Με ανοιχτά όλα τα μέτωπα και σε κλίμα βαθύτατου διχασμού που οδηγείται η χώρα;
Συνέντευξη του Σπύρου Λυκούδη στο ραδιόφωνο ΣΚΑΙ 100,3 FM και τον δημοσιογράφο Π. Τσίμα για την πολιτική επικαιρότητα, τα εθνικά θέματα, την υπόθεση Novartis.
Ξαφνικά μας πέσαν στο κεφάλι τα πάντα μαζεμένα. Ξεκινήσαμε με μια αναβίωση των αρχών της δεκαετίας του ’90 με την υπόθεση των Σκοπίων, του Μακεδονικού, της ονοματολογίας και των συλλαλητηρίων, ξαφνικά από το ’92 γυρίσαμε πίσω στο ’89 με το κλίμα των σκανδάλων και κάναμε ένα βήμα γρήγορα προς το ’96, προς την εποχή των Ιμίων. Σαν να ζούμε την πρώτη πενταετία της δεκαετίας του ’90 συγκεντρωμένη μέσα σε λίγες μέρες.
Ναι, είναι ανοιχτά όλα τα μέτωπα. Δεν ξέρω που θα μας βγάλει αυτή η ιστορία. Και σε μια φάση όπου η πολιτική ζωή της χώρας δεν χαρακτηρίζεται από καμιά διάθεση συνεννόησης και συναινέσεων που θα ήταν ένα όπλο, ένας δρόμος για να αντιμετωπισθούν όλα αυτά. Φοβάμαι ότι έχουμε μπλέξει πάλι.
Έχουμε αφενός ένα πρόβλημα στο οποίο απλώς εμφανίστηκε μια προοπτική επίλυσης, που είναι το χρονίζων θέμα του ονόματος της γειτονικής χώρας. Έχουμε ένα θέμα με την Τουρκία, το οποίο ξαφνικά παίρνει διαστάσεις πολύ επικίνδυνες και όπως λέτε στο εσωτερικό και το θέμα των Σκοπίων – κατά τη γνώμη μου – η κυβέρνηση το χειρίστηκε έχοντας στο μυαλό της περισσότερο να διχάσει την αντιπολίτευση παρά να εξασφαλίσει συναίνεση, και παράλληλα ένα σκάνδαλο υπαρκτό, το σκάνδαλο των φαρμάκων της Novartis, το μεταχειρίζεται με έναν τρόπο που πραγματικά παραπέμπει στο ’89 το οποίο και εσείς το έχετε ζήσει και φαντάζομαι έχετε μάθει τα μαθήματα.
Κύριε Τσίμα, έχω την εντύπωση ότι είναι κάκιστοι χειρισμοί σε ζητήματα τα οποία θα μπορούσαν να έχουν μπει σε μια διαδικασία επίλυσης ή διερεύνησης – όσον αφορά την Novartis – μέσα σε κλίμα ώριμης αντιμετώπισής τους από το σύνολο του πολιτικού κόσμου. Παραδείγματος χάριν το θέμα του Μακεδονικού ήταν προφανές ότι είχε οδηγηθεί σε μια ωριμότητα σχεδόν από το σύνολο του πολιτικού κόσμου, για να λυθεί. Και ακριβώς αυτός ο απίστευτος χειρισμός της κυβέρνησης – να επιχειρήσει να το λύσει εσωτερικοποιώντας το και δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για να κάνει την επίθεση της στην αντιπολίτευση με σκοπό να την διχάσει, δημιούργησε τελείως διαφορετική κατάσταση. Όπως και το θέμα της Novartis. Και εδώ είναι ένα ζήτημα που θα μπορούσε το σύνολο του πολιτικού κόσμου να το αντιμετωπίσει γιατί είναι υπαρκτό πρόβλημα. Κανένας δεν αμφισβητεί ότι οι μεγάλοι φαρμακευτικοί κολοσσοί και η Novartis, χρησιμοποιούν διάφορους τρόπους για να αυξήσουν την κυκλοφορία τους. Είναι ειδικευμένοι και στο sport της δωροδοκίας για να διευρύνουν την κερδοφορία τους και την προώθηση των πωλήσεών τους. Θα μπορούσε να υπάρξει από πλευράς πολιτικού κόσμου μια ενιαία αντιμετώπιση του θέματος για τη διερεύνηση ενδεχόμενου σκανδάλου. Αλλά και αυτό το ζήτημα εμφανίζεται, στοχοποιώντας και ενοχοποιώντας την αντιπολίτευση. Μέχρι τώρα είχαμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε την ενοχοποίηση ενός ή δύο προσώπων. Τώρα έχουμε δυο πρώην πρωθυπουργούς, τον κεντρικό τραπεζίτη, τον ευρωπαίο επίτροπο, οχτώ υπουργούς. Που θα πάει αυτή η ιστορία; και τι περιμένει η κυβέρνηση από αυτή την ιστορία;
Εμένα αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν η ομιλία του κ. Τσίπρα προχθές, την Δευτέρα, στην Κοινοβουλευτική του ομάδα. Αφενός στον λόγο του προεξόφλησε ότι όλα τα καταγγελλόμενα είναι ακριβή και οι καταγγελλόμενοι είναι ένοχοι, αλλά δεν περιορίστηκε σε αυτό. Τσουβάλιασε όλον τον παλιό πολιτικό κόσμο ως συνενόχους, δηλαδή το σύνολο των κομμάτων της αντιπολίτευσης ή τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος τους.
Δηλαδή η επανάληψη ενός βαθύτατου διχασμού, έτσι δεν είναι. Τον οποίο τον ζήσαμε σε μια φάση πριν από χρόνια, όπως και εσείς είπατε και δεν νομίζω ότι μας οδήγησε κάπου που θα χαιρόμαστε όλοι. Και μάλιστα αυτό το μέτωπο απέναντι σε όλον τον υποτιθέμενο παλιό κόσμο επιχειρείται μέσα από μια επί της ουσίας παραβίαση όλων των δικονομικών διαδικασιών. Ένας διχασμός ο οποίος θα ξανά υπάρξει. Εγώ είμαι βέβαιος ότι αυτή η ιστορία είναι εύκολη στον κόσμο. Όταν οι πολίτες ζουν αυτό το απίστευτο οικονομικό σφίξιμο και την απογοήτευση και την ταλαιπωρία που υφίστανται χρόνια, η επαφή τους με ζητήματα τέτοια «πάλι τα αρπάξανε και τα πήρανε και τα πιάσανε» είναι πολύ εύκολη. Καταστροφική βέβαια για την πολιτική και το πολιτικό σύστημα και επικίνδυνη, όμως πιάνει εύκολα και ενδεχομένως να θεωρεί η κυβέρνηση ότι της δίνει πόντους. Δεν ξέρω αν θα την δώσει πόντους πρόσκαιρα αλλά η επίθεση στην ουσία της Πολιτικής είναι δεδομένη και επικίνδυνη.
Δεν ξέρω αν βλέπετε τρόπο και η Βουλή να καταφέρει ή εν πάση περιπτώσει το πολιτικό σύστημα να καταφέρει να διαχειριστεί ορθολογιστικά αυτή την υπόθεση. Το είπατε και σεις δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχει εδώ ένα σκάνδαλο, άλλωστε δεν είναι μόνο ελληνικό, επίσης είναι πολύ πιθανό στον τρόπο με τον οποίο προσέγγιζε γιατρούς και κρατικούς υπαλλήλους μια φαρμακευτική εταιρία προκειμένου να πετυχαίνει τους στόχους της με χρηματισμούς και δωροδοκίες κτλ, να συμπεριελήφθησαν ενδεχομένως και πολιτικά πρόσωπα. Το θέμα είναι αν η έρευνα μπορεί να γίνει για να βρεθούν οι συγκεκριμένοι ένοχοι ή έρευνα γίνεται για να χαρακτηριστούν ως ύποπτοι συλλήβδην όλοι και με αυτή την ρετσινιά να πάμε.
Έχω την εντύπωση ότι το δεύτερο ισχύει δυστυχώς, διότι το πρώτο θα ήταν συμβατό και με την επιθυμία που μπορεί να είχαμε όλοι. Το είπα και εγώ στην αρχή. Θα μπορούσε ο πολιτικός κόσμος, το πολιτικό σύστημα με δεδομένα ζητήματα σκανδαλώδους μορφής από πλευράς ενός φαρμακευτικού κολοσσού όπως είναι η Novartis, να αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα με μία εξυγιαντική προσπάθεια. Αλλά έτσι όπως έρχεται αυτή η υπόθεση, έρχεται κυρίως για να καταδικάσει, να κατηγορήσει και ενδεχομένως να σπιλώσει πολιτικούς αντιπάλους, παρά για να λύσει το ζήτημα και φοβάμαι ότι έτσι θα δημιουργήσει αντισυσπειρώσεις, είναι προφανές αυτό, θα το δούμε την Τρίτη και την Τετάρτη στην Βουλή, πως θα εξελιχθεί η συζήτηση. Δεν ξέρω πρέπει να είμαστε πάρα πολύ σοβαροί. Εγώ είδα με ενδιαφέρον την απόφαση του κ. Μητσοτάκη να μην καταθέσει σε αυτή την φάση την πρόταση για την εξεταστική επιτροπή για τον κ. Καμμένο λόγω της κρίσης των Ελληνοτουρκικών και πιστεύω ότι αν είχαμε την δυνατότητα να συνεννοηθούμε στοιχειωδώς για μερικά πράγματα, θα ήταν πολύ καλύτερα τα πράγματα στην χώρα, ακόμα και στην κρίση την γενικότερη που βιώνουμε εδώ και χρόνια, αλλά φαίνεται ότι έχουμε μια παθογένεια αξεπέραστη, τι να πω.
Εσείς τι θα προτείνετε όταν γίνει η συζήτηση στην Βουλή την άλλη βδομάδα;
Κοιτάξτε καταρχήν θα ψηφίσουμε την σύσταση της κοινοβουλευτικής επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης. Δεν θα πούμε όχι σε οποιαδήποτε πρόταση η οποία θα επιχειρήσει να αποσαφηνίσει το θέμα. Αλλά είναι άλλο αυτό και άλλο πώς εκτιμάει κάποιος τον τρόπο με το οποίον έρχεται το ζήτημα και που θα καταλήξει. Κύριε Τσίμα η απιστία έχει παραγραφεί ήδη, η ουσία του θέματος, διότι αν δεν διερευνηθεί το αν υπάρχει απιστία ή όχι, τότε ποιο είναι το κίνητρο για να δωροδοκηθεί κάποιος; Έτσι δεν είναι; Η απιστία έχει παραγραφεί. Αν θεωρηθεί ότι η παθητική ή ενεργητική δωροδοκία έχει υπάρξει κατά την τέλεση του καθήκοντος, πάλι παραγράφεται με τον νόμο περί ευθύνης υπουργών, άρα τι θα μείνει τελικά; Θα επιστραφεί στην δικαιοσύνη η δικογραφία και δεν θα υπάρξει τίποτα περαιτέρω αλλά θα έχει μείνει το στίγμα και θα πάμε πάλι σε μια διαδικασία με στοχοποιήσεις και με αντιδράσεις προφανώς από τους στοχοποιημένους.
Με αυτό το κλίμα όπως φαίνεται θα πάμε εκτός εάν καταφέρουμε με κάποιον τρόπο καταφέρουμε, καταφέρετε εσείς οι ενεργοί πολίτες εννοώ που είστε ενεργοί πολιτικοί και εμείς που εν πάση περιπτώσει σχολιάζουμε τα κοινά, να επιβάλλουμε κάποιου είδους μετριοπάθεια. Δύσκολο, νομίζω πολύ δύσκολο η σφαίρα έχει φύγει από το όπλο πια και δύσκολα επιστρέφει πίσω.
Πάντως και σεις είσαστε χρήσιμοι σε αυτή την φάση κ. Τσίμα και το λέω και το εννοώ, δηλαδή μερικοί άνθρωποι που επηρεάζουν με τα κείμενά τους, την σωφροσύνη τους και την σοβαρότητά τους την κοινή γνώμη, είναι πολύ χρήσιμοι σε αυτή την φάση. Το λέω γιατί παρακολουθώ τα δικά σας γραπτά.
Εντάξει καλοσύνη σας που το λέτε, αλλά φοβάμαι ότι αυτό που είπα πριν, η σφαίρα έχει φύγει από το πιστόλι και όταν φύγει δεν γυρίζει πίσω, δεν ξαναμπαίνει στην θήκη της. Να είστε καλά, σας ευχαριστώ πολύ!