Τηλεοπτική ψυχαγωγία… σπλάτερ
Οι ανάλαφρες εκπομπές έχουν εντάξει στη θεματολογία τους ενότητες που θα έβλεπες άλλοτε μόνο στις ειδήσεις: γυναικοκτονίες, βιασμοί, ληστείες πλασάρονται από παρουσιαστές που σε καλωσορίζουν από ένα πολύχρωμο πλατό, συχνά χορεύοντας στον ρυθμό ενός ποπ σουξέ. Μια αλλόκοτη μείξη αισθητικής και περιεχομένου, ικανή σε ρίξει σε πρωινή… κατάθλιψη
Είναι Σάββατο πρωί και κάθεσαι με τον καφέ σου να χαζέψεις τηλεόραση. Κάτι χαλαρό, λες, μια πρωινή ψυχαγωγική εκπομπή. Συντονίζεσαι μαζί της, μόλις ξεκινάει. Σε καλημερίζουν από το πολύχρωμο πλατό, σεινάμενοι κουνάμενοι συχνά-πυκνά, στο ρυθμό ενός ποπ ή νεολαϊκού σουξέ, και μπαίνουν στη σκαλέτα. Πρώτο θέμα, γυναικοκτονία. Δεύτερο θέμα, καταγγελία για σεξουαλική κακοποίηση. Τρίτο θέμα, θανατηφόρα ληστεία. Η εκπομπή λέγεται «Ελα, χαμογέλα» (Mega) κι εσύ αναρωτιέσαι αν σου κάνουν πλάκα. Να χαμογελάσω; Πώς; Τα ίδια ενδέχεται να πάθεις και με καθημερινές ψυχαγωγικές εκπομπές. Αν, για παράδειγμα, συντονιστείς με το ξεκίνημα του «Πρωινού» (AΝΤ1), μπορεί να πέσεις επάνω σε συζήτηση για κάποιο τραγικό δυστύχημα ή για μια δολοφονία, μια απόπειρα δολοφονίας ή κάτι, τέλος πάντων, από τη σκληρή ειδησεογραφία των ημερών. Μετά, βέβαια, αυτές οι εκπομπές επιστρέφουν στην κανονικότητά τους. Στα gossip και στα νέα της showbiz, στα ζώδια και στις μαγειρικές.
Σ’ έναν άλλο κόσμο, με τον οποίο δεν ξέρω αν ψυχαγωγείσαι πραγματικά, όπως διατείνεται ο προσδιορισμός «ψυχαγωγική εκπομπή» που ασπάζονται, αλλά οπωσδήποτε δεν σε κάνει ένα με το πάτωμα από τη θλίψη για όσα άσχημα συμβαίνουν γύρω μας. Για κάποιον λόγο, η ανάλαφρη τηλεοπτική ψυχαγωγία έχει ανοίξει την πόρτα της σε θέματα που θα έβλεπες μόνο στις ειδήσεις και σε εκπομπές καθαρόαιμης ενημέρωσης. Και πολύ συχνά, καταπιάνεται μαζί τους με τον τρόπο που θα το έκανε μια εκπομπή κοινωνικών θεμάτων, προσανατολισμένη στον πόνο και το δράμα.
Δεν ξέρω τι είδους πείραμα είναι αυτό, υποθέτω όμως ότι ξεπήδησε μέσα από τον πανικό της προσπάθειας για τηλεθέαση, σ’ ένα υπερφορτωμένο τηλεοπτικό τοπίο. Κάποιοι μάλλον θεωρούν ότι το κακό και μαύρο νέο μπορεί να τους φέρει λίγο πιο μπροστά στην κούρσα με τα νούμερα, να τους κάνει περισσότερο ορατούς μεταξύ των υπόλοιπων παικτών της πρωινής ψυχαγωγίας.
Πολύ φοβάμαι ότι τους κάνεις ορατούς μόνο ως κλόουν. Γιατί δεν γίνεται να μην αντιληφθείς το αταίριαστο του πράγματος, κάποιοι να παρουσιάζουν ειδήσεις της βαριάς ενημέρωσης για δολοφόνους, βιαστές και παιδόφιλους, δυστυχήματα και τραγικά περιστατικά, και στο καπάκι να κουβεντιάζουν για το πού εθεάθη το ζεύγος Βανδή-Μπισμπίκη και για το τι έκανε ο τάδε παίκτης κάποιου ριάλιτι.
Είναι τόσο αποχαυνωμένος ο σύγχρονος τηλεθεατής, που δεν έχει πρόβλημα με την αλλόκοτη μείξη αισθητικής και περιεχομένου, την οποία του προτείνει η ελληνική TV στην πρωινή ζώνη της τελευταία; Μπορεί. Σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι που πατάνε το κουμπί και δεν τους ενδιαφέρει αν βλέπουν αναλυτικό ρεπορτάζ δολοφονίας από το πάνελ ψυχαγωγικής ή το πάνελ ενημερωτικής εκπομπής. Δεν πιστεύω, όμως, ότι η επιτυχία ή αποτυχία μιας εκπομπής διαμορφώνεται από ένα αποχαυνωμένο κοινό. Και σίγουρα, δεν είναι αυτό που ανεβάζει τα νούμερα και, κυρίως, αυτό που τα σταθεροποιεί. Οι νικητές της τηλεθέασης, εκείνοι που κερδίζουν την προτίμηση του κοινού, είναι όσοι δείχνουν συνέπεια, ως προς το ποιοι είναι και τι κάνουν. Εκείνοι που παίζουν με τους κανόνες του δικού τους παιχνιδιού, χωρίς να κλέβουν κανόνες από άλλα παιχνίδια. Ενα ψυχαγωγικό τηλεοπτικό μαγκαζίνο πρέπει να βαδίζει στα χνάρια της ειδησεογραφίας που ταιριάζει στην ταυτότητά του. Αλλιώς, ας αλλάξει ταυτότητα και όνομα.
Αν μου δείχνεις τα μαύρα της επικαιρότητας, μην αποκαλείσαι «Ελα, χαμογέλα». Βαφτίσου «Ελα, πέσε σε κατάθλιψη». Πες την εκπομπή σου «Κακό πρωινό». Αμα συντονίζομαι μαζί σας για να χαλαρώσω με την ελαφράδα, που υποτίθεται ότι μου πουλάτε, και μου δείχνετε πώς δολοφονήθηκε ο τάδε και πώς λήστεψαν τον δείνα, θα έχω ένα κακό πρωινό, είναι βέβαιο. ΥΓ. Φτάσαμε να βλέπουμε πρωινό μαγκαζίνο με gossip ειδήσεις μόνο και να λέμε «μπράβο τους», αυτοί παραμένουν αυθεντικοί.
—————————–
Το splatter film είναι ένα υποείδος ταινίας τρόμου που επικεντρώνεται σκόπιμα στις γραφικές απεικονίσεις της βίας και της γραφικής βίας. Αυτές οι ταινίες, συνήθως με τη χρήση ειδικών εφέ, εμφανίζουν μια γοητεία με την ευπάθεια του ανθρώπινου σώματος και τη θεατρικότητα του ακρωτηριασμού του. Wikipedia (Αγγλικά)