Οι Χούθι συνεχίζουν να αψηφούν μερικούς από τους πιο ισχυρούς στρατούς του κόσμου. Εξακολουθούν να εκτοξεύουν πυραύλους σε οποιαδήποτε ξένα πλοία θεωρούν ότι σχέση με τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο ή το Ισραήλ αλλά και σε κάποια που ξέρουν ότι δεν έχουν. Έχουν ήδη προκαλέσει σημαντικό αντίκτυπο στο παγκόσμιο εμπόριο, αναγκάζοντας τα πλοία να κάνουν παράκαμψη χιλιάδων μιλίων. Δείχνουν απτόητοι από τις επανειλημμένες αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ στις πυραυλικές βάσεις τους και έχουν ορκιστεί να αντεπιτίθενται εναντίον των αμερικανικών και βρετανικών δυνάμεων. Ποιοι είναι λοιπόν οι Χούτι, πώς έγιναν τόσο ισχυροί και τι συμβαίνει τώρα στην Ερυθρά Θάλασσα;

Ποιοι είναι οι Χούθι;

Οι Χούθι είναι μια μειονοτική ομάδα Υεμένης από τα ορεινά βορειοδυτικά της χώρας. Πήραν το όνομά τους από τον ιδρυτή του κινήματός τους, Χουσεΐν αλ Χούθι. Πολέμησαν αρκετούς πολέμους ενάντια στον ισχυρό ηγεμόνα της Υεμένης στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και στη συνέχεια, αφού καθαιρέθηκε μετά τις διαδηλώσεις της Αραβικής Άνοιξης, κατέβηκαν στην πρωτεύουσα, Σαναά, και κατέλαβαν την εξουσία το 2014. Ο έκπτωτος Πρόεδρος Σάλεχ, θέλοντας να εκδικηθεί την αποπομπή του, έθεσε στη διάθεσή τους την πιστή του Ρεπουμπλικανική Φρουρά, και έτσι τους επέτρεψε να θέσουν υπό τον έλεγχό τους το 80% του πληθυσμού της Υεμένης, πριν τον δολοφονήσουν.

Απ’ όταν οι Χούθι κατέλαβαν την εξουσία, η Υεμένη που ήταν ήδη το φτωχότερο αραβικό κράτος, έχει διχαστεί από έναν καταστροφικό εμφύλιο πόλεμο. Υπολογίζεται ότι 150.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, ενώ εκατομμύρια Γεμενίτες εξαρτώνται από τη διεθνή επισιτιστική βοήθεια. Επί επτά χρόνια, οι Χούθι επέζησαν από μια τεράστια και τελικά άκαρπη αεροπορική εκστρατεία εναντίον τους, υπό την ηγεσία των Σαουδαράβων που θορυβήθηκαν από τις σχέσεις των Χούθι με τον αιώνιο αντίπαλό τους, το Ιράν. «Οι Χούτι ενσαρκώνουν μια θριαμβευτική νοοτροπία, που σφυρηλατήθηκε μέσα από αλλεπάλληλες νίκες δύο δεκαετιών», λέει ο Μοχάμεντ Αλ-Μπάσα, ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής στην εταιρεία συμβούλων Navanti με έδρα τη Βιρτζίνια των ΗΠΑ. «Επιδεικνύοντας ανθεκτικότητα από το 2015 έως το 2022, κατόρθωσαν να αποτρέψουν την προσπάθεια του συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας να αποκαταστήσει τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση στη Σαναά».

Από τα μέσα Νοεμβρίου 2023 και έπειτα, οι Χούθι χρησιμοποίησαν το σημαντικό οπλοστάσιο πυραύλων και drones που διαθέτουν για να επιτίθενται σε πλοία που περνούν κοντά στα στρατηγικής σημασίας στενά του Μπαμπ Αλ-Μαντέμπ. Δηλωμένος στόχος τους είναι να επιτίθενται σε οποιοδήποτε πλοίο έχει σχέση με το Ισραήλ, σε έμπρακτη στήριξη της Χαμάς, και υποστηρίζουν ότι θα συνεχίσουν τις επιθέσεις έως ότου το Ισραήλ σταματήσει την επίθεση στη Γάζα. Όταν αμερικανικά και βρετανικά πολεμικά πλοία ήρθαν να υπερασπιστούν τα πλοία μεταφοράς containers που περνούσαν κοντά στις ακτές της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα, οι Χούθι έστρεψαν τις επιθέσεις τους και στα πολεμικά πλοία, χάνοντας κάποια στιγμή τρία ταχύπλοα και 10 ναύτες σε μια εμπλοκή με το Ναυτικό των ΗΠΑ. Παρά την απώλεια αυτή, η επίθεση στο Ναυτικό των ΗΠΑ και της Βρετανίας, λέει ο Μοχάμεντ Αλ Μπάσα, «υπογραμμίζει την κυρίαρχη αίσθηση θριάμβου των Χούτι και καλλιεργεί ευφορία στις τάξεις τους… οδηγώντας ορισμένα μέλη της ομάδας να θεωρήσουν ότι υπάρχει θεϊκή παρέμβαση υπέρ τους».

Οι Χούθι -οι οποίοι ακολουθούν το παρακλάδι Ζαϊντίγια του Σιιτικού Ισλάμ, αντιπροσωπεύουν μόνο το 15% των κατοίκων της Υεμένης, όπου η πλειονότητα είναι σουνίτες, ωστόσο θεωρούν ότι έχουν νόμιμο δικαίωμα στην εξουσία.

Πώς διαφέρουν από τον υπόλοιπο πληθυσμό;

«Οι Χούθι είναι πολεμοχαρείς, βίαιοι και σκληροί», εξηγεί ο Έντμουντ Φίτον-Μπράουν, πρεσβευτής του Ηνωμένου Βασιλείου στην Υεμένη την περίοδο 2015-17. «Συνάντησα εκπληκτικές περιπτώσεις βαρβαρότητας στο Άντεν και στο Ταΐζ. Οι Χούθι θεωρούν τους εαυτούς την ελίτ της ελίτ (την αίρεση των Ζαϊντί). Έχουν επιδείξει απίστευτη βιαιότητα απέναντι στους Σουνίτες αμάχους στην κεντρική και νότια Υεμένη εγκαθιστώντας ελεύθερους σκοπευτές που σκότωναν για διασκέδαση».

Μια συντονισμένη προσπάθεια, υπό την ηγεσία του ΟΗΕ, για τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου στην Υεμένη βρίσκεται από καιρό σε εξέλιξη, όμως οι Σαουδάραβες, που φιλοξενούν τη νόμιμη αλλά εξόριστη κυβέρνηση της Υεμένης, έχουν συνάψει μια εύθραυστη εκεχειρία με τους Χούθι. Ο Έντμουντ Φίτον Μπράουν είχε κάποια εμπειρία από διαπραγματεύσεις μαζί τους. «Ήταν εξαιρετικά προκλητικοί», λέει. «Ήταν δύσκολοι, εχθρικοί, ιδιότροποι, επιρρεπείς σε εκρήξεις, έρχονταν καθυστερημένα σε συναντήσεις και αποχωρούσαν αιφνιδίως. Επέμεναν να έχουν περιποίηση VIPs και απαιτούσαν να τους περιμένει άφθονο qat, (φύλλο φυτού με ναρκωτικές ιδιότητες που μασούν πολλοί Γεμενίτες). Κατά τη διάρκεια των ειρηνευτικών συνομιλιών έφεραν σε απόγνωση τους οικοδεσπότες τους, το Κουβέιτ.»

Από τότε που οι Χούθι ξεκίνησαν τις επιθέσεις τους στη διεθνή ναυτιλία και οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο απάντησαν με αεροπορικές επιδρομές στις βάσεις πυραύλων τους, πολλές διαδηλώσεις κατά της Δύσης έγιναν με την έγκριση της κυβέρνησης στην πρωτεύουσα Σαναά.

Δημοφιλείς ως αντι-δυτικοί

«Οι Χούθι έχουν κερδίσει δημοτικότητα επειδή αντιτίθενται σε αυτό που πολλοί στη βόρεια Υεμένη αντιλαμβάνονται ως ξένες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και του συνασπισμού υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας, ενώ αντιμετωπίζουν άμεσα το Ισραήλ για να υποστηρίξουν τη Γάζα», λέει ο Αλ Μπάσα. Προσθέτει, ωστόσο, ότι η σημερινή Υεμένη παραμένει ένα διχασμένο έθνος, με την αντίσταση κατά των Χούθι να συνεχίζεται στους θύλακες της βορειοανατολικής Υεμένης, του Μαρίμπ, του Ταϊζ και των νότιων επαρχιών. Φαίνεται απίθανο οι Χούθι να κερδίσουν ελεύθερες και δίκαιες εκλογές.

Όσον αφορά τις διαδηλώσεις, ο Φίτον-Μπράουν υποστηρίζει ότι οι Χούθι τρομοκρατούν τον κόσμο για να βγαίνει στους δρόμους. «Καλούν σε διαδήλωση, κηρύσσουν αργία την ημέρα και ξεκαθαρίζουν ότι αναμένεται συμμετοχή. Πολλοί από τους μαχητές τους προσλήφθηκαν επειδή ήταν άνεργοι και απελπισμένοι να εξασφαλίσουν κάποιο μισθό. Οι Χούθι είναι μισητοί στις περιοχές που δεν βρίσκονται υπό τον έλεγχό τους».

Και εν τω μεταξύ οι πύραυλοι συνεχίζουν να εκτοξεύονται. Οι Χούτι φαίνεται να έχουν σχεδόν ανεξάντλητο απόθεμα drones και άλλα πυρομαχικά για να επιτίθενται στη διεθνή ναυτιλία. Το μεγαλύτερο μέρος των όπλων τους προέρχεται από το Ιράν και μεταφέρεται λαθραία με μικρές βάρκες ή στα σύνορα της ερήμου με το Ομάν.

Ποιο μπορεί να είναι το τέλος;

Φαίνεται απίθανο να συνθηκολογήσουν οι Χούθι, εκτιμά ο Φίτον-Μπράουν. « Αν όμως συμφωνηθεί κατάπαυση του πυρός στη Γάζα μπορεί να αδράξουν την ευκαιρία για να αυτοανακηρυχθούν νικητές και να ισχυριστούν ότι πέτυχαν τους στόχους τους. Εάν το Ιράν ανησυχήσει ότι οι ενέργειες των Χούθι θέτουν την Ισλαμική Δημοκρατία σε κίνδυνο, έχουν αρκετή επιρροή για να τους κάνουν να αναζητήσουν μια διέξοδο».

Έτσι, προς το παρόν, η κατάσταση στη νότια Ερυθρά Θάλασσα είναι αδιέξοδο. Οι Χούτι δεν υποχωρούν στη στρατιωτική πίεση, παρά το γεγονός ότι βλέπουν τη μία μετά την άλλη τις θέσεις εκτόξευσης πυραύλων τους να καταστρέφονται από αεροπορικές επιδρομές υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Έχουν σαφώς πολλά περισσότερα στο οπλοστάσιό τους και όλα δείχνουν ότι προετοιμάζουν πυραύλους εδάφους-αέρος με σκοπό να καταρρίψουν ένα δυτικό πολεμικό αεροπλάνο. Έτσι, για το ορατό μέλλον, η νότια Ερυθρά Θάλασσα και ο κόλπος του Άντεν θα παραμείνουν ένα επικίνδυνο μέρος του πλανήτη.

Confronting the Houthis: How powerful are Yemen’s rebel rulers? BBC.

ΠΗΓΗ Kreport.gr