Το νέο podcast του Διονύση Σαββόπουλου είναι αφιερωμένο στο καλοκαίρι.
Ο πρίγκιπας της Φωκίωνος Νέγρη Κηλαηδόνης με το πιάνο στη θάλασσα στο πάρτι της Βουλιαγμένης, η στραμπουληγμένη έκσταση των Vegas, η δωρική Σαμίου, ο Περπινιάδης σαν ιεροψάλτης που χώθηκε σε καφέ σαντάν Το νέο podcast του Διονύση Σαββόπουλου είναι αφιερωμένο στο καλοκαίρι.
Εν αρχή ην… ο Καρβέλας. «Καλοκαιρινές διακοπές» ο πιο λυρικός και συναισθηματικά παραδομένος Καρβέλας που γνωρίσαμε είναι η πρώτη επιλογή του Διονύση Σαββόπουλου για το τρίτο του podcast για λογαριασμό της Επιτροπής Ελλάδα 2020. «Σας ξάφνιασα;» ρωτάει ο συστημικός των αιφνιδιασμών Σαββόπουλος, ενώ δεν διστάζει να αποδομήσει την έννοια της ακρόασης ενός podcast με το καλοκαίρι να επελαύνει. Χτίζει έτσι την πιο διονυσιακή του συλλογή τραγουδιών με θέμα το καλοκαίρι, τον έρωτα. Ιδρωμένο podcast. Ο τίτλος είναι «Ηλιοστάσιο. Τραγούδια για το Καλοκαίρι».
«Xάντρα θαλασσιά» από τον Γιάννη Κότσιρα για να δωθεί το σύνθημα της εξωστρέφειας, πριν ακολουθήσει το λάγνο «Καλοκαιράκι» του Νίκου Πορτοκάλογλου που «σαράντα χρόνια μας δροσίζει» όπως θυμίζει ο Σαββόπουλος. Βρισκόμαστε ήδη στο τρίτο τραγούδι και διαπιστώνουμε ότι ο Σαββόπουλος κάπως υποχωρεί, με τη ραστώνη του θέρους, μιλά λιγότερο, αφηγείται πιο φειδωλά. Πιο επιλεκτικά. Και μετά η σπηλαιώδης φωνή της Βίκυς Μοσχολιού «Ασπρα, κόκκινα, κίτρινα, μπλε», με τους στίχους του σκιτσογράφου Λογοθέτη, γνωστού ως ΛοΓό.
Η σπηλαιώδης Μοσχολιού, η κρουαζιέρα του Γερμανού
Θάλασσες και βουνά, πεδιάδες και χαράδρες: σαν τοπίο της Ελλάδας το podcast του Σαββόπουλου συνεχίζει από το σπηλαιώδες της Μοσχολιού στην «Κρουαζιέρα» του Βαγγέλη Γερμανού, σαν βότσαλο κάτω από τον ήλιο. Αν τα καλοκαίρια μας -και δη αυτά της παιδικής, εφηβικής και μετεφηβικής ηλικίας- είναι η πραγματική μας πατρίδα όπως πολλοί πιστεύουν, τότε ο Σαββόπουλος μας οδηγεί στην πατρίδα του αιώνιου καλοκαιριού.
«Γιατί άραγε μόνο τα ελαφρούτσικα τραγουδάκια μας κολλάνε;» ρώτησε τον Διονύση Σαββόπουλο ο σημαντικός δημοσιογράφος Φώτης Απέργης κάποτε. Ο Σαββόπουλος δεν ήξερε να απαντήσει και ο Απέργης του είπε: «γιατί και η ελαφρότητα έχει δικαίωμα στην ψυχή». Από αυτή την μικρή ιστορία εφορμά ο Σαββόπουλος για να θυμίσει ότι τέτοιες μέρες το 1821 ηττήθηκε κατά κράτος ο Αλέξανδρος Υψηλάντης στο Δραγατσάνι από τους Οθωμανούς. Κι όμως συνέχισαν τα τραγούδια για το καλοκαίρι να είναι εύθυμα, να χτυπά η φλέβα της ζωής, όπως φανερώνει το δημοτικό τραγούδι που από τότε τραγουδιέται σε όλα τα Βαλκάνια το «Φέτο το καλοκαιράκι».
Ο Σαββόπουλος παιδί, σε ένα μπαλκόνι, βλέπει τον Τσιτσάνη
Πολλές παραλλαγές γνώρισε αυτό το τραγούδι. 100 χρόνια μετά στη Μικρά Ασία τραγουδιόταν ως ζεϊμπέκικο, λέει ο Σαββόπουλος και ακούμε αυτή την απρόσμενη ερμηνεία του, με τη φωνή της ιέρειας Δόμνας Σαμίου. Για τρίτο στη σειρά podcast η Σαμίου είναι παρούσα. «Και τη θάλασσα να αδειάσω, να την κάνω περιβόλι…». Ο Σαββόπουλος μας επιφυλάσσει και την εικονογραφία του καλοκαιριού. Φράσεις εικόνες όπως τις περιγράφει ο ίδιος ως Ομηρος του ελληνικού τραγουδιού: «περπατάς και ακούς μουσικές από τα ανοιχτά παράθυρα, κάθονται με το κασκορσέ στη βεράντα και βλέπουν τηλεόραση, στα σταυροδρόμια πηδάνε φωτιές του Aη Γιαννιού, κοπάδια από δελφίνια τρέχουν πλάι στα ταχύπλοα, στην Παναγία της Τήνου γίνονται θαύματα, στη Μύκονο και στα νησιά χορεύουν πάνω στα τραπέζια. Το καλοκαίρι στην Ελλάδα είναι πανηγύρι», λέει ο Σαββόπουλος για να ακολουθήσουν τα περίφημα «Καβουράκια», παιχνιδίσματα από την Παπαγιαννοπούλου και τον Τσιτσάνη.
Περιγράφει μάλιστα ο Σαββόπουλος την πρώτη φορά που είδε σκύβοντας από το μπαλκόνι τον Τσιτσάνη, για την ακρίβεια την πεντακάθαρη σόλα του παπουτσιού του, και τον άκουσε να παίζει μπουζούκι και να τραγουδά το «Μπαξέ τσιφλίκι», το οποίο ακούμε από τον Μπιθικώτση στο podcast, για να δώσει σκυτάλη στην ένδοξη φωνή της Σοφίας Βέμπο να τραγουδά την «Ακρογιαλιά». Γραμόφωνα παίζουν, ο Σαββόπουλος θυμάται τον θείο που θάβανε στην άμμο (είπαμε, τα παιδικά καλοκαίρια είναι η εσωτερική πατρίδα μας) και ο Περπινιάδης τραγουδά «Το καλοκαίρι ξανά» σε ηχογράφηση του 1935 «σαν ψάλτης που το έσκασε από την εκκλησία και χώθηκε στα καφέ σαντάλ…» Ακολουθεί ο Μάρκο Βαμβακάρης «ωραίος, στιβαρός, στητός, ολόφωτος, σαν δωρική κολώνα, σαν αρχαίος. Respect συνάδελφε» τραγουδώντας «Στο Φάληρο που πλένεσαι σε είδα χθες με το μαγιό τσαχπίνα μου».
Παίζοντας το «Λιωμένο παγωτό» στην αόρατη κιθάρα
Όμως όπως η μνήμη, έτσι και το καλοκαίρι έχει μια σκοτεινή πλευρά. Στην Ηπειρο τον 19ο αιώνα τραγουδούσαν το «Ηλιε μου τι μας άργησες». Ακούμε με τη φωνή του Στυλιανού Μπέλλου «ήλιε μου τι μας άργησες και ώσπου να βασιλέψεις σε καταριέται η εργατιά, οι ξενοδουλευτάδες, σε καταριέται και μια νια μια μικροπαντρεμένη». Αριστούργημα. Και εκεί η γραμμή του podcast γίνεται πάλι τεθλασμένη διότι από την Ηπειρο σχεδόν δυο αιώνες πριν πάμε στο «Λιωμένο παγωτό» από τα Ξύλινα Σπαθιά, ροκ απόγνωση, το κεφάλι κουνιέται μανιασμένα, τα χέρια παίζουν την αόρατη κιθάρα.
Από τη Θεσσαλονίκη του Παύλου Παυλίδη στην Αθήνα με την ανάγνωση αποσπάσματος από το «Στην οδό των Φιλελλήνων» του Ανδρέα Εμπειρίκου, «τον μεγάλο μετέωρο της γενιάς του ‘30». Και συνεχίζει ο Σαββόπουλος αναρωτώμενος αν λέει κάτι στους σημερινούς 20αρηδες ο κανόνας της γενιάς του ’30 που είδε μια ολόκληρη μεταφυσική στο ελληνικό καλοκαίρι. Επιστρέφει ο Ικαριώτικος -τον συναντήσαμε και στο πρώτο podcast, για να υποχωρήσει σύντομα μπροστά στον Φοίβο Δεληβοριά και «Το καλοκαίρι θα έρθει».
Παπανδρέου πρωθυπουργός, Καραμανλής Πρόεδρος
«Αξιον Εστί» μετά, μαζί με μια μικρή ιστορία του Σαββόπουλου από την εποχή που μόλις είχε βγάλει το «Μη μιλάς άλλο για αγάπη», ήταν άστεγος και συνάντησε τους Χατζιδάκι, Γκάτσο, Κατσίμπαλη. Αλλά και η εξομολόγηση ότι κάποτε έβγαλε την γλώσσα στους παλιούς δημιουργούς μέχρι που τους παραδέχθηκε -όπως και τον ίδιο τον αμφισβήτησαν οι νεότεροι. Ακολουθεί το «Μια αγάπη για το καλοκαίρι», το «Ασπρα καράβια» και φυσικά οι μεγάλες καλοκαιρινές συναυλίες με πρώτο το πάρτι στη Βουλιαγμένη. Και οι δυο παρατάξεις ήταν ικανοποιημένες με Παπανδρέου πρωθυπουργό και Καραμανλή Πρόεδρο της Δημοκρατίας, το κλίμα είναι το ιδανικό και «ο πρίγκιπας της Φωκίωνος Νέγρη» Λουκιανός Κηλαηδόνης τραγουδά με το πιάνο στη θάλασσα τα θερινά τα σινεμά. Και «αντικειμενικά» ακολουθεί ο Δάκης «θα χαμογελούσε ο Λουκιανός» με το «Τόσα καλοκαίρια». Νταλάρας και Ρίζου τραγουδούν τα «Μαγικά νησιά» και μπουμ, Vegas «Πάντα καλοκαίρι».
Το καλοκαίρι ως μια ατελείωτη φυγή προς τα εμπρός, σχολιάζει ο Σαββόπουλος. «Για που; Πότε φεύγουμε; Δεν έχει σημασία. Για παντού και πουθενά. Σαν μια έκσταση. Υπάρχει κάτι το κανιβαλικό σε αυτή την έκσταση, μια στραμπουληγμένη μεταφυσική που αξίζει όλη την προσοχή μας». Επίλογος, δικαιωματικά, άξια, δαφνοστεφανώμενα, με το «Καλοκαίρι» του Διονύση Σαββόπουλου. 62 λεπτά που μυρίζουν θάλασσα, ιδρώτα και θυμάρι.
Μπορείτε να ακούσετε το podcast στον ακόλουθο σύνδεσμο https://www.greece2021.gr/iliostasio.html