ηλικία και από την άλλη διακατέχονται από το άγχος της ατομικής ύπαρξης: τη μόνιμη αν και σιωπηλή αναστάτωση απέναντι στο φάσμα του θανάτου, τον πανικό του διαρκούς στροβιλισμού μέσα σε χώρους (εσωτερικούς και εξωτερικούς) στερημένους από την οποιαδήποτε σημασία και την αίσθηση μιας αέναης επιστροφής σε κύκλους που έχουν ήδη επί ματαίω επαναληφθεί.

Πάλη με το άφατο:

Και πάλι, όμως, εκείνο που όντως διαφοροποιεί την Παμπούδη από τις βασικές συντεταγμένες της γενιάς της είναι η πάλη της γλώσσας με όσα δεν μπορούν να ειπωθούν και να διατυπωθούν (μιλώντας σχολαστικότερα θα έλεγα η πάλη με το άφατο) και η αδιάκοπη ανασκαφή του κόσμου ως αινιγματικού συνόλου: ως μιας επικράτειας κρυφών ή αδιάγνωστων νοημάτων, καθώς και εκκρεμών χειρονομιών και προβολών του παρόντος είτε στο άπειρο παρελθόν είτε στο επερχόμενο (πιο κοντινό ή πιο μακρινό) μέλλον, σε έναν άξονα ο οποίος στρέφεται δαιμονικά γύρω από το κενό:

–Δομή: Χωρισμένα σε τρεις διακριτές ενότητες, τα ποιήματα της συλλογής επινοούν, από ενότητα σε ενότητα και από στίχο σε στίχο, τρόπους για να αποκωδικοποιήσουν τα μυστικά του κόσμου. Με τη διαφορά πως κάτι τέτοιο δεν καθίσταται ποτέ δυνατόν. Ακόμα κι αν τα ρήματα ανακαλύψουν εκ νέου τη χαμένη τους ενέργεια, ακόμα κι αν ο λυρικά κρυπτικός λόγος της Παμπούδη φωτίσει σκοτεινά τοπία, ακόμα κι αν το παράλογο και το παράδοξο αποκτήσουν λεκτικό σώμα, ακόμα κι αν το ιερό καταλήξει να εκκοσμικευτεί, ακόμα κι αν οι μύθοι πλησιάσουν τον αρχαϊκό χρόνο της γέννησής τους, η σφαίρα που περιβάλλει τον άνθρωπο από καταβολής του θα εξακολουθήσει να κινείται όχι τόσο χωρίς σκοπό (εξ ου και μυστηριακή) όσο χωρίς ταυτότητα και καθοδηγητικό νήμα.Ιστορία και σαγήνη: Δεν πρόκειται για τυφλό σημείο ή για αδιέξοδο, αλλά για τις μεθόδους εξόρυξης τις οποίες εφαρμόζει η Παμπούδη. Την ώρα που ανεβάζει στην επιφάνεια τα καυτά υλικά της Ιστορίας, για να μας υποβάλει εκ παραλλήλου στη σαγήνη της άγνωστης παγωνιάς του κόσμου, οι λέξεις, οι φράσεις και εντέλει τα ίδια τα ποιήματά της ως ζωντανός οργανισμός, ως απόθεμα ανυποχώρητης επαγρύπνησης, επιτρέπουν να συμμεριστούμε τα ανθρώπινα πάθη σαν καθημερινή συνθήκη, απαλλαγμένα από την αισθηματολογικό τους αναμάσημα, όπως και να γευτούμε τη φύση εκ του συστάδην, προικισμένη από την αρχή με όλες τις σβησμένες ή τις διαγραμμένες δυνατότητές της.

Ποίηση με οξύ (πλην όχι άνωθεν επιβεβλημένο) συγκινησιακό αποτέλεσμα, ποίηση νεωτερική και μετανεωτερική, και ποίηση προχωρημένη και ώριμη δίχως την παραμικρή φθορά ή ρυτίδα.

Ίσως είναι χρήσιμα, για τη μεγάλη εικόνα, λίγα λόγια για τη γενιά του 1970:

Ποίηση και πολιτική: Οι ποιητές που έκαναν το ντεμπούτο τους στις αρχές της δεκαετίας του 1970 είχαν προ οφθαλμών μια κατάσταση η οποία ήταν ακόμη εξ ολοκλήρου βυθισμένη στην πολιτική. Πολιτική, άλλωστε, θα μπορούσαμε να ονομάσουμε και τη δική τους αφετηρία – με μια άμεση, ωστόσο, και δια γυμνού οφθαλμού ορατή διαφοροποίηση. Γεννημένοι μεταξύ 1943 και 1955, ενήλικοι ή και στην πρώτη τους ωριμότητα στη φάση της δικτατορίας, οπότε και εκλήθησαν να αφυπνιστούν πολιτικά, οι νεότεροι ποιητές απομακρύνθηκαν ως εξ ορισμού από τα μεταπολεμικά βιώματα των ανιόντων τους και το μόνο κοινό χαρακτηριστικό το οποίο παρουσίασαν στο εναρκτήριο λάκτισμά τους ήταν ένα: η απορριπτική, κατεδαφιστική διάθεση έναντι των πάντων, συνδυασμένη με την οργή και την επιθετικότητα.Στόχος, η εξουσία στην οιαδήποτε μορφή της – από τις ελίτ του κρατικού μηχανισμού και της τέχνης ως τα καθιερωμένα πρότυπα στον καθημερινό τρόπο ζωής.

Το άλμα: Κρατώντας με την πάροδο του χρόνου το αίτημα για ανανεωμένη έκφραση, οι νεότεροι ποιητές εγκατέλειψαν βαθμιαία τις σχηματικές και εύκολες λύσεις, για να αξιοποιήσουν σε τεθλασμένη και κατά κανόνα απρόσμενη γραμμή τόσο τις ξένες (από Ρεμπώ, Ουίτμαν, Πάουντ, Κέρουακ, Κόρσο και Γκίνσμπεργκ μέχρι Πρεβέρ, Έλιοτ και Πλαθ) όσο και τις εγχώριες (από Καβάφη, Καρυωτάκη, Λαπαθιώτη, Εμμανουήλ, Κάλας, Ελύτη, Εμπειρίκο και Εγγονόπουλο μέχρι Σαχτούρη, Παπαδίτσα και Σινόπουλο) επιρροές τους.Επιρροές οι οποίες σχετίστηκαν στις περισσότερες περιπτώσεις με μια έμφαση στη γλωσσική σκηνοθεσία. Σκηνοθεσία στην οποία πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξε η συστηματική αμέλεια για την προσωδία και τη στίξη, υποστηριγμένη κατά τόπους από τον αιφνιδιαστικό συσχετισμό αγοραίων φράσεων και περιθωριακών ιδιωμάτων με όρους της επιστήμης ή της τεχνικής, στο πλαίσιο μιας αδιάκοπης χρήσης του νεολογισμού.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ –  kreport.gr 

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΡΒΑΡΗΓΟΣ Παράτα με

Γράφει η συγγραφέας Φανή Ματσινοπούλου 

Το ΠΑΡΑΤΑ ΜΕ δεν είναι καινούργιο βιβλίο του Δημήτρη Βαρβαρήγου. Κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στο 2021. Το διάβασα πρόσφατα και με καθήλωσε από την πρώτη σελίδα του. Και είναι αυτό ακριβώς που θέλω από ένα λογοτεχνικό βιβλίο. Με συνεπήρε με τον ρεαλισμό του, τις σκληρές του αλήθειες και τα κρυμμένα συναισθήματα που προσπαθούν να γίνουν λόγια και να εκφραστούν.

            Ένα σπίτι που μυρίζει μούχλα και διαστροφή. Πόση βία, σκληρότητα και κακοποίηση μπορεί να βρίσκεται πίσω από τις κλειστές πόρτες. Ο Δημήτρης Βαρβαρήγος δεν φοβάται τις λέξεις ούτε την αλήθεια που την κοιτάζει κατάματα.

Δυο παιδιά που έρχονται να ζήσουν σε έναν βίαιο και απάνθρωπο περιβάλλον. Ένα άρρωστο αγόρι, ο Αγγελής, ένα βουβός άγγελος που παρακολουθεί έντρομο και ανήμπορο τον παράλογο κόσμο γύρω του. Η εύγλωττη σιωπή του όμως σκίζει και ματώνει την καρδιά του αναγνώστη. Η μικρή Δανάη που διψάει για γνώση αλλά τη στοιχειώνουν ανείπωτα μυστικά της οικογένειας που πασχίζει να ανακαλύψει. Η Δανάη, που στην εφηβεία της βιώνει τη σκληρότητα, τη διαστροφή και την κακοποίηση του φαλλοκράτη και γνήσιου εκπρόσωπου του πατριαρχικού μοντέλου, του πατέρα της γιατί «είσαι δική μου». Ένα κορίτσι με πληγωμένη καρδιά και ταπεινωμένο σώμα που θέλει να πάρει τη ζωή στα χέρια του. Με τη μάνα της την Ευδοκία να είναι έρμαιο του αρρωστημένου ερωτισμού της που αδιαφορεί, περιφρονεί και καταστρέφει την ίδια της τη ζωή και ό,τι υπάρχει γύρω της. Και, φυσικά, η γιαγιά Ισαβέλλα που ενσαρκώνει τη λαϊκή ρήση «του παιδιού μου το παιδί, δυο φορές παιδί μου». Η Ελληνίδα γιαγιά, που είναι έτοιμη να φτάσει στα άκρα για να υπερασπιστεί τα εγγόνια της.

            Κι όμως πάντα υπάρχει ένας καλός άγγελος. Κι εδώ είναι ο Μάρκο, που εμφανίζεται για να αποδείξει στη Δανάη ότι η αληθινή ζωή είναι αλλού.

            Ένα βιβλίο του οποίου η γλώσσα ραγίζει και τσακίζει τον αναγνώστη, αφυπνίζει συνειδήσεις, δεν μπορεί παρά να κινητοποιήσει τα ευαίσθητα αντανακλαστικά μιας κοινωνίας που «κοιμάται» και να αγγίξει τις πιο ευαίσθητες χορδές της. Πραγματικά, το απόλαυσα.

            Πολύ ωραία και προσεγμένη αναθεωρημένη έκδοση από τα «24 ΓΡΑΜΜΑΤΑ».

Ιούλιος 2024

ὄττω τις ἔραται· συλλαβίζοντας τις Κυκλάδες/ Ομαδική εικαστική έκθεση

Διοργάνωση: Δήμος Πάρου
Επιμέλεια: Ίρις Κρητικού
Εγκαίνια: Σάββατο 27 Ιουλίου 2024 στις 20:00
THE AEGEAN CENTER for the FINE ARTS
Παροικιά, Πάρος

ὄττω τις ἔραται·
συλλαβίζοντας τις Κυκλάδες

ο]ἰ μὲν ἰππήων στρότον, οἰ δὲ πέσδων,
οἰ δὲ νάων φαῖσ᾽ ἐπ[ὶ] γᾶν μέλαι[ν]αν
ἔ]μμεναι κάλλιστον, ἔγω δὲ κῆν᾽ ὄτ-
τω τις ἔραται·*
Σαπφώ

*Άλλοι το ιππικό, άλλοι το πεζικό, / κάποιοι το ναυτικό ορίζουν πως είναι το ομορφότερο πράγμα πάνω στη μαύρη γη. / Όμως εγώ εκείνο [4] που καθένας ερωτεύεται.

(μετάφραση: Δημήτρης Μαρωνίτης)

Με τον συμβολικό τίτλο «ὄττω τις ἔραται· συλλαβίζοντας τις Κυκλάδες», σχεδιάστηκε ένα αφιέρωμα σε διοργάνωση του Δήμου Πάρου, με τη συμμετοχή πενήντα δύο διακεκριμένων εικαστικών, οι περισσότεροι από τους οποίους ζουν και εργάζονται ή αντλούν έμπνευση και έχουν σχέση οργανική με την Πάρο και τις Κυκλάδες.

Αφετηρία της έκθεσης και προτροπή της επιμελήτριας προς τους συμμετέχοντες που χρησιμοποιούν διαφορετικά μέσα έκφρασης και υλικά, μια ελεύθερη, ποιητική και λιτή διαλογική περιήγηση στις πρωτογενείς εικόνες που καθορίζουν τη ραχοκοκαλιά και τη συστατική πρώτη ύλη των Κυκλάδων. Ένα βιωματικό αρχετυπικό εικονολόγιο Κυκλάδων – ένα ανιχνευτικό κυκλαδικό αλφαβητάριο ύλης και άυλου.

Η έκθεση αποτελεί ένα συμβολιστικό απτικό αφήγημα για «εκείνο που ο καθένας ερωτεύεται» στις Κυκλάδες, με το βλέμμα, με την καρδιά και με την ψυχή. Ένα αναβλύζον αφήγημα για τη ρευστή και συχνά αναπάντεχη επιλογή του ιδιαιτέρου υποκειμένου του έρωτα ή αντικειμένου του πόθου, με τον ανοιχτό στη διαφορετικότητα τρόπο έτσι όπως αυτός διατυπώνεται ποιητικά από τη Σαπφώ. Ας φανταστούμε έτσι την έκθεση σαν έναν συνεκτικό εικαστικό πλου στη διαχρονική καρδιά του ελληνικού θέρους, μνημονεύοντας ενδόμυχα και τον Οδυσσέα Ελύτη, που ορμώμενος από τη Σαπφώ, μετατρέπει το δικό του ποιητικό «Όττω τις Έραται» σε στίλβουσες αγκαλιές του Αιγαίου (ΟΤΤΩ ΤΙΣ ΕΡΑΤΑΙ –[Ο Ταξιδιωτικός Σάκος], (ΟΤΤΩ ΤΙΣ ΕΡΑΤΑΙ [Αιγαιοδρόμιον]. Αρμολογώντας σε επιδέξια παράταξη λέξεις-νησιά, πλήρεις και φεγγοβόλες, που η μετουσιωμένη δυναμική της εικονοποίησής τους είναι τόσο πυκνή ώστε ενίοτε δεν χρειάζονται καν σύνταξη.

Οι «Κυκλάδες» εγκαλούν τους συμμετέχοντες αλλά και τους επισκέπτες της έκθεσης σε ένα χειροποίητο νηολόγιο προσωπικής πλεύσης. Σε μια κατάθεση αρχετυπικών οπτικοποιημένων κυκλαδικών σημάνσεων, μέσω ενός αόρατου αλλά υπαρκτού νήματος που ενώνει με τρόπο αλάνθαστο το λευκό και το θαλασσινό βαθύ μπλε, τις ξερολιθιές, και τα αλώνια, τις φραγκοσυκιές και τα κρινάκια της θάλασσας, τα αρχαία κεφάλια και τα παλιά σκαριά, τις λευκές δαντέλες και τις υφάντρες, τα αμπέλια και τα μελίσσια, τα αυλιδάκια με τα βασιλικά, τους τενεκέδες με τον ασβέστη και τα πιθάρια, τα αυτοσχέδια πανηγυράκια και τα αχειροποίητα ξωκλήσια, την αγρύπνια του φεγγαριού την αυγή και τον φεύγοντα ήλιο του απογευματινού ορίζοντα.

Ας συλλαβίσουμε και ας ακουμπήσουμε, τέλος, την έκθεση ως θερινό εξομολογητικό νήμα αλλά και ως ουσιαστικό οικολογικό μήνυμα για όλα αυτά που αγαπούμε και που οφείλουμε να διασώσουμε. Τα εύθραυστα κυκλαδίτικα «μικρά ελληνικά» δεδομένα της μνήμης και της εσωτερικής όρασής μας, που σήμερα κινδυνεύουν.

Στην έκθεση συμμετέχουν:
Κύρα Αλιγιζάκη, Νεκτάριος Αποσπόρης, Άννυ Αρχιμανδρίτου, Θεοδώρα Ασπρογενίδου, Άννα Αχιλλέως, Έφη Βάγκνερ-Ματσούκα, Neva Bergemann, Μαριλίτσα Βλαχάκη, Μαρίνα Βλαχάκη, Δημήτρης Βογιατζόγλου, Μάρω Βούλγαρη, Κική Βουλγαρέλη, Μαίρη Γαλάνη-Κρητικού, Σοφία Γαϊτάνη, Μαρία Γέρουλα, Βάσω Γκιώνη-Ζησιμοπούλου, Θεοφάνης Γουλής, Κρίστι Γρηγορίου, Τάνια Δημητρακοπούλου, Μαρία Διακοδημητρίου, Χριστίνα Δουζένη, Φραγκίσκος Δουκάκης, Αννίτα Καλημέρη, Εβίτα Κανέλλου, Λορίνα Καρατζά, Θέμης Κοντογούρης, Ιωσηφίνα Κοσμά, Νίκος Λεοντόπουλος, Γιώργος Λουλούδης, Ελένη Μανάλη, Ελεάννα Μαρτίνου, Πανδώρα Μουρίκη, Μάνος Μπατζόλης, Ρούλη Μπούα, Ρόιλα Μπουζέα, Γιώργος Μπουζούνης, Βασίλης Νικολάου, Γεύσω Παπαδάκη, Χρίστος Παπαδάκης, Γιώργος Παστάκας, Μαριέττα Πεπελάση, Βαγγέλης Πολύζος, Χρήστος Ρηγανάς, Γιώργος Σαλταφέρος, Αφροδίτη Σεζένια, Δήμητρα Σκανδάλη, Κωνσταντίνα Συλίκου, Γιώργος Τζάνερης, Κλαίρη Τσαλουχίδη-Χατζημηνά, Αμαλία Φερεντίνου, Βιργινία Φιλιππούση, Καλλιρρόη Χρόνη.

Ίρις Κρητικού
Αρχαιολόγος- Ιστορικός της Τέχνης
Επιμελήτρια της έκθεσης

Ώρες λειτουργίας: 19:00-22:00 καθημερινά
Τηλ. επικοινωνίας: 22840 28337

  Jean-Jacques Rousseau Οι ονειροπολήσεις  ενός μοναχικού περιπατητή

Μετάφραση: Έφη Κορομηλά

Επιμέλεια: Μαρία Σπυριδοπούλου

Επίμετρο: Κατερίνα Καρακάση

Από τις εκδόσεις Printa, και στη σειρά «Στις πηγές της γνώσης», κυκλοφόρησε το έργο του Jean–Jacques Rousseau με τίτλο Οι ονειροπολήσεις ενός μοναχικού περιπατητή, σε μετάφραση της Έφης Κορομηλά, με επιμέλεια της Μαρίας Σπυριδοπούλου, ενώ το συνοδευτικό επίμετρο υπογράφει η Κατερίνα Καρακάση.

Προς το τέλος της ζωής του, ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ, έχοντας ήδη ολοκληρώσει τις περίφημες Εξομολογήσεις του και γράψει το Ο Ρουσσώ κριτής του Ζαν-Ζακ, θα προβεί, μεταξύ 1776 και 1778, στη συγγραφή μίας ακόμη σειράς αυτοβιογραφικών κειμένων· οι Ονειροπολήσεις ενός μοναχικού περιπατητή είναι το τελευταίο του έργο, που θα δημοσιευθεί μετά θάνατον, το 1782. Σε αυτό, καταγράφει τους στοχασμούς του στη διάρκεια των καθημερινών περιπλανήσεών του στην εξοχή.

Πρόκειται για ένα έργο αδιαμφισβήτητης λογοτεχνικής και φιλοσοφικής αξίας, που αποκαλύπτει όψεις τόσο της κοσμοθεωρίας όσο και της προσωπικότητας του Ρουσσώ μ’ έναν καινοφανή τρόπο, καθώς αποτελεί μια ιδιάζουσα μορφή αναπαράστασης μεταξύ μνήμης, αναστοχασμού και συναισθήματος, φαντασίας και αυτο-παρατήρησης· ένα έργο που επέδρασε καταλυτικά στους μεταγενέστερους συγγραφείς, από τους ρομαντικούς ποιητές (καθώς θεωρείται εμβληματικό έργο του Ρομαντισμού, συγκρίσιμο με τα Βάσανα του νεαρού Βέρθερου του Γκαίτε) έως τον Μπωντλαίρ και τον Προυστ.

Ο ρομαντισμός του Ρουσσώ, μολονότι απέχει εκ πρώτης όψεως από την πολιτική φιλοσοφία του, στην ουσία αποκαλύπτει μια «ρομαντική ανθρωπολογία», στον βαθμό που ο εκ Γενεύης στοχαστής υπερασπίζεται σε αυτό το έργο την ιδέα μιας ταυτότητας του εγώ και της φύσης, μιας υποκειμενικότητας όπου η φαντασία υπερβαίνει τη λογική. Το αποτέλεσμα είναι ότι αυτό που κρίνεται συνήθως ως ένα καθαρά αυτοβιογραφικό δοκίμιο θέτει στην ουσία τα θεμέλια της πολιτικής φιλοσοφίας του Ρουσσώ.

Οι Ονειροπολήσεις είναι επίσης μια απόπειρα ενδοσκόπησης του συγγραφέα, στην οποία οι περιπλανήσεις στη φύση λειτουργούν αποκαλυπτικά και η φύση παρουσιάζεται ως ένα πραγματικό καταφύγιο από την πραγματικότητα, εναντίον των διακυμάνσεων, καλών ή κακών, της ζωής στην πόλη και μέσα στην κοινωνία.

Εις μνήμην.

Πίτσα Μπουρνόζου, μια σπουδαία γυναίκα, ηθοποιός, ποιήτρια, συγγραφέας που έτυχε να φύγει νωρίς
Η αγαπημένη αδελφή της Πίτσας Μπουρνόζου, Λουκία Μπουρνόζου, ύστερα από δουλειά πολλών ετών συγκέντρωσε σε μια ιστοσελίδα όλη την εκπληκτική διαδρομή της Πίτσας που διακρίθηκε στην τέχνη.

Το βιογραφικό της είναι εντυπωσιακό.

Δείτε όλη την πορεία της στον σύνδεσμο που παραθέτουμε.

Ακούστε ένα από τα πολλά, μεστά νοημάτων ποιήματά της.

https://pitsabournozou.gr/

Η σιωπηλή καμαριέρα (Calladita)

Παραγωγή: Ισπανία/ ΗΠΑ, 2023

Σκηνοθεσία: Μιγκέλ Φάους

Ηθοποιοί: Πάουλα Γκριμάλντο, Αριάδνα Γκιλ κ.α.

Με κεντρικό πρόσωπο μια Κολομβιανή που εργάζεται ως καμαριέρα στην πανάκριβη έπαυλη μιας πάμπλουτης οικογένειας Ισπανών, η ταινία του Μιγκέλ Φάους ήρεμα και διακριτικά αγγίζει το πολύ επίκαιρο φαινόμενο της πάλης των τάξεων • έντονο στους καιρούς μας, όσο σπανίως στο παρελθόν. Η σιωπηλή Κολομβιανή Αννα (Πάουλα Γκριμάλντο) που εργάζεται με στόχο την αποστολή χρημάτων στη πατρίδα για τις σπουδές της αδελφής της, αντιλαμβάνεται ότι στην πραγματικότητα βρίσκεται πιασμένη στην φάκα ενός κόσμου τόσο δήθεν και πλαστού που δεν πρόκειται ποτέ να την βοηθήσει, όσες υποσχέσεις και αν της δίνει.

Και όλα δείχνουν ότι τη λύση στο πρόβλημά της θα πρέπει να την πάρει η ίδια χωρίς να περιμένει τίποτα από τους άλλους Σήμερα μια ταινία όπως η «Σιωπηλή καμαριέρα» μπορεί να ξεφύγει από την σχετική κοινοτοπία του θέματός της και να κάνει την διαφορά μόνο αν δώσει προσοχή στις λεπτομέρειες που πλαισιώνουν το σύνολο, τις μικρές ψηφίδες του τεράστιου ψηφιδωτού. Αυτό είναι το σημείο στο οποίο ο Φάους που έγραψε και το σενάριο, διαπρέπει.

Ως σκηνοθέτης, με παραγωγό τον Αμερικανό Στίβεν Σόντερμπεργκ, ο Φάους δείχνει ότι έχει τον απόλυτο έλεγχο του θέματός του το οποίο διαχειρίζεται με ακρίβεια αλλά και διαύγεια. Οι σκηνές με τους φίλους του κανακάρη γιου του ζεύγους που μιλούν ξεδιάντροπα για την Αννα πίσω από την πλάτη της, η συγκέντρωση των διανοούμενων στο σπίτι του ζεύγους, η εμμονή του αφεντικού με την αδέσποτη γάτα που θέλει να σκοτώσει γιατί καταστρέφει τον κήπο του • όλες αυτές οι μικρές, φαινομενικά ασήμαντες σκηνές δημιουργούν τον κόσμο που η Αννα είναι αναγκασμένη να αντιμετωπίσει καταπίνοντας την αναξιοπρέπεια μέχρι εκεί που δεν πάει άλλο. Η αντίδρασή της δεν έχει μόνο πρακτική σημασία αλλά είναι ένας τρόπος λυτρωτικής απελευθέρωσης που δεν μπορεί παρά να μας βρει απολύτως σύμφωνους.

ingr