“Δύο τύποι από το Queens”: Πού τελειώνει η πόλωση και πού αρχίζει η πραγματική πολιτική;
Τραμπ και Μαμντάνι: Τι είδους επικοινωνιακό παιγνίδι ήταν αυτό; Η μήπως όχι;
Η εικόνα ήταν παράξενη — σχεδόν ανοίκεια για την εποχή μας. Ο Τραμπ καθόταν στο ίδιο τραπέζι με τον νεοεκλεγέντα δήμαρχο της Νέας Υόρκης Ζοχράν Μαμντανί, έναν από τους πιο αριστερούς πολιτικούς της γενιάς του. Σαν να μην είχαν προηγηθεί αλληλοκατηγορίες περί «φασίστα» και «κομμουνιστή». Σαν να μην είχαν υπάρξει χρόνια τοξικής πόλωσης.
Για λίγη ώρα, ήταν απλώς δύο τύποι από το Queens. Κι όμως, πίσω από αυτή τη χαλαρή σκηνή κρύβεται κάτι πολύ πιο σημαντικό: ένα σύνθετο πολιτικό σήμα για το μέλλον της αμερικανικής πολιτικής ζωής — και ίσως και του δικού μας δημόσιου διαλόγου.
Η Αμερική κουράστηκε από το μίσος — και φαίνεται
Η τοξική πόλωση της τελευταίας δεκαετίας έχει αφήσει την αμερικανική κοινωνία εξαντλημένη. Συντηρητικοί και προοδευτικοί έχουν εγκλωβιστεί σε μια ατέλειωτη ανταλλαγή ύβρεων: «φασίστας», «κομμουνιστής», «προδότης», «αμόρφωτος». Όμως, αν βγει κάποιος από το Twitter και περπατήσει στα γραφεία κοινωνικών υπηρεσιών, στα παντοπωλεία και στα λεωφορεία του Queens, θα ακούσει όχι ιδεολογικά συνθήματα αλλά το ίδιο απλό μοτίβο: «Δεν τα βγάζουμε πέρα».
Η συνάντηση Trump–Mamdani ήταν το πρώτο δημόσιο σημάδι ότι οι πολιτικοί ίσως αρχίζουν να το καταλαβαίνουν.
Οι πολίτες έβαλαν πρώτο στην ατζέντα την καθημερινότητα. Και οι πολιτικοί —όσο απίθανο κι αν ακούγεται— ακολουθούν.
Ο Τραμπ αλλάζει τακτική: δεν εγκαταλείπει τον λαϊκισμό, τον “μαλακώνει”
Ας μη γελιόμαστε: Ο Τραμπ δεν μεταμορφώθηκε ξαφνικά σε μετριοπαθή. Αλλά η εικόνα του δίπλα σε έναν αριστερό, έγχρωμο δήμαρχο, με τον οποίο συζητά για λογαριασμούς ρεύματος, ενοίκια και ασφάλεια, ε, δεν ήταν τυχαία. Ήταν μια στρατηγική κίνηση τριών στόχων: Να φανεί “προεδρικός” σε μια περίοδο που πολλοί αμφισβητούν τη σοβαρότητά του.
Να απλώσει το χέρι στην πολυφυλετική εργατική τάξη των πόλεων, που παραδοσιακά θεωρείται προπύργιο των Δημοκρατικών.
Να δείξει ότι μπορεί να συνεργαστεί, έστω και μόνο για τα optics, σε μια χώρα που διψά για πολιτική σταθερότητα.
Δεν είναι αλλαγή ουσίας — είναι αλλαγή τακτικής. λλά η τακτική έχει πάντα σημασία στις ΗΠΑ.
Η νέα αριστερά: λιγότερο σύνθημα, περισσότερο γειτονιά
Ο Μαμντανι εκπροσωπεί ένα νέο μοντέλο αμερικανικής αριστεράς. Δεν στηρίζεται στη ρομαντική επανάσταση, ούτε στην ακαδημαϊκή καθαρότητα. Στηρίζεται στον λαϊκό ριζοσπαστισμό της καθημερινότητας: υγεία, στέγαση, λογαριασμοί, συγκοινωνία. Αυτό τον φέρνει πιο κοντά —όσο κι αν σοκάρει— σε πολλούς ψηφοφόρους που κάποτε ψήφισαν Tραμπ. Όχι επειδή συμφωνούν πολιτικά, αλλά επειδή βιώνουν τα ίδια προβλήματα. Και ο Νεουορκέζος δήμαρχος έκανε κάτι ασυνήθιστο για αριστερό πολιτικό:
πήγε και μίλησε με τους ψηφοφόρους του Τραμπ χωρίς να τους κουνάει το δάχτυλο. Αυτή είναι η νέα πραγματικότητα. Και η συνάντηση των δύο ανδρών είναι απλώς το σύμπτωμα της αλλαγής.
Μια μικρή συνάντηση — ένα μεγάλο μήνυμα
Η εικόνα του Τραμπ και του Mαμντανι δεν ήταν συμφιλίωση. Δεν ήταν καν πραγματική σύγκλιση. Η ιδεολογική απόσταση παραμένει τεράστια. Όμως έδειξε κάτι που θυμίζει μια παλιά, ξεχασμένη πολιτική αλήθεια: Η πολιτική δεν είναι μηχανισμός κατασκευής εχθρών, είναι εργαλείο επίλυσης προβλημάτων. Κι όταν τα προβλήματα γίνονται αφόρητα — όπως η ακρίβεια και το κόστος ζωής — τότε ακόμη και οι πιο απίθανες συναντήσεις μπορούν να λειτουργήσουν ως υπενθύμιση ότι: η δαιμονοποίηση έχει όρια,η πόλωση έχει κουράσει και η πραγματική πολιτική πρέπει να βγει από τα social media
και να ξαναγυρίσει στη γειτονιά.
Το στοίχημα: θα υπάρξει συνέχεια ή ήταν μια εξαίρεση;
Εδώ είναι το μεγάλο ερώτημα. Αν η συνάντηση αυτή γίνει μοντέλο — όχι ως θέαμα, αλλά ως κουλτούρα — τότε οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να μπουν σε έναν νέο κύκλο πολιτικής ωρίμανσης. Αν όμως μείνει μια εφήμερη επικοινωνιακή κίνηση, τότε θα είναι απλώς μια ωραία εικόνα, χρήσιμη για πρωτοσέλιδα, αλλά άνευ ουσίας.
Από την άλλη, το γεγονός ότι δύο πολιτικοί που πριν λίγους μήνες αντάλλαξαν βαριές ύβρεις εμφανίστηκαν να συζητούν πολιτικά σαν ενήλικες, είναι από μόνο του ένα μήνυμα: ίσως ότι η χώρα να βρίσκεται, αργά και διστακτικά, μπροστά σε μια στροφή. Και σε μια Αμερική που βράζει εδώ και χρόνια, ακόμη κι ένα τέτοιο μικρό σημάδι μπορεί να σημαίνει πολλά.
Ρ.Μ.
