Γιατί το Μπαϊρόιτ δεν είναι πλέον sold out;
Λιγότερο από τρεις εβδομάδες πριν από την έναρξη του φεστιβάλ, υπάρχουν ακόμη διαθέσιμα εισιτήρια για όλες σχεδόν τις παραστάσεις του διάσημου φεστιβάλ που είναι αφιερωμένο στον Βάγκνερ. Ορισμένοι παρατηρητές σπεύδουν να επισημάνουν την παρακμή της όπερας…
Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η απόκτηση εισιτηρίων για μια παράσταση στο Μπαϊρόιτ αποτελούσε πρόκληση. Η λίστα αναμονής επέβαλλε το νόμο της και μπορεί να έπρεπε να περιμένετε έως και οκτώ χρόνια. “Ο μύθος του Μπαϊρόιτ”, γράφει η Rita Argauer για την ιστοσελίδα BR Klassik, “τρέφονταν επίσης από αυτή την αποκλειστικότητα. Αλλά αυτό δεν ισχύει πλέον: με το Parsifal, σε σκηνοθεσία Jay Scheib, που θα ανοίξει στις 25 Ιουλίου, είναι ακόμα δυνατό να αγοράσει κανείς μία από τις 1937 θέσεις στο Festspielhaus για σχεδόν κάθε παράσταση.
“Το επικείμενο τέλος της όπερας παγκοσμίως
Ο Ioan Holender, επί σειρά ετών διευθυντής της Κρατικής Όπερας της Βιέννης, θεωρεί αυτό ως προειδοποίηση “προς όλα εκείνα τα θέατρα όπερας σε όλο τον κόσμο που παραμελούν, τροποποιούν, περιφρονούν και […] συχνά αγνοούν τη μουσική και το θεμέλιο -το λιμπρέτο- πάνω στο οποίο γράφτηκε η μουσική”. Φτάνει μάλιστα στο σημείο να θεωρεί το γεγονός ότι το Μπαϊρόιτ δεν είναι πλέον sold out ως “σημάδι του επικείμενου τέλους της όπερας στον κόσμο”.
Αλλά για τον Ioan Holender, δεν φταίει μόνο η σκηνοθεσία. Έγραψε ένα άρθρο στην εφημερίδα Die Presse, στο οποίο επικρίνει “αμφίβολους μαέστρους” και “κακές φωνητικές συνθέσεις”. Γι’ αυτούς τους λόγους, κατά τη γνώμη του, “το κοινό που πληρώνει έχει φύγει από το Μπαϊρόιτ όλο και πιο απογοητευμένο, ακόμη και θυμωμένο. Εξοργισμένοι, όσοι ήταν ήδη εξοικειωμένοι με τα έργα διακήρυξαν δυνατά και καθαρά την απογοήτευσή τους στο τέλος της παράστασης. Αλλά και όσοι ανακάλυπταν για πρώτη φορά ένα από τα δέκα έργα του Βάγκνερ στο Μπαϊρόιτ δεν ήταν λιγότερο αναστατωμένοι. Η θαυμάσια ακουστική του Festspielhaus […] δεν αρκεί από μόνη της για να κρατήσει το κοινό: η μουσική διεύθυνση είναι μέτρια, οι τραγουδιστές συχνά κακοδιαλεγμένοι και οι ιστορίες που επινοούν οι σκηνοθέτες ακατανόητες με γυμνό μάτι”.
Νέες προοπτικές” απαραίτητο
Η σημερινή διευθύντρια του Φεστιβάλ Μπαϊρόιτ δήλωσε στην BR Klassik ότι θεωρεί ακατανόητη την κριτική. Λέει ότι προσλαμβάνει “τους καλύτερους τραγουδιστές του Βάγκνερ” της εποχής μας. Όσον αφορά την πληρότητα, η Katharina Wagner είναι σίγουρη: “Βλέπουμε ότι οι αγορές [εισιτηρίων] γίνονται γενικά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Πρόκειται για μια τάση που αναφέρουν σχεδόν όλοι οι πολιτιστικοί διοργανωτές” μετά την κρίση του Covid-19. Η ίδια εκφράζει επίσης την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι οι κανόνες έγιναν πιο ευέλικτοι, καθώς είναι πλέον δυνατό για οποιονδήποτε να αποκτήσει περισσότερα εισιτήρια: είναι πλέον δυνατή η αγορά έως και τριάντα δύο εισιτηρίων, οκτώ ανά έργο, έναντι μόλις τεσσάρων προηγουμένως.
Η Katharina Wagner υπερασπίζεται επίσης τις νέες παραγωγές, οι οποίες θεωρεί ότι είναι απαραίτητες για να ανοίξουν “νέες προοπτικές” για τα έργα. “Η ποικιλομορφία των σκηνοθετών και των μορφών σκηνοθεσίας” ήταν πάντα ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα του Μπαϊρόιτ, λέει. Και προσθέτει ότι “οι παραγωγές […] επανασχεδιάζονται με την πάροδο των ετών, γεγονός που συχνά οδηγεί σε μεταβαλλόμενες κριτικές”.
Σε κάθε περίπτωση, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η πραγματική πληρότητα μετά την πραγματοποίηση των παραστάσεων θα εξεταστεί εξονυχιστικά από όλους τους εμπλεκόμενους. Πόσο μάλλον που η Εταιρεία Φίλων του Μπαϊρόιτ έχει μειώσει τη συνεισφορά της στο Φεστιβάλ 2024 κατά ένα εκατομμύριο ευρώ, ενώ η Γερμανίδα υπουργός Πολιτισμού έχει ήδη εκφράσει την κριτική της για την κατάσταση του Φεστιβάλ και την πολιτική που ακολουθεί η Καταρίνα Βάγκνερ – δήλωσε ότι “υπάρχουν πραγματικά πολλές μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν στον Πράσινο Λόφο”, επικρίνοντας μεταξύ άλλων το καλλιτεχνικό επίπεδο.
‘Εφη Αγραφιώτη
diapasonmadfr.
