Δέος και Ποίηση των Ναυαγίων

Γράφει ο καρδιολόγος του Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου και συνθέτης Θανάσης Δρίτσας

Εντυπωσιακό το ναυάγιο του πλοίου Δημήτριος στον Λακωνικό κόλπο, με γοητεύουν και παράλληλα με τρομάζουν οι εικόνες των ναυαγίων αυτών. Ιδιαίτερα αυτές τις χαλεπές ημέρες που ζούμε, όλοι κατοικούμε σαν μαραγκιασμένες ψυχές μέσα σε ένα ναυάγιο του πλοίου που λέγεται Ελλάδα. Εξαιρετικός τόπος του ναυαγίου κοντά στο Γύθειο σε μια πανέμορφη παραλία, βρέθηκα εκεί πριν από μερικά χρόνια (προσφιλής μου τόπος η Μάνη άλλωστε) και τράβηξα φωτογραφίες από ακόμη μια επίσκεψη μου στο ναυάγιο.

Τo επιβλητικό ναυάγιο «Δημήτριος» προκαλεί δέος σε όσους το αντικρίζουν· είναι πολλά χρόνια προσαραγμένο στην παραλία Σελινίτσας, πέντε χιλιόμετρα μακριά από το Γύθειο. Γνωστό και ως πλοίο φάντασμα το έχουν πλαισιώσει πολλές ιστορίες και μύθοι. Το πλοίο με το όνομα «Δημήτριος» (πρώην Klintholm), με χωρητικότητα 965 κόρων και μήκος 67 μέτρων, ναυπηγήθηκε το 1950. Το πλοίο είχε καταπλεύσει έκτακτα στο Γύθειο στις τέσσερις Δεκεμβρίου του 1980 λόγω ασθενείας του πλοιάρχου και της ανάγκης εισαγωγής του σε νοσοκομείο.
Με αφορμή τον κατάπλου δημιουργήθηκαν προβλήματα οικονομικής φύσεως με το πλήρωμα, αλλά και θέματα βλαβών στη μηχανή καθώς και ελλείψεις ασφαλείας στο πλοίο, ενώ παράλληλα επιβλήθηκαν ασφαλιστικά μέτρα από διάφορους δανειστές. Το πλήρωμα απολύθηκε και η φύλαξη του πλοίου ανατέθηκε στους Γεώργιο Δανιήλ και Βασίλη Παρηγόρη.
Το σκάφος ήταν πλαγιοδετημένο στο εσωτερικό του λιμένα Γυθείου. Τον Ιούνιο του 1981 το σκάφος εξακολουθούσε να παραμένει στην ίδια θέση αλλά ειδοποιήθηκαν από τη λιμενική αρχή οι πλοιοκτήτες ότι το σκάφος κατέστη επικίνδυνο λόγω αποκοπής των κάβων ενώ συγχρόνως είχε πάρει κλίση προς τη δεξιά πλευρά από την εισροή υδάτων στα κύτη του.
Από τη Λιμενική Αρχή ζητήθηκε η μεθόρμιση του σκάφους εκτός λιμένα σε ασφαλές αγκυροβόλιο. Όμως δεν υπήρξε ανταπόκριση εκ μέρους των πλοιοκτητών μέχρι και το Νοέμβριο (1981). Λόγω των πολύ δυσμενών καιρικών συνθηκών το σκάφος παρασύρθηκε από το αγκυροβόλιο του και απομακρύνθηκε περίπου δύο μίλια σε στίγμα, όπου και αγκυροβόλησε προσωρινά. Λίγο αργότερα, στις 23 Δεκέμβρη του 1981 παρασύρθηκε πάλι και προσάραξε αυτή τη φορά στην τωρινή του τοποθεσία, στη θέση Βαλτάκι του Λακωνικού κόλπου, 3 μίλια βορειοανατολικά του Γυθείου. Εκεί το σκάφος εγκαταλείφθηκε χωρίς να έχει επιδειχθεί ενδιαφέρον για την τύχη του. Βιβλιογραφία: «Τα ναυάγια στις ελληνικές θάλασσες», Χρήστος Ντούνης

Μου φαίνεται εξαιρετικά ανάλογο για την περίσταση και αφορμή για επίκαιρη σκέψη το υπέροχο ποίημα (ΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ) του Αργύρη Χιόνη που παραθέτω στη συνέχεια: «Ὤ ναί, ξέρω καλά πώς δέν χρειάζεται καράβι γιά νά ναυαγήσεις, πώς δέν χρειάζεται ὠκεανός γιά νά πνιγεῖς. Ὑπάρχουνε πολλοί πού ναυαγῆσαν μέσα στό κοστούμι τους, μές στή βαθιά τους πολυθρόνα, πολλοί πού γιά πάντα τούς σκέπασε τό πουπουλένιο πάπλωμά τους. Πλῆθος ἀμέτρητο πνίγηκαν μέσα στή σούπα τους, σ’ ἕνα κουπάκι του καφέ, σ’ ἕνα κουτάλι του γλυκοῦ… Ἄς εἶναι γλυκός ὁ ὕπνος τους ἐκεῖ βαθιά πού κοιμοῦνται, ἅς εἶναι γλυκός κι ἀνόνειρος. Κι ἅς εἶναι ἐλαφρύ τό νοικοκυριό πού τούς σκεπάζει.» Αργύρης Χιόνης 1986…

Ακολουθούν δύο μουσικά βίντεο του Θανάση Δρίτσα:

 

Θανάσης Δρίτσας-μουσική σύνθεση και φωτογραφίες. The wreck. Το ναυάγιο του Δημήτριος στη Μάνη.

 

Θανάσης Δρίτσας μουσική σύνθεση. Φωτογραφίες Αλκίνοος Αρώνης. Rusted waters.