Το Σπίτι με Θέα τον Ωκεανό
Marina Abramović, 2002
Στο έργο «Το Σπίτι με Θέα τον Ωκεανό», η Μαρίνα Αμπράμοβιτς μετατρέπει την καθημερινότητα σε τελετουργία και την απλότητα σε μέσο κάθαρσης. Για δώδεκα συνεχόμενες ημέρες, ζούσε εκτεθειμένη στο βλέμμα του κοινού μέσα στη γκαλερί Sean Kelly στη Νέα Υόρκη — χωρίς να φάει, να γράψει ή να μιλήσει.
Η καλλιτέχνις κατοικούσε σε τρεις μικρούς χώρους υψωμένους περίπου δύο μέτρα πάνω από το έδαφος· ένα υπνοδωμάτιο, ένα μπάνιο και ένα καθιστικό, συνδεδεμένα μεταξύ τους με στενές γέφυρες. Οι σκάλες που οδηγούσαν στο πάτωμα ήταν φτιαγμένες από ξύλο και μαχαίρια χασάπη, μια υπενθύμιση του κινδύνου που ελλοχεύει ακόμη και μέσα στην απόλυτη ακινησία.
Κάθε μέρα φορούσε ρούχα διαφορετικού χρώματος, κοιμόταν, έπινε μόνο νερό, έκανε ντους, και απλώς κοίταζε τους θεατές, ενώ στο βάθος ακουγόταν ο σταθερός παλμός ενός μετρονόμου. Οι πιο απλές πράξεις —το να πίνεις νερό, να στέκεσαι, να αναπνέεις— μετατράπηκαν σε ιεροτελεστία παρουσίας, μια μελέτη της ανθρώπινης ύπαρξης απογυμνωμένης από αφήγηση ή λόγο.
Η Αμπράμοβιτς περιέγραψε το έργο ως πράξη εξαγνισμού, τόσο για την ίδια όσο και για κάθε θεατή που εισερχόταν στον χώρο. Μέσα από την απόλυτη έκθεση και την αυτοπειθαρχία, επιδίωξε να δημιουργήσει μια σιωπηλή ανταλλαγή ενέργειας ανάμεσα στην καλλιτέχνιδα και το κοινό — μια εμπειρία κοινής συγκέντρωσης, διάρκειας και παρουσίας.
Το έργο σηματοδότησε μια μετάβαση στην πορεία της: από τον σωματικό μαζοχισμό των πρώιμων περφόρμανς σε μια πιο στοχαστική διερεύνηση της παρουσίας, του χρόνου και της πνευματικής αντοχής. Κι όμως, ο κίνδυνος δεν λείπει ποτέ· παραμένει εκεί, στα σκαλοπάτια από μαχαίρια, σαν μια υπενθύμιση του πόσο λεπτή είναι η γραμμή ανάμεσα στη ζωή και στην τέχνη.
Αντικείμενα εγκατάστασης:
Νιπτήρας, κρεβάτι, καρέκλα με ορυκτό μαξιλάρι, τραπέζι, τουαλέτα, ντους, ενδύματα διαφορετικών χρωμάτων, λευκές πετσέτες, μεταλλικός κουβάς, μετρονόμος, φυσικό σαπούνι, ροδόνερο, καθαρό αμυγδαλέλαιο, σκάλα από ξύλο και μαχαίρια χασάπη.
