Ο περιφρονημένος Σεπτέμβρης

Γράφει η Μίλλη Τσουμάνη*

Ο μεγαλύτερος μήνας του χρόνου είναι ο Αύγουστος. Λένε, και για να το λένε κάτι θα ξέρουν. Δεν έχει 40 μέρες, έχει 31 αλλά μάλλον αυτό το ένα κάνει για 10. Έχει και την πανσέληνο, όσο να πεις, του δίνει ένα προβάδισμα. Και τελικά μπορεί να είναι ο μεγαλύτερος μήνας γιατί τον τραβάμε απ’ τα μαλλιά, ώστε να μην έρθει ποτέ ο Σεπτέμβρης. Αλλά εκείνος αναπόφευκτα και νομοτελειακά έρχεται. Και τώρα, είμαστε προχωρημένο Σεπτέμβριο, με μυαλό ξεχασμένο στη ραστώνη του Αυγούστου.

Τα καλοκαιρινά ρούχα μένουν κάτω, τα μπανιερά στέκονται σε μια γωνία του σπιτιού εκλιπαρώντας για τα τελευταία μπάνια. Συνεχίζεις να φοράς το αντηλιακό και κρέμα σώματος με άρωμα καρύδα. Τα κάνεις όλα ίδια, όπως πριν, αλλά ξέρεις ότι καλοκαίρι δεν είναι.

Είναι αυτός ο μαλθακός μήνας που λέγεται Σεπτέμβριος. Και νευριάζεις γιατί νιώθεις ότι σου έκοψε τις διακοπές και τις σκέψεις στη μέση. Γιατί είναι σαν να ξαναρχίζει μια νέα χρονιά και να φορτώνεσαι έναν ακόμη χρόνο στην πλάτη. Γιατί αρχίζει η καθημερινότητα, η γκρίνια, οι λογαριασμοί που για λίγο καιρό είχες ξεχάσει. Γιατί η ίδια η κατάσταση σου δηλώνει ότι τώρα αρχίζουν τα δύσκολα ή δυσκολότερα, γιατί ξεκινούν πάλι οι καβγάδες για τα πολιτικά, γιατί τελικά τα γεγονότα είναι πολύ πιο σοβαρά από αυτά που περίμενες. Γιατί όλοι προσπαθούν με κάθε τρόπο να σε ξεγελάσουν, ότι το καλοκαίρι είναι ακόμη εδώ, επειδή ζεις στην Ελλάδα.

Γιατί ξαφνικά καταλαβαίνεις την ασχήμια της πόλης που την περπατάς, γιατί τα θερινά σιγά-σιγά κλείνουν. Γιατί έρχονται οι νύχτες και οι μέρες πρεμιέρας. Γιατί θα πρέπει να περιμένεις ένα χρόνο για να ξαναφάς καρπούζι και κεράσια. Γιατί ξαφνικά οι μπύρες παύουν να είναι παγωμένες, είναι απλώς κρύες. Γιατί τα τολμηρά εξώπλατα και τα στράπλες φουστάνια δεν θα τα ξαναβάλεις, παρά μόνο του χρόνου, με τις ζέστες.

Για όλα αυτά τα γιατί και για πολλά άλλα που ο καθένας χαράζει μέσα του, ο Σεπτέμβρης είναι ο περιφρονημένος μήνας. Ο μήνας που θέλουμε να περάσει γρήγορα από τη σειρά του και να φύγει. Να μας αδειάσει τη γωνιά. Είναι ο κενός, μεταβατικός μήνας. Μεταβατικός σε τι και για πού; Για την υλοποίηση των βαρυσήμαντων δηλώσεων που κάναμε, ότι με το τελείωμα του καλοκαιριού θα αλλάξουμε τα πάντα και κυρίως τον εαυτό μας, τη ζωή μας, το σπίτι μας, τη σχέση μας. Δεν έχει σημασία το πρόσημο της αλλαγής, αλλαγή να ‘ναι.

Αυτός είναι ο Σεπτέμβρης, της αλλαγής και της μετάβασης, για να διαπιστώσουμε μετά από κάποιο διάστημα ούτε αλλαγή, ούτε μετάβαση έγινε. Κόκκαλο έμειναν όλα, όπως τα είχαμε από πάντα, όπως ήταν πάντα. Μόνο οι δηλώσεις και οι χαριτωμένες απειλές ξέμειναν μέσα μας να μας θυμίζουν την αποτυχία υλοποίησής τους.

Ίσως τελικά γι αυτό περιφρονούμε τον Σεπτέμβριο, γιατί δείχνει εμάς, την ανικανότητά μας και την ανεπάρκειά μας στην αλλαγή, σε μια διαφορετικότητα που έχουμε ανάγκη. Την έχουμε δηλώσει και την αισθανόμαστε οξυγόνο για το παρακάτω. Και τώρα, ούτε παρακάτω, ούτε οξυγόνο έχει. Ασφυξία.

Γι αυτό και θέλουμε ο Σεπτέμβρης να φύγει για να μη μας θυμίζει την ασφυξία και την ασυνέπεια στον εαυτό μας και στους άλλους. Και τελικά την αποτυχία μας, την εσωτερική μας αποτυχία, που μπορεί να τη γνωρίζουμε μόνο εμείς, αλλά είναι αυτή που πονάει περισσότερο.

Σε λίγο ο μήνας αλλάζει, και μαζί του και η ώρα, που θα μας σκεπάσει σαν πλάκα, λυτρώνοντας τον εαυτό μας από αυτά που δεν κατάφερε να αλλάξει.

Είναι η πρώτη φορά που δεν θέλω να φύγει ο Σεπτέμβρης. Είναι η πρώτη φορά που δε δίνω δεκάρα τσακιστή για όλα αυτά που ήθελα να αλλάξω και να κάνω μέσα στο μήνα αυτό και έκανα το απόλυτο μηδέν. Είναι η πρώτη φορά που δεν μετράω τις μέρες, γιατί δεν θέλω να φύγει, γιατί δεν θέλω να χάσω, αυτό που λένε, τα «Σεπτεμβριανά».

*Press Office/ European Economic and Social Committee, Brussels