Η μελωδία από την Αφρική που όλοι σιγοτραγουδούν και τα χαμένα εκατομμύρια
18 Δεκεμβρίου 1961
Το συγκρότημα Tokens αποκτά μία Νο1 επιτυχία, καθώς το τραγούδι «The Lion Sleeps Tonight» ανεβαίνει στην κορυφή του Billboard.
Αμέσως γίνεται κλασικό και θεωρείται μέχρι και σήμερα ένα από τα πιο επιτυχημένα ποπ τραγούδια όλων των εποχών αλλά και η πιο διάσημη μελωδία που βγήκε ποτέ από την Αφρική. Όμως ο πραγματικός δημιουργός του έλαβε μόνο ένα μικροσκοπικό μέρος από τα εκατομμύρια των κερδών που έβγαλε αυτό το τραγούδι.
Η ιστορία του «The Lion Sleeps Tonight» αρχίζει στο Γιοχάνεσμπουργκ της Ν. Αφρικής, όπου το 1938, μία ομάδα τραγουδιστών και χορευτών Zulu, που ονομάζεται Solomon Linda and the Evening Birds, μπαίνει στο πρώτο στούντιο ηχογράφησης που στήθηκε στην υποσαχάρια Αφρική και ηχογραφεί ένα τραγούδι. Πρόκειται για το «Mbube», που στη γλώσσα τους σημαίνει «το λιοντάρι».
Το «Mbube» κάνει επιτυχία στην περιοχή και βοηθά τον Solomon Linda να γίνει διάσημος στη Ν. Αφρική.
Η ιστορία θα τελείωνε εδώ, εάν ένα αντίγραφο του δίσκου αυτού δεν είχε βρεθεί στη Νέα Υόρκη, στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Μέσα σε μία στοίβα από αζήτητους δίσκους στις εγκαταστάσεις της Decca Records, το εντοπίζει ο Αμερικανός εθνομουσικολόγος Alan Lomax.
Ο Lomax δεν ακούει ποτέ τους δίσκους που στάλθηκαν μέσα σε ένα κουτί από την Αφρική, όμως πιστεύει ότι ένας φίλος του ίσως να ενδιαφέρεται για αυτούς. Αυτός ο φίλος του ήταν ο τραγουδιστής της φολκ, Pete Seeger.
Ο Seeger δεν καταλαβαίνει τους στοίχους του «Mbube» και έτσι αλλάζει το κεντρικό σημείο του τραγουδιού σε «Wimoweh». Το τραγούδι παίρνει αυτό το όνομα, ηχογραφείται από τους Weavers και κυκλοφορεί στις αρχές του 1952, λίγο πριν το συγκρότημα μπει στη μαύρη λίστα του McCarthy.
Τελικά, ο Jay Siegel, ο τραγουδιστής των Tokens ακούει το «Wimoweh» και ενθουσιάζεται. Η δισκογραφική εταιρεία των Tokens ζητά να γραφτούν αγγλικοί στοίχοι και έτσι το τραγούδι μετονομάζεται σε «The Lion Sleeps Tonight». Σαν σήμερα, γίνεται Νο1 και θεωρείται μέχρι και τώρα ένα από τα πιο επιτυχημένα τραγούδια της ποπ όλων των εποχών.
Σε άρθρο του στο περιοδικό Rolling Stone το 2020, ο νοτιοαφρικανός δημοσιογράφος Rian Malan αποκαλύπτει μία σειρά από επιχειρηματικά deals που τελικά έβγαλαν εκατομμύρια δολάρια για γνωστούς Αμερικανούς μουσικούς παραγωγούς από το «The Lion Sleeps Tonight».
Μόνο έως το 2006, υπολογίζεται ότι το τραγούδι είχε βγάλει κέρδη 15 εκατ. δολαρίων από τη στιγμή που γράφτηκε, το 1939, καθώς στα χρόνια αυτά, ηχογραφήθηκε από τουλάχιστον 150 καλλιτέχνες. Και βέβαια, ακούστηκε στην ταινία της Walt Disney «The Lion King» καθώς και στο αντίστοιχο θεατρικό.
Ο ίδιος ο Solomon Linda, όμως, πήρε μόνο μία επιταγή για 1.000 δολάρια από τον Pete Seeger όσο ζούσε. Μάλιστα πέθανε τόσο φτωχός, ώστε η χήρα του δεν είχε χρήματα ούτε για να βάλει μια πέτρα στον τάφο του.
Επειδή η σύνθεσή του αντιμετωπίστηκε από τον Seeger και στη συνέχεια από αυτόν που έγραψε τους αγγλικούς στοίχους του τραγουδιού για τους Tokens, σαν υλικό της λαϊκής μουσικής, δηλαδή ελεύθερο από πνευματική ιδιοκτησία, ο Linda δεν είχε ποσοστό επί των πνευματικών δικαιωμάτων και άρα των εσόδων του «Wimoweh» ή του «The Lion Sleeps Tonight».
Οι κληρονόμοι του Linda, που ζούσαν σε συνθήκες φτώχειας στην πόλη Soweto του Γιοχάνεσμπουργκ, προσέφυγαν στα δικαστήρια, καθώς έλαβαν μόνο ένα μικροσκοπικό μέρος από τα εκατομμύρια δολάρια που θα είχαν πάρει εάν είχαν αναγνωριστεί τα δικαιώματα του νοτιοαφρικανού δημιουργού σε αυτό το θρυλικό τραγούδι. Το 2006 κατέληξαν σε κάποια συμβιβαστική συμφωνία, οι όροι της οποίας δεν έγιναν γνωστοί. Η αρχική τους διεκδίκηση, πάντως, ήταν ύψους 1,6 εκατ. δολαρίων.
«Το ποσό είναι μυστικό, αλλά περιγράφεται ως κατάλληλο για τις ανάγκες της οικογένειας και περιλαμβάνει τόσο αναδρομικές πληρωμές για τα δικαιώματα όσο και μελλοντικές πληρωμές», είχε πει τότε ο δικηγόρος Herman Blignaut.
moneyreview.gr