Ο μυστηριώδης και ανεξιχνίαστος Γιαν Βερμέερ

Ο μυστηριώδης και ανεξιχνίαστος Γιαν Βερμέερ

Στην ιστορία της τέχνης, ο Γιαν Βερμέερ είναι σχεδόν τόσο μυστηριώδης και ανεξιχνίαστος όσο ο Σαίξπηρ στη λογοτεχνία. Έγινε αποδεκτός στην τοπική συντεχνία των Ολλανδών ζωγράφων το 1653, σε ηλικία 21 ετών και χωρίς καμία προηγούμενη εκπαίδευση άρχισε αμέσως να σχεδιάζει αριστοτεχνικές, παράξενα ρεαλιστικές εικόνες, με δωμάτια λουσμένα στο φως και αιθέριες νεαρές γυναίκες.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του περιήλθε σε δεινή οικονομική κατάσταση, εξαιτίας του πολέμου που ξέσπασε μεταξύ Ολλανδίας και Γαλλίας το 1672

Μετά το θάνατό του, μόλις στα 43 χρόνια του, ο ίδιος και το έργο του μένουν στην αφάνεια για δύο αιώνες. Ο Βερμέερ θα γίνει γνωστός όταν θα ανακαλυφθεί ο αριστουργηματικός πίνακας η “Σφίγγα του Ντελφτ”. Μαζί με τον Ρέμπραντ θεωρούνται οι δύο πιο σπουδαίοι εκπρόσωποι της “Χρυσής εποχής” της Ολλανδίας. Αντλούσε τα θέματά του από την καθημερινή ζωή της μεσαίας αστικής τάξης της Ολλανδίας, ενώ τα περισσότερα έργα του είναι τόσο αριστουργηματικά που θυμίζουν φωτογραφική αναπαράσταση.

Στις αρχές του 21ου αιώνα ωστόσο, δύο εμπειρογνώμονες παρατήρησαν κάτι εντυπωσιακό. Αναρωτήθηκαν γιατί, για παράδειγμα, ο Βερμέερ ζωγράφιζε διάφορα πράγματα στο προσκήνιο και υπερφωτισμένα αντικείμενα ελαφρώς εκτός εστίασης στο φόντο; Οι δύο αναλυτές μετά από μελέτη, υποστηρίζουν ότι κοίταζε τους πίνακές του μέσα από ένα φακό. Μια camera obscura (οπτική συσκευή), περίπου σαν μεγεθυντικός φακός, πρόβαλε την εικόνα του περιβάλλοντος χώρου και των μοντέλων σε μια οθόνη. Tο βιβλίο του καθηγητή Αρχιτεκτονικής Philip Steadman “Vermeer’s Camera: Uncovering the Truth behind the Masterpieces” (Αποκαλύπτοντας την αλήθεια πίσω από τα αριστουργήματα) προκάλεσε μια μικρή ακαδημαϊκή θύελλα. Ωστόσο και μια γενική αντιπαράθεση προκλήθηκε, με οργισμένα πρωτοσέλιδα, όταν ένας από τους πιο διάσημους ζωγράφους εν ζωή, ο David Hockney, υποστήριξε ότι όχι μόνο ο Βερμέερ, αλλά και πολλοί άλλοι μεγάλοι ζωγράφοι από τον 15ο αιώνα και μετά, πρέπει να έχουν χρησιμοποιήσει κρυφά φακούς και καθρέφτες για τα φωτο-ρεαλιστικά εφέ τους.

Ο Tim Jenison ιδρυτής της NEWTEK, προσπάθησε να φανταστεί πώς ήταν το μηχάνημα που χρησιμοποιούσαν ως κάμερα οι ζωγράφοι, μεταξύ των οποίων και ο Βερμέερ, να το ανακατασκευάσει και να κάνει ένα μεγάλο πείραμα. Να επιχειρήσει αυτός, που δεν είχε ξαναπιάσει πινέλα ποτέ στη ζωή του, να φτιάξει έναν τέλειο Βερμέερ.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του περιήλθε σε δεινή οικονομική κατάσταση, εξαιτίας του πολέμου που ξέσπασε μεταξύ Ολλανδίας και Γαλλίας το 1672. Καθώς δεν μπορούσε να συντηρήσει την πολυμελή οικογένειά του έπεσε σε κατάθλιψη και η σωματική του υγεία επιδεινώθηκε. Πέθανε το 1675 και γνωρίζουμε πως ετάφη στις 15 Δεκεμβρίου, στον οικογενειακό τάφο της Παλαιάς Εκκλησίας του Ντελφτ.

πηγη lifo.gr