Τα μικρά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για να σώσουμε τον πλανήτη δεν απαιτούν μεγάλες θυσίες.
Μαργαρίτα Μιχελάκου/insidestiry.gr
Οποιαδήποτε ρεαλιστική απάντηση στην κλίματική αλλαγή θα απαιτήσει μείωση των εκπομπών άνθρακα σε βιώσιμο επίπεδο,. Όμως ακόμη κι εκείνοι που αναγνωρίζουν ότι το κλίμα είναι το πιο επείγον ζήτημα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης δυσκολεύονται να συνειδητοποιήσουν και να αναλάβουν τις ατομικές τους ευθύνες. Πώς μπορούμε να πετύχουμε τον στόχο χωρίς να χάσουμε τις χαρές που προσφέρει ο σύγχρονος τρόπος ζωής; Λοιπόν, με πολύ μικρές θυσίες. Έχουμε μόλις 9 χρόνια μέχρι το 2030.
| Σύμφωνα με το International Energy AgencyGreece | iea.org, στην Eλλάδα εκπέμπουμε κατά κεφαλήν 5,7 τόνους άνθρακα ετησίως (ο Αμερικανός 15 τόνους, ο Γάλλος 4,5 τόνους, ο Ινδός 1,6 τόνο). Σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων ΕθνώνThe clean energy technological transformation του 2011 πρέπει να περιοριστούμε στους 3 τόνους.
Ο Καρλ Κόπλαν, συγγραφέας του βιβλίου Live Sustainably NowLive Sustainably Now | Columbia University Press έχει στο σάιτ του έναν εργαλείοCarbon Foot Calculator | livesustainablynow.com που μετρά το οικολογικό σου αποτύπωμα. |
To μυστικό για να αρχίσει κάποιος να κάνει αλλαγές στον τρόπο ζωής του είναι να ξεκινήσει με τις μικρές, που θα γίνουν συνήθεια, πριν περάσει στις πιο δραστικές. Οι πιο απλές είναι το ποτήρι του καφέ, το παγούρι νερό και η πάνινη σακούλα για τα αναπάντεχα ψώνια στην τσάντα. Ε, βάλτε και ένα καλαμάκι από μπαμπού μέσα, τι βάρος έχει.
Το άλλο μεγάλο μυστικό είναι όταν είστε σε αμφιβολία, η απάντηση είναι «μην κάνετε τίποτα». Τί-πο-τα. Όσα λιγότερα κάνετε, τόσο μεγαλύτερο καλό κάνετε στο περιβάλλον. Διψάτε και δεν μπορείτε να ζητήσετε ένα ποτήρι νερό από κάπου; Ψάξτε κι άλλο. Μήπως πάρετε το αυτοκίνητο για το πάρκο; Όχι, περπατήστε. Λιγουρεύεστε αχινό; Περιμένετε πέντε λεπτά και θα περάσει. Πεθυμήσατε Βραζιλία; Βάλτε μια βραζιλιάνικη ταινία.
«Τρεις βασικές αρχές που έχω είναι:
–Ανίτα Βαντάικ, συγγραφέας του A Zero Waste LifeΣτο amazon. |
Και διαβάστε ό,τι μπορείτε για το τι είναι η κλιματική αλλαγή, ώστε να ξέρετε καλά ποιος είναι ο στόχος.
Τουλάχιστον 20% των εκπομπών αερίων προέρχεταιWhat would be a safe upper limit to GHG emissions and where might reductions come from? | FCRN από την τροφή, που είναι πλέον ο δεύτερος μεγαλύτερος συντελεστής του φαινομένου του θερμοκηπίου. Τα τρόφιμα δεν έχουν ειδική σήμανση για το περιβαλλοντικό κόστος που προκαλούν, αλλά ένα σχετικό εργαλείο είναι το myemissions.greenmyemissions.green που μετρά το κόστος κάθε συνταγής. Επιπλέον, υπάρχουν πια οδηγοί μαγειρικήςOur Favorite New Books For Climate-Friendly Cooking and Life | Βon Αppetit με οικολογικά ευαισθητοποιημένες συνταγές.
Παρραγγείλτε το κοτόπουλο Κάθε κιλό μοσχαρίσιου κρέατος που καταναλώνεται απαιτεί πάνω από 27 κιλάMeat Eater’s Guide | Environmental Working Group διοξειδίου του άνθρακα, όταν ένα κιλό κοτόπουλου απαιτεί 6,9 κιλά και 1 κιλό φακές 0,9 κιλό. Παραδόξως δεν είναι όλα τα θαλασσινά τόσο αθώα. Οι εκπομπές διοξειδίου που προκαλούνται από τις γαρίδες, ξεπερνούν εκείνες του κοτόπουλου ή του χοιρινού. Αθώα σχετικά είναι κάποια είδη καλλιεργημένων μυδιών που μπορεί να προκαλούν μόλις 0,6 κιλόClimate and Environmental Impacts | Environmental Working Group ανά κιλό ψίχας μυδιών. Όταν κάποιος γίνεται χορτοφάγος, αυτομάτως μειώνειThe climate mitigation gap: education and government recommendations miss the most effective individual actions | Environmental Research Letters τις εκπομπές του σε άνθρακα κατά 0,3-1,6 τόνους ετησίως.
| «Παρότι βασανίζομαι από τις τύψεις του “too little, too late”, προσπαθώ να μειώσω το περιβαλλοντικό αποτύπωμά μου. Για την παραγωγή ενός κιλού μοσχαρίσιου κρέατος απαιτούνται 15,5 τόνοι (ναι, τόνοι!) νερό. Για να παραχθεί 1 κιλό ντομάτες απαιτούνται 210 λίτρα νερό, ενώ για ίδια ποσότητα φακής ξοδεύονται 2,6 τόνοι. Τι κάνω γι’ αυτό; Έχω περίπου δέκα χρόνια να καταναλώσω κόκκινο κρέας. Αντ’ αυτού τρώω φακές και ακόμη περισσότερες ντομάτες (στην εποχή τους). Και δηλώνω απολύτως έτοιμος να δοκιμάσω εργαστηριακά παραγόμενο κρέαςΘα έτρωγες ένα μπιφτέκι που παρασκευάστηκε σε εργαστήριο; που έχει κατά 95% μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα».
– Γιάννης Γορανίτης
|
Μην παραγγέλνετε ψάρια εκτός της σεζόν τους ενισχύοντας την παράνομη αλιεία τους (π.χ. ποτέ κολιό τον Αύγουστο). Μην παραγγέλνετε ψάρια και θαλασσινά των οποίων η αλιεία είναι παράνομη (πετροσωλήνεςΣαρακοστιανό τραπέζι με «εκλεκτά» υπό εξαφάνιση θαλασσινά; Λέμε, όχι, πίνες, προσκυνητές) ή απειλούνται. Η wwffishguide.wwf.gr έχει οδηγό και σε app για την ώρα του εστιατορίου.
Μην πετάτε τρόφιμα Σκεφτείτε πριν πετάξετε κάτι που μπορεί να μπει σε μια ομελέτα. Έχουμε ένα άρθροΚανένα τρόφιμο στα σκουπίδια που έχει τον δεκάλογο ενάντια στο Food Waste (π.χ. doggie bags, καλύτερη οργάνωση του διαιτολογίου της εβδομάδας κ.λπ.). Επίσης, όταν αγοράζετε τρόφιμα, μην περιφρονείτε τα «άσχημα» (είναι και μια ένδειξη ότι δεν έχουν βγει από τα φωτοτυπικά των γενετικά τροποποιημένων σπόρων) που συνήθως καταλήγουν στις χωματερές.
H Άνα Τζόουνς μας λέει ποια τρόφιμα καταλήγουν συχνότερα στα σκουπίδια και πώς να τα αξιοποιήσουμεThree of the most wasted foods (and how to make the most of them | Anna Jones.
Koμπόστ Είναι γεμάτο το ίντερνετ από ιδέες για κάθε νοικοκυριό, αλλά κοιτάτε και τι έρχεται:
Νερό βρύσης Για μείωση των απορριμμάτων από πλαστικά μπουκάλια, η λύση είναι το παγούρι με νερό από το σπίτι στην τσάντα. Αν δεν εμπιστεύεστε το νερό της βρύσης, αντί να αγοράζετε μπουκάλια ή ψύκτες, εγκαταστήστε φίλτρο νερού με άνθρακα (μπορείτε να παζαρέψετε την τιμή ανάλογα με τα πόσα μέλη έχει το σπίτι), που φιλτράρει το νερό και από όλα τα κακά πράγματα που έχει το δίκτυο. Πολλοί εγκαθιστούν βρυσάκι μόνο για το πόσιμο νερό και διατηρούν τη συμβατική βρύση για το πλύσιμο των πιάτων και των τροφίμων.
| «Προκειμένου να μην παράγω σκουπίδια από εκατοντάδες χρησιμοποιημένες κάψουλες καφέ, για τη μηχανή του εσπρέσο έχω πάρει ανοξείδωτη κάψουλα, την οποία γεμίζω με καφέ που κόβω σε καφεκοπτείο. Διπλό κέρδος, γιατί πίνω χαρμάνι που έχω επιλέξει και επιπλέον ενισχύω το μικρό καφεκοπτείο της γειτονιάς μου».
– Ελίζα Τριανταφύλλου
|
Mην πετάτε το λάδι Ο Δήμος Αθηναίων σε Σύμβαση με την Εταιρεία Πράσινο Λάδιprasinoladi.gr έχει τοποθετήσει κάδους συλλογής μαγειρικών ελαίων στις 7 Δημοτικές Κοινότητες, στο Δημαρχειακό Μέγαρο (Λιοσίων 22), στη Διεύθυνση Καθαριότητας-Ανακύκλωσης & Συντήρησης Μηχανολογικού Εξοπλισμού (Ιερά Οδός 151) και στις Παιδικές Εξοχές του Αγ. Ανδρέα. Και η Reviverevive.gr ενεργοποιείται στον ίδιο τομέα. Αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν επίσης κάδους που συλλέγουν μπουκάλια χρησιμοποιημένο λάδι (π.χ. τα μεγάλα Σκλαβενίτης).
| «Κάτι που έχω μάθει πια είναι ότι το λάδι ανακυκλώνεται σε σημεία ή μπορείτε να το δωρίσετε σε εστιατόρια που το ξαναχρησιμοποιήσουν ως πηγή εναλλακτικής ενέργειας. Και αν δεν μπορούμε να το ανακυκλώσουμε, πρέπει να το ρίχνουμε στα σκουπίδια, και όχι στον νεροχύτη, από όπου θα καταλήξει στον υδροφόρο ορίζοντα».
– Elisabettta Casalotti |
Καλλιεργήσε ή μαζέψτε το φαγητό σας Ποιος δεν έχει χώρο για μια γλάστα με βότανα; Τι έκανε όλος ο πλανήτης φέτος, τον κήπο το έφτιαχνε. Επίσης είναι εύκολο να μαζεύεις χόρτα και κάπως λιγότερο εύκολο να διαλέγεις λουλουδάκια από δέντρα για ροφήματα.
O κόσμος παράγει, 2,3 δισ. τόνους σκουπίδια ετησίως. Ξέρουμε τι κάνει το πλαστικό στον πλανήτηEarly ocean plastic litter traced to 1960s | BBC και στην πραγματικότητα λιγότερο από το ένα πέμπτο του ανακυκλώνεται. Η Ευρώπη είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός πλαστικού στον κόσμο, ρίχνοντας μισό τόνο πλαστικού (66.000 γεμάτες σκουπιδάρες) στη θάλασσα ετησίως. Σύμφωνα με τους Ocean CrusadersPlastic Statistics | Ocean Crusaders, πιστεύεται ότι υπάρχουν 5,25 τρισ. τόνοι πλαστικού στους ωκεανούς. Από αυτούς, 269.000 τόνοι επιπλέουν στην επιφάνεια, και 4 δισ. μικροπλαστικά μολύνουν κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο του βυθού. To 2050 οι ωκεανοί θα έχουν περισσότερο πλαστικό από ό,τι ψάριαThe holiday plastic choking our oceans | wwf και 99% των θαλασσοπουλιών θα έχουν χωνέψει πλαστικό. Σοκάρεται κανείς που τα Ηνωμένα Έθνη κήρυξαν τα πλαστικά στους ωκεανούς «πλανητική κρίσηOcean plastic a ‘planetary crisis’ – UN | BBC»;
Η Μπέα Τζόνσον του zerowastehome.comTips | zerowastehome.com έχει γράψει ένα μπεστ σελερ βιβλίοΣτο amazon με 100 συμβουλές για σπίτι χωρίς πλαστικά και στο σάιτ της έχει πολλές ιδέες και λύσεις.
Πηγαίνετε παντού με τις τσάντες σας Αν την ξεχάσατε, αγοράστε τουλάχιστον αυτή με το περιβαλλοντικό τέλος.
| «Έχω καταργήσει τις πλαστικές σακούλες. Έχω πάντα μαζί μου μια μικρή πάνινη τσάντα, τυλιγμένη, την οποία χρησιμοποιώ για τα αυθόρμητα ψώνια».
– Κατερίνα Οικονομάκου |
Μαντήλια αντί για τσάντες Ο μοντέρνος τρόπος να τυλίγετε το κολατσιό ή τα ψώνια λέγεται furoshikiFuroshiki και είναι η παραδοσιακή γιαπωνέζικη μέθοδος τυλίγματος ενός μαντηλιού που χρησιμεύει και ως τραπεζομάντηλο για το γεύμα. Στο YouTube υπάρχουν άπειρα βίντεο με οδηγίες (εδώ θα βρείτε 4 ωραίους τρόπους δεσίματοςHow To Wrap | Lush).
| «Κάθε φορά που παραγγέλνω φαγητό, ενημερώνω (είτε τηλεφωνικά ή μέσω της εφαρμογής) ότι δεν επιθυμώ να χρησιμοποιήσουν πλαστική σακούλα στην παράδοση της παραγγελίας μου. Το κάνουν χωρίς δεύτερη σκέψη!».
–Δημήτρης Μπούτσικος |
Αν ξεμείνετε χωρίς την κούπα σας στον δρόμο και θέλετε οπωσδήποτε καφέ, μην πάρετε το πλαστικό καπάκι, ειδικά αν είναι μαύρο καθώς το μαύρο πλαστικό δεν ανακυκλώνεται.
| «Έχω πάντα μαζί την επαναχρησιμοποιούμενη bamboo κούπα μου ώστε να μην παίρνω το δικό τους πλαστικό ποτήρι για τον καφέ στον δρόμο. Δεν δέχομαι τις πλαστικές σακούλες που μου προσφέρονται από π.χ. τα φαρμακεία – και ειδικά των φαρμακείων που είναι πολύ μικρές και άχρηστες».
– Σέτα Ζακιάν |
Τα πολυμπάγκ δεν έχουν θέση σε ένα σπίτι που έχει γυάλινα βάζα.
Τα πλαστικά σφουγγάρια κουζίνας που πρέπει να πετάμε κάθε τόσο αντικαθίστανται από βούρτσες με ξύλινο χερούλι και φυσική τρίχα (κάνουν τρομερή απόσβεση).
| «Για να αποφύγω την πλαστική μεμβράνη, έχω καπάκια σιλικόνης σε διάφορα μεγέθη».
– Ελευθερία Τσαλίκη |
Αποφύγετε τα συσκευασμένα τρόφιμα Αγοράζετε όσπρια από παντοπωλεία που τα έχουν σε τσουβάλια και μπορείτε να τοποθετήσετε σε δοχεία ή πάνινα σακουλάκια που θα έχετε μαζί σας. Τουλάχιστον το τσάι μπορείτε να το αγοράζετε μη συσκευασμένο σε φακελάκια. Μην παίρνετε έτοιμες κομένες σαλάτες σε πλαστικά, πάρτε ένα μαρούλι και κόψτε το. Μην παίρνετε φρούτα και λαχανικά που έχουν τοποθετηθεί σε δισκάκια από στύροφαμ και έχουν και πλαστική μεμβράνη από πάνω (γιατί;).
Για τα τρόφιμα που δεν μπορείτε να βρείτε μη συσκευασμένα, διαλέξτε το μεγαλύτερο μέγεθος, αντί για πολλά μικρά (π.χ. δίκιλο ρύζι αντί για μισόκιλο).
Στον μανάβη μην παίρνετε την πλαστική σακούλα, αλλά τη χάρτινη.
| «Κάτι εύκολο είναι ότι στο σούπερ μάρκετ αποφεύγω τα συσκευασμένα τυριά και αλλαντικά και ψωνίζω από το φυγείο όπου στα τυλίγουν σε χαρτί».
– Μαρία Θερμού |
Όχι στα μιας χρήσης ποτήρια και μαχαιροπήρουνα Στο πικνίκ τα γυάλινα βαζάκια από σάλτσες με το βιδωτό καπάκι γίνονται τα ιδανικά ποτήρια από όπου δεν χύνεται ποτέ το τσίπουρο επειδή κάποιος τρία μέτρα μακριά τράβηξε την άλλη άκρη του μουσαμά.
Επισκεύασε το Χάλασε η τοστιέρα; Το να την επισκευάσεις ίσως σημαίνει το ίδιο κόστος με το να πάρεις μια καινούργια, κάτι που θα αλλάξει με τη νέα νομοθεσία της ΕΕ που δεν έχει ενσωματωθεί ακόμη στην ελληνική. Προς το παρόν, επισκεύασε του. Κάθε φορά που έχω να πάω κάτι στον μάστορα και βαριέμαι, με φαντάζομαι στη γη, δίπλα σε όλες τις τοστιέρες που πέρασαν από τη ζωή μου.
| Πρόβλημα: Τα περισσότερα (και τα φθηνότερα) παιδικά παιχνίδια είναι από πλαστικό και δεν ανακυκλώνονται. Και τα παιχνίδια που είναι ελκυστικά στα παιδιά είναι αυτά που έχουν φως, ήχο ή κίνηση, άρα χρειάζονται μπαταρίες για να λειτουργήσουν. Πολλές μπαταρίες, επί πολλά παιχνίδια. Προσπαθώ όσο μπορώ να επιλέγω ξύλινα, να αυτοπεριορίζομαι στις ποσότητες που αγοράζω και φυσικά να μην αγοράζω “αγορίστικα” και “κοριτσίστικα” παιχνίδια, αλλά να παίζουν και οι δυο με τα ίδια. Προφανώς δεν μπορώ να επιβάλλω τους όρους μου στους συγγενείς και φίλους ως προς το είδος του δώρου που θα κάνουν στα παιδιά. Τουλάχιστον, σκέφτομαι, με τα ίδια παιχνίδια θα παίξουν μετά και άλλα παιδιά».
– Σοφία Χριστοφορίδου |
Ένα απορρυπαντικό για όλες τις χρήσεις αποτελείται από βραστό νερό, 50ml λευκό ξύδι, μερικές κουταλιές οικολογικό απορρυπαντικό (στα βιολογικά) και μερικές σταγόνες αιθέριο έλαιο που σας αρέσει.
Στα πλαίσια του αγώνα για Zero Waste, το μπάνιο είναι γεμάτο παγίδες.
Όχι άλλα πλαστικά μπουκάλια Οι μπάρες σαπουνιού (γνωστές στην Αφρική από παλιά) είναι ένας πολυτελής τρόπος να μειώσουμε τη χρήση πλαστικού από μπουκάλια αφρόλουτρων ή σαμπουάν. Η Lushlush.com, πρωτοπόρος στα προϊόντα ομορφιάς με μίνιμουμ συσκευασία, τα τελευταία 14 χρόνια έχει πουλήσει 41,3 εκατ. μπάρες σαμπουάν σε όλον τον κόσμο, που σημαίνει 124 εκατ. μπουκάλια ή 3.100 τόνοι πλαστικού λιγότεροι.
Υπάρχουν καθαριστικά και καλλυντικά σε μπουκάλια από αλουμίνιο, ακόμη και σε τενεκάδιαΗ λονδρέζικη KanKan.
Ομοίως υπάρχουν οδοντόκρεμες σε βάζαΟδοντόκρεμα λευκαντική Ben & Anna BLACK 100ml | yoki.gr (είναι λίγο πιο ακριβές, αλλά διαρκούν πολύ) και οδοντικό νήμα από μετάξι σε γυάλινο βαζάκι, που είναι κόσμημα για το νεσεσέρ (αν το δοκιμάσετε, θα σας φανεί τρομερή πλαστικούρα το συμβατικό).
Αντί για τα πλαστικά σφουγγάρια μπάνιου που λίγο διαφέρουν από της κουζίνας, πάρτε ένα ανακυκλώσιμο –και πολύ απαλό– από ίνες μπαμπού, από κολοκύθα ή μια απαλή ξύλινη βούρτσα. Ο Guardian προτείνει να καλλιεργήσουμε τα δικά μαςGrow your own sponges – and other innovative ways to live more sustainably | Τhe Guardian.
Όχι άλλα μωρομάντηλα Τα περισσότερα υγρά μαντηλάκια που πωλούνται στο εμπόριο περιέχουν πλαστικό και με κάποιο τρόπο καταλήγουν στο αποχετευτικό σύστημα (αποτελούν έως το 93% των υλικών που βουλώνουν τις αποχετεύσεις στη Βρετανία). Αν σας είναι απαραίτητα, επιλέξτε βιοδιασπώμεναΠ.χ. τα Baby Anthyllis.
Όχι άλλες πλαστικές μπατονέτες Ως κάποια που βαριέται την ηλιοθεραπεία, σας λέω ότι είναι άπειρες οι πλαστικές μπατονέτες στα έρμα που βγάζει το κύμα. Αγοράστε από μπαμπού (π.χ. οικονομικές έχει το Flying Tiger).
Κύπελλο περιόδου Πολλές δεν γνωρίζουν το κύπελλο περιόδουΣτο Sapontina που αγοράζεις μια φορά στη ζωή σου και γλιτώνεις από πολλά δυσάρεστα των κλασικών προϊόντων προσωπικής υγιεινής.
Χρσησιμοποιείτε πετσέτα ή υφασμάτινα σφουγγαράκια και όχι βαμβάκι για τον καθαρισμό του προσώπου.
Χρησιμοποιείτε μεταλικά ξυραφάκια αντί για πλαστικά μιας χρήσης.
Τα καλλυντικά από μόνα τους είναι τεράστιο κεφάλαιο. Αποφύγετε τα προϊόντα που περιέχουν μικροπλαστικά που περνούν στον υδροφόρο ορίζοντα από τον νιπτήρα, όπως τα σκραμπ που περιέχουν μικρές πλαστικές μπίλιες για να δημιουργούν την αίσθηση που δίνει π.χ. ένα οικιακό σκραμπ με μαύρη ζάχαρη ή αλάτι.
Τα απορρυπαντικά είναι επίσης μεγάλο κεφάλαιο. Έχω διαβάσει μέχρι και για φύλλα κισσού στο πλυντήριο. Στα οικολογικά καταστήματα έχει χύμα σκόνες για το πλυντήριο.
Βγάλτε τις συσκευές από την πρίζα Ακόμη και όταν οι συσκευές είναι κλειστές, όσο είναι στην πρίζα κοστίζουν σε ορυκτά καύσιμα. Περίπου το 4,6% των εκπομπών άνθρακαHome Idle Load: Devices Wasting Huge Amounts of Electricity When Not in Active Use | NRDC ενός σπιτιού προέρχεται από συσκευές στο standby. Κλείστε το ρούτερ τη νύχτα, το sleep στον υπολογιστή δεν αρκεί, βγάλτε από την πρίζα τον κινητό όταν φορτίσει και τις συσκευές που δεν χρησιμοποιείτε συνέχεια (πλυντήριο, εκτυπωτή κ.ά.).
| «Οι LED λαμπτήρες είναι έως και 80% πιο αποδοτικοί συγκριτικά με τις λάμπες φθορισμού ή πυρακτώσεως, καθώς το 95% της ενέργειας των LED λυχνιών μετατρέπεται σε φως και μόλις το 5% σε θερμότητα. Τι κάνω γι’ αυτό; Έχω αντικαταστήσει όλους τους λαμπτήρες του σπιτιού με LED, τους οποίους φροντίζω να σβήνω όταν δεν βρίσκεται κάποιος στο δωμάτιο».
– Γιάννης Γορανίτης |
Ενεργειακή εξοικονόμηση Το νέο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης και αυτονόμησης κατοικιών Εξοικονομώ-Αυτονομώ 2020-2030exoikonomo2020.gov.gr προσφέρει επιδότηση έως 95% για να κάνετε τις απαραίτητες επεμβάσεις στην πρώτη κατοικία (μόνωση, κουφώματα κ.λπ.) με στόχο τη μείωση των ενεργειακών αναγκών του και των εκπομπών ρύπων.
Νερό βροχής Καλά, άμα μένετε στην πόλη, δεν προτείνω να λουστείτε με το νερό της βροχής, αλλά τις γλάστρες μπορείτε να τις ποτίσετε. Πωλούνται βαρέλια για τη συλλογή του νερού (κάπως ακριβά) και κυρίως τα απαραίτητα εξαρτήματα για τα λούκια.
| Όχι πια τζάκι «Από σύμβολο των νεόπλουτων, το τζάκι στα χρόνια της κρίσης έγινε σύμβολο των νεόπτωχων. Aποδεικνύεται όμως ότι το τζάκι όχι μόνο δεν είναι οικονομικότερο από άλλες μορφές θέρμανσης, αλλά προκαλεί και πολλά προβλήματα υγείας. Για να μην αναφερθούμε στα εκατομμύρια δέντρα που κόβονται αποκλειστικά γι’ αυτή τη χρήση. Τι κάνω γι’ αυτό; Εδώ και 15 χρόνια μένω σε ένα διαμέρισμα με τζάκι, χωρίς ποτέ να έχω ανάψει το τζάκι. Συμπληρωματικά, χρησιμοποιώ για θέρμανση το φυσικό αέριο, χωρίς να ανεβάζω τον θερμοστάτη πάνω από τους 18°C».
– Γιάννης Γορανίτης |
Oι μετακινήσεις είναι ο μεγαλύτερος συντελεστής μόλυνσης στις ΗΠΑ. Αν μπορείτε έστω και μία φορά την εβδομάδα να αντικαταστήσετε το αυτοκίνητο με το περπάτημα ή τα ΜΜΜ είναι κέρδος.
| «Ένα από τα βασικότερα πράγματα που κάνω για το περιβάλλον είναι η χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς αντί του αυτοκινήτου. Όσο αυτονόητο και αν μοιάζει, οι μποτιλιαρισμένοι δρόμοι δείχνουν ότι χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμα. Αυτή, λοιπόν, είναι η προτροπή μου, όσο και αν με αποτρέπει το γεγονός ότι στη Θεσσαλονίκη έχουμε μόνο τον ΟΑΣΘ και η χρήση του δεν είναι κάτι που μπορείς να ενθαρρύνεις εύκολα».
– Κωστής Κοτσώνης |
Aν οδηγείτε, φροντίζετε ώστε τα λάστιχα του αυτοκινήτου σας να είναι σωστά φουσκωμένα. Μην αφήνετε τη μηχανή αναμμένη χωρίς λόγο. Επίσης, η επιτάχυνση από στάση κοστίζει σε βενζίνη.
Έρευνα του NatureThe carbon footprint of global tourism | Νature από το 2018 βρήκε ότι ο τουρισμός ευθύνεται για το 8% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Μία μόνο υπερατλαντική πτήση προκαλεί μισό τόνο άνθρακα κατά κεφαλήν (σε business ή πρώτη θέση 3-4 τόνους λόγω του παραπάνω χώρου που πιάνουν οι θέσεις) ή έναν ολόκληρο τόνο αερίων θερμοκηπίου αν συνυπολογίσεις τα υπόλοιπα αέρια που εκπέμπει ένα μεγάλο αεροπλάνο στην ανώτερη ατμόσφαιρα.
Αποφύγετε το αεροπλάνο Έχει τρένο για εκεί που θέλετε να πάτε; Η σουηδική λέξη Flygskam (η ντροπή του να πετάς) σηματοδοτεί την τάση στη βόρεια Ευρώπη.
Απoσβέστε το αεροπλάνο Αν δεν γίνεται να μην πάρετε αεροπλάνο, κάποιες αεροπορικές, όπως η RyanAir, η Lufthansa και οι American Airlines προσφέρουν την επιλογήClimate change: Half world’s biggest airlines don’t offer carbon offsetting | BBC να πληρώσεις κάτι παραπάνω ως «αποζημίωση» για τις εκπομπές της πτήσης σου. Τα χρήματα επενδύονται σε περιβαλλοντικούς σκοπούς, όπως το φύτεμα δέντρων ή την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, που μειώνουν το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Περισσότερα στο Sustainable Travel InternationalCarbon Offsets | Sustainable Travel International.
Πάρε ένα σπιτικό σάντουιτς στην καμπίνα Το Design Museum του Λονδίνου φιλοξένησε την έκθεσηPriestmanGoode presents Get Onboard: Reduce. Reuse. Rethink | Design Museum «Get Onboard: Reduce. Reuse. Rethink» σχετικά με το οικολογικό μας αποτύπωμα από το άνοιγμα όλων αυτών των πλαστικών συσκευασιών που μας προσφέρονται στα αεροπλάνα (μάλλον απλώς για να μας κρατούν απασχολημένους ανοίγοντας όλα αυτά τα πλαστικά για να φάμε ένα κράκερ με βούτυρο που δεν θα τρώγαμε ποτέ στο σπίτι μας). Πάρτε μαζί σας κάτι από το σπίτι, που θα είναι πιο υγιεινό και νόστιμο.
Μείνετε σε eco ξενοδοχείο Ανεβαίνει ραγδαία ο τομέας του πράσινου τουρισμού καθώς συνειδητοποιημένοι πολίτες επιθυμούν να μην επηρεάσουν το περιβάλλον της περιοχής που επισκέπτονται (το bookdifferent.combookdifferent.com σας βοηθά). Συνήθως τα eco καταλύματα βρίσκονται σε μαγικές περιοχές και μεταξύ άλλων μέτρων προσλαμβάνουν ντόπιους υπαλλήλους για να ενισχύσουν την τοπική οικονομία. Υπόψιν, οι βιώσιμες διακοπές δεν είναι απαραίτητα ακριβές διακοπές.
Mήπως δεν χρειάζεστε καν κατάλυμμα; Όλο και περισσότεροι κοιμούνται στο αυτοκίνητό τους.
Αποφύγετε τα πολύ τουριστικά μέρη Μην γίνεστε ένας από εκείνους που προκαλούν σε έναν τόπο τα δεινά του υπερτουρισμού. Με λίγα λόγια, Σαντορίνη μόνο εκτός σεζόν. Επιλέξτε προορισμούς που έχουν την ανάγκη τουριστών, όπως ένα νησί που πέρασε σεισμό.
Υποστηρίξτε την τοπική οικονομία Αναζητήστε ξενοδοχεία που δεν ανήκουν σε αλυσίδες, ψωνίστε σε μικρά παντοπωλεία και από ντόπιους τεχνίτες, πάρτε το λεωφορείο αντί για ταξί ή οδηγό. Τρώτε τοπικά προϊόντα (αν είναι καλοκαίρι στην Ανάφη, μην πεθυμήσετε τσορίθο. Βασικά μην πεθυμήσετε τσορίθο οπουδήποτε εκτός από ένα τσοριθάδικο στην Ισπανία).
Σαν να μην περάσατε ποτέ Αφήστε τα βότσαλα και την άμμο στη θέση τους. Μην κάνετε πυργάκιαStone-stacking: cool for Instagram, cruel for the environment | The Guardian με τις πέτρες. Μην γράφετε το όνομά σας πουθενά, δεν είστε ο Λόρδος Βύρων. Αν βγάζετε αχινούς, μην κάνετε γενοκτονία, έως είκοσι.
Βιοδιασπώμενα αντηλιακά Μην μεταφέρετε στη θάλασσα κάθε χημικό ή γκλίτερ προϊόν που βάλατε πάνω σας.
Οι Financial Times εξήγησανSustainable fashion? There’s no such thing | Financial Times ότι δεν υπάρχει αυτό που λέμε «βιώσιμη μόδα». Όσο αγοράζουμε, τόσο επιβαρύνουμε.
Όχι στο Fast FashionFast Fashion: Το αληθινό κόστος των φθηνών ρούχων | inside story Μπορούμε να αποφύγουμε τα φθηνά ρούχα της μόδας της στιγμής, αυτά που εκμεταλλεύονται μια τάση-πυροτέχνημα και ξέρουμε ότι σε τρεις μήνες δεν θα ξαναφορεθούν. O Guardian λέει ότι ένας τρόπος να αποτοξινωθείς είναι να σταματήσεις να παρακολουθείς φασιονίστας στο insta50 simple ways to make your life greener | Τhe Guardian. Kαι μην πας ποτέ για ψώνια με τη φίλη που λέει «ναι, πάρτο, το αξίζεις» για τα πάντα.
Αφαιρέστε τη φράση «shopping therapy» από τη ζωή σας.
| «Προσπαθούμε να ψωνίζουμε από εταιρίες που προστατεύουν και υποστηρίζουν το περιβάλλον (πχ. Patagonia) και λιγότερο από αλυσίδες fast fashion».
– Μυρτώ Λεγάκη |
Ψωνίζετε από δεύτερο χέρι Στο Facebook Market, το Vestiaire Collective και τα καταστήματα της γειτονιάς με τα μπλουζάκια με €2 βρίσκονται θησαυροί.
Εναλλακτικά του δέρματος Η H&M λανσάρει τεχνητό δέρμαH&M To Launch Vegan Leather Made From ‘Wine Waste’ | Plant based News που έχει παραχθεί από απόβλητα του κρασιού, ενώ η Stella McCartney παρουσίασε δερμάτινα ρούχαStella McCartney Unveils ‘World-First’ Garments Made From Vegan Mushroom Leather | Plant Basd News και η Adidas τα Stan Smith Mylo από μανιτάρια.
Δωρίστε ρούχα Αυτά που δεν χρειαζόμαστε, μπορούμε να τα δωρίσουμε σε κάποιον που έχει ανάγκη. Υπάρχουν οι κόκκινοι κάδοι του Δήμου Αθηναίων και σημεία της Fabric RepublicΗ σελίδα στο Facebook που διανέμειΠού μπορείτε να προσφέρετε τα ρούχα που δε χρειάζεστε: 17 σημεία με κάδους συλλογής | Woman Toc τα ρούχα σε κοινωφελείς οργανισμούς που εξυπηρετούν ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
| «Έχοντας δίδυμα μωρά, είναι απίστευτη η ποσότητα ρούχων που χρειάζονται και η συχνότητα που αλλάζουν μέγεθος. Όμως προσπαθώ να αγοράζω ρούχα unisex για να τα μοιράζονται και μην έχουμε ολόκληρες κολεξιόν για το κορίτσι και το αγόρι. Επίσης, δέχομαι ευχαρίστως ρούχα που μου δίνουν άλλες μαμάδες, κι εγώ με τη σειρά μου τα χαρίζω σε άλλες οικογένειες όταν έρθει η ώρα. Το ίδιο και με ριλάξ, πάρκα και παιχνίδια από δεύτερο χέρι. Tα χρησιμοποίησαν τα δικά μου παιδιά και πλέον πέρασαν στους επόμενους μπόμπιρες».
– Σοφία Χριστοφορίδου |
Μην πετάτε υφάσματα στα σκουπίδια Τα υφάσματα δεν αποσυντίθενται εύκολα όταν τα πετάμε στους συμβατικούς κάδους. Η H&M και η Zara έχουν ειδικούς κάδους για τα ρούχα που δεν θέλετε, τα οποία ανακυκλώνουν (μάλιστα η πρώτη σου προσφέρει και έκπτωση στην επόμενη αγορά σου). Αν πιάνουν τα χέρια σας, κρατήστε παλιά υφάσματα για μπαλώματα σε ρούχα που αγαπάτε και τρύπησαν.
| «Όταν παλιώνουν τα τζιν μου, τα δίνω στη γιαγιά μου και φτιάχνει τύπου θήκες για να αποθηκεύω διάφορα. Δεν είναι σπουδαίο, αλλά είναι στο πλαίσιο της “δεύτερη ευκαιρίας”».
– Ελευθερία Τσαλίκη |
Πηγαίνετε έστω μια φορά με το Save Your HoodΜπορείς κι εσύ να Σώσεις τη Γειτονιά Σου για καθαρισμό μιας παραλίας ή ενός πάρκου, και αν έχετε παιδιά, μαζί τους. Θα δείτε πόσο θα αλλάξει η στάση σας απέναντι και στο παραμικρό σκουπιδάκι.
| «Δεν πετάω ποτέ σκουπίδια στο δρόμο, όχι μόνο από περιβαλλοντικής, αλλά και ηθικής άποψης».
– Δημήτρης Παπακυριακού |
Λοιπόν, το να ζεις οικολογικά ευαισθητοποιημένος σημαίνει και να πεθάνεις έτσι. Kαι να νομίζετε ότι η καύση είναι η πιο οικολογική λύση, δεν είναι. Έχω γράψει ένα άρθροΕπέκεινα: Η αποχώρηση χωρίς περιβαλλοντικό αποτύπωμα για τους πάρα πολλούς τρόπους με τους οποίους μπορείς να αποχωρήσεις με το μικρότερο δυνατό αποτύπωμα.
