Τριτη Ματια
Από άστεγος σε CEO: Ο άνθρωπος που έχτισε έναν επιχειρηματικό κολοσσό από το μηδέν-1
Το EFishery, που ιδρύθηκε από έναν πρώην κάτοικο μιας φτωχής γειτονιάς της Τζακάρτα, έγινε ένα από τα λίγα «unicorn» -δηλαδή εταιρεία με αποτίμηση άνω του 1 δισ.- της Ινδονησίας, αφότου συγκέντρωσε 200 εκατομμύρια δολάρια σε νέα χρηματοδότηση.
Η αξία της startup στον τομέα της γεωργίας έφτασε συγκεκριμένα το 1,4 δισεκ. δολάρια έπειτα από χρηματοδοτικό γύρο με βασικό επενδυτή το 42XFund του Άμπου Ντάμπι, υπερτριπλασιάζοντας την προηγούμενη αποτίμηση των 410 εκατ. δολαρίων το 2022, σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο Gibran Huzaifah. Το κρατικό συνταξιοδοτικό ταμείο της Μαλαισίας Kumpulan Wang Persaraan, η ResponsAbility Investments AG και η 500 Global συμμετείχαν επίσης στον γύρο χρηματοδότησης, μαζί με τους υφιστάμενους επενδυτές, όπως οι Northstar Group, Temasek Holdings Pte και SoftBank Group Corp, όπως μεταδίδει το Bloomberg.
Η εταιρεία, η οποία εξυπηρετεί 70.000 ιχθυοκαλλιεργητές και καλλιεργητές γαρίδας στην Ινδονησία, ξεπέρασε το φράγμα του ενός δισ. δολαρίων κατά τη διάρκεια ενός έτους με απολύσεις, παραιτήσεις CEO και πτώση των αποτιμήσεων στον τομέα της τεχνολογίας, που κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα. Η επιβράδυνση των οικονομιών, η αύξηση των επιτοκίων και τα υψηλότερα επίπεδα πληθωρισμού αποθάρρυναν τους επενδυτές venture capital παγκοσμίως.
Η startup σκοπεύει να αξιοποιήσει τα κεφάλαια για να επεκταθεί στην Ινδονησία και την Ινδία προτού προχωρήσει σε μια αρχική δημόσια προσφορά (IPO) στις ΗΠΑ ή την Ινδονησία σε δύο χρόνια, δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος σε συνέντευξή του. «Θα θέλαμε να είμαστε παγκόσμιος ηγέτης τα επόμενα πέντε χρόνια και να μπούμε στο χρηματιστήριο κάποια στιγμή», είπε. «Το νωρίτερο θα ήταν το 2025».
Ο 33χρονος Huzaifah, μεγάλωσε κοντά σε φτωχογειτονιές στην ανατολική Τζακάρτα και είναι γιος ενός εργοδηγού εργοταξίου και μιας νοικοκυράς. Η μητέρα του, που δεν τελείωσε ποτέ το λύκειο, τον προέτρεψε να σπουδάσει. Και πράγματι, διέπρεψε ακαδημαϊκά, αφού τελικά μπήκε στο Bandung Institute of Technology, ένα κορυφαίο πανεπιστήμιο στη χώρα γνωστό για την «παραγωγή» μηχανικών.
Αλλά καθώς μπήκε στο πανεπιστήμιο, η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του χειροτέρεψε όταν ο πατέρας του έχασε τη δουλειά του. Χωρίς χρήματα από το σπίτι ή γνωστούς σε μια νέα πόλη, έπρεπε να βρει ένα καταφύγιο για να κοιμηθεί κάθε βράδυ. Άλλοτε ήταν η πανεπιστημιούπολη, άλλοτε ένα τζαμί, είπε. Μια φορά, δεν έφαγε για τρεις μέρες.
Στη συνέχεια ο Huzaifah παρακολούθησε τυχαία ένα μάθημα υδατοκαλλιέργειας. Γοητεύτηκε από τις διαλέξεις του καθηγητή για την εκτροφή γατόψαρου. Πεπεισμένος ότι η υδατοκαλλιέργεια ήταν το μέλλον της τροφής – και το πιο σημαντικό, ο δρόμος του για να ξεφύγει από την εξαθλίωση – νοίκιασε αμέσως μια λίμνη για να εκτρέφει γατόψαρα. Τρία χρόνια αργότερα, το 2012, διαχειριζόταν 76 λιμνούλες.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, βίωσε από πρώτο χέρι τις προκλήσεις του κλάδου, όπως τα μικρά περιθώρια κέρδους που δημιουργήθηκαν από το υψηλό κόστος σίτισης και τις χαμηλές τιμές των ψαριών που απαιτούσαν όσοι αγόραζαν τα αλιεύματά του. Με τη βοήθεια ενός φίλου με τεχνολογικό υπόβαθρο, κατασκεύασε ένα πρωτότυπο αυτόματο τροφοδότη, ώστε να εξαλείψει το πρόβλημα της υπερβολικής ή χαμηλής τροφοδοσίας των ψαριών.
Στη συνέχεια, το 2013, ξεκίνησε το eFishery. Η προσέγγισή του ήταν απλή: κάνε κάτι που καταλαβαίνεις και μην ακολουθείς το πλήθος.
Η δραστηριότητα της εταιρείας έχει εξελιχθεί από τότε, περιλαμβάνοντας μια αγορά για εκτροφείς και αγοραστές ψαριών και γαρίδων. Συνεργάζεται επίσης με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για την παροχή χρηματοδότησης στους αγρότες.
Μετά τον τελευταίο γύρο χρηματοδότησης, το μερίδιο του Huzaifah και του συνιδρυτή του αξίζει περισσότερα από 100 εκατομμύρια δολάρια το καθένα.
Αλλά ο Huzaifah είπε ότι η ζωή του δεν έχει αλλάξει πολύ. Ωστόσο, «αισθάνομαι καλά γιατί δεν χρειάζεται να ανησυχώ για τα οικονομικά προβλήματα που είχα μεγαλώνοντας», υπογράμμισε.
moneyreview.gr
Εχει ο άνθρωπος αξία στην Ελλάδα;
Αυτό το πράγμα που ξυπνάς ένα πρωί στην Ελλάδα και διαβάζεις ότι τη νύχτα μεσολάβησαν γεγονότα που ξεπερνούν σε δυστοπική φαντασία τη διεθνή κινηματογραφική παραγωγή, ίσως πρέπει να το δούμε σοβαρά κάποια στιγμή.
Διότι επαναλαμβάνεται με μία ασυνήθιστη και ανησυχητική συχνότητα. Τόση που κανονικά θα έπρεπε να μας έχει θορυβήσει. Κάτι δεν πάει καθόλου καλά εκεί έξω και η ανοχή καθιστά τα πράγματα μη αναστρέψιμα.
Επιτρέψτε μου μία σειρά από προσωπικές εμπειρίες από τα χρόνια μου στην ενεργή δημοσιογραφία.
Ηταν Ιανουάριος του 2008. «Αβγαλτος» ακόμη στις εφημερίδες, κλήθηκα να καλύψω για «Το Βήμα» τον θάνατο ενός νέου παιδιού – του 25χρονου Θεόφιλου Σταυράκη- που ήταν αποτέλεσμα σύγκρουσης με οπαδικά χαρακτηριστικά στην Αρτέμιδα.
Ήταν μία από τις πιο άβολες στιγμές στη ζωή μου· πόσο εύκολο είναι να παρεισφρήσεις στο περιβάλλον ενός ανθρώπου που κηδεύεται και να μάθεις περισσότερα γι’ αυτόν χωρίς να σου ανέβει το στομάχι σου στο κεφάλι από την ένταση και την ντροπή; Λίγες εβδομάδες αργότερα θα έπεφτε νεκρός και άλλο θύμα οπαδικής βίας στην Παιανία: ο τότε 22χρονος Μιχάλης Φιλόπουλος.
Το 2008 έκλεισε με ένα άλλο τραγικό γεγονός, το οποίο πληροφορήθηκα από το αεροδρόμιο της Χρυσούπολης– τον τελευταίο σταθμό ενός οδοιπορικού για την κρίση, η οποία είχε ήδη συντρίψει την ελληνική επαρχία. Επρόκειτο για τη δολοφονία του 15χρονου μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από τον αστυνομικό Επαμεινώνδα Κορκονέα, ένα άθλιο γεγονός που οδήγησε στη διάλυση της Αθήνας και εν τέλει συνέβαλε στην κατάρρευση της χώρας.
Ο υπογράφων ήταν επίσης παρών την ώρα που καιγόταν το κτίριο της Marfin Bank στην οδό Σταδίου, με νεκρούς την Αγγελική Παπαθανασοπούλου, τον Επαμεινώνδα Τσάκαλη και την Παρασκευή Ζούλια.
Επρόκειτο για μία σκηνή που θα μνημονεύω για πάντα στη ζωή μου. Ηταν ημέρα γενικής απεργίας –απεργούσαν βλακωδώς και τα ΜΜΕ– και μάθαμε τα νέα από το BBC. Κάποιοι ελεεινοί υπάνθρωποι τους έκαψαν ζωντανούς. Ο όχλος, δε, αντί να βρίζει τους δολοφόνους, έβριζε τους δημοσιογράφους: «αλήτες, ρουφιάνοι».
Οι πλέον κόπανοι εκ του όχλου, παρεμπόδιζαν τα πυροσβεστικά να φτάσουν στο σημείο –τα «υπέροχα» μνημονιακά χρόνια. Οι υπεύθυνοι αγνοούνται ακόμη. Μία άλλη μέρα, κατά τη διάρκεια του «Μνημονίου ΙΙ», ξυπνήσαμε και μάθαμε ότι είχε δολοφονήσει τον Παύλο Φύσσα ο μαχαιροβγάλτης της Χρυσής Αυγής, Γιώργος Ρουπακιάς, καταδικασθείς πλέον σε ισόβια κάθειρξη, μετά κόπων και βασάνων.
Η αφορμή προφανώς ήταν ήσσονος σημασίας –αλλιώς θα την θυμόμασταν.
Το πανελλήνιο έχει παρακολουθήσει άφωνο και άλλα τέτοια φονικά: Τον Νάσο Κωνσταντίνου το 2017, που σκοτώθηκε, όταν τον χτύπησε αυτοκίνητο την ώρα που προσπαθούσε να ξεφύγει από χούλιγκαν που τον είχαν πάρει στο κυνήγι· τον Βούλγαρο Τόσκο Μποζατσίσκι το 2020, που έκανε απλά το λάθος να ταξιδέψει στη συμπρωτεύουσα για να δει την αγαπημένη του ομάδα· και φυσικά τον 18χρονο Aλκη Καμπανό το 2022 –επτά από τους 12 που του επιτέθηκαν, καταδικάστηκαν σε ισόβια. Και τα τρία περιστατικά συνέβησαν στη Θεσσαλονίκη –με τον νόμο, πρωτεύουσα πλέον της οπαδικής αποβλάκωσης.
Ο ιστορικός στο μέλλον που θα ερευνήσει την εποχή μας, γρήγορα θα διαπιστώσει ότι η βία περισσεύει: Θα δει την Ελένη Τοπαλούδη (έκπληκτος θα πέσει πάνω στις συγκλονιστικές φωτογραφίες όπου αγκαλιάζει τη μητέρα της η Μάγδα Φύσσα), τον Ζακ Κωστόπουλο, θανάτους παιδιών, δολοφονίες συζύγων, ερωμένων, μητέρων, πατέρων και λοιπών συγγενών και πόσα άλλα φονικά που άλλοτε αναδεικνύονται και άλλοτε υποβαθμίζονται στο καθημερινό αστυνομικό δελτίο. Και θα υποθέσει εύλογα ότι στις ημέρες μας η ανθρώπινη ζωή μάλλον έχει χάσει τη σημασία της· ότι η απώλειά της έχει γίνει μία νέα άβολη ένταξη στο μακρύ κατάλογο του «δεν βαριέσαι»· ότι πλέον η αξία της ζωής ενός ανθρώπου δεν αποτελεί τον πυρήνα ενός πολιτισμού από τα βάθη του χρόνου που συγκλόνισε με το «αγαπάτε αλλήλους» και τη συγχώρεση.
Και έκπληκτος θα συνειδητοποιήσει ότι την ίδια μέρα που μαθαίναμε ότι βαλκάνιοι χούλιγκαν, που ήρθαν ανενόχλητοι στην Ελλάδα παρά τις σχετικές διεθνείς προειδοποιήσεις, σκότωσαν τον 29χρονο Μιχάλη Κατσουρή, στην άλλη πλευρά της χώρας ένας διανομέας (που οδηγούσε σε πεζόδρομο) γρονθοκόπησε μέρα μεσημέρι και οδήγησε τελικά στον θάνατο έναν 52χρονο περαστικό. Το μέτρο έχει χαθεί προ πολλού.
Η προστασία της ανθρώπινης ζωής οφείλει να είναι η υπέρτατη αξία σε ό,τι κάνουμε και η μόνη σταθερά στη λήψη των αποφάσεων. Δεν χρειαζόμαστε ούτε θαύματα ούτε άλματα ούτε «πολυδιάστατο και πολύπλευρο» εκσυγχρονισμό –η Ελλάδα δια πυρός και σιδήρου μετέχει στα περισσότερα κλειστά κλαμπ του πλανήτη. Παρά μόνο στοιχειώδη επαγγελματισμό· σαν αυτόν που επιδεικνύουν στην πλειονότητά τους οι πυροσβέστες στις φωτιές, οι πιλότοι στα μαχητικά αεροσκάφη, οι δασκάλες στα νηπιαγωγεία και οι ιατροί και νοσηλευτές στην εφημερία του ΕΣΥ.
Στον κρατικό προϋπολογισμό του 2023, προβλέπονται παροχές προς τους εργαζομένους του δημοσίου ύψους 13,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,7 δισ. ευρώ για τη μισθοδοσία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Είναι καιρός αυτά τα χρήματα να πιάσουν τόπο. Γιατί φαίνεται ότι δεν πιάνουν.
Σε ένα πρόσφατο μήνυμά του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος σημείωνε: «Η αξία του ανθρώπου δεν συναρτάται με τις ικανότητες και την κοινωνική του προσφορά, αλλά με το γεγονός ότι είναι “άνθρωπος”, πλασμένος κατ’ εικόνα Θεού και με αιώνιο προορισμό». Και ότι «για την σωτηρία του ανθρώπου “και προφήται επέμφθησαν και νόμος εδόθη”».
* Ο Αχιλλέας Χεκίμογλου είναι συγγραφέας και ερευνητής
Πηγή: Protagon.gr
Η αδυναμία της παντοδυναμίας
Αγγελική Σπανού
Τι σχέση έχει ο Μηταράκης της έφιππης αστυνομίας με την πύρινη κόλαση στη Ρόδο; Και πώς συνδέεται το ζεϊμπέκικο του Πατούλη με την ασύλληπτη οικολογική καταστροφή που έφεραν οι πυρκαγιές του Ιουλίου;
Η απάντηση είναι θλιβερή: η αποπομπή του τέως υπουργού επειδή έκανε διακοπές και του περιφερειάρχη Αττικής, ο οποίος χόρευε την ώρα που η χώρα καιγόταν κυριολεκτικά, έφερε επικοινωνιακή λύτρωση στο Μέγαρο Μαξίμου.
Αντί να γίνει ο απολογισμός των αιτίων του ολέθρου, πέρα από την προφανή διαπίστωση της κλιματικής αλλαγής, η συζήτηση μεταφέρθηκε στο έλλειμμα ενσυναίσθησης Μηταράκη και Πατούλη και στη γρήγορη αντίδραση του πρωθυπουργού. Ομως η έκταση και η διάρκεια των πυρκαγιών δεν οφείλονται στη χαμηλή συναισθηματική νοημοσύνη των αρμοδίων. Οφείλονται στο γεγονός ότι η τοπική αυτοδιοίκηση δεν κάνει τη δουλειά της για την προστασία των δασών και δεν ελέγχεται γι’ αυτό, ότι ένα κουβάρι συναρμοδιοτήτων δυσχεραίνει το έργο της πυρόσβεσης, ότι δεν υπάρχει συγκροτημένο επιχειρησιακό σχέδιο ανά περιφέρεια, ότι οι εμπρηστές σπάνια φυλακίζονται.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι βαρύτατα εκτεθειμένη ύστερα από μια τετραετία στην οποία η αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών αποτέλεσε προτεραιότητα με βαρύγδουπες δηλώσεις για μαθήματα από τα λάθη, για υψηλού επιπέδου πρόληψη μετά την τοποθέτηση του πρώην επιτρόπου της Κύπρου Χρ. Στυλιανίδη ως επικεφαλής στο αρμόδιο υπουργείο.
Αντί να γίνει ο απολογισμός των αιτίων του ολέθρου, η συζήτηση μεταφέρθηκε στο έλλειμμα ενσυναίσθησης Μηταράκη και Πατούλη.
Μετά τον εκλογικό θρίαμβο της Ν.Δ. δεν έγινε σαφές γιατί άλλαξε η ηγεσία στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας (πέρα από το αμφιλεγόμενο δόγμα rotation) ούτε από πού και ώς πού κρίθηκε καταλληλότερος να ηγηθεί ο πρώην υπουργός Τουρισμού Β. Κικίλιας. Το σημαντικότερο, δεν υπήρξε λογοδοσία για την αυταπόδεικτη ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού ούτε επανασχεδιασμός για την αντιμετώπιση του επόμενου πύρινου εφιάλτη.
Η πρωτοφανής πολιτική συνθήκη που διαμορφώνει η απουσία αντιπολίτευσης επιτρέπει στην κυβέρνηση να υποκαθιστά την πολιτική από την επικοινωνία και να κινείται ανεξέλεγκτα ακόμη και σε τομείς μεγάλης εθνικής και κοινωνικής σημασίας.
Οταν ο ΣΥΡΙΖΑ παλεύει… με τις ανεμογεννήτριες, η Ν.Δ. έχει την άνεση να αλλάζει θέμα αντικαθιστώντας τον Γ. Πατούλη με τον Ν. Χαρδαλιά, που ως υφυπουργός Εθνικής Αμυνας παρασύρθηκε από τον πειρασμό του Ιnstagram και φωτογραφήθηκε μπροστά σε απόρρητους στρατιωτικούς χάρτες…
Η εμπέδωση της αίσθησης ότι τίποτα δεν αλλάζει, ότι το άρρωστο ελληνικό κράτος δεν θεραπεύεται και ότι η μεταρρύθμιση στη χώρα μας είναι αδύνατη, ότι όταν κάνει ζέστη θα καιγόμαστε και όταν βρέχει θα πνιγόμαστε, μέχρι τελικής περιβαλλοντικής καταστροφής, είναι μια αποκρουστική κανονικότητα – η κανονικότητά μας.
Η παντοδύναμη κυβέρνηση προσφέρει δωρεάν διακοπές στη Ρόδο για όσους τις έχασαν. Το νησί θα είναι πιο ξερό και πιο θερμό, αλλά θα είναι πάντα πατρίδα του Κολοσσού-Ηλιου που κατέρρευσε, έχοντας όμως γίνει ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου.
ΠΗΓΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Η Τεργέστη, το ελληνικό στοιχείο και ένα μουσείο για τη μουσική ιστορία της πόλης.
Τεργέστη (ιταλ. Trieste) πόλη κοντά στην Σλοβενία, στην Αδριατική θάλασσα. Το ελληνικό στοιχείο εμφανίστηκε εδώ λίγο μετά το 1719. Η πόλη ήταν πεδίο δράσης της Φιλικής Εταιρείας. Το Δεκέμβριο του 1797 συνέλαβαν εδώ τον Ρήγα Φερραίο. Παράλληλα στο διάβα της ιστορίας υπήρξε πόλη-καταφύγιο Μικρασιατών προσφύγων.
Ταξιδιωτικές εμπειρίες με την ‘Εφη Αγραφιώτη

Ο Ελληνορθόδοξος Ναός του Αγίου Νικολάου των Ελλήνων, μονόκλιτη βασιλική, ανεγέρθηκε το 1787. Το τέμπλο είναι ζωγραφισμένο από τον Κερκυραίο ζωγράφο Σπυρίδωνα Σπεράντζα.
Θα πάμε σήμερα στην Via Gioacchino Rossini 4 ,στο Palace Gopcevich.
Ένα μουσείο για τη μουσική ιστορία του τόπου, τις θεατρικές μουσικες τέχνες. Καρπός προσπάθειας ενός ανθρώπου της μουσικής, του Carlo Schmidt . Η θεατρική, οπερετική και συναυλιακή ζωή της Τεργέστης κάμποσων αιώνων , κατοικεί εδώ.
Το κτίριο αγοράστηκε το 1998 από το δημοτικό διαμέρισμα της Τεργέστης.
Το Θεατρικό – μουσικό Μουσείο της πολης ιδρύθηκε το 1924 από τον Τριεστίνο μουσικό εκδότη και συλλέκτη Carlo Schmidt (1859-1943) και φιλοξενήθηκε μέχρι το 1991 στο κοντινό Δημοτικό Θέατρο «Τζουζέπε Βέρντι». Το 1992 μεταφέρθηκε προσωρινά στο Palazzo Morpurgo στη via Imbriani και στις 16 Δεκεμβρίου 2006 άνοιξε τις πύλες του στο Palazzo Gopcevich.
Οι δύο όψεις του μουσείου -τόσο ως χώρος εκθέσεων όσο και ως κέντρο έρευνας τεκμηρίωσης- βρίσκονται μέσα στο παλάτι. Η υπέροχη μαρκετερία των ορόφων και η πλούσια διακόσμηση των οροφών οδηγούν τους επισκέπτες σε ένα ταξίδι στην ιστορία των θεατρικών κτιρίων και στις κύριες μορφές της μουσικής και θεατρικής σκηνής στην Τεργέστη σε μια περίοδο δύο αιώνων. Ένα σημαντικό τμήμα του χώρου φιλοξενεί μια πιστή ανακατασκευή του εργαστηρίου του Τριεστίνου λαουτίστα Francesco Zapelli. Ένα πρόσθετο μέρος της συλλογής οργάνων, με αναφορά στα μηχανικά όργανα, βρίσκεται επίσης στον δεύτερο όροφο, μαζί με τις υπηρεσίες τεκμηρίωσης και τους συμβουλους υπηρεσιών και έναν επιπλέον χώρο αφιερωμένο στη μνήμη του Giorgio Strehler, του οποίου το προσωπικό αρχείο φυλάσσεται στο μουσείο επίσης.

Το μουσείο φιλοξενεί μεγάλο αριθμό κειμηλίων, από κούκλες και μαριονέτες μέχρι αντικείμενα που κάποτε ανήκαν σε καλλιτέχνες, σκηνικά, κοστούμια και κοσμήματα (μεταξύ των νεοαποκτηθέντων κομματιών είναι τα κοστούμια που κάποτε ανήκαν
στη διάσημη μεσόφωνο από την Τριεστίνη Fedora Barbieri). Υπάρχει επίσης μια συλλογή από πίνακες – κυρίως πορτρέτα ηθοποιών και μουσικών – χαρακτικά που απεικονίζουν καλλιτέχνες και τοποθεσίες παραστάσεων, μια συλλογή μεταλλίων με περίπου χίλια κομμάτια και μερικά σκίτσα και σχέδια για τα ανεβάσματα λυρικών έργων , όπερες, οπερέτες αλλά και έργα οχι μουσικού θεάτρου, που ανέβηκαν στη σκηνή των θεάτρων της Τεργέστης.
Το ματς του θανάτου – Ουκρανία 1942: Ο αετός του Γ΄ Ράιχ “ξεπουπουλιάζεται” στο γήπεδο
Tην περίοδο της γερμανικής κατοχής στην Ευρώπη, υπήρξαν περιπτώσεις που οι ναζί ενθάρρυναν τη διοργάνωση αθλητικών διοργανώσεων για τους δικούς τους σκοπούς, την προπαγάνδα, αλλά και την προσπάθεια να “ξεγελάσουν” τους κατακτημένους με “θεάματα”.
Ένα περιστατικό που η απόπειρά τους, γύρισε ανάποδα και εξευτέλισε το Γ΄ Ράιχ, συνέβη στην Ουκρανία το 1942. Η ιστορία κατέληξε στο λεγόμενο “ματς του θανάτου” στις 9 Αυγούστου του 1942, που ήταν η απόπειρα να πάρουν τη ρεβάνς μίας “ηχηρής” ήττας που υπέστησαν στις 6 Αυγούστου 1942.
Δημοσιεύουμε απόσπασμα από το βιβλίο “Αθλητισμός και Κοινωνικά Κινήματα” (εκδόσεις “Νότιος Άνεμος”, συγγραφέας Νάσος Μπράτσος, ISBN 9789609511261).
Πρωτοβουλία των ναζί ήταν η απόπειρα δημιουργίας «πρωταθλήματος» – τουρνουά στην Ουκρανία, για να ξεχαστεί ο κόσμος και να είναι πιο εύκολη η κατοχική διακυβέρνηση. Μετά από έντονο προβληματισμό για το ορθόν ή όχι της απόφασης, δημιουργήθηκε μία ουκρανική ομάδα.
Ραχοκοκαλιά της ομάδας ήταν παίκτες που αγωνίζονταν πριν από τον πόλεμο στη Δυναμό Κιέβου, ενώ συμβολή είχαν και παίκτες της Λοκομοτίβ. Η νέα ομάδα ονομάστηκε Σταρτ και στο κατοχικό τουρνουά σημείωνε τη μία νίκη μετά την άλλη και μάλιστα με μεγάλα σκορ, κερδίζοντας Ούγγρους συνεργάτες των ναζί, Ρουμάνους στρατιώτες και στο τέλος και τους Γερμανούς, με αποτέλεσμα να τονωθεί το ηθικό των υπόδουλων Ουκρανών.
Επιχειρώντας να ρεφάρουν, οι Γερμανοί έφεραν την επίλεκτη ομάδα της Λουφτβάφε, τη Φλάκερφ, που όμως ηττήθηκε με 5-1 από τη Σταρτ στις 6 Αυγούστου του 1942.
Με απειλές του τύπου «ηττηθείτε για να μην πεθάνετε» και διαιτητή από τα SS, στις 9 Αυγούστου, οι Ουκρανοί αρνήθηκαν να κάνουν τον ναζιστικό χαιρετισμό μέσα στο γήπεδο και κέρδισαν με 5-3 τους ναζί στον αγώνα-ρεβάνς, όπου η εφαρμογή των κανόνων του αγώνα ήταν σκανδαλώδης υπέρ των Γερμανών.
Αν και ευρέως γνωστό είναι ότι στη συνέχεια εκτελέστηκαν όλοι, η αλήθεια είναι ότι κάποιοι συνελήφθησαν και τους πήγαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου βασανίστηκαν και ακολούθως εκτελέστηκαν (κατηγορήθηκαν σαν συνεργάτες των Σοβιετικών), ενώ κάποιοι διέφυγαν ανακατεμένοι με το πλήθος των θεατών του αγώνα.
Σήμερα έξω από το στάδιο Σταρτ στο Κίεβο υπάρχει μνημείο για τους ήρωες ποδοσφαιριστές, με την επιγραφή: «Η δόξα σας δεν θα ξεθωριάσει στους αιώνες».
Μη νομίζετε, όμως, ότι αυτό που έμεινε ήταν μόνο η γλυκιά ανάμνηση μιας ηρωικής προσπάθειας, αφού η αντιφασιστική ποδοσφαιρική δράση του 1942 «στοιχειώνει» στους φόβους των απολογητών του φασισμού.
Από τη μία, μόλις το 2005, δηλαδή 63 χρόνια μετά, το δικαστήριο του Αμβούργου απεφάνθη ότι δεν τεκμηριώνεται η εκτέλεση ως προϊόν δίωξης για την ποδοσφαιρική επιτυχία, απόφαση στο ίδιο μήκος κύματος με την άρνηση καταβολής πολεμικών αποζημιώσεων στην Ελλάδα.
Το ματς του θανάτου – Ουκρανία 1942: Ο αετός του Γ΄ Ράιχ “ξεπουπουλιάζεται” στο γήπεδοΕπίσης, το 2012 η σχετική ταινία απαγορεύτηκε από την ουκρανική κυβέρνηση επειδή σε αυτήν παρουσιάζονται και Ουκρανοί ως συνεργάτες των ναζί και θεωρήθηκε εχθρική προπαγάνδα, καθώς έκανε αναφορά στους εκεί δοσίλογους και ταγματασφαλίτες.
Τόσα χρόνια μετά και οι ήρωες της Σταρτ αναγκάζουν ακόμα τους αντιπάλους τους να παίζουν άμυνα και να πετάνε την μπάλα στην εξέδρα.
Επαγωγική Φόρτιση: Η Σουηδία «ηλεκτρίζει» τους… δρόμους
Ο πρώτος δρόμος στον κόσμο, όπου τα αυτοκίνητα θα φορτίζουν με επαγωγική φόρτιση, θα είναι στη Σουηδία και θα είναι έτοιμος το 2025.
Η Σουηδία πρωτοπορεί και είναι έτοιμη να γράψει την δική της ιστορία στην ηλεκτροκίνηση, με την φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων εν κινήσει να είναι προ των πυλών. Η σκανδιναβική χώρα ανακοίνωσε προ ολίγων ημερών ότι θα θέσει σε λειτουργία τον πρώτο δρόμο παγκοσμίως, ο οποίος επιτρέπει την επαγωγική φόρτιση για ηλεκτρικά αυτοκίνητα το 2025.
Για τους μη μυημένους, η επαγωγική φόρτιση σημαίνει ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα φορτίζουν ασύρματα όταν είναι εν κινήσει. Ουσιαστικά, η εν λόγω τεχνολογία θα επιτρέπει στα ηλεκτρικά οχήματα να προχωρούν από τον έναν σταθμό φόρτισης στον άλλο χωρίς το άγχος της αυτονομίας.
Επαγωγική φόρτιση χωρίς καλώδια!
Ο Ε20 θα φορτίζει ασύρματα τα ηλεκτρικά οχήματα
Πιο συγκεκριμένα, ο εν λόγω αυτοκινητόδρομος είναι ο Ε20. Μάλιστα, περνάει μέσα από τις μεγάλες πόλεις της χώρας, όπως η Στοκχόλμη, το Γκέτεμποργκ και το Μάλμε. Ο «ηλεκτρικός» αυτοκινητόδρομος αποτελεί το πρώτο μέρος του σχεδίου της χώρας για πιο «πράσινες» μεταφορές. Επιπλέον, σύμφωνα με το πλάνο περισσότερα από 3.000 χιλιόμετρα σουηδικών δρόμων θα… «ηλεκτριστούν».
O Jan Pettersson, διευθυντής της σουηδικής Διοίκησης Μεταφορών, δήλωσε:
«Πιστεύουμε ότι η λύση της ηλεκτροδότησης είναι ο δρόμος προς τα εμπρός για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές του τομέα των μεταφορών και εργαζόμαστε σε μια σειρά από λύσεις».
Ηλεκτρικά αυτοκίνητα: Η επαγωγική φόρτιση στον ορίζοντα!
Το «παλεύει» καιρό η Σουηδία για την επαγωγική φόρτιση
Η Σουηδία «δουλεύει» ήδη εδώ καιρό για την ηλεκτροδότηση των δρόμων της. Πιο συγκεκριμένα, το 2016 εγκαινίασε ένα τμήμα δρόμου 2 χιλιομέτρων στην πόλη Gävle. Ειδικότερα, σε αυτό το τμήμα εναέρια ηλεκτρικά καλώδια επέτρεπαν τη φόρτιση ηλεκτρικών βαρέων οχημάτων.
Επιπλέον, ένα τμήμα δρόμου μήκους 1,6 χιλιομέτρων στο Gotland ηλεκτροδοτήθηκε με τη χρήση πηνίων φόρτισης τοποθετημένων κάτω από την άσφαλτο.
Η Volvo δοκιμάζει την επαγωγική φόρτιση στο Γκέτεμποργκ
Τέλος, το 2018 ο κυβερνητικός οργανισμός Trafikverket εισήγαγε την πρώτη ράγα φόρτισης στον κόσμο σε ένα τμήμα μήκους 2 χιλιομέτρων. Αυτή επέτρεπε τη φόρτιση των ηλεκτρικών φορτηγών μέσω ενός κινούμενου βραχίονα με ρεύμα.
Σύμφωνα με ερευνητές, μόνο το 25% του οδικού δικτύου της χώρας θα πρέπει να λάβει ηλεκτροδότηση ώστε να αποδώσει το νέο σύστημα. Να σημειώσουμε ότι η σκανδιναβική χώρα έχει συνάψει συνεργασία με τις Γερμανία και Γαλλία, για ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών σχετικά με τη νέα τεχνολογία.
Η αποφυγή, όχι το άγχος, μπορεί να σαμποτάρει τη ζωή σας
Το άγχος, για πολλούς ανθρώπους, είναι σαν ένας ανεπιθύμητος επισκέπτης του σπιτιού – μια παρατεταμένη παρουσία που προκαλεί ένταση, θολώνει το μυαλό με ατελείωτα “τι θα γινόταν αν” και εμφανίζεται ως διάφορες σωματικές αισθήσεις.
Luana Marques
Στο ιατρείο μου, βλέπω πολλούς ασθενείς που έχουν καταρρεύσει από το άγχος. Μια ασθενής είπε ότι το άγχος κάνει την καρδιά της να χτυπάει σαν άγριο τύμπανο στη σκέψη της δημόσιας ομιλίας. Ένας άλλος ασθενής είπε ότι το άγχος τον κάνει να στριφογυρίζει όλη τη νύχτα, στοιχειωμένος από ανησυχίες για το ρομαντικό του μέλλον. Και ένας άλλος ασθενής είπε ότι το άγχος κάνει το στομάχι του να ανατριχιάζει στη σκέψη ότι θα αντιμετωπίσει την ομάδα του που δεν αποδίδει επαρκώς.
Δεν είναι ακραίες περιπτώσεις. Περίπου το 12 τοις εκατό των ενηλίκων των ΗΠΑ αισθάνονται τακτικά ανησυχία, νευρικότητα ή άγχος, σύμφωνα με την Εθνική Έρευνα Συνεντεύξεων Υγείας που διεξήχθη μεταξύ Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου 2022.
Το άγχος, όμως, δεν είναι ο μαριονετίστας που κινεί τα νήματα σε πολλές από τις ζωές μας. Υπάρχει ένας πιο λεπτός και ύπουλος και ονομάζεται ψυχολογική αποφυγή. Όταν αποφεύγουμε ορισμένες καταστάσεις και αποφάσεις, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο άγχος και περισσότερα προβλήματα.
Η ψυχολογική αποφυγή είναι ένας τρόπος για να αποφύγετε τη δυσφορία
Η ψυχολογική αποφυγή είναι μια γρήγορη λύση σε ένα δυσάρεστο συναίσθημα. Προσφέρει συναισθηματική ανακούφιση, αλλά η ανακούφιση είναι παροδική και συχνά έχει βαρύ κόστος. Η ψυχολογική αποφυγή μοιάζει με μια στρουθοκάμηλο που θάβει το κεφάλι της στην άμμο, επιλέγοντας την άγνοια αντί της αντιπαράθεσης, ενώ στο βάθος ξεσπάει μια καταιγίδα.
Η διαταραχή κοινωνικού άγχους του πελάτη μου – που εκδηλώθηκε ως φόβος για δημόσιες ομιλίες – προκάλεσε μια παράκαμψη της καριέρας του σε μια δουλειά με χαμηλότερες αποδοχές. Ανταλλάσσει το 25 τοις εκατό του δυνητικού εισοδήματός της μόνο και μόνο για να αποφύγει τη δημόσια ομιλία.
Η ανησυχία ενός άλλου πελάτη μου για μελλοντικές σχέσεις τον έκανε να χάνει τον ύπνο του, γεγονός που με τη σειρά του οδήγησε σε αργοπορία και μειωμένη παραγωγικότητα στη δουλειά. Το κόστος της απώλειας παραγωγικότητας που σχετίζεται με την ψυχική υγεία είναι συγκλονιστικό. Μια μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας εκτιμά ότι η κατάθλιψη και οι αγχώδεις διαταραχές κοστίζουν στην παγκόσμια οικονομία 1 τρισεκατομμύριο δολάρια κάθε χρόνο σε απώλεια παραγωγικότητα
Και για τον τρίτο ασθενή μου, η δυσφορία για την αντιπαράθεση τον έκανε να παραβλέπει τα προβλήματα απόδοσης της ομάδας του, θέτοντας σε κίνδυνο την επιτυχία της εταιρείας του.
Σε κάθε περίπτωση, ο πραγματικός κακός δεν είναι το άγχος. Είναι η αποφυγή, μια στρατηγική που όχι μόνο αποτυγχάνει να λύσει τα προβλήματα αλλά τα τροφοδοτεί.
Η ψυχολογική αποφυγή δεν έχει να κάνει με τις ενέργειες που κάνουμε ή δεν κάνουμε, αλλά με τις προθέσεις που κρύβονται πίσω από αυτές. Αν οι ενέργειές μας αποσκοπούν στο να καταπνίξουμε βιαστικά τη δυσφορία, τότε μάλλον αποφεύγουμε. Για καθέναν από τους πελάτες μου, η αποφυγή έγινε δεκανίκι, μετριάζοντας αρχικά το άγχος τους αλλά ενισχύοντάς το σταδιακά. Η ψυχολογική αποφυγή, αντί να ανακουφίζει τις αγχώδεις διαταραχές, μπορεί να τις επιδεινώσει.
Τρία πρότυπα ψυχολογικής αποφυγής
Η κατανόηση των μοτίβων ψυχολογικής αποφυγής είναι το πρώτο βήμα προς την αλλαγή. Ακολουθούν οι τρεις τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι τείνουν να ασκούν ψυχολογική αποφυγή.
Αντιδρώντας
Η αντίδραση είναι κάθε αντίδραση που επιδιώκει να εξαλείψει την πηγή της δυσφορίας. Είναι όταν απαντάμε βιαστικά σε ένα email που μας ενοχλεί ή υψώνουμε τη φωνή μας χωρίς να σκεφτούμε τις συνέπειες.
Ασχολούμαστε με την κατάσταση, αλλά μόνο για να εξαφανίσουμε γρήγορα τη δυσφορία. Η αντίδραση συχνά απλώς τροφοδοτεί τη φωτιά, οδηγώντας σε ακόμη περισσότερα προβλήματα. Αυτό συχνά μοιάζει σαν να λειτουργούμε μια χύτρα ταχύτητας χωρίς βαλβίδα πίεσης.
Υποχωρώντας
Η υποχώρηση είναι η πράξη της απομάκρυνσης ή της απόσυρσης από καταστάσεις που προκαλούν άγχος. Για παράδειγμα, ο πελάτης μου με το φόβο της δημόσιας ομιλίας πήρε μια διαφορετική δουλειά για να την αποφύγει. Άλλοι μπορεί να φτάσουν σε ένα ποτήρι κρασί για να μουδιάσουν ή να περιηγηθούν στις ροές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αντί να αντιμετωπίσουν μια δύσκολη συζήτηση.
Ενώ μπορεί να νιώθουν καλά τη στιγμή αυτή, αυτή η αποφυγή έχει βαρύ τίμημα, επειδή τείνει να αυξάνει το άγχος, αφού η υποκείμενη κατάσταση εξακολουθεί να υπάρχει.
Παραμονή
Η παραμονή είναι η εμμονή στην υφιστάμενη κατάσταση για να αποφύγετε τη δυσφορία της αλλαγής. Πολλοί από εμάς προσκολλώνται σε μια δουλειά ή μια σχέση ακόμα και όταν ξέρουμε ότι δεν είναι καλή για εμάς. Η εξοικείωση μπορεί να γεννάει άνεση, αλλά μακροπρόθεσμα εξακολουθούμε να είμαστε κολλημένοι.
Στρατηγικές για να ξεπεράσετε την ψυχολογική αποφυγή
Η ψυχολογική αποφυγή είναι ένας ισχυρός εχθρός, αλλά υπάρχουν τρεις επιστημονικά τεκμηριωμένες δεξιότητες για την καταπολέμησή της.
Μετατόπιση
Η μετατόπιση περιλαμβάνει τον έλεγχο των σκέψεών σας, ειδικά όταν το άγχος σας χτυπάει την πόρτα. Σε αυτές τις στιγμές, συχνά έχουμε μαύρες και άσπρες, διαστρεβλωμένες σκέψεις, όπως ο πελάτης μου, ο οποίος ανησυχούσε για το αν θα είναι σε μια ρομαντική σχέση, λέγοντας στον εαυτό του: “Δεν θα είμαι ποτέ σε μια καλή σχέση”.
Η μετατόπιση είναι να βγάζεις τα σκοτεινά, μονόχρωμα γυαλιά και να βλέπεις τον κόσμο ξανά με χρώμα. Αμφισβητήστε τις σκέψεις σας, καθαρίστε τους φακούς σας, ρωτώντας τον εαυτό σας: “Θα το έλεγα αυτό στον καλύτερό μου φίλο σε αυτό το σενάριο;”. Ο πελάτης μου κατάφερε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο μιλούσε στον εαυτό του. Φανταζόμενος τι θα έλεγε ένας φίλος, σκέφτηκε στον εαυτό του: “Έχω πολλά να προσφέρω στις σχέσεις” και “Είχα επιτυχημένες σχέσεις στο παρελθόν”. Φορώντας αυτά τα νέα γυαλιά του επέτρεψε να κοιμάται καλύτερα τα βράδια και τον έβαλε σε ένα ταξίδι για να κυνηγήσει αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία γι’ αυτόν.
Προσεγγίζοντας το
Το αντίθετο της αποφυγής είναι η προσέγγιση, η οποία δεν σημαίνει ότι πρέπει να ορμήσετε κατά μέτωπο στους φόβους σας, αλλά να κάνετε ένα βήμα που σας φαίνεται διαχειρίσιμο.
άγχος τον εαυτό σας: Ποιο είναι ένα μικρό βήμα που μπορώ να κάνω προς τους φόβους και το άγχος μου για να ξεπεράσω την αποφυγή μου. Η πελάτισσά μου προσφέρθηκε εθελοντικά να διαβάσει ένα βιβλίο στην τάξη του γιου της ως το πρώτο βήμα για να ξεπεράσει το φόβο της για τις δημόσιες ομιλίες. Ακόμη και η παραμικρή πράξη της αντιμετώπισης των φόβων μας μπορεί να επαναπρογραμματίσει τον εγκέφαλό μας ώστε να αντιμετωπίζει καλύτερα το άγχος, αντί να το αποφεύγει.
Ευθυγράμμιση
Ευθυγράμμιση είναι να ζούμε μια ζωή με γνώμονα τις αξίες, όπου οι καθημερινές μας πράξεις ευθυγραμμίζονται με αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία για εμάς: τις αξίες μας.
Αυτό είναι το αντίθετο από αυτό που κάνουν οι περισσότεροι από εμάς όταν έχουμε άγχος. Σε στιγμές έντονου άγχους, τείνουμε να αφήνουμε τα συναισθήματά μας και όχι τις αξίες μας να υπαγορεύουν τις πράξεις μας. Για να ζήσουμε μια ζωή με γνώμονα τις αξίες, πρέπει πρώτα να προσδιορίσουμε τις αξίες μας, είτε αυτές είναι η υγεία, η οικογένεια, η εργασία ή κάτι άλλο. Στη συνέχεια, πρέπει να αφιερώσουμε χρόνο και προσπάθεια στις αξίες μας.
Η ευθυγράμμιση των ενεργειών με τις αξίες μπορεί να μειώσει το άγχος και να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής μας.
Η τάση για ψυχολογική αποφυγή μπορεί να είναι ισχυρή, αλλά κατανοώντας τα μοτίβα της και χρησιμοποιώντας τις σωστές στρατηγικές, μπορούμε να πλοηγηθούμε σε αυτή την πρόκληση και να βγούμε πιο δυνατοί. Θυμηθείτε, το θέμα δεν είναι να είμαστε άφοβοι, αλλά να μην αφήνουμε τον φόβο να υπαγορεύει τη ζωή μας.
Η Luanna Marques, PhD, είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, ιδρύτρια και διευθύντρια του Community Psychiatry Pride στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και πρώην πρόεδρος της Αμερικανικής Ένωσης για το Άγχος και την Κατάθλιψη. Είναι συγγραφέας των βιβλίων “Almost Anxious: Is My (or My Loved One’s) Worry or Distress a Problem?” και “Bold Move: A 3-Step Plan to Transform Anxiety into Power”.
Πρίμο Λέβι. Σαν σήμερα γεννήθηκε ο συγγραφέας που αφηγήθηκε τα βιώματά του στο ‘Αουσβιτς/ «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος»
Πρίμο Λέβι. Σαν σήμερα γεννήθηκε ο συγγραφέας που αφηγήθηκε τα βιώματά του στο ‘Αουσβιτς/ «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος»
Ιταλός χημικός και συγγραφέας, γνωστός για τα αυτοβιογραφικά αφηγήματά του με κύριο θέμα τα βιώματά του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς.
Πρίμο Λέβι (1919 – 1987)
Ο Πρίμο Λέβι (Primo Levi) ήταν ιταλός χημικός, περισσότερο γνωστός για το συγγραφικό του έργο, που περιλαμβάνει αυτοβιογραφικά αφηγήματα με κύριο θέμα τα βιώματά του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Το σπουδαιότερο έργο του είναι το βιβλίο «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος», που θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας με θέμα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και από τη δεκαετία του ’60 περιλαμβάνεται στη διδακτέα ύλη των ιταλικών σχολείων.
Ο Πρίμο Λέβι γεννήθηκε στο Τορίνο στις 31 Ιουλίου 1919 και μεγάλωσε στη μικρή εβραϊκή κοινότητα της ιταλικής μεγαλούπολης. Στο σχολείο ήταν ένας συνεσταλμένος και επιμελής μαθητής που ενδιαφερόταν περισσότερο για τη χημεία και τη βιολογία και λιγότερο για την ιστορία και τα ιταλικά. Το 1937 γράφτηκε στο Χημικό Τμήμα του Πανεπιστημίου του Τορίνο, από το οποίο αποφοίτησε τον Ιούλιο του 1941 με άριστα και έπαινο.
Αμέσως μετά την αποφοίτησή του δούλεψε στη χημική βιομηχανία και δραστηριοποιήθηκε πολιτικά μέσα από τις γραμμές του παράνομου Κόμματος της Δράσης, σοσιαλφιλελευθέρων αντιλήψεων. Τον Δεκέμβριο του 1943 κι ενώ ήταν δραστήριο στέλεχος της Αντίστασης (αρχικά κατά του Μουσολίνι και στη συνέχεια κατά των Γερμανών), συνελήφθη και οδηγήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Φάσολι και στις 22 Φεβρουαρίου 1944 μαζί με άλλους κρατουμένους μεταφέρθηκε στο Άουσβιτς.
Κατά τη διάρκεια της εκεί παραμονής του αναγκάστηκε να εργαστεί σε εργοστάσιο της κοινοπραξίας χημικών βιομηχανιών IG Farben, που είχε στενές σχέσεις με το ναζιστικό καθεστώς και διαλύθηκε από τους Αμερικανούς μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τον Ιανουάριο του 1945 κι ενώ είχε προσβληθεί από οστρακιά, οι Γερμανοί αποφάσισαν την εκκένωση του στρατοπέδου, λόγω της προέλασης των ρωσικών στρατευμάτων. Ο Λέβι έμεινε για λίγους μήνες στο Κατοβίτσε της Πολωνίας και τον Ιούνιο άρχισε το μακρύ ταξίδι της επιστροφής, που είχε αίσιο τέλος, όταν τον Οκτώβριο του 1945 έφθασε στο Τορίνο. Η «Οδύσσεια» της επιστροφής του περιγράφεται στο βιβλίου του «Η Ανακωχή» (La Tregua), που κυκλοφόρησε το 1962.
Το 1946, παράλληλα με τη δουλειά του στο εργοστάσιο χρωμάτων της αμερικανικής πολυεθνικής DuPont, άρχισε να γράφει πυρετωδώς το βιβλίο «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος» (Se questo e un uomo), στο οποίο περιγράφει τις ωμότητες των Ναζί στο Άουσβιτς. Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1947 και χρόνια αργότερα τον έκανε γνωστό σe όλο τον κόσμο, κυρίως μέσα από την αγγλική του μετάφραση. «Με το ηθικό σθένος και τη διανοητική ισορροπία ενός Τιτάνα του 20ού αιώνα, αυτός ο μικρόσωμος, επιμελής, αθόρυβος χημικός ανέλαβε σταθερά να υπενθυμίζει τη γερμανική κόλαση στη Γη, να τη σκεφτεί συστηματικά και να προβληματιστεί και μετά να την αποδώσει σε μια κατανοητή, διαυγή και σεμνή πρόζα» έγραψε ο σπουδαίος αμερικανός συγγραφέας Φίλιπ Ροθ. Το 1947 ο Λέβι θα παντρευτεί τη Λουτσία Μορπούνιο, με την οποία θα αποκτήσει δύο παιδιά.
Το 1975 κυκλοφόρησε ένα ακόμη σημαντικό βιβλίο με τίτλο «Το περιοδικό σύστημα» (II sistema periodico), μία συλλογή από 21 στοχασμούς, κάθε ένας με τον τίτλο ενός χημικού στοιχείου, που εξετάζει τις αναλογίες της φυσικής, της χημείας και της ηθικής. Ο Λέβι έγραψε, επίσης, ποιήματα, νουβέλες και διηγήματα, συχνά σε μελαγχολικό ύφος.
Στις 11 Απριλίου 1987 ο Πρίμο Λέβι έπεσε από την εσωτερική σκάλα της τριώροφης οικίας του στο Τορίνο και βρήκε ακαριαίο θάνατο. Η επίσημη εκδοχή ήταν αυτοκτονία, λόγω και της χρόνιας κατάθλιψης από την οποία υπέφερε. Οι φίλοι του, όμως, απέρριψαν την εκδοχή της αυτοκτονίας, υποστηρίζοντας ότι ο θάνατός του οφειλόταν σε ατύχημα. Και βασίζουν την άποψη τους αυτή στο γεγονός ότι τις προηγούμενες μέρες είχε επισκεφθεί τον γιατρό του και παραπονιόταν για ζαλάδες.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/2282
© SanSimera.gr
Του Λέανδρου Ρακιντζή
Για πολλά χρόνια η Μαρία Ρεζάν μας κρατούσε συντροφιά από το ραδιόφωνο με την εκπομπή της “Μια ώρα έτσι, χωρίς πρόγραμμα”, που με τη βραχνή φωνή της σχολίαζε με οξυδέρκεια την επικαιρότητα, αλλά είχε προκαλέσει πολλές αντιδράσεις, γιατί κάποιοι δεν δέχονται ούτε την αλήθεια ούτε την κριτική.
Θα ήταν μεγάλη αναίδεια εκ μέρους μου να προσπαθήσω να μιμηθώ τη Μαρία Ρεζάν, αλλά εν μέσω καύσωνος και πυρκαγιών θα προσπαθήσω να σταχυολογήσω κάποια ενδιαφέροντα σημεία από την επικαιρότητα.
Οι πυρκαγιές δασικών εκτάσεων συμβαίνουν κάθε χρόνο σε διαφορετική περιοχή κάθε φορά και προκαλούν τεράστιες υλικές ζημίες και ανθρώπινες απώλειες, που δεν θρηνήσαμε φέτος, ίσως λόγω της εκκένωσης κάποιων περιοχών. Οι περισσότερες πυρκαγιές οφείλονται σε ανθρώπινη ενέργεια είτε από αμέλεια είτε από εγκληματική πράξη. Θα μπορούσε όμως να υπάρξει σε μεγάλο βαθμό πρόληψη των πυρκαγιών αν υπήρχαν οι κατάλληλοι μηχανισμοί, που σε πρώτο βαθμό είναι οι δασοφύλακες, που είναι ελάχιστοι και οι αγροφύλακες, που δεν υπάρχουν γιατί καταργήθηκαν σαν σώμα, οι οποίοι θα αντιλαμβάνονταν εγκαίρως τις πυρκαγιές,αλλά κυρίως θα αστυνόμευαν την ύπαιθρο από κακοποιά στοιχεία.
Την όλη κατάσταση επιτείνει η ερήμωση της υπαίθρου με την εγκατάλειψη των αγροτικών καλλιεργειών και την έλλειψη αγροτικών χεριών. Η προστασία του περιβάλλοντος, που αποτελεί συνταγματική επιταγή (αρθ.24Σ), αλλά και η αναζωογόνηση της υπαίθρου με την ενίσχυση της αγροτικής παραγωγής αποτελεί κρίσιμο εθνικό ζήτημα, που πρέπει η κυβέρνηση να το επιλύσει κατά προτεραιότητα κυρίως ενισχύοντας την πρόληψη των πυρκαγιών με τη σύσταση και ενίσχυση των δύο παραπάνω σωμάτων και με παροχή κινήτρων σε νέους αγρότες.
Είναι γεγονός, ότι στις μεγάλες φυσικές καταστροφές υπάρχει διεθνής συνεργασία, που ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ των λαών. Θέλω όμως να τονίσω τον ηρωισμό των πυροσβεστών, των εθελοντών πυροσβεστών και των απλών πολιτών, που σπεύδουν να αντιμετωπίσουν τις πυρκαγιές με κίνδυνο της ζωής τους και οι οποίοι έχουν θρηνήσει πολλές απώλειες στον αγώνα τους για την κατάσβεση των πυρκαγιών. Οι πράξεις ηρωισμού τυγχάνουν γενικής αναγνώρισης, όπως η φωτογραφία του αστυνομικού που στην πρόσφατη πυρκαγιά στη Μάνδρα που σώζει μέσα στους καπνούς ένα μωρό έγινε παγκόσμιο viral.
Η τρέχουσα καθημερινότητα με τις συνεχείς δολοφονίες, κυρίως αλλοδαπών μελών του διεθνούς υπόκοσμου, αλλά και η πληθώρα των εγκληματικών πράξεων απατών, κλοπών και ληστειών αποδεικνύει την έλλειψη επαρκούς αστυνόμευσης για τη δράση γνωστών εγκληματικών στοιχείων και αποτυχία της σωφρονιστικής πολιτικής, όπως προκύπτει από τις αστυνομικές ανακοινώσεις “γνωστός στις αρχές”, που σημαίνει, ότι είχε συλληφθεί στο παρελθόν για εγκληματικές πράξεις και αφέθηκε ελεύθερος ή είχε καταδικασθεί με πολυετείς φυλακίσεις και χάρη σε ευνοϊκές νομοθετικές ρυθμίσεις αφέθηκε ελεύθερος χωρίς επιτήρηση για να συνεχίσει τη δράση του. Αυτό είναι ένα ζήτημα που πρέπει να λυθεί άμεσα με τις κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις και συνεργασία των αρμοδίων υπουργείων.
Η χώρα έχει εισέλθει σε τροχιά ανάπτυξης με ιδιαίτερη επίδοση στην ανέγερση νέων οικοδομών κυρίως στην Αττική και νησιά (Μύκονος-Σαντορίνη). Αμφιβάλλω αν υπάρχει έστω και μία οικοδομή από τις ανεγειρόμενες που δεν έχει παραβιάσει τις διατάξεις του Γ.Ο.Κ., αλλά δεν γίνεται κανένας αυτεπάγγελτος έλεγχος ούτε κατά την έκδοση της άδειας οικοδομής ούτε κατά την παράδοση, παρά μόνο κάποιες καταγγελίες περιοίκων χωρίς αποτέλεσμα, γιατί δεν γίνονται κατεδαφίσεις αυθαιρέτων. Νομίζω, ότι η Υπουργός Εσωτερικών στην οποία υπάγονται ο έλεγχος των ΟΤΑ και των πολεοδομιών της πρέπει να ενεργοποιήσει προς τούτο την ΕΑΔ.
Υπάρχει εκτεταμένη φοροδιαφυγή κυρίως από τα ελεύθερα επαγγέλματα με πρωταγωνιστές τους γιατρούς, καθηγητές, δικηγόρους, μηχανικούς και τεχνίτες με την κλασσική ερώτηση με απόδειξη ή χωρίς για την αμοιβή τους. Η πρακτική αυτή καταπολεμάται μόνο με ισχυρά κίνητρα για να ζητούν οι καταναλωτές απόδειξη και την επαναφορά των εισοδηματικών τεκμηρίων.
Η ακρίβεια των τιμών, κυρίως ειδών διατροφής, είναι ένα σοβαρό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές με σταθερά εισοδήματα που δεν αυξάνονται ανάλογα με τον πληθωρισμό και οφείλεται στα υπερκέρδη των εταιρειών που διαθέτουν τα καταναλωτικά αγαθά, τα οποία ο πρωθυπουργός αποκάλεσε “πληθωρισμό απληστίας-πληθωρισμό κερδών” και συμβαίνει κυρίως στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, τα τρόφιμα και τα είδη λαϊκής κατανάλωσης. Η χώρα μας στερείται βασικών εργαλείων για την αντιμετώπισή του, γιατί δεν επαρκεί ο υγιής ανταγωνισμός και ο έλεγχος της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Εξάλλου με το νέο ΠΚ καταργήθηκε το άρθρο 405 του παλιού ΠΚ, που προέβλεπε και τιμωρούσε την αισχροκέρδεια και πρέπει να θεσπισθεί εκ νέου, γιατί η επιβολή διοικητικών προστίμων, που κατά κανόνα δεν εισπράττονται, δεν είναι ικανή να την αποτρέψει.
Οι πρώτες κινήσεις της νέας κυβέρνησης και οι δηλώσεις του πρωθυπουργού για την Υγεία και την χρησιμοποίηση νέων προσώπων σε θέσεις ηγεσίας κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως η επιλογή τεχνοκρατών και όχι πολιτικών εν αποδρομή ως γενικών γραμματέων υπουργείων και η προκήρυξη για 522 θέσεις επικεφαλής δημόσιων οργανισμών και ΝΠΔΔ με αξιοκρατικά κριτήρια και με διαδικασία ΑΣΕΠ. Το ζητούμενο είναι η σωστή επιλογή 80 διοικητών νοσοκομείων, ενός προβληματικού τομέα με μεγάλα ελλείμματα, ελλείψεις προσωπικού και χωρίς κατάρτιση προϋπολογισμών και απολογισμών, γι’ αυτό και ο πρωθυπουργός απαγόρευσε στα νοσοκομεία την υπέρβαση των προϋπολογισμών και τις απευθείας χωρίς διαγωνισμό αναθέσεις προμηθειών και εκτέλεσης έργων. Για την τήρηση των εντολών αυτών απαιτείται ο προληπτικός έλεγχος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που καταργήθηκε από το2017 και δεν γίνεται ούτε συζήτηση να θεσπισθεί εκ νέου.
Οι ειδήσεις, ότι νεαρός δολοφόνησε ηλικιωμένο και έγραψε με το αίμα του στο τοίχο “παιδεραστής” και ότι συγγενείς θυμάτων του ατυχήματος των Τεμπών ξυλοκόπησαν διευθυντή του ΟΣΕ ενεχόμενο στο ατύχημα αποτελούν ανησυχητικά σημεία, ότι λόγω ανεπαρκείας της δικαιοσύνης υπάρχει προσφυγή στην αυτοδικία, που μόνο με την έμπρακτη αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών στη δικαιοσύνη μπορεί να περιοριστεί.
Οι παραλίες μισθώνονται από τους ΟΤΑ σε επιχειρηματίες μόνο για την ανάπτυξη ξαπλώστρων και όχι για αποκλειστική χρήση, που κατά το Σύνταγμα ανήκει σε όλους και πρέπει αυτό να γίνει αντιληπτό από τους ΟΤΑ, που πρέπει να περιλαμβάνουν ειδική ρήτρα στις συμβάσεις μίσθωσης και τους επιχειρηματίες, γιατί η απαγόρευση προσπέλασης και παραμονής στους πολίτες σε δημόσιες παραλίες αποτελεί έργω εξύβριση.
Εν όψει των προσεχών αυτοδιοικητικών εκλογών τα κεντρικά σημεία των πόλεων έχουν μεταβληθεί σε ένα τεράστιο εργοτάξιο εκτέλεσης δημοτικών έργων, ακόμα και στη Λεωφόρου Πανεπιστημίου εκτελούνται έργα αποκατάστασης των λαθών του “Μεγάλου Περιπάτου”, ενός με μεγάλο κόστος αποτυχημένου δημοτικού έργου, που ασφαλώς η αποτυχία του θα αποτελέσει αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης.
* Ο Λέανδρος Τ. Ρακιντζής είναι Αρεοπαγίτης ε.τ.
Ο Σάρτρ, οι διανοούμενοι, το Παλαιστινιακό και ο αντισημιτισμός
Ο Σαρτρ, ο αμετανόητος μαρξιστής που όμως απομακρύνθηκε από το γαλλικό κομμουνιστικό κόμμα μετά την εισβολή των Σοβιετικών στη Βουδαπέστη, ο αθεράπευτα ερωτύλος Γάλλος διανοούμενος, κάθετα αντίθετος προς οτιδήποτε περιορίζει την ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης του ανθρώπου -φυσικά και της σωματικής έκφρασης- υπήρξε μεταξύ άλλων ο θεράπων ιατρός όσων πλήττονταν από τον αταβιστικό αντισημιτισμό.
Ο Σαρτρ, ο οποίος αποποιήθηκε το Νομπέλ Λογοτεχνίας που του απομενήθηκε το 1964, έχει γράψει βιβλίο για τον αντισημιτισμό με τον τίτλο «Στοχασμοί για το Εβραϊκό Ζήτημα». Το βρήκα στο βιβλιοπωλείο της Εστίας προ μηνών και το ανέσυρα από τη βιβλιοθήκη μου προχθές, με αφορμή τη δημοσιοποίηση του μανιφέστου ομάδας 130 Βρετανών Εβραίων διανοουμένων που διαχωρίζουν τη θέση τους από το επίσημο Ισραήλ και τους χειρισμούς του Παλαιστινιακού. Ανάμεσά τους ονόματα σαν αυτό του διάσημου θεατρικού συγγραφέα Χάρολντ Πίντερ και του εξίσου διάσημου ιστορικού Ερικ Χομπσμπάουμ. Δίπλα τους, ονόματα σημαντικά, όπως του ηθοποιού Στίβεν Φράι, του σκηνοθέτη Μάικ Λι, της συγγραφέως Τζένι Ντίσκι, της σχεδιάστριας μόδας Νικόλ Φάσι και της ακαδημαϊκού Σούζι Ορμπαχ.
Τι είπαν οι άνθρωποι αυτοί; “Εμείς δεν θέλουμε να συνδέεται το όνομά μας με το εβραϊκό κατεστημένο της Βρετανίας που υποστηρίζει την πολιτική της επικυριαρχίας σε βάρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ενός λαού που βρίσκεται υπό κατοχή” Με λίγα λόγια διαχώρισαν τη θέση τους, αρνήθηκαν να εκπροσωπούνται από τα φερέφωνα του Τελ Αβίβ και τοποθέτησαν τα ανθρώπινα δικαιώματα των Παλαιστινίων πάνω από οποιαδήποτε ισραηλινή ακραία πολιτική. Για όσους ενδιαφέρονται να μελετήσουν τις απόψεις αυτών των ανθρώπων, ιδού η ηλεκτρονική σελίδα τους: http://www.ijv.org.uk.
Η εμφανής προσπάθεια αποστασιοποίησης των Βρετανών διανοουμένων δεν είναι τυχαία. Παρόμοιες προσπάθειες καταβάλλονται και από Ισραηλινούς διανοουμένους που ζουν εντός της ισραηλινής επικράτειας, όπως οι γνωστοί στους ‘Ελληνες συγγραφείς Αμος Οζ και Νταβίντ Γκρόσμαν. Και οι δύο έχουν επισκεφθεί την Ελλάδα κι έχουν μιλήσει μπροστά σε ενθουσιώδες ακροατήριο. Τα βιβλία τους φιγουράρουν στον κατάλογο με τα ευπώλητα και πολλοί αναγνώστες σε κατ’ ιδίαν εξομολογήσεις λένε ότι διαβάζοντάς τα είναι σαν να απαλλάσσονται από τις ενοχές τους και από την επίδραση του βιβλίου της Λιλής Ζωγράφου: «Αντιγνώση: τα δεκανίκια του καπιταλισμού». (Λεπτομέρεια: ο Νταβίντ Γκρόσμαν έχασε τον γιο του στον πόλεμο του Λιβάνου το καλοκαίρι και παρόλα αυτά εξακολουθεί να λέει ότι μιλάει με ανθρώπους που δεν φοβούνται να προκαλούνται από την ιστορία και τη δικαιοσύνη του άλλου).
Ο αντισημιτισμός διογκώνεται. Ποιος το αμφισβητεί; Κανείς. Σύντομα, καμιά κυβέρνηση δεν θα μπορεί εύκολα να μαζέψει τις αντιδράσεις. Υφέρπει, όπως υφέρπουν δεκάδες -ισμοί στον πλανήτη μας, είτε είναι αντισημιτισμός, είτε αντιαμερικανισμός, είτε αντιφιλελευθερισμός … Ολοι παρακολουθούμε τον διαγκωνισμό για το Ολοκαύτωμα. Για το πραγματικό ή το πλασματικό μέγεθός του, για τη σημασία του, για το εάν επρόκειτο περί γενοκτονίας ή όχι. Κι ενώ οι συζητήσεις υπήρχαν εξαρχής, το θέμα των Παλαιστινίων αφενός και η εχθρική αντιμετώπιση των Μουλάδων στο Ιράν αφετέρου, το έχει εκτινάξει στην κορυφή της επικαιρότητας. Λέτε να μην έχει συνέπειες αυτή η τακτική;
‘Οπως και να’χει, όμως, και μόνον η επιστροφή σε μια λίγο πολύ οριοθετημένη κατάσταση, εγείρει εκ νέου τείχη. Εμείς και οι άλλοι. Εμείς και οι Εβραίοι. Και παράλληλα δημιουργεί εκ νέου προϋποθέσεις στιγματισμού. Φοβάμαι ότι με το πέρασμα των χρόνων, οι Εβραίοι θα στιγματίζονται. Δικαίως ή αδίκως δεν θα’χει, τότε, καμιά σημασία, καθώς εμείς οι άλλοι θα αναζητούμε ικριώματα. Τι κρίμα για τον πολιτισμό μας!
Ο εβραϊκής καταγωγής Ούγγρος συγγραφέας Ιμρέ Κέρτες, τιμημένος κι αυτός σαν τον Σαρτρ με το Noμπέλ Λογοτεχνίας του 2002, ένας άνθρωπος που βρέθηκε στο ‘Αουσβιτς και στο Μπούχενβαλντ γράφει σε κάποιο σημείο του βιβλίου του «Εγώ, ‘Ενας ‘Αλλος»: Ο στιγματισμός μου είναι η αρρώστια μου, συγχρόνως όμως και ο εγγυητής, το μέσο που ντοπάρει τη ζωντάνια μου… Ο στιγματισμός είναι η δυστυχία μου και το κεφάλαιό μου, τώρα όμως έχω αρχίσει να φοβάμαι ότι το υπομένω πλέον με όλο και μεγαλύτερη δυσκολία, παρόλο που δεν μπορούσα να κάνω χωρίς αυτό. Είναι αμφίβολο κατά πόσο είμαι ακόμα ικανός για μια κανονική ζωή. Πιθανώς να μην μπορέσω ποτέ να απαντήσω καθαρά και ξάστερα στο ερώτημα αυτό, δεν θα μπορέσω εν πάση περιπτώσει όσο ζω εκεί όπου ζω, όπου ο στιγματισμός μου δεν έχει τέλος, επειδή προφανώς μου έχει γίνει προ πολλού δεύτερη φύση.
Ας επιστρέψω στον Σαρτρ, όμως, μεταφέροντας μικρά αποσπάσματα από το βιβλίο του «Στοχασμοί για το εβραϊκό ζήτημα». «Ο αντισημιτισμός δεν είναι εβραϊκή υπόθεση, είναι ζήτημα δημοκρατίας. Ο Εβραίος ή ο ξένος έχει έναν φίλο: τον δημοκράτη, έχει κι έναν εχθρό: τον αντιδημοκράτη». Για τον Σαρτρ, ο αντισημιτισμός είναι μια μανιχαϊστική και πρωτόγονη κοσμοαντίληψη. «Ο μετριοπαθής αντισημίτης είναι ένας αβρός άνθρωπος που θα πει με προσήνεια: Δεν απεχθάνομαι τους Εβραίους, απλώς εκτιμώ ότι η δραστηριότητά τους πρέπει να είναι μειωμένη εντός των ορίων του έθνους μου». Ομως, αν στη συνέχεια κερδίσετε την εμπιστοσύνη του, θα σας πει: «Βλέπετε, έχουν κάτι οι Εβραίοι και από φυσικής απόψεως ακόμη με ενοχλούν». Ο Σαρτρ γράφει ότι ρώτησε εκατό ανθρώπους όταν προετοίμαζε το βιβλίο του (σημειωτέον ότι το έγραψε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο) και δείτε τι του είπαν: «Τους απεχθάνομαι επειδή είναι ιδιοτελείς, ραδιούργοι, βδέλλες, γλοιώδεις, άξεστοι… Νεαρός ατάλαντος ηθοποιός ισχυρίστηκε ότι οι Εβραίοι τον εμπόδισαν να κάνει καριέρα στο θέατρο. Μια νεαρή γυναίκα είπε: Ενας Εβραίος πέρασε στον διαγωνισμό για μια θέση δασκάλου την ίδια χρονιά που εγώ απέτυχα και δεν μπορείτε να με κάνετε να πιστέψω ότι αυτός, του οποίου ο πατέρας ήρθε από την Κρακοβία καταλάβαινε καλύτερα από μένα ένα ποίημα του Ρονσάρ ή ένα κομμάτι από το Βιργίλιο».
Ο άνθρωπος γίνεται πολλές φορές θύμα των δικών του αδυναμιών, αλλά και της προπαγάνδας που του ασκούν οι υποκινητές της. Κι είναι η έλλειψη ιστορικών γνώσεων ή η επιφανειακή ιδεοληψία αυτή που καθορίζει το πώς θα αντιδράσει σε μία ή στην άλλη περίπτωση. Υποστηρίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά επιλεκτικά. Δεν κατεβαίνει για παράδειγμα ποτέ στους δρόμους για την κατάφωρη παραβίαση όλων αυτών των δικαιωμάτων από διάφορα αραβικά καθεστώτα. Σιωπά γιατί εκεί υπάρχουν ισχυρότεροι μέσα του συσχετισμοί δυνάμεων και μη διαταρασσόμενες ισορροπίες.
Είναι αλήθεια ότι το θέμα το προσεγγίζουμε εξίσου επιφανειακά με τόσους άλλους. Και σίγουρα υπάρχει αντίλογος. Αλλά έχει σημασία να δούμε πώς ο Σαρτρ κλείνει το βιβλίο του: «Ούτε ένας Γάλλος δεν θα είναι ελεύθερος όσο οι Εβραίοι δεν θα απολαμβάνουν το σύνολο των δικαιωμάτων τους. Ούτε ένας Γάλλος δεν θα είναι ασφαλής όσο ένας Εβραίος, είτε στη Γαλλία ή αλλού θα φοβάται για τη ζωή του…» Ο Σαρτρ δεν ήταν Εβραίος.
Ρίτσα Μασούρα / 2007.