Τελικά τι ακριβώς διειμήφθη μεταξύ Τραμπ και Πούτιν επί του ουκρανικού; Ελάχιστα είχαν γίνει γνωστά ως τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου (ώρα Ελλάδας),εκτός από τη θριαμβολογία της κυρίας Ζαχάροβα και τους “χαριεντισμούς” του Ρώσου προέδρου που βεβαίως πέτυχε αυτό που ήθελε: καθεστώς ισότιμου συνομιλητή με τον αμερικανικό πρόεδρο και νομιμοποίησή του εκτός Μόσχας.
Η υποδοχή που ο πρόεδρος Τραμπ επεφύλαξε στον πρόεδρο Πούτιν ήταν εντυπωσιακή από κάθε άποψη. Φαίνεται όμως ότι δεν συνέβη κάτι ουσιαστικό κατά τη διάρκεια των συνομιλιών. Δεν κατεγράφη κάποια πρόοδος στο μέτωπο του πολέμου. Δεν έγινε συζήτηση για το ενδεχόμενο εκεχειρίας.
Το μοναδικό αποτέλεσμα θα μπορούσε να συνοψιστεί σε μια φράση: ο πρόεδρος Πούτιν βγήκε από την πολυετή απομόνωση και μάλιστα δεν ετέθη θέμα να συλληφθεί επί ξένου εδάφους – Αλάσκα- παρ ότι εκκρεμούν σε βάρος του εντάλματα σύλληψης.
Σημαντική σημείωση: η συνέντευξη Τύπου ολοκληρώθηκε χωρίς οι δύο ηγέτες να δεχθούν ερωτήσεις.
Ειδικότερα:
Ο Ρώσος ηγέτης μετέβη στην «έδρα» του Τραμπ (μια «έδρα» όμως όπως η Αλάσκα, που ήταν ως το 1867 ρωσική και που -υπό αυτήν την έννοια- θα μπορούσε ίσως να ιδωθεί ως δυνητικά «κοινό έδαφος») για να συζητήσουν το μέλλον του πολέμου στην Ουκρανία που έχει ήδη συμπληρώσει πάνω από 40 μήνες συγκρούσεων.
Παρά την επικοινωνιακή «χημεία» τους, οι δύο ηγέτες προσήλθαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από διαφορετικές αφετηρίες. Ο Τραμπ θα ήθελε να δει μια εκεχειρία στην Ουκρανία και μάλιστα το συντομότερο (τον προσεχή Οκτώβριο ανακοινώνονται τα Νόμπελ), αλλά ο Πούτιν δεν δείχνει να βιάζεται να «παγώσει» αυτόν τον πόλεμο.
Η καλά «χορογραφημένη» υποδοχή
Η συνάντηση Τραμπ – Πούτιν ξεκίνησε σε εντυπωσιακά θερμό κλίμα, με τους δύο ηγέτες να πραγματοποιούν μια καλά «χορογραφημένη» κοινή είσοδο πάνω σε κόκκινο χαλί, αφού εξήλθαν ταυτόχρονα από τα αεροσκάφη τους και περπάτησαν μαζί μπροστά στις κάμερες, ανταλλάσσοντας χαμόγελα και θερμές χειραψίες, με τον Τραμπ μάλιστα να χειροκροτά τον Πούτιν καθώς τον υποδεχόταν και τους δύο ηγέτες να εισέρχονται στην ίδια λιμουζίνα που θα τους μετέφερε στον χώρο των συνομιλιών.
Το ίδιο το γεγονός της δια ζώσης συνάντησης Τραμπ-Πούτιν είχε αξιολογηθεί από Ρώσους σχολιαστές ως «νίκη» για τον Ρώσο πρόεδρο, ο οποίος πλέον «βγαίνει από την απομόνωση» όπως υποστήριζαν. Η υποδοχή που του επιφύλαξε τελικώς ο Τραμπ το πρωί της Παρασκευής (ώρα ΗΠΑ) στην Αλάσκα ήρθε να επιβεβαιώσει ακριβώς αυτήν την ανάγνωση, με τους New York Times να υπογραμμίζουν χαρακτηριστικά ότι «ο Πούτιν πέτυχε αυτό που ήθελε» διότι «βρίσκεται ξανά στο τραπέζι» και «ακριβώς αυτή ήταν η εικόνα που επιζητούσε […] έπειτα από τρία χρόνια διπλωματικής απομόνωσης, κυρώσεων και ενώ είχε εκδοθεί ένταλμα σύλληψης σε βάρος του από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου». Για την ιστορία, υπενθυμίζεται ότι ο Πούτιν είχε βρεθεί για τελευταία φορά στις ΗΠΑ προ δεκαετίας, το 2015, για να πάρει μέρος στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, ενώ εκτός πλαισίου ΟΗΕ η τελευταία του επίσκεψη εκεί ήταν το 2007.
Οι συνομιλίες που είχαν στη στρατιωτική βάση Ελμεντορφ-Ρίτσαρντσον στο Ανκορατζ της Αλάσκας οι κ.κ. Τραμπ και Πούτιν διήρκεσαν τελικώς περίπου τρεις ώρες και -σε αντίθεση με όσα είχαν προαναγγελθεί- δεν πραγματοποιήθηκαν μόνο με τη συμμετοχή διερμηνέων αφού ο κάθε ηγέτης είχε μαζί του δύο αξιωματούχος με αποτέλεσμα έτσι να διαμορφωθεί μια σύνθεση τύπου «three on three»: ο μεν Τραμπ τους κ.κ. Ρούμπιο και Γουίτκοφ, ο δε Πούτιν τους κ.κ. Λαβρόφ και Ουσάκοφ.
Η συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ήταν κι εκείνη κοινή, με τον Ντόναλντ Τραμπ να δίνει μάλιστα στον Βλαντιμίρ Πούτιν την ευκαιρία να μιλήσει εκείνος πρώτος, πράγμα μάλλον ασυνήθιστο καθότι ο Τραμπ ήταν στην προκειμένη περίπτωση ο οικοδεσπότης.
Παίρνοντας τον λόγο, ο Ρώσος πρόεδρος υπογράμμισε ότι Ρώσοι και Αμερικανοί είναι «γείτονες». «Γεια σου γείτονα», φέρεται να είπε στον Τραμπ όταν έδωσαν τα χέρια στο κόκκινο χαλί νωρίτερα την Παρασκευή, σύμφωνα με τα λεγόμενά του. Συνεχίζοντας, έκανε μια αναδρομή στο ρωσικό παρελθόν της Αλάσκας, προτού αναφερθεί στις αμερικανορωσικές σχέσεις που είχαν υποχωρήσει στο χαμηλότερο μεταψυχροπολεμικό τους σημείο και που τώρα θα πρέπει να προχωρήσουν μπροστά, περνώντας από την αντιπαράθεση στον διάλογο, όπως ανέφερε. Σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Πούτιν είπε ότι για να μπορέσει να υπάρξει μια διευθέτηση που θα έχει διάρκεια, θα πρέπει πρώτα να εξαλειφθούν οι «πρωταρχικές αιτίες» που οδήγησαν σε αυτήν τη σύγκρουση, επαναλαμβάνοντας έτσι την πάγια ρωσική γραμμή. Είπε, εν συνεχεία, ότι «ο Αμερικανός πρόεδρος κατανοεί ότι η Ρωσία έχει τα δικά της συμφέροντα», ενώ εξέφρασε την «ελπίδα» οι Ουκρανοί και οι Ευρωπαίοι «να μην φέρουν εμπόδια στην ειρηνευτική διαδικασία». Ο Ρώσος πρόεδρος ισχυρίστηκε ότι «πραγματικά τον ενδιαφέρει» να δοθεί ένα τέλος σε αυτόν τον πόλεμο τον οποίο χαρακτήρισε «τραγωδία». Είπε μάλιστα ότι αυτός ο πόλεμος δεν θα είχε ξεκινήσει εάν ήταν ο Τραμπ πρόεδρος των ΗΠΑ, ενώ χαρακτήρισε τη συνάντηση με τον Τραμπ σημείο εκκίνησης προς μια επίλυση. Από εκεί και πέρα ωστόσο, αναφορικά με το περιεχόμενο αυτής της δυνητικής επίλυσης και τη διαδικασία που θα μπορούσε να οδηγήσει προς τα εκεί, ο Πούτιν δεν έδωσε περαιτέρω εξηγήσεις, αφήνοντας έτσι πολλά ερωτήματα (τα περισσότερα είναι η αλήθεια) αναπάντητα.
Παίρνοντας τον λόγο, ο Ντόναλντ Τραμπ υποστήριξε ότι σημειώθηκε μεν «μεγάλη πρόοδος», αλλά ότι ακόμη δεν υπάρχει συμφωνία αναφορικά με το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία. «Δεν υπάρχει συμφωνία μέχρι να υπάρξει συμφωνία», ήταν χαρακτηριστικά η φράση που χρησιμοποίησε. Ο Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι πρόκειται να καλέσει τώρα τους νατοϊκούς συμμάχους και τον Ζελένσκι για να τους ενημερώσει σχετικά· και ότι τελικώς θα εξαρτηθεί από εκείνους το εάν θα υπάρξει συμφωνία ή όχι. Υπογράμμισε ότι με τον Πούτιν συμφώνησαν σε πολλά σημεία, αλλά ότι υπάρχουν ακόμη μερικά που εκκρεμούν και ότι ένα από αυτά είναι το πιο σημαντικό, χωρίς όμως να διευκρινίσει ποιο ακριβώς είναι αυτό. Κλείνοντας, ανέφερε ότι είναι πιθανό να ξανασυναντηθεί με τον Πούτιν σύντομα, δίνοντας έτσι πάσα στον Ρώσο πρόεδρο ο οποίος σε εκείνο το σημείο παρενέβη λέγοντας: «την επόμενη φορά στη Μόσχα».
