Fondation Louis Vuitton και άλλες ιστορίες του Δάσους της Βουλόνης
Γράφει η ‘Εφη Αγραφιώτη
Είμαστε στο Παρίσι, στην 8, Avenue du Mahatma Gandhi – Bois de Boulogne, και εδώ βρίσκεται το πολυσυζητημένο μουσείο που αναγνωρίζουμε ως Fondation Louis Vuitton.Με κανονικό εισιτήριο 16 ευρώ και εισιτήριο για τους καλλιτέχνες 5 ευρώ, για πολλές ώρες καθημερινά σφύζει από ζωή.
Είναι αφιερωμένο στη σύγχρονη τέχνη. Σημασία έχει ότι μας μεταφέρει σε μια αισθητική, sαν πολυδύναμο χώρο γεμάτο ενδιαφέροντα πραγματάκια για να δούμε και να ακούσουμε.
Η αίθουσα εκδηλώσεων φιλοξενεί εξαιρετικές συναυλίες και πολλά άλλα δρώμενα, ομιλίες, συζητήσεις, εκδηλώσεις. O περίπατος για να δεις και να εκτιμήσεις το κτίριο παρουσιάζει ενδιαφέρον. Τα ειδικά προγράμματα για την εξοικείωση των παιδιών με τις τέχνες με εξειδικευμένους δασκάλους, έχουν πολλές φορές επαινεθεί για την ποιότητά τους. Όσο για τα εικαστικά δρώμενα, είναι ατελείωτα στα χρόνια που λειτουργεί ο χώρος και ανάμεσά τους υπήρξαν πολύ σημαντικές εκθέσεις από αυτές που δεν βλέπουμε συχνά. Δεν θα ξεχάσω τον Gauguin που είδα εκεί το φθινόπωρο του 2016 στην τόσο μα τόσο καλαίσθητη έκθεση, L’exposition Icônes de l’art moderne – La collection Chtchoukine.
Το ίδρυμα της πασίγνωστης εταιρίας είναι σχεδιασμένο από τον Αμερικανό αρχιτέκτονα Frank Gehry και το βρίσκετε στο Jardin d’acclimatation, στο δάσος της Βουλόνης. Αυτό το εντυπωσιακό κτίσμα, η εταιρία πιθανότατα το δρομολόγησε σαν ανταγωνιστική απάντηση στο περίφημο Ίδρυμα Pinault που εδρεύει στη Βενετία. Τα περίφημα μουσεία της συλλογής Pinault στεγάζονται σε δύο υψηλής αισθητικής κτίρια στη Βενετία: στο Palazzo Grassi, που εγκαινιάστηκε το 2006, και στο Punta della Dogana, που άνοιξε το 2009. Αυτοί οι χώροι ανακαινίστηκαν από τον Ιάπωνα αρχιτέκτονα Tadao Ando. Το Teatrino, που σχεδιάστηκε επίσης από τον Tadao Ando και άνοιξε το 2013, προτείνει στη Βενετία ένα πλούσιο πολιτιστικό και εκπαιδευτικό πρόγραμμα, που διοργανώνεται σε συνεργασία με ιδρύματα και πανεπιστήμια. Ένα τρίτο μουσείο της συλλογής Pinault ανακαινίστηκε πρόσφατα κι αυτό από τον Tadao Ando. Ο Bernard Arnault λοιπόν, ένας από τους 5-6 πιο πλούσιους στον κόσμο -οι τσάντες και οι βαλίτσες να είναι καλά- κόντρα στον François Pinault, τον δις εκατομμυριούχο (χάρη στην ξυλεία και όχι μόνο), γνωστό για το πάθος του με την σύγχρονη τέχνη, που το 1998 αγόρασε τον βρετανικό οίκο δημοπρασιών Christie’s για 1,2 δισ. Ευρώ.
Για να επιστρέψουμε στην Fondation Louis Vuitton, τα εγκαίνια του κτιρίου έγιναν τον Οκτώβριο του 2014 παρουσία του François Hollande, Προέδρου της Δημοκρατίας τότε. Μια καταγγελία τον Νοέμβριο του 2018 κατά του ιδρύματος Louis-Vuitton για φορολογικής απάτη και ξέπλυμα, αν και προκάλεσε πολλά και αυστηρά σχόλια και ατερμονες συζητήσεις, φαίνεται να μην ενδιαφέρει πια, από τότε που απορρίφθηκε, το 2019.
Αλλά στο χώρο υπάρχει και το καφέ-εστιατόριο για μερικές ευχάριστες σκέψεις! Η Fondation Louis Vuitton επέλεξε τα ικανά χέρια του βραβευμένου με αστέρι Michelin σεφ, Jean-Louis Nomicos ο οποίος προτείνει νοστιμιές από τη γαλλική κουζίνα και πολλές γεύσεις από άλλες χώρες. Ο Jean-Louis Nomicos, εμφανώς ελληνικής καταγωγής, γεννήθηκε σε μια μικρή γωνιά, στα περίχωρα της Μασσαλίας. Όλα στο εστιατόριο και το καφέ κινούνται κάτω από το “Fish Lamp” (2014) του Αμερικανού κατασκευαστή του κτιρίου, του Frank Gehry. Μεταλλικό σύρμα, και σιλικόνη σε ξύλινο βάθρο, με 17 κρεμαστά φωτιστικά με ψάρια, που έχουν μήκος σχεδόν δυο μέτρα (άλλα είναι ελαφρώς μικρότερα αλλά όχι μικρά) και κρέμονται 2,7 μ. πάνω από το έδαφος.
Δεν θέλω να σας αιφνιδιάσω αλλά με ευχαρίστηση θα πρότεινα, αν δεν ικανοποιηθείτε από την επίσκεψη στο Μουσείο , ή ακριβώς μετά, να βγείτε για περίπατο στο Δάσος. Μεγάλη η ιστορία του. Για αιώνες το δάσος της Βουλόνης ήταν επικίνδυνη περιοχή αφού εκεί σύχναζε και ζούσε η σκληρή παρανομία, ληστές, κλέφτες, φυγόδικοι και τα θύματα τους. Ας μη παραλείψουμε να πούμε ότι ακόμα σήμερα με τα δύση του ηλίου, το Δάσος είναι επικίνδυνο.
Το δάσος πήρε μερικούς αιώνες αργότερα το όνομά του από το παρεκκλήσι της περιοχής το αφιερωμένο στην Παναγία της Βουλόνης. Πριν όμως, τον 7ο αιώνα, ο βασιλιάς Δαγοβέρτος ο πρώτος, Dagobert Ier στα γαλλικά, είχε δώσει στον εαυτό του το αποκλειστικό δικαίωμα να κυνηγάει εκεί αρκούδες και ελάφια ενώ αργότερα, ο εγγονός του ο τρομερός Χιλδέριχος ο δεύτερος, Childeric ΙΙ, έκανε ευγενική παραχώρηση του δάσους στους μοναχούς του Saint Denis και αυτοί ως φιλάνθρωποι εγκατέστησαν εκεί μοναστικές κοινότητες. Στη συνέχεια, κάποιος άλλος μέγας βασιλιάς και τρανός της πολιτικής εξουσίας αγόρασε το μεγαλύτερο τμήμα του δάσους για να έχει η βασιλική οικογένεια το αποκλειστικό δικαίωμα να κυνηγάει άγρια ζώα. Από τον 17ο αιώνα, δόθηκε στους παριζιάνους για να απολαμβάνουν τον περίπατο τους όσο η αριστοκρατία του Παρισιού συγκεντρωνόταν στο Αββαείο της Βουλόνης, μέχρι που το μοναστήρι καταστράφηκε στην Γαλλική Επανάσταση. Ο ανεμόμυλος στον Ιππόδρομο , σημείο πολύ αγαπημένο των περιπατητών, είναι υπόλειμμα του παλιού αβαείου που σώθηκε. Ένα ακόμα πιο διάσημο σημείο στο δάσος είναι το στάδιο Roland Garros, όπου κάθε χρόνο τελούνται οι περίφημοι αγώνες του τέννις.
Εμείς σήμερα δεν θυμόμαστε τους βασιλιάδες που κυνηγούσαν ούτε τους παράνομους, ούτε καν τους μοναχούς. Θυμόμαστε ότι ο τόπος έγινε μυθικός χάρη στους καλλιτέχνες και τους λογοτέχνες που έζησαν την αύρα του, που εμπνεύστηκαν από αυτό. Ο Édouard Manet, ο Pierre Auguste Renoir, ο Vincent Willem van Gogh.
Ο Valentin – Marcel Proust, στο μυθιστόρημα Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο περιπλανιέται εκεί… Θυμηθείτε και τις σκηνές στο Δάσος όπως τις διαβάσαμε και τις ονειρευτήκαμε στη Νανά του Émile Zola και στην Αισθηματική αγωγή του Gustave Flaubert. Θυμήθηκα τώρα τα λόγια του Flaubert και με αυτά θα κλείσω το κείμενο μου: Τα ταξίδια μάς κάνουν ταπεινούς. Συνειδητοποιούμε πόσο μικροσκοπικός είναι ο χώρος που καταλαμβάνουμε στον κόσμο….