Olga Samaroff: Η Αμερικανίδα πιανίστα, κριτικός μουσικής και δασκάλα

Η Olga Samaroff  μεγάλωσε στο Galveston, όπου η οικογένειά της είχε επιχείρηση που ομως εξαφανίστηκε στον “τυφώνα Galveston” του έτους 1900.

Άρχισε να σπουδάζει μουσική με τη γιαγιά της και, αφού το ταλέντο της στο πιάνο έγινε σαφές, άφησε το σχολείο και στάλθηκε με ακόλουθο την γιαγιά πάντα, στην Ευρώπη για σπουδές, αφού εκείνη την εποχή στην πατρίδα της δεν υπήρχαν σπουδαίοι δάσκαλοι πιάνου που μπορούσαν να αναλάβουν  ένα σπάνιο ταλέντο σαν αυτή τη μικρούλα.

Ήταν η πρώτη Αμερικανίδα που εισηχθη στην τάξη πιάνου στο Ωδείο του Παρισιού, εκεί σπούδασε κυρίως με τον Antoine François Marmontel. Μελέτησε αργότερα και με τον Ernst Jedliczka στο Βερολίνο. Ενώ βρισκόταν στο Βερολίνο, παντρεύτηκε σε σύντομο γάμο τον Ρώσο μηχανικό Boris Loutzky.

Ήταν η δεύτερη πιανίστα στην ιστορία του πιάνου, μετά τον Hans von Bülow, που ερμήνευσε και τις 32 σονάτες για πιάνο του Μπετόβεν δημοσίως, πριν και από τον Artur Schnabel (το 1927).

Ως Olga Samaroff, η  Lucy Mary Agnes Hickenlooper έκανε το ντεμπούτο της στο Carnegie Hall το 1905 και ήταν η πρώτη γυναίκα που το κατάφερε. Θριαμβευσε! Κρίθηκε ως  ερμηνευτικό φαινόμενο για την ερμηνεία της στο Κοντσέρτο για πιάνο Νο. 1 του Τσαϊκόφσκι και στο Κοντσέρτο για πιάνο Schumann.

Έπαιξε εκτενώς στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη στη συνέχεια.

Η Samaroff  γνώρισε τον Leopold Stokowski (1882–1977) όταν ήταν οργανίστας της στον Άγιο Βαρθολομαίο στη Νέα Υόρκη και μαέστρος της Συμφωνικής Ορχήστρας του Σινσινάτι.

Έπαιξε το Κοντσέρτο Νο. 1 για πιάνο του Τσαϊκόφσκι υπό τις οδηγίες του, όταν έκανε το επίσημο ντεμπούτο του στο Παρίσι με την Ορχήστρα Colonne στις 12 Μαΐου 1909.

Παντρεύτηκε τον Stokowski το 1911 και η κόρη τους Sonya (που υπήρξε ηθοποιός), γεννήθηκε το 1921. Η Samaroff ήταν εκείνη την εποχή πιο διάσημη από τον σύζυγό της, έτσι μπόρεσε να επηρεάσει για να διοριστεί ο Stokowski το 1912 στην κενή θέση μαέστρου στην Ορχήστρα της Φιλαδέλφειας, ξεκινώντας τότε τη διεθνή του καριέρα.

Η Samaroff έκανε μια σειρά από ηχογραφήσεις στις αρχές της δεκαετίας του 1920 για την Victor Talking Machine Company.

Τα πρώτα βραβεία άνοιξαν το δρόμο για τις παγκόσμιες σκηνές. Κέρδισε τους διαγωνισμούς της ορχήστρας της Φιλαδέλφειας και της Νέας Υόρκης. Έπαιξε θριαμβευτικά στην Ευρώπη .

Ο Herbert von Karajan χρόνια μετά, είπε: «Είναι μια δεξιοτέχνιδα του πιάνου που  εκπέμπει τις αιώνιες αρχές της μουσικής ορθογραφίας».

Το 1923, η Samaroff και ο Stokowski χώρισαν. Οι λόγοι περιλάμβαναν κυρίως την ασταμάτητη απιστία του από την οποία αυτή δεν συνήλθε ποτέ. Βρήκε καταφύγιο στους φίλους της, μεταξύ των οποίων ήταν ο George Gershwin, ο Irving Berlin, η Dorothy Parker και ο Cary Grant.

Το 1925, η Samaroff έπεσε μέσα στο διαμέρισμά της στη Νέα Υόρκη και υπέστη έναν σοβαρό τραυματισμό στον ώμο που την ανάγκασε να αποσυρθεί από τις συναυλίες. Από εκεί και μετά, εργάστηκε ως κριτικός και δασκάλα. Έγραφε στη New York Evening Post μέχρι το 1928 – η πρώτη γυναίκα που υπηρέτησε ως κριτικός μουσικής για μια καθημερινή εφημερίδα της Νέας Υόρκης – και έδωσε διαλέξεις κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930.

Μετά από χρόνια αγώνων για να σπάσουν οι φραγμοί και οι προκαταλήψεις σε βάρος των γυναικών καλλιτεχνών, στους οποίους συμμετείχε ενεργά επισκεπτόμενη συνοικίες, ωδεία και  σχολεία, γράφοντας  υπέρ των κοινών ευκαιριών των ανδρών και των γυναικών στον χώρο της κλασικής μουσικής, η σπουδαία αυτή γυναίκα πέθανε στη Νέα Υόρκη στις 17 Μαΐου 1948.

Υπέστη καρδιακή προσβολή όντας μόνη στο διαμέρισμα της. Φαίνεται όμως ταιριαστό που διένυσε την τελευταία της μέρα μοιράζοντας πρώτα το εξαιρετικό της μουσικό δώρο στους μαθητές της, όπως κάθε ημέρα.

Το 1941 o Alexis Weissenberg ηχογράφησε τον πρώτο του δίσκο βινυλίου και χάρη σε αυτόν συνέχισε τις σπουδές του στο Juilliard School της Νέας Υόρκης στην τάξη της  Όλγα Σαμαροβα , που εκτίμησε  απο την πρώτη συνάντηση τους την υψηλού κύρους μουσική του προσωπικότητα. Ο Weissenberg θυμόταν το αυστηρό αλλά και συγχρόνως φιλικό χαμόγελο της,  με το οποίο απαιτούσε να γίνουν  όλα όσα του δίδασκε.

Στη μουσική  πρόταση, μπορείτε να την ακούσετε να  παίζει

Την Σονάτα του Σοπέν Νο. 3 Op. 58, σε  piano roll, το 1908.