Η μαζική δολοφονική επίθεση στο Παρίσι αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου ενός αναβαθμισμένου μηχανισμού προαγωγής της δολοφονικής βίας στις περιοχές των «απίστων», ως είθισται να αποκαλούν τους κατοίκους αμερικανικών και ευρωπαϊκών πόλεων οι κήρυκες της φονταμενταλιστικής πτέρυγας του Ισλάμ. Οι πολίτες δυτικών χωρών με στρατιωτική εκπαίδευση και πολεμική εμπειρία υπό τη σκέπη του ISIS, της πιο απειλητικής οργάνωσης τζιχαντιστών, υπολογίζονται στους 3.000. Οι μισοί προέρχονται από τη Βρετανία και τη Γαλλία.
Η στρατηγική της ενεργοποίησης αλλοδαπών
Οι αλλοδαποί μαχητές στις τάξεις του ISIS ανέρχονται σε 13.000, από τους συνολικά 25.000. Περίπου 10.000 προέρχονται από αραβικές μουσουλμανικές χώρες και περίπου 3.000 από τη Δύση. Επιπροσθέτως, μερικές χιλιάδες έχουν ήδη επιστρέψει στις χώρες καταγωγής τους, διαθέτοντας πλέον στρατιωτική κατάρτιση. Στοιχεία τα οποία παραθέτει το ITIC (Intelligence & Terrorism Information Center) καταδεικνύουν ότι ο αριθμός των αλλοδαπών μελών του ISIS αλλά και της οργάνωσης Al-Nusra Front, που προέρχονται συνολικά από τουλάχιστον 80 χώρες, σχεδόν διπλασιάστηκε το δεύτερο 6μηνο του 2014, εν μέσω των στρατιωτικών επιτυχιών των φονταμενταλιστών στο Ιράκ και μετά τη διακήρυξη του Χαλιφάτου. Τον Σεπτέμβριο 2014 οι γαλλικές αρχές είχαν αναφέρει ότι 930 πολίτες της χώρας, ανάμεσα στους οποίους 60 γυναίκες, είτε πολεμούσαν ήδη για το ISIS στη Συρία και το Ιράκ, είτε σχεδίαζαν να ενταχθούν στην οργάνωση. Περίπου 70 από εκείνους είχαν αποτραπεί να εγκαταλείψουν τη Γαλλία για αυτόν τον σκοπό.
Δύο Γάλλοι οι οποίοι προσχώρησαν στους τζιχαντιστές. Ο ένας σκοτώθηκε σε επίθεση αυτοκτονίας στην πόλη Μομς.
Οι τζιχαντιστικές οργανώσεις ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για την ένταξη αλλοδαπών στις τάξεις τους. «Πιστεύουμε ότι σε κάθε ομάδα τζιχαντιστών θα πρέπει να συμμετέχει ένας μετανάστης μαχητής. Τονίζει τη διάσταση του [ισλαμικού] έθνους και απομακρύνει τη διάσταση της [τοπικής] χώρας ή της ζώνης μάχης. Αυτή είναι μία σημαντική αρχή, μία σουνιτική αρχή, που θα πρέπει να διατηρηθεί…», σχολίαζε χαρακτηριστικά τον Νοέμβριο 2014 ο Abu Muhammad al-Julani, επικεφαλής της οργάνωσης Al-Nusra Front. Εμπειρογνώμονες επισημαίνουν τον κίνδυνο που απορρέει από αυτήν τη στρατηγική, καθώς οι αλλοδαποί τζιχαντιστές που επιβιώνουν από τις μάχες στη Συρία και το Ιράκ επιστρέφουν πλέον στις χώρες καταγωγής τους «με στρατιωτική εμπειρία και φονταμενταλιστική κατήχηση», ενίοτε «με τη φιλοδοξία να συνεχίσουν τη τζιχάντ εναντίον των χωρών τους».
«Διαβατήριο» του Ισλαμικού Χαλιφάτου
Η επίθεση στο Εβραϊκό Μουσείο στις Βρυξέλλες τον Μάιο 2014, από Γάλλο τρομοκράτη που είχε δραστηριοποιηθεί στις τάξεις του ISIS στη Συρία, υπογράμμισε για πρώτη φορά τη δυνητική απειλή από βετεράνους τζιχαντιστές μαχητές που επιστρέφουν -εν προκειμένω- στην Ευρώπη. Αυτομάτως, προκάλεσε την κινητοποίηση των κυβερνήσεων δυτικών χωρών για την αποτροπή αντίστοιχων επιθέσεων. Με τη σειρά του, το ISIS φέρεται να έχει αναβαθμίσει τις οδηγίες προς «ναυτιλλομένους» από τη Δύση, θέτοντας την προϋπόθεση συστάσεων από τουλάχιστον έναν «σεΐχη» γνωστό στην ηγεσία και εφαρμόζοντας κανονισμούς όπως το ντύσιμο δυτικού τύπου από όσους ταξιδεύουν προς τη Συρία για να ενταχθούν στην οργάνωση, προκειμένου να αποκρύβεται η μουσουλμανική τους ταυτότητα.
Η προπαγάνδα του μίσους
Σε βίντεο που πρόβαλε το Ινστιτούτο Al-Furqan τον Σεπτέμβριο 2014, ο εκπρόσωπος του ISIS Abu Muhammad al-Adnani κάλεσε του υποστηρικτές της οργάνωσης ανά τον κόσμο να σκοτώσουν πολίτες των δυτικών χωρών, ιδίως Γάλλους και Αμερικάνους, σε αντίποινα για την εκστρατεία κατά του ISIS. Είναι παραπάνω από χαρακτηριστική η αποστροφή του: «Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να σκοτώσετε οποιονδήποτε Γάλλο ή Αμερικανό άπιστο ή οποιονδήποτε από τους συμμάχους τους. Αν δεν μπορέσετε με μία βόμβα ή μία σφαίρα, κανονίστε να συναντηθείτε μόνοι με έναν Γάλλο ή Αμερικάνο άπιστο και σπάστε το κεφάλι του με μία πέτρα, σφάξτε τον με ένα μαχαίρι, πατήστε τον με το αμάξι σας, πετάξτε τον από έναν γκρεμό, στραγγαλίστε τον ή δηλητηριάστε τον. Μην περιμένετε, αβοήθητοι και αξιοθρήνητοι… Αν είστε ανίκανοι για αυτό, κάψτε το σπίτι του, το αμάξι του, την εταιρεία ή το χωράφι του. Αν είστε ανίκανοι ακόμη και γι’ αυτό, τότε φτύστε τον στο πρόσωπο. Αν αρνείστε και αυτό την ώρα που τα αδέρφια σας βομβαρδίζονται και σκοτώνονται και οι ζωές και οι περιουσίες τους δέχονται επίθεση παντού, τότε επανεξετάστε την πίστη σας…».
Το ISIS χρησιμοποιεί έξυπνα το διαδίκτυο, ιδίως τα κοινωνικά δίκτυα, στέλνοντας στοχευμένα μηνύματα σε συγκεκριμένο κοινό, με στόχο να ενισχύσει την επιρροή του μέσα στις μουσουλμανικές κοινότητες δυτικών χωρών. Μεταξύ άλλων, προβάλλει φρικαλεότητες της οργάνωσης στο Ιράκ και στη Συρία, με ανακοινώσεις, βίντεο, ηχητικά μηνύματα και φωτογραφίες. Το Facebook και το Twitter απενεργοποίησαν τους λογαριασμούς του, ωθώντας την οργάνωση να αναζητήσει εναλλακτικούς τρόπους διαδικτυακής προπαγάνδας (VK, Diaspora κ.ά.).
Σουβενίρ… του ISIS
Τα οικονομικά και στρατιωτικά μέσα
Η δραστηριότητα του ISIS απαιτεί οικονομικούς πόρους τους οποίους σε μεγάλο βαθμό διασφαλίζουν οι πωλήσεις πετρελαϊκών προϊόντων, μετά την κατάληψη 6 πηγών πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ανατολική Συρία και τουλάχιστον 4 στο βόρειο Ιράκ. Σύμφωνα με το Ιρακινό Ενεργειακό Ινστιτούτο, το ISIS ελέγχει την παραγωγή ακατέργαστου πετρελαίου κατά 30.000 βαρέλια στο Ιράκ και 50.000 βαρέλια στη Συρία, ημερησίως. Έως και τον Νοέμβριο 2014, το πετρέλαιο αυτό πωλείτο στη μαύρη αγορά στη μειωμένη τιμή των 40$ το βαρέλι (έναντι 90$ το βαρέλι).
Εκτιμήσεις κάνουν λόγο για αρχικές εισπράξεις ύψους έως και 100 εκατ. $ τον μήνα (με βάση πληροφόρηση τον Σεπτέμβριο 2014) οι οποίες περιορίστηκαν σε περίπου 30 εκατ. $ τον μήνα, μετά τις αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ και των συμμαχικών χωρών, καθώς και των πιέσεων που ασκήθηκαν σε «πελάτες» της οργάνωσης. Άλλες πηγές εσόδων είναι η επιβολή φόρων στις τοπικές κοινωνίες των περιοχών υπό την κατοχή του, η απαίτηση «χρημάτων προστασίας» κατά περίπτωση, οι ληστείες, τα λύτρα από απαγωγές και αιχμαλωτίσεις (εκτιμάται ότι έχει συγκεντρώσει 20-40 εκατ. $ από λύτρα), ακόμη και η πώληση… σουβενίρ της οργάνωσης. Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με έγγραφα που κατασχέθηκαν από κρησφύγετα υψηλόβαθμων τζιχαντιστών τον Ιούνιο 2014, προτού καν καταλάβει τη Μοσούλη, το ΙSIS διέθετε περίπου 875 εκατ. $ σε ρευστό και ακίνητα. Πρόκειται για την πλουσιότερη τρομοκρατική οργάνωση στον κόσμο.
Το ISIS διαθέτει ένα μεγάλο οπλοστάσιο (ελαφρά όπλα, πυραύλους, όλμους, αντιαρματικά, αντιαεροπορικά) το οποίο κατά κύριο λόγο απέσπασε από τους στρατούς της Συρίας και του Ιράκ. Φέρεται δε να έχει προβεί σε χρήση χημικών όπλων. Παράλληλα, γίνεται λόγος για κατοχή ενός αριθμού αεροπλάνων σε αεροδρόμιο υπό τον έλεγχο της οργάνωσης. Οι περιοχές τις οποίες ελέγχει το ISIS εκτιμώνται στο 1/3 της επικράτειας στο Ιράκ και σχεδόν στο 1/3 της επικράτειας στη Συρία. Η κατεχόμενη περιοχή αποτελεί την εστία 5-6 εκατ. ανθρώπων. Οι σημαντικότερες πόλεις υπό τον έλεγχο του ISIS είναι η Μοσούλη (η δεύτερη μεγαλύτερη στο Ιράκ), η Φαλούτζα (επίσης στο Ιράκ) και η Ράκα (η «πρωτεύουσα» της οργάνωσης στη βόρεια Συρία).
Ο Χαλίφης του «Ισλαμικού Κράτους» Abu Bakr al-Baghdadi
Το προφίλ και ο στόχος
Το ISIS είναι μια οργάνωση τζιχαντιστική και σαλαφιστική. Αντιπροσωπεύει ένα εξτρεμιστικό πολιτικοθρησκευτικό κίνημα Σουνιτών που επιδιώκει να αναβιώσει τη «χρυσή εποχή της αυγής του Ισλάμ», δηλαδή «την εποχή του προφήτη Μωάμεθ και των Χαλίφηδων που τον ακολούθησαν». Η οργάνωση θεωρεί ότι αυτό θα επιτευχθεί μέσω της τζιχάντ, ενός «ιερού πολέμου εναντίον εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών» που «αποτελεί καθήκον κάθε Μουσουλμάνου».
Ειδικότερα, προάγει την ιδέα της εγκαθίδρυσης ενός υπερεθνικού ισλαμικού χαλιφάτου, το οποίο θα διοικείται από την πιο ακραία εκδοχή του θρησκευτικού νόμου «σαρία», πάνω στα συντρίμμια των κρατών που δημιουργήθηκαν στη Μέση Ανατολή μετά τον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Χαλιφάτο αυτό, σύμφωνα με τους εμπνευστές του, εκτείνεται στο Ιράκ, τη Συρία, την Ιορδανία, τον Λίβανο, το Ισραήλ, την Παλαιστινιακή Αρχή, το Κουβέιτ, καθώς και στην Τουρκία, το Ιράν, το Πακιστάν και το Αφγανιστάν. Στη συνέχεια, όπως καταδεικνύουν αντίστοιχοι χάρτες, περιλαμβάνει τμήματα της Βόρειας Αφρικής, της Ασίας, του Καυκάσου και της Ευρώπης, όπως η Ισπανία και τα Βαλκάνια. Πάνω στην ίδια βάση δημιουργήθηκε και η Αλ Κάιντα, η μητρική οργάνωση του ISIS. Για την ακρίβεια, το ISIS εργάζεται πλέον για την ανάπτυξη της επιρροής του σε άλλες τζιχαντιστικές οργανώσεις και δίκτυα, διεθνώς, συναγωνιζόμενο την Αλ Κάιντα για την ηγεσία.
Επικεφαλής του ISIS είναι ο Σουνίτης Μουσουλμάνος τζιχαντιστής γνωστός ως Abu Bakr al-Baghdadi, όπως ονομαζόταν ο πρώτος από τους τέσσερις Χαλίφηδες που εγκαθίδρυσαν το πρώτο Ισλαμικό Χαλιφάτο. Κατάγεται από τη γενιά Albu Badri, τη μεγαλύτερη στην περιοχή της Σαμάρα. Πολλοί συγγενείς του είναι κληρικοί συνδεδεμένοι με το ριζοσπαστικό σαλαφιστικό Ισλάμ. Το 2011 το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ τον επικήρυξε με 10 εκατ. $, νεκρό ή ζωντανό.
Ο φαύλος κύκλος της κλιμάκωσης
Μετά την πτώση της Μοσούλης (το καλοκαίρι του 2014), τη διακήρυξη του Ισλαμικού Χαλιφάτου και τη σημαντική αύξηση των ξένων μαχητών στην οργάνωση, καταγράφεται μία σαφής αναβάθμιση της αντίδρασης των ΗΠΑ και των συμμαχικών χωρών απέναντι στο φαινόμενο ISIS. Έως τον Οκτώβριο 2014 είχαν εκτελεστεί 632 αεροπορικές επιθέσεις σε στρατιωτικές και οικονομικές υποδομές σε Συρία και Ιράκ (286 και 346, αντίστοιχα).
Μπροστά στην εκστρατεία των δυτικών χωρών, οι τζιχαντιστές άρχισαν να αποκεφαλίζουν δημοσίως απαχθέντες πολίτες χωρών όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, καλώντας φονταμενταλιστές ισλαμιστές δυτικών χωρών να αντιδράσουν. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται σύμφωνα με εμπειρογνώμονες οι τρομοκρατικές επιθέσεις σε δυτικές χώρες, όπως η Γαλλία.
Η «Μονάδα Σαλάχ αλ-Ντιν» του ISIS εκτελεί Ιρακινούς κρατούμενους.
Το ήξερες;
- Μετά την κατάληψη της Μοσούλης, περίπου μισό εκατομμύριο άνθρωποι τράπηκαν σε φυγή, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Οι περισσότεροι κατευθύνθηκαν βόρεια, προς την αυτόνομη κουρδική περιοχή του Ιράκ.
- Τον Οκτώβριο 2014 σχεδόν 600 άνθρωποι φέρονται να σκοτώθηκαν από βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας σε -σιιτικές κυρίως- γειτονιές της Βαγδάτης.
- Ακόμη και γυναίκες υπηρετούν στην «Ηθική Αστυνομία», στις περιοχές υπό τον έλεγχο του ISIS, εφαρμόζοντας τον κώδικα ενδυμασίας αλλά και τον κανόνα ανδρικής συνοδείας των γυναικών.
- Γυναίκα που κατηγορήθηκε για πορνεία εκτελέστηκε από τον ίδιο τον πατέρα της. Η ίδια είχε δηλώσει μετανοημένη. Επόπτης του ISIS το έλαβε υπόψη και προέτρεψε τον πατέρα της να τη συγχωρέσει. Εκείνος αρνήθηκε.
- Μετά την κατάληψη της περιοχής Sinjar στο Ιράκ, γυναίκες και παιδιά της κοινότητας του Yazidi, το 1/5 των σκλαβωμένων, μοιράστηκαν ως «λάφυρα πολέμου» στα μέλη του ISIS που συμμετείχαν στις επιχειρήσεις.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΣΤΟΥΛΑΣ
vkost@naftemporiki.gr
@VasKostoulas