Γιατί η «Σιωπηλή Παραίτηση» δεν είναι η λύση στην επιδημία εξουθένωσης
«Σιωπηλή Παραίτηση». QUIET QUITTING. Είναι ένας όρος που παρατήρησα για πρώτη φορά τον Ιούλιο, μετά από ένα viral βίντεο στο TikTok. «Δεν εγκαταλείπεις εντελώς τη δουλειά σου, αλλά εγκαταλείπεις την ιδέα να πας πάνω και πέρα από αυτή», έλεγε. «Εξακολουθείς να εκτελείς τα καθήκοντά σου, αλλά δεν συμμερίζεσαι την επικρατούσα νοοτροπία ότι η δουλειά πρέπει να είναι η ζωή σου. Η πραγματικότητα είναι ότι δεν είναι, και η αξία σου σαν άτομο δεν καθορίζεται από την δουλειά σου». Έκτοτε, ο όρος επικράτησε, με πρόσφατες δημοσιεύσεις στο The Wall Street Journal, στο TIME, στο USA TODAY και στους New York Times μεταξύ πολλών άλλων.
Όπως σημειώνουν οι Times, ο όρος σημαίνει διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους. Για κάποιους, σημαίνει απλώς να εγκαταλείψουν την δουλειά τους. Αλλά για πολλούς άλλους, σημαίνει απλώς να …περνάμε καλά, να αποδεχόμαστε την έλλειψη αφοσίωσης, χαράς και σκοπού στη δουλειά μας ως μακροπρόθεσμη λύση στην εξουθένωση. Αυτή είναι η εκδοχή της σιωπηλής παραίτησης που πρέπει να σταματήσουμε.
Αντί να δουλεύουν μέχρι αργά το βράδυ της Παρασκευής, να οργανώνουν το ετήσιο ταξίδι ομαδικής δραστηριότητας στο Slough ή να επιβλέπουν εθελοντικά τον μαθητευόμενο του αφεντικού στον χώρο εργασίας, οι “αθόρυβοι παραιτηθέντες” εγκαταλείπουν το “πάνω και πέρα”, δηλαδή τη νοοτροπία της κουλτούρας της βιασύνης, ή αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν “συμπεριφορές επαγγελματικής ιδιότητας του πολίτη”. Αντ’ αυτού, κάνουν ακριβώς όσα χρειάζονται στο γραφείο για να συμβαδίζουν με το αντικείμενο της δουλειάς και στη συνέχεια φεύγουν στην ώρα τους και σβήνουν το Slack. (Slack:πρόγραμμα ανταλλαγής μηνυμάτων που έχει σχεδιαστεί ειδικά για το γραφείο). Και τι κάνουν μετά; Α, δημοσιεύουν σχετικά με αυτό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. – Guardian
Μια συλλογική κλήση αφύπνισης
Υπάρχει λόγος που η σιωπηλή παραίτηση έχει τόσο μεγάλη απήχηση. Είναι μια απάντηση σε ένα πραγματικό πρόβλημα – την παγκόσμια επιδημία άγχους και εξουθένωσης, η οποία έχει σαφώς χειροτερέψει από τότε που ξεκίνησε η πανδημία του κορωνοϊού. Αυτό που βλέπουμε είναι η κατάρρευση ενός μοντέλου εργασίας που χρονολογείται από τη Βιομηχανική Επανάσταση. Ζούμε μια εποχή βαθιάς αναταραχής και μετασχηματισμού, επομένως είναι φυσικό να υπάρξει μια σειρά από ερωτήσεις που αφορούν στο τι πρέπει να αντικαταστήσει το παλιό μοντέλο.
Σε προσωπικό επίπεδο, κατανοώ τους κινδύνους και το κόστος της επαγγελματικής εξουθένωσης. Το 2007, κατέρρευσα κυριολεκτικά από εξάντληση και έσπασα το ζυγωματικό μου πέφτοντας κάτω. Με απασχόλησε τόσο πολύ η επαγγελματική εξουθένωση, που ίδρυσα το 2016 την Thrive, με μοναδική αποστολή «να τερματίσουμε την επιδημία στρες και εξουθένωσης». Και πριν από αυτό έγραψα και το βιβλίο Thrive, μέσα από το οποίο τόνιζα ότι δεν πρέπει να ορίζουμε τον εαυτό μας με βάση την δουλειά μας και ότι θα πρέπει να βάλουμε ένα τέλος σε έναν ορισμό της επιτυχίας που βασίζεται αποκλειστικά στις απολαβές και την επαγγελματική μας θέση — ένας ορισμός που αποτελεί κινητήρια δύναμη της κουλτούρας της επαγγελματικής εξουθένωσης.
Μια ψευδής επιλογή
Η άποψη ότι η εξουθένωση και η σιωπηλή παραίτηση είναι οι μόνες μας επιλογές, είναι σαφώς λανθασμένη. Υπάρχει μια τρίτη εναλλακτική λύση – να ασχολούμαστε με τη δουλειά μας χωρίς να εξαντλούμαστε και να θυσιάζουμε την υγεία μας. Θαυμάζω τους ανθρώπους που λένε: «Δίνω το 100% όταν εργάζομαι και αυτά είναι τα όριά μου». Αυτό είναι πολύ διαφορετικό από το «Κάνω το ελάχιστο για να τα βγάλω πέρα».
Δεν βρισκόμαστε μπροστά σε μία κρίση εξουθένωσης, αλλά και σε μία κρίση που αφορά στο σκοπό και το νόημά μας. Έρευνες υποστηρίζουν ότι η αίσθηση του σκοπού είναι βαθιά συνδεδεμένη με τη σωματική και ψυχική μας ευεξία. Στην πραγματικότητα ο σκοπός είναι ένα αντίδοτο στην επαγγελματική εξουθένωση.
Ενώ είμαστε πολύ περισσότερα από τις δουλειές μας και η ταυτότητά μας όπως και η αξία μας δεν βασίζονται σε αυτό που κάνουμε στη δουλειά, οι δουλειές μας καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος της ζωής μας. Η εξουθένωση είναι δαπανηρή και κοστοβόρα, αλλά η σιωπηλή παραίτηση έχει επίσης το κόστος της. Όπως αναφέρει ο Matt Spielman, career coach, «Δεν υπάρχει πιο θλιβερό πράγμα από το να σπαταλάς όλο αυτό τον χρόνο στη ζωή σου προσπαθώντας να μην την απολαμβάνεις, να μην έχεις δέσμευση και να μην είσαι ενθουσιασμένος με τη δουλειά που κάνεις».
Υπάρχει επίσης ο αντίκτυπος που έχει στους συναδέλφους μας η σιωπηλή παραίτηση. Όπως το έθεσε η Gabrielle Judge, η οποία ασχολείται με το customer success, «Μερικοί άνθρωποι παραιτούνται σιωπηλά και αυτό δεν αποτελεί για κανέναν νίκη. Δεν αφορά πάντα σε εσένα. Είσαι σε μια ομάδα, είσαι σε ένα τμήμα».
Μια μοναδική ευκαιρία
Αυτό που είναι ενθαρρυντικό σε αυτή τη νέα τάση είναι το πόσο πολύ οι νέοι απορρίπτουν την κουλτούρα της επαγγελματικής εξουθένωσης. Είναι η πρώτη γενιά που δεν καυχιέται ότι εργάζεται 24/7, ή ότι είναι πάντα διαθέσιμοι και ότι τελικά πηγαίνουν για ύπνο εξαντλημένοι. Και αυτό είναι λόγος να το γιορτάσουμε. Αλλά τους αξίζουν περισσότερες επιλογές από την εξάντληση ή την σιωπηλή παραίτηση. Εναπόκειται όμως στους εργοδότες να συνειδητοποιήσουν ότι η ευημερία των εργαζομένων συνδέεται άμεσα με την απόδοση — συμπεριλαμβανομένου του πόσο παρόντες, παραγωγικοί, δημιουργικοί και γεμάτοι ενσυναίσθηση είναι οι άνθρωποι στην δουλειά. Το πόσες ώρες εργαζόμαστε δεν αντικατοπτρίζει την ποιότητα της δουλειάς μας. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η επένδυση στην ευεξία των εργαζομένων και την ψυχική τους υγεία θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία της επιχείρησης.
Ακολουθούν μερικά από τα εργαλεία και τις στρατηγικές που έχουμε εφαρμόσει στη Thrive καθώς και σε πολλές από τις εταιρείες με τις οποίες συνεργαζόμαστε:
- Η Αρχική Συνέντευξη: Μια συνομιλία μεταξύ ενός νεοπροσληφθέντα και του manager του την πρώτη μέρα στην οποία η πρώτη ερώτηση είναι: «Τι είναι σημαντικό για εσένα στη ζωή σου εκτός δουλειάς και πώς μπορούμε να σε βοηθήσουμε ως προς αυτό;»
- Ειλικρίνεια και Ενσυναίσθηση: Ενδυνάμωση των εργαζομένων να μοιράζονται feedback και να μιλούν για τα προβλήματα που ανακύπτουν σε πραγματικό χρόνο. Κανείς δεν πρέπει να σιωπά για να βάζει όρια και να φροντίζει τον εαυτό του, πόσο μάλλον αν κινδυνεύει από εξουθένωση.
- Thrive Time: Πρόσθετος χρόνος άδειας — από μερικές ώρες έως λίγες ημέρες — για αποφόρτιση μετά από μια περίοδο έντονης δουλειάς κατά την οποία έπρεπε να προλάβεις μια προθεσμία ή να ολοκληρώσεις ένα project.
- Ημέρες Προσφοράς: Πληρωμένη άδεια για τους υπαλλήλους για να προσφέρουν εθελοντικά, χρησιμοποιώντας την δύναμη της προσφοράς ως έναν τρόπο για την ενίσχυση της ευεξίας τους.
- Thrive Pulse: Μια καθημερινή ερώτηση για τους εργαζομένους που προκαλεί προβληματισμό και δίνει στους επικεφαλής σε πραγματικό χρόνο, ανώνυμες πληροφορίες για την ψυχική υγεία και την ευεξία των ανθρώπων τους.
- Μικροβήματα: Μικρά βήματα που υποστηρίζονται από την επιστήμη για να βοηθήσετε τους ανθρώπους να κάνουν αλλαγές στην καθημερινή τους ζωή σχετικά με τον ύπνο, την κίνηση, τη διατροφή, την συγκέντρωση και την επαφή.
Αυτά τα εργαλεία βασίζονται στο γεγονός ότι όχι μόνο δεν υπάρχει αντιστάθμιση μεταξύ αποφόρτισης και απόδοσης, αλλά ότι και τα δύο συνδέονται άμεσα.
Το παράδοξο με αυτήν την τάση της σιωπηλής παραίτησης είναι ότι οι gen-zers (άτομα που γεννήθηκαν στο τέλος του ’90 και αρχές του 2010) εργάζονται αθόρυβα για να αλλάξουν τον κόσμο, καθώς δεν είναι ικανοποιημένοι με το να τον αποδέχονται έτσι όπως είναι όσον αφορά στη φυλή, το κλίμα, την ψυχική υγεία, την οικονομία και πολλά άλλα. Γιατί λοιπόν να σταματήσουν να αλλάζουν τον τρόπο λειτουργίας των εταιρειών τους; Γιατί να μην εκμεταλλευτούμε αυτή τη μοναδική ευκαιρία για να επαναπροσδιορίσουμε τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε και ζούμε; Αυτός είναι ένας στόχος που δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε.