1820–1910
Συχνά αποκαλούμενη «η Κυρία με το Λυχνάρι», η Φλόρενς Νάιτινγκέιλ υπήρξε μια στοργική νοσοκόμα και μια σημαντική ηγετική φυσιογνωμία. Εκτός από το ότι έγραψε πάνω από 150 βιβλία, φυλλάδια και αναφορές σχετικά με θέματα υγείας, της αποδίδεται και η δημιουργία μιας από τις πρώτες μορφές του κυκλικού διαγράμματος (pie chart). Ωστόσο, είναι κυρίως γνωστή γιατί έκανε τα νοσοκομεία πιο καθαρά και ασφαλή για τους ασθενείς.
Η Φλόρενς Νάιτινγκέιλ γεννήθηκε στις 12 Μαΐου 1820 στη Φλωρεντία της Ιταλίας. Παρόλο που οι γονείς της ήταν Άγγλοι, γεννήθηκε στην Ιταλία κατά τη διάρκεια ταξιδιού τους. Η ίδια και η μεγαλύτερη αδελφή της, Παρθενόπη, πήραν τα ονόματά τους από τις πόλεις όπου γεννήθηκαν. Όταν η οικογένεια επέστρεψε στην Αγγλία το 1821, οι Νάιτινγκέιλ εγκαταστάθηκαν σε δύο κατοικίες: ένα θερινό σπίτι στο Ντέρμπισαϊρ, το Lea Hurst, και ένα χειμερινό σπίτι στο Έμπλεϊ του Χάμσαϊρ. Μεγαλώνοντας σε μια εύπορη οικογένεια, η Φλόρενς μορφώθηκε στο σπίτι από τον πατέρα της και αναμενόταν να παντρευτεί σε νεαρή ηλικία. Ωστόσο, στην εφηβεία της πίστεψε ότι έλαβε μια «κλήση» από τον Θεό να βοηθήσει τους φτωχούς και τους αρρώστους.
Παρότι η νοσηλευτική δεν θεωρούνταν αξιοσέβαστο επάγγελμα εκείνη την εποχή, η Νάιτινγκέιλ είπε στους γονείς της ότι θέλει να γίνει νοσοκόμα. Εκείνοι δεν ενέκριναν την απόφασή της και ήθελαν να παντρευτεί και να κάνει οικογένεια. Η Νάιτινγκέιλ, όμως, αρνήθηκε τον γάμο και συνέχισε να επιθυμεί να γίνει νοσοκόμα. Τελικά, ο πατέρας της της επέτρεψε να ταξιδέψει στη Γερμανία για τρεις μήνες, ώστε να σπουδάσει στο νοσοκομείο και τη σχολή του Πάστορα Θεόδωρου Φλίντνερ για Λουθηρανές Διακόνισσες. Αφού ολοκλήρωσε το πρόγραμμα στη Γερμανία, πήγε στο Παρίσι για επιπλέον εκπαίδευση με τις Αδελφές του Ελέους. Μέχρι τα 33 της χρόνια είχε ήδη αποκτήσει φήμη στην κοινότητα της νοσηλευτικής. Επέστρεψε στην Αγγλία το 1853 και έγινε διευθύντρια και διαχειρίστρια σε νοσοκομείο για «κυρίες» στο Λονδίνο.
Όταν ξέσπασε ο Κριμαϊκός Πόλεμος το 1854, οι Βρετανοί ήταν απροετοίμαστοι για τον μεγάλο αριθμό ασθενών και τραυματισμένων στρατιωτών. Η έλλειψη ιατρικών προμηθειών, ο συνωστισμός και οι ανθυγιεινές συνθήκες προκάλεσαν έντονες διαμαρτυρίες. Οι εφημερίδες άρχισαν να γράφουν για την τραγική κατάσταση της ιατρικής περίθαλψης. Ο Υπουργός Πολέμου, Σίντνεϊ Χέρμπερτ, ζήτησε από τη Νάιτινγκέιλ να οργανώσει μια ομάδα νοσοκόμων για τη φροντίδα των τραυματιών. Εκείνη δέχτηκε και στις 4 Νοεμβρίου 1854 έφτασε με 38 νοσοκόμες στο βρετανικό στρατόπεδο έξω από την Κωνσταντινούπολη. Οι γιατροί αρχικά ήταν ψυχροί και δεν επιθυμούσαν συνεργασία με γυναίκες νοσοκόμες. Όμως, καθώς αυξάνονταν οι ασθενείς, χρειάζονταν τη βοήθειά τους. Οι νοσοκόμες έφεραν προμήθειες, θρεπτική τροφή, καθαριότητα και υγειονομική φροντίδα στο στρατιωτικό νοσοκομείο. Παρείχαν επίσης προσωπική φροντίδα και υποστήριξη. Η Νάιτινγκέιλ ήταν γνωστή για το ότι περπατούσε τη νύχτα κρατώντας ένα λυχνάρι για να ελέγχει τους στρατιώτες, γι’ αυτό την αποκάλεσαν «η Κυρία με το Λυχνάρι». Μέσα σε έξι μήνες, η ομάδα της μετέτρεψε το νοσοκομείο: το ποσοστό θνησιμότητας μειώθηκε από 40% σε 2%.
Μετά την επιστροφή της από τον πόλεμο, η Νάιτινγκέιλ συνέχισε να βελτιώνει τις συνθήκες στα νοσοκομεία. Το 1856 παρουσίασε τις εμπειρίες και τα δεδομένα της στη Βασίλισσα Βικτωρία και τον Πρίγκιπα Αλβέρτο. Αυτά τα στοιχεία οδήγησαν στη δημιουργία μιας Βασιλικής Επιτροπής για τη βελτίωση της υγείας του βρετανικού στρατού. Οι ικανότητές της στην ανάλυση δεδομένων αναγνωρίστηκαν και το 1858 έγινε η πρώτη γυναίκα μέλος της Βασιλικής Στατιστικής Εταιρείας. Το 1859 συνέχισε να προωθεί τις πιο υγιεινές ιατρικές πρακτικές, συμβάλλοντας στη δημιουργία της Στρατιωτικής Ιατρικής Σχολής στο Τσάθαμ. Την ίδια χρονιά δημοσίευσε το βιβλίο της Notes on Nursing: What it is, and What it is Not, το οποίο προσφέρει συμβουλές για την καλή φροντίδα ασθενών και για ασφαλή νοσοκομειακά περιβάλλοντα. Χάρη στο έργο της στον πόλεμο, δημιουργήθηκε ειδικό ταμείο για τη συνέχιση της εκπαίδευσης νοσοκόμων.
Το 1860 ιδρύθηκε επίσημα η Σχολή Εκπαίδευσης Νοσοκόμων Νάιτινγκέιλ στο Νοσοκομείο St. Thomas’. Στα τελευταία χρόνια της ζωής της ήταν συχνά καθηλωμένη στο κρεβάτι λόγω ασθένειας, αλλά συνέχισε να υποστηρίζει την ασφαλή πρακτική της νοσηλευτικής μέχρι τον θάνατό της.
Παρόλο που η Φλόρενς Νάιτινγκέιλ πέθανε στις 13 Αυγούστου 1910, σε ηλικία 90 ετών, η κληρονομιά της παραμένει ζωντανή. Δύο χρόνια μετά τον θάνατό της, η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού δημιούργησε το Μετάλλιο Φλόρενς Νάιτινγκέιλ, το οποίο απονέμεται κάθε δύο χρόνια σε εξαιρετικές νοσοκόμες.
Επίσης, από το 1965, η Διεθνής Ημέρα Νοσηλευτών γιορτάζεται στα γενέθλιά της. Τον Μάιο του 2010, το Μουσείο Φλόρενς Νάιτινγκέιλ στο Νοσοκομείο St. Thomas’ στο Λονδίνο επαναλειτούργησε για να τιμήσει τη συμπλήρωση 100 ετών από τον θάνατό της.
Από τις εκδόσεις Ποταμός κυκλοφορεί το βιβλίο “Ελλάδα μου, κοιτίδα μου, το ταξίδι της Φλόρενς Νάιτινγκέιλ στην Ελλάδα”, σε μετάφραση και εισαγωγή Αννίτας Παναρέτου. 
