Νέες συνθήκες απαιτούν νέα μυαλά και εργαλεία, νέα τόλμη
Γράφει ο Θάνος Οικονομόπουλος
Κανείς δεν αντιλέγει σήμερα (πια…), ότι τα πρωτοφανή φαινόμενα, οι καταστροφές, οι τεράστιες ζημιές που θα έχουν ανυπολόγιστες «προβολές» τους και στο άμεσο και βραχυπρόθεσμο μέλλον, είναι απότοκα της ραγδαίας κλιματικής αλλαγής και κρίσης….
Αυτή είναι η πραγματικότητα, η «νέα κανονικότητα» που όχι μόνο ήρθε για να μείνει, αλλά θα χειροτερεύει με το πέρασμα του χρόνου, με κίνδυνο πάντα οι εκδηλώσεις της να είναι υπέρτερες των ανθρώπινων επεμβάσεων και των μέτρων που θα λαμβάνονται. Κάθε φορά θα μας «ξαφνιάζουν» και θα μας βρίσκουν ανέτοιμους.
Η αλήθεια είναι ότι σήμερα αλλά και εν όψει των «απρόβλεπτων» αλλά εικαζόμενων με βάση την λογική επερχόμενων, κανείς μας δεν αισθάνεται ασφαλής. Φωτιές, πλημμύρες, καταποντισμοί και ερημοποίηση τεράστιων εκτάσεων, καταστροφές αλλά και απώλεια γαιών που παράγουν προϊόντα διατροφής, προϊούσα έλλειψη στο διαθέσιμο καθαρό πόσιμο νερό (που ήδη είναι ουσιώδες εν ανεπαρκεία) , είναι η δυστοπική προοπτική για την ανθρώπινη ύπαρξη. Η κλιματική αλλαγή, μπορεί να επιστρατεύεται ως επιχείρημα για την ανεπάρκεια των δράσεων του κράτους, αλλά δεν παύει να είναι η σημερινή και μελλοντική ζοφερή «νέα πραγματικότητα». Το ανθρώπινο είδος, ασέλγησε κατά της φύσης, η οποία «μας εκδικείται»…
Και, δυστυχώς, δεν φαίνεται ότι προτίθεται να… μας αφήσει ήσυχους! Τα προειδοποιητικά της μηνύματα, τα έχει στείλει εδώ και πολύ καιρό. Αλλά εμείς δεν τα λάβαμε υπ’ όψη. Και καλούμαστε σήμερα, έντρομοι, να αντιμετωπίσουμε τα επίχειρα της ανοησίας, της περιφρόνησης της λογικής και των διαπιστώσεων, προβλέψεων και προειδοποιήσεων των επιστημόνων. Αυτά που ζούμε σήμερα σε παγκόσμια κλίμακα, οι ειδικοί επιστήμονες τα περίμεναν να αρχίσουν να συμβαίνουν από το 2050 και μετά. Και οι «υπεύθυνοι» ανά τον κόσμο συνέχιζαν αδιάφοροι την ίδια περπατησιά, σκεφτόμενοι «καλά, μέχρι τότε έχουμε καιρό και βλέπουμε…». Τώρα, πανικόβλητοι και ανέτοιμοι, διαπιστώνουμε με δέος ότι… δεν έχουμε καιρό.
Αυτή η συμπεριφορά και αδιαφορία, καταγράφηκε σε απείρως πιο οργανωμένες, οικονομικά εύρωστες και τεχνολογικά προηγμένες χώρες από την Ελλάδα. Και επλήγησαν από την ρεβάνς της φύσης με ασύλληπτες καταστροφές. Να θυμίσουμε μόνο τις φωτιές στον Καναδά, τις πλημμύρες στην Ευρώπη (μόλις πριν λίγα χρόνια «πνίγηκε» η Γερμανία και θρήνησε πάνω από 200 νεκρούς…), τις βιβλικές καταστροφές σε Ινδία, Κίνα και ένα σωρό άλλες χώρες στην Άπω Ανατολή όπου χάθηκαν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι και καταστραφήκαν υποδομές που θέλουν χρόνια για να ξαναστηθούν- και μάλλον όταν στηθούν θα είναι ανεπαρκείς, ξεπερασμένες, για την «νέα πραγματικότητα» που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν. Οι εμπειρίες του παρελθόντος, είναι πια ξεπερασμένες και οι συγκρίσεις (για να εξαχθούν συμπεράσματα και να βρεθούν τρόποι επαρκούς αντιμετώπισης) άνευ λογικής. Οι καιροί, απαιτούν, αν μη τι άλλο, τολμηρές και με κόστος για τις «βεβαιότητές» και την… «επανάπαυσή» μας υπερβάσεις και ευφάνταστες καινοτομίες.
Σκεφθείτε τώρα το «στοίχημα» για την Ελλάδα. Ένα κράτος πλήρες παθογενειών, ολιγωριών, παραλείψεων, κακού σχεδιασμού, διαφθοράς και ανοργανωσιάς πελατειακών σχέσεων (με κύρια ευθύνη της πολιτικής τάξης…), ρουσφετιού και… απαιτήσεων εκ μέρους όλων μας, να αποδειχθεί «πατερούλης», αρωγός και συγχωρητής όλων μας των ελαττωμάτων , μια μαύρη εικόνα που δυστυχώς διαρκεί… αιωνίως και διακομματικώς!
Οι ευθύνες για την κατάσταση που βρισκόμαστε, αφορούν όλες τις κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών. Πιθανόν και γι’ αυτό η αντιπολίτευση που ασκείται σήμερα στην κυβέρνηση είναι εν πολλοίς .. εθιμική και εκ «καθήκοντος». Πιστεύει, αλήθεια, κάποιος ότι αν ήταν μια άλλη, οποιαδήποτε, κυβέρνηση θα είχε δράσει και αντιδράσει διαφορετικά και θα είχε ενεργήσει προληπτικά καλύτερα και αποτελεσματικότερα;
Οι εμπειρίες του παρελθόντος σ’ όλα τα επίπεδα (από καταστροφές, ανεπαρκείς ελέγχους σε οδικές, θαλάσσιες και αεροπορικές συγκοινωνίες) κατασκευή σύγχρονων, καλοκατασκευασμένων, με διαφάνεια, έργων υποδομής σχεδιασμένων με προοπτική, αποφυγή διάπραξης ίδιων λαθών κ.λ.π., δεν συνηγορούν για κάτι τέτοιο. Ένα πρόσφατο θλιβερό παράδειγμα: μετά την δολοφονία του Αντώνη πάνω στον ανοικτό καταπέλτη ενώ το σκάφος απέπλεε, σε απόλυτο βαθμό (εκτός της ανθρώπινης αποκτήνωσης…) οφείλεται στο γεγονός ότι, παρά τον νόμο, το πλοίο έλυσε κάβους και έβαλε μπροστά τις μηχανές. Εν τούτοις, ακόμη και σήμερα, παρά τον σάλο που ξέσπασε, τα πλοία …εξακολουθούν ακριβώς την ίδια τακτική! Δεν έμαθαν, ούτε οι υπεύθυνες αρχές, τίποτε!
Το 1994, και σχεδόν 20 χρόνια αργότερα το 2020, από τον «Ιανό», η Θεσσαλία πλημμύρισε και καταστράφηκε. Τα μέτρα που ελήφθησαν… κατόπιν εορτής εδώ και 30 χρόνια, δεν χαρακτηρίζονται από καμιά προβλεπτικότητα του μέλλοντος, καμιά φαντασία, καμιά νεωτερικότητα. Παρά τα κολοσσιαία κονδύλια που διατέθηκαν στην τοπική αυτοδιοίκηση για… διόρθωση και αποκατάσταση ημαρτημένων, τα περισσότερα έργα ‘η κατασκευάστηκαν με την ίδια τεχνική φιλοσοφία του παρελθόντος (που αποδείχθηκε ατελέστατη) είτε… ακόμη δεν έχουν… δημοπρατηθεί λόγω καθυστέρησης των «μελετών» ή γραφειοκρατική ραστώνη! Η γέφυρα, ας πούμε, που είχε καταρρεύσει στον κάμπο, επανακατασκευάστηκε στο ίδιο ακριβώς ακατάλληλο, ως απεδείχθη σημείο, και με την ίδια ακριβώς τεχνοτροπία. Και φυσικά, ξανακατάρρευσε!
Να μάθουμε, επιτέλους, πριν αναβιώσουμε τον όλεθρο και την οδύνη, ότι η δύστοπη νέα «κανονικότητα» που μας περιμένει δεν αντιμετωπίζεται ούτε κατ’ ελάχιστον αποτελεσματικά, αν τα «παλιά εργαλεία» δεν μπουν στην ναφθαλίνη και αντικατασταθούν από νέα, συμβατά με το τι μας περιμένει, αν δεν επικαιροποιήσουμε τα μοντέλα και τα πρωτόκολλα ανάλογα, αν δεν ληφθούν δρακόντεια μέτρα για την εξασφάλιση ότι τα νέα μέτρα και υποδομές και τάχιστα θα εκτελεσθούν, και ποιοτικώς απείρως καλύτερα.
Οι καταστροφές, πυρκαγιές και πλημμύρες του πρόσφατου και του εγγύς παρελθόντος, αποδεικνύουν ότι ως κράτος αποτύχαμε σ’ αυτή την πρόκληση. Μας έπιασαν αδιάβαστους και… μακάριους. Η κλιματική κρίση είναι γεγονός, αλλά ως δικαιολογία δεν λέει πια τίποτε. Η συνειδητοποίηση ότι ζούμε σε συνθήκες κλιματικού Αρμαγεδδώνα, πρέπει ν’ αλλάξει παλιές συνήθειες και παλιούς τρόπους. Η σημερινή κυβέρνηση, σε μεγάλο βαθμό έπεσε στην παγίδα της… υπερπροπαγάνδας και των μεγαλόστομων διαβεβαιώσεων ότι έχει προετοιμαστεί επαρκώς για τα προβλεπτά επερχόμενων. Δείχνει σήμερα, η μόνη ικανή να επωμισθεί με ταχύτητα και επάρκεια (κατάλληλο προσωπικό, καινοτόμες επιλογές, σχεδιασμό και απηνείς ελέγχους) το τιτάνιο έργο που (κι’ αυτό…) πέφτει στους ώμους της.
Και να έχουμε όλοι κατά νου, τα λόγια του Γ. Γραμματέα ΟΗΕ, πως «το κλίμα μας, καταρρέει πιο γρήγορα από τη ικανότητά μας να διαχειρισθούμε την κατάρρευσή του»…
Πηγή iefimerida.gr