To σπίτι – μουσείο του Μέντελσον στη Λειψία και…η ζωή του σπουδαίου συνθέτη

Το σπίτι του Μέντελσον στη Λειψία, ανακατασκευασμένο σύμφωνα με το ύστερο στυλ Biedermeier φιλοξενεί από τον Νοέμβριο του 1997 ένα εξαιρετικό μουσείο προς τιμήν του διακεκριμένου πάλαι ποτέ ενοίκου του, συνθέτη Felix Mendelssohn Bartholdy, ο οποίος πέθανε το 1847. Η οικία αυτή είναι η τελευταία σωζόμενη διεύθυνση του διάσημου συνθέτη.

Στις μέρες μας χρησιμοποιείται ως μουσικό σαλόνι και ως χώρος του μοναδικού μουσείου Μέντελσον στον κόσμο.

Με πληροφορίες και φωτ. της Εφης Αγραφιώτη 

Οι επισκέπτες μπορούν να μάθουν τα πάντα για τη ζωή και το έργο του μουσικού και συνθέτη στους εκθεσιακούς χώρους των περίπου 700 τετραγωνικών μέτρων στο κεντρικό κτίριο και των περίπου 200 τετραγωνικών μέτρων στο κτίριο του κήπου. Το γραφείο του Mendelssohn και το σαλόνι όπου εργάζονταν επίσης ο Wagner, ο Schumann και ο Berlioz έχουν ανακατασκευαστεί πιστά και έχουν γεμίσει με πολλά πολύτιμα κειμήλια.

Οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν αυθεντικά έπιπλα, έγγραφα, επιστολές, υδατογραφίες και φωτογραφίες από την ιδιωτική συλλογή της οικογένειας. Ακριβώς όπως όταν ζούσε ο Μέντελσον, οι επισκέπτες μπορούν ακόμη να απολαύσουν συναυλίες απογευματινές στο μουσικό σαλόνι.

 

 

 

Το Μουσείο της Οικίας Μέντελσον έχει επίσης πολλά να προσφέρει για τα παιδιά, όπως “Ο κόσμος του Μέντελσον για παιδιά” την πρώτη Κυριακή κάθε μήνα και μια μικρή εκδήλωση στο αμαξοστάσιο του μουσείου κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών διακοπών.

H ζωή του μεγάλου συνθέτη

Εφη Αγραφιώτη

Ο Jakob Ludwig Felix Mendelssohn  γεννιέται στο Αμβούργο, στις 3 Φεβρουαρίου 1809. Είναι εγγόνι του διάσημου και διαπρεπούς εβραίου φιλοσόφου Moses Mendelssohn, γιος του τραπεζίτη Abraham και της μουσικού, βαθύτατα καλλιεργημένης κυρίας Leah Mendelssohn, αδελφός της γλυκιάς Fanny – μετέπειτα Henzel – που καθόλου δεν υπολειπόταν σε έμπνευση και ταλέντο συνθετικό, ένας μεγάλος ασφαλώς συνθέτης, που έζησε λίγο αλλά έγραψε πολλά και πολύ.. Ο πατέρας του  δεν έκρυβε την αδυναμία στο γιο, έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του για να βοηθήσει την ανέλιξή του, έλεγε υπερηφανευόμενος μάλιστα, μεταξύ αστείου και σοβαρού, ότι ο ίδιος όταν ήταν νέος ήταν παιδί του πατέρα του ενώ  αργότερα τα έφερε η καλή τύχη κι έγινε πατέρας του γιου του..

Sonata in fa για βιολί και πιάνο- χειρόγραφο, 1822 ο συνθέτης ήταν 13 ετών!

Οι Μέντελσον είχαν τη γνώση (και τα χρήματα) να προσφέρουν  στα παιδιά τους μόρφωση και καλλιέργεια, κάτι που απ’ αρχής επιθυμούσαν εξ άλλου. Ευτυχώς γι’ αυτά!
Ο Φέλιξ που διακρινόταν εξ ίσου για το ταλέντο στη ζωγραφική και το σχέδιο, στα τριάντα του χρόνια ήταν ένας από τους θριαμβευτές της μουσικής ζωής. Και η ζωή, αν και δεν της αρέσει να την χαρακτηρίζουν άδικη, φρόντισε να τον πάρει πολύ νέο, στην κορυφή της επιτυχίας. Νέα πήρε και την συνθέτρια αδελφή του, που έφυγε λίγο πριν τον αδελφό της.
Η οικογένεια Μέντελσσον εγκαταστάθηκε στο Βερολίνο όταν τα παιδιά ήταν μικρά, εκεί μελέτησαν μουσική, πρώτα με τη μητέρα και μετά με δασκάλους επιλεγμένους. Για να μη συναντήσουν προβλήματα από τον αντι-σιμιτισμό των γερμανών, ο πατέρας τους πήρε την απόφαση να ασπαστούν οικογενειακώς τον προτεσταντισμό, πρόσθεσε μάλιστα στο κύριο επίθετο τους το γνωστό μας Bartholdy. Να έπαιξε τελικά ρόλο το γεγονός; Δεν αποκλείεται, αν και ο Φέλιξ ήδη στα εννιά του χρόνια ήταν ούτως ή άλλως ένα διάσημο ταλέντο του πιάνου που εμφανιζόταν σε συναυλίες. Λίγο μετά, μαθητής του συνθέτη Ζέλτερ, έγινε φίλος αγαπητός του Γκαίτε, με τον οποίο συχνά έπαιζαν μουσική! Στα δώδεκα του χρόνια εντυπωσίασε το γέρο ποιητή με τις ενδιαφέρουσες φούγκες που συνέθεσε. Μια χρονιά αργότερα ο πατέρας Μέντελσον  χρηματοδότησε την έλευση διάσημων πιανιστών και ορχηστρών εγχόρδων της εποχής, προκειμένου να παίξουν σε κυριακάτικες μουσικές εκδηλώσεις τα έργα του γιου του.
 


Felix και Fanny Mendelssohn

Για το οκτέτο εγχόρδων χαρακτηρίστηκε στα 16 του χρόνια «συνθέτης του μεγέθους του Μότσαρτ και του Σούμπερτ». Το Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας  (1826) στάθηκε εντυπωσιακά ισάξιο απέναντι στα έργα των προαναφερόμενων και του πρόσθεσε φήμη τονίζοντας την ονειρική διάσταση της έμπνευσης του. Το επόμενο σημείο στόχευσης ήταν να μπορέσει να διευθύνει μόνος τα έργα του αλλά ανταποκρινόμενος όσο καλύτερα γίνεται στον τίτλο του μαέστρου. Στα είκοσι του χρόνια το κατόρθωσε, διευθύνοντας την Singakademie του Βερολίνου, όχι σε δικό του έργο αλλά στα Πάθη κατά Ματθαίον του Μπαχ. Το έργο ακούστηκε τότε για πρώτη φορά από την εποχή που ζούσε ακόμα ο Μπαχ.
Οι πόρτες της Ευρώπης είναι ήδη ανοιχτές, ο  Μέντελσσον αποδέχεται όσο περισσότερες προσκλήσεις μπορεί. Στο ταξίδι του στη Σκωτία εμπνεύστηκε την περίφημη Σκωτική συμφωνία, άλλον ένα σταθμό για να συζητηθεί εκ νέου στους μουσικούς κύκλους η συνθετική του δεξιότητα.

Στα είκοσι επτά του χρόνια προσλαμβάνεται ως διευθυντής της περίφημης ορχήστρας της Λειψίας Gewandhaus, Στοχεύει στο να την καταστήσει την καλύτερη στον κόσμο, με ρεπερτόριο ενημερωμένο, όχι μόνο το αυστηρά καθιερωμένο, το κλασικό,  αλλά και το πολύ μοντέρνο ρεπερτόριο των ημερών  του. Το κατορθώνει. Όπως εν συνεχεία κατορθώνει να οργανώσει υποδειγματικά και να διοικήσει το Ωδείο της Λειψίας. Έργα της εποχής είναι το κοντσέρτο του για βιολί, η Ιταλική συμφωνία κ.α.


Ο γάμος του με την καλλονή Σεσίλ και τα πέντε παιδιά που ήρθαν, συμπληρώνουν την ευτυχισμένη φάση της ζωής του. Ο συνθέτης όμως δουλεύει υπερβολικά, ασταμάτητα. Αυτό δεν έχει μόνον καλές συνέπειες βεβαίως. Επηρεάζει αρνητικά την υγεία του. Το γκρίζο νέο του θανάτου της πολυαγαπημένης του αδελφής Φάννυ τον οδηγεί σε καταθλιπτικές καταστάσεις. Ο χαρούμενος και πάντα δυναμικός Φέλιξ μεταμορφώνεται σε απαισιόδοξο, κουρασμένο ενήλικα μετά το θάνατο και των γονιών του, που τόσο είχαν υποστηρίξει την καθημερινότητα και τους στόχους του. Στο περίφημο και τόσο πονεμένο κουαρτέτο έργο 80 ζωγραφίζει γλαφυρά τη λυπημένη του καρδιά εκείνης της δύσκολης εποχής…