Άλλοι είναι λάτρεις του ιταλικού πανετόνε, άλλοι λατρεύουν όλα τα παραδοσιακά εορταστικά γλυκά και είμαστε και κάποιοι που ξερογλειφόμαστε με την γλασαρισμένη Christmas Pudding. Με τις σταφίδες της, το μπράντι και τα μπαχαρικά της. Η πρώην πεθερά μου στην Αγγλία, προετοίμαζε την πουτίγκα της έναν χρόνο για να την εξαφανίσουμε οι υπόλοιποι από το χριστουγεννιάτικο τραπέζι μέσα σε λίγα λεπτά. «Don’t touch this» φώναζε κάθε φορά που πήγαινα κοντά στον θησαυρό που έκρυβε σε ένα ντουλάπι τυλιγμένο με πετσέτα.
Ποια είναι όμως η ιστορία του αγαπημένου χριστουγεννιάτικου γλυκού των Αγγλοσαξόνων; Η πρώτη χριστουγεννιάτικη πουτίγκα χρονολογείται τον 14ο αιώνα στη Βρετανία, ως ένα είδος κουάκερ, αρχικά γνωστό ως «frumenty», το οποίο έχει ελάχιστη ομοιότητα με το επιδόρπιο που γνωρίζουμε σήμερα. Το frumenty ήταν φτιαγμένο από αποφλοιωμένο σιτάρι βρασμένο σε γάλα, καρυκευμένο με κανέλα και χρωματισμένο με σαφράν. Συνδέθηκε με τις μέρες που δεν έτρωγαν κρέας, τη νηστεία τους και συχνά σερβιριζόταν ως απλό πιάτο. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν παλιές συνταγές που περιελάμβαναν προσθήκες όπως βοδινό ή πρόβειο κρέας, διάφορες ποικιλίες από σταφίδες, δαμάσκηνα, κρασιά και μπαχαρικά και ήταν σαν σούπα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό ήταν το βασικό φαγητό για την παραμονή των Χριστουγέννων, αν και στο Γιορκσάιρ ήταν το πρώτο πράγμα που έτρωγαν το πρωί των Χριστουγέννων.
Μέχρι το τέλος του 14ου αιώνα είχε αλλάξει πολλά ονόματα, όπως πουτίγκα δαμάσκηνου, πουτίγκα Χριστουγέννων ή απλώς Pud! Μετά τον 16ο αιώνα, τα αποξηραμένα φρούτα έγιναν πιο διαθέσιμα και η πουτίγκα άλλαξε σιγά-σιγά από αλμυρή σε γλυκιά. Η πουτίγκα δαμάσκηνου έγινε το συνηθισμένο χριστουγεννιάτικο επιδόρπιο γύρω στο 1650, αλλά το 1664 οι πουριτανοί στην Αγγλία προσπάθησαν να την απαγορεύσουν. Λέγεται ότι οι πουριτανοί θεωρούσαν ότι η χριστουγεννιάτικη πουτίγκα ήταν «αμαρτωλά πλούσια» και «ακατάλληλη για θεοσεβούμενους ανθρώπους». Το ενδιαφέρον είναι ότι η παραδοσιακή πουτίγκα δαμάσκηνου δεν περιέχει δαμάσκηνα! Και αυτό οφείλεται στη βικτωριανή πρακτική της αντικατάστασης των αποξηραμένων δαμάσκηνων με άλλα αποξηραμένα φρούτα, όπως οι σταφίδες. Τα αποξηραμένα δαμάσκηνα ή τα δαμάσκηνα ήταν τόσο δημοφιλή που όλα τα προϊόντα που περιείχαν αποξηραμένα φρούτα αποκαλούνταν «κέικ δαμάσκηνου» ή «πουτίγκες δαμάσκηνου».
Το 1714, ο Bασιλιάς Γεώργιος Α’ επανέφερε το γλυκό ως μέρος του χριστουγεννιάτικου γεύματος, όταν δοκίμασε την πουτίγκα δαμάσκηνου και ξετρελάθηκε. Έτσι, η χριστουγεννιάτικη πουτίγκα έγινε και πάλι το συνηθισμένο επιδόρπιο ενός χριστουγεννιάτικου γεύματος από τα μέσα του 17ου αιώνα. Την ίδια περίοδο έγιναν μεγάλες αλλαγές στη συνταγή. Το μείγμα ήταν παχύρρευστο με αυγά, τριμμένη φρυγανιά, αποξηραμένα φρούτα, μπύρα ή οινοπνευματώδη ποτά και έμοιαζε περισσότερο με γλυκιά πουτίγκα. Ωστόσο, ήταν οι βικτωριανοί που διαμόρφωσαν τη συνταγή ώστε να μοιάζει στη χριστουγεννιάτικη εκδοχή που πολλοί από εμάς απολαμβάνουμε σήμερα.
Μια χριστουγεννιάτικη πουτίγκα πρέπει να έχει 13 συστατικά, τα οποία αντιπροσωπεύουν τον Ιησού και τους 12 μαθητές του. Παραδοσιακά, αυτά τα συστατικά περιλαμβάνουν: σταφίδες ξανθιές, μαύρες σταφίδες, λίπος, μαύρη ζάχαρη, τριμμένη φρυγανιά, κίτρο, φλούδα λεμονιού, φλούδα πορτοκαλιού, αλεύρι, ανάμεικτα μπαχαρικά, αυγά, γάλα και κονιάκ. Το κονιάκ πρέπει να χύνεται επίσης πάνω από την πουτίγκα και να ανάβει. Το φλεγόμενο κονιάκ λέγεται ότι αντιπροσωπεύει το πάθος του Χριστού. Οι χριστουγεννιάτικες πουτίγκες έβραζαν παραδοσιακά σε «πανί πουτίγκας», αν και σήμερα συνήθως μαγειρεύονται στον ατμό σε μπολ,σερβίρονται στο τραπέζι με ένα κλωνάρι από λιόπρινο, περιχύνονται με κονιάκ και ανάβουν.
Η τελευταία Κυριακή πριν την εποχή της «Έλευσης του βρέφους» έγινε γνωστή ως “Stir up Sunday“. Οι οικογένειες έφευγαν από την εκκλησία για να πάνε σπίτι και να μάθουν στα παιδιά πώς να ανακατεύουν τα υλικά για την πουτίγκα με μία ξύλινη κουτάλα (που αντιπροσωπεύει τη φάτνη), πάντα δεξιόστροφα (από την ανατολή προς τη δύση, συμβολίζοντας το ταξίδι που έκαναν οι τρεις σοφοί με τα δώρα). Παραδοσιακά, κάθε μέλος της οικογένειας ανακατεύει την πουτίγκα τρεις φορές και κάνει μια κρυφή ευχή. Τα αντίστοιχα φλουριά-γούρια που έχουμε και εμείς στη δική μας βασιλόπιτα, περιλαμβάνονταν πάντα στην παραδοσιακή πουτίγκα και όποιος έβρισκε το νόμισμα πιστεύεται ότι θα είχε καλή τύχη την επόμενη χρονιά.
Χάρη στα πολλά της υλικά και κυρίως τη ζάχαρη και το αλκοόλ η χριστουγεννιάτικη πουτίγκα μπορεί να διατηρηθεί για μερικούς μήνες. Μάλιστα η παλαίωσή της κάνει τη γεύση της πολύ πιο ιδιαίτερη. Στην Αγγλία συνηθίζουν να την παλαιώνουν και να την τρώνε ένα χρόνο μετά αλλά χρειάζεται μια διαδικασία. Θα πρέπει να φυλαχθεί σε ένα μπολ σκεπασμένη με λαδωμένο αντικολλητικό χαρτί και οι άκρες του να είναι σφραγισμένες με κερί και να γίνονται συχνές ενέσεις με αλκοόλ. Το μόνο που θα χρειαστεί την ημέρα των Χριστουγέννων, είναι να ξαναζεσταθεί μένοντας πάνω από τον ατμό για μερικές ώρες και να σερβιριστεί ζεστή, σαν φρέσκια, με κρέμα ή βούτυρο από μπράντι ή ακόμα και παχύρευστη κρέμα γάλακτος. Υπάρχουν και οι τολμηροί που την προτιμούν με παγωτό. Αν και πρόκειται για βρετανική παράδοση, η χριστουγεννιάτικη πουτίγκα τρώγεται σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Αυστραλίας και της Νότιας Αφρικής. Οι Καναδοί έχουν επίσης μια εκδοχή που περιλαμβάνει πατάτες μαζί με καρότα. Η χριστουγεννιάτικη πουτίγκα έχει κάνει την εμφάνισή της και στη κλασική λογοτεχνία, με αναφορές από τον Κάρολο Ντίκενς και την Άγκαθα Κρίστι.