`Εφη Αγραφιώτη

O ΚΥΡΙΟΣ POLDOWSKI ΗΤΑΝ… ΓΥΝΑΙΚΑ

Το 1879 ή το 1880 γεννήθηκε στις Βρυξέλλες η Ιρέν – Ρεγγίνα Βιενιάβσκα, η κόρη του συνθέτη Χένριχ Βιενιάφσκι και της ιρλανδής συζύγου του. Οι οικογένειες των παππούδων ήταν σχεδόν όλοι μουσικοί, με παράδοση μέσα στον απώτερο χρόνο. Έτσι το πρώτο πράγμα που η μικρή γεύτηκε ήταν οι ήχοι.
Δυστυχώς για τον συνθέτη, δεν πρόλαβε να χαρεί τη γέννηση της κόρης του, πέθανε στη Μόσχα λίγο πριν το χαρμόσυνο γεγονός. Η Ιρέν δεν απέφυγε να είναι από πολύ μικρή «η κόρη του πατέρα της» κι αυτό την περιόριζε, τόσο που αποφάσισε να διαλέξει το επώνυμο του πρώτου συζύγου της για να καταφέρει να ασχοληθεί πιο ελεύθερη με τη σύνθεση και γενικά για να μπορεί να απολαμβάνει όσα εκείνη κατακτά.
Η ταλαντούχα κοπέλα ξεκίνησε ως παιδί θαύμα στο πιάνο, μελέτησε σοβαρά μουσική στις Βρυξέλλες, στο Λονδίνο και στο Παρίσι, όπου ήταν μαθήτρια μεταξύ άλλων και του συνθέτη και σπουδαίου καθηγητή Vincent d‘Indy. Συνέθεσε τρεις δεκάδες όμορφα τραγούδια σε στίχους του συμβολιστή ποιητή Paul-Marie Verlaine και άλλων ποιητών, δύο έργα για βιολί και πιάνο, ακολούθησαν συνθέσεις για πνευστά, μερικά κομμάτια για πιάνο, κομμάτια σαλονιού, ένα κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα, μια οπερέτα. Έκδηλο είναι το χαρακτηριστικό ιδίωμα του ιμπρεσιονισμού στη μουσική της, τα απαλά ηχοχρώματα, η ευαισθησία και η ποιητικότητα. Παράλληλα διατηρούσε εκλεκτικές πνευματικές συγγένειες με λογοτέχνες και εικαστικούς της εποχής της.

Πολλά κομμάτια παραπέμπουν άμεσα στον Gabriel Fauré . Ο Jascha Heifetz  έχει ηχογραφήσει πολύ παλιά το Ταγκό για βιολί και πιάνο της συνθέτριας.
Παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο τον Theodor Presser-Poldowski και σε δεύτερο γάμο τον βρετανό βαρόνο Arthur Paul Dean, Baron Dean of Harptree και έκτοτε άκουγε στο όνομα Lady Dean Paul. Ήταν προφανώς αναμενόμενο ότι θα περνούσε στην απόλυτη ανωνυμία ως δημιουργός μουσικής μετά και από την τρίτη αυτή.. βάπτιση.

H Poldowski συνδέεται με την Ελλάδα, η μάλλον με το ελληνικό πνεύμα, αφού θαύμαζε και μελετούσε την αρχαία σκέψη αλλά και υπήρξε για ένα διάστημα φίλη και παντοτινή θαυμάστρια του συμβολιστή Ζαν Μορεάς, εγκαταστημένου από το 1880 στο Παρίσι και που (για να θυμόμαστε) πολλοί παρατηρούμε το άγαλμά του στον Εθνικό Κήπο αλλά λίγοι θυμόμαστε ότι ήταν Έλληνας, γιος των οικογενειών Τομπάζη και Παπαδιαμαντόπουλου και βαφτίστηκε Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος (1856-1910). Από τα γνωστότερα ποιητικά έργα του ας αναφέρουμε: Les Syrtes, 1884, Cantilènes, 1886, Le Pèlerin passionné, 1891, Stances, 1899, Contes de la vieille France, 1904, Iphigénie, 1904,En rêvant sur un album de dessins, 1911.
Σε ποίηση Jean Moréas από τα Cantilènes,έγραψε η συνθέτρια και το Nocturne που μπορείτε να ακούσετε εδώ:

Το νήμα της ζωής της κόπηκε στο Λονδίνο, πάνω σε μια εγχείρηση, πολύ νωρίς, το 1932, όταν ήταν μόλις 42 ετών. Τότε αποκαλύφτηκε στους πολλούς ότι ο συνθέτης (για πολλούς κύριος) Πολντόφσκι ήταν γυναίκα, είχε ήδη παντρευτεί δύο φορές και χωρίσει, είχε γίνει και μητέρα τριών παιδιών εκ των οποίων το ένα δυστυχώς είχε πεθάνει πολύ μικρό.

Franz Liszt ο γνωστός άγνωστος.

Γράφει η Εφη Αγραφιώτη 

Από την καθημερινή ζωή ενός παιδιού -θαύματος μέχρι τον ταξιδευτή μουσικό και παιδαγωγό πιάνου, τον τρομερό δεξιοτέχνη και τις εκδηλώσεις υστερίας των θαυμαστριών του, η ιστορία του Φραντς Λιστ έχει πολλές ανατροπές, συμπεριλαμβανομένων μερικών μυστικιστικών αλλά και ερωτικών κρίσεων. Συνθέτης εμπνευσμένος τόσο από τη λογοτεχνία όσο και από ποίηση, ρομαντική και δύσκολη προσωπικότητα, περίεργος και ακούραστος, ο Φραντς Λιστ φαίνεται να ενσαρκώνει τέλεια τη φιγούρα του ρομαντικού σταρ μουσικού. Πέρα όμως από το έργο του και τον χαρακτήρα του, είναι επίσης στοχαστής και ερευνητής, που αναρωτιέται τόσο για το ρόλο του καλλιτέχνη στην κοινωνία όσο και για ζητήματα σωστής προβολής της μουσικής.

Το μοναχοπαίδι του Αδάμ και της Άννας Λιστ, γεννήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 1811 στην Ουγγαρία, στο μικρό χωριό Raiding. Ο πατέρας του, ερασιτέχνης βιολοντσελίστας και πιανίστας, του δίδαξε τις πρώτες βασικές γνώσεις για να παίξει πιάνο και για να αναγνωρίσει τους κανόνες της μουσικής. Πολύ νωρίς, παρατήρησε και διέγνωσε το ταλέντο του γιου του.
«Ήταν έξι ετών όταν με άκουσε να παίζω το κοντσέρτο του Ries σε ντο δίεση ελάσσονα στο πιάνο. Ο Φραντς, ακουμπώντας πάνω από το πληκτρολόγιο, άκουγε απορροφημένος. Το βράδυ, μας τραγούδησε το θέμα του κονσέρτου. […] Αυτό ήταν το πρώτο σημάδι της ιδιοφυΐας του κατά τη γνώμη μου.” Έτσι γράφει ο πατέρας Λιστ, που δεν σταμάτησε να τον ενθαρρύνει αλλά και να τον πιέζει στο έπακρο, έχοντας στο νου του διαρκώς το πώς θα γίνει και ο γιος του αντίγραφο Μότσαρτ.

Το 1820, η οικογένεια Liszt μετακόμισε στη Βιέννη, έτσι ώστε το παιδί να μπορεί να ακούσει συμβουλές από τους πιο μεγάλους τότε δασκάλους, τον Carl Czerny και τον Antonio Salieri. Ένα χρόνο αργότερα βρισκόταν στο Παρίσι. Στην Αυστρία όπως και στη Γαλλία, άρχισαν να μιλούν για «ένα πιανιστικό φαινόμενο». Το παριζιάνικο κοινό τον ακούει να παίζει στο Théâtre-Italien, το πορτρέτο του γίνεται πρωτοσέλιδο. Αυτός συνθέτει εκείνη την εποχή την πρώτη του όπερα, τον Don Sanche, το έργο όμως αυτό του δεκατριάχρονου δεν θα σηματοδοτήσει ούτε την ιστορία της μουσικής, ούτε τη δική του ιστορία.

1838, ο Λιστ από τον ζωγράφο Henri Lehmann. Musée Carnavalet, Παρίσι.

Η καθημερινότητα του παιδιού σταρ, που μετακινείται αδιάκοπα από πόλη σε πόλη για ατελείωτες σειρές συναυλιών, δεν αρέσει ιδιαίτερα στον νεαρό Λιστ. Όταν ο πατέρας του πέθανε ξαφνικά το 1827, ο νεαρός εγκατέλειψε την συναυλιακή καριέρα του. Στο Παρίσι, με τη μητέρα του, επέλεξε να δίνει μαθήματα πιάνου και παράλληλα να επιδίδεται σε μια πολύ ακατάστατη ζωή, δίνοντας θέση και χρόνο τους πρώτους του έρωτες. Τότε ερωτεύεται παράφορα μια από τις μαθήτριές του, την Καρολίν ντε Σαιν-Κρικ. Ο πατέρας της νεαρής κοπέλας δεν επιτρέπει γάμο, με το πρόσχημα ότι ο μουσικός δεν είναι σε αρκετά καλή και σταθερή οικονομική και επαγγελματική κατάσταση. Απελπισμένος, ο Λιστ καταφεύγει στη μοναξιά και στον θρησκευτικό διαλογισμό. Οι εφημερίδες ανακοινώνουν κάποια στιγμή μέχρι και τον θάνατό του! « Αυτό ήταν το κανόνι που σε θεράπευσε», του είπε η μητέρα του.

Το 1830 ξέσπασε η Επανάσταση του Ιουλίου: για τρεις ημέρες οι κάτοικοι του Παρισιού ξεσηκώθηκαν και ανέτρεψαν τον βασιλιά Κάρολο. Εμπνευσμένος, ο Λιστ σκιαγραφεί μια επαναστατική συμφωνία, που μένει ημιτελής για 20 χρόνια.

Ο Φραντς Λιστ συνδεεται με την αφρόκρεμα της εποχής του: Βίκτορ Ουγκώ (του οποίου υπήρξε ένθερμος θαυμαστής), Λαμαρτίνος, Ονορέ ντε Μπαλζάκ, Ευγένιος Ντελακρουά, Γεωργία Σανδη. Όσον αφορά τη μουσική, συνδεθηκε με ποικιλλους τρόπους με τον Μπερλιόζ, τον Σοπέν, τον Σούμαν και τον Βάγκνερ. Μεταξύ αυτών των γνωριμιών, δύο είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Με τον Μπερλιόζ, που ήταν παιδικός φίλος, μοιράζεται πολλές συζητήσεις για τη λογοτεχνία, τη ζωγραφική, τη μουσική. Τον δευτερο,τον Βάγκνερ, τον γνώρισε αργότερα. Εδώ υπήρξαν και ζήλιες, καβγάδες (ο γάμος του Βάγκνερ με την κόρη του Λιστ την Κοζίμα, ήταν μια αιτία). Ο Λιστ δεν τσιγκουνεύτηκε να προσφέρει την βοήθεια του για να προωθήσει τη μουσική των φίλων του. Στη Βαϊμάρη, τότε που ήταν διευθυντής χορωδίας και μαέστρος, ανέβασε τον Benvenuto Cellini του Μπερλιόζ, και τον Τανχόϊζερ και τον Λόενγκριν, του Βάγκνερ.

Wagner και Liszt, από τον Hemann Torggler © Getty

Καθοριστικό για τον Λιστ στάθηκε το έτος 1832. Το βράδυ της 9ης Μαρτίου 1832, παρακολούθησε για πρώτη φορά συναυλία του Νικολό Παγκανίνι. Έκπληκτος από τη μουσική δεξιοτεχνία του Παγκανίνι, αποφάσισε να δουλέψει μέχρι να ξεπεράσει τα μέχρι τότε όρια του στο πιάνο. Δηλώνει στην Gazette Musicale, στις 11 Φεβρουαρίου 1838 ότι το πιάνο είναι πια όπως η φρεγάτα για έναν ναύτη. Το πιάνο μου είμαι εγώ, είναι ο λόγος μου, είναι όλη η ζωή μου. Είναι ο προσωπικός χώρος για να αποθηκεύω όλα όσα αναδεύονται στον εγκέφαλό μου στις πιο ζεστές μέρες της νιότης μου.

Η τεχνική πιανιστική προσωπικότητα του Φραντς Λιστ απελευθερώνει τα πλήθη. Οι θεατές τον περιμένουν μετά τις συναυλίες, κάποιοι θαυμαστές λιποθυμούν πιάνοντας το σκισμένο άκρο ενός από τα μεταξωτά γάντια του και οι γυναίκες αντιδρούν εκστασιασμένες. Μεταξύ 1839 και 1847, ο πιανίστας έκανε ζωή…ροκ σταρ. Αυτά τα χρόνια της απίστευτης φήμης του οι μουσικολόγοι τα αποκάλεσαν Golden Age . Η επιτυχία του δεν οφείλεται βέβαια μόνο στην δεξιοτεχνική του ικανότητα, ο Λιστ εξέπεμπε έναν πλούσιο μαγνητισμό. Πίσω από το πιάνο του, το πρόσωπό του κρυμμένο πίσω από τα μακριά μαλλιά που πέφτουν μπροστά, ο Λιστ κάνει γκριμάτσες που υποβάλλουν το κοινό του. Η περίοδος δεν σηματοδότησε μόνο το κοινό του 19ου αιώνα, αλλά και την μετέπειτα ιστορία της μουσικής. Ο Λιστ επινοεί τη σύγχρονη μορφή του ρεσιτάλ, τα τρία βασικά συστατικά του οποίου είναι: ο ένας ερμηνευτής επί σκηνής, το πρόγραμμα που εκτελείται χωρίς παρτιτούρα και η ανάγκη του προγράμματος να περιέχει έργα πολλών συνθετών.

Ο Λιστ ενοχλεί μερικές φορές. Κάποιοι βρίσκουν τα προγράμματα των συναυλιών του αδιάφορα, σαν συνδυασμό έργων που μπορούν να ευχαριστήσουν το κοινό με το υπερβολικό παίξιμο αλλά ως εκεί. Μια επόμενη εποχή ξεκινά για τον Λιστ όταν μετακινήθηκε στη Βαϊμάρη, αλλά κι εκεί οι φανατικοί υπερ και οι φανατικοί εναντίον ικανοποιούνται να διαφωνούν όχι μόνον στο ρόλο του ως πιανίστα αλλά και ως διευθυντή ορχήστρας. Τον Δεκέμβριο του 1858, στο θέατρο της Βαϊμάρης, ξέσπασε μια βίαιη αναταραχή μεταξύ των υπερασπιστών και των επικριτών του που τον ανάγκασε να διακόψει την ενασχόληση με την διεύθυνση. Τώρα όμως μπαίνει στην εποχή των ώριμων δύο ερώτων που σημάδεψαν τη ζωή του βαθιά: Marie d´Agoult και Caroline Wittgenstein. H Marie d’Agoult με ανδρικό ψευδώνυμο Daniel Stern, γράφει και δημοσιεύει το μυθιστόρημα: Nélida, στο οποίο αναφέρεται σε μια νεαρή αριστοκράτισσα που ερωτεύτηκε παράφορα έναν καλλιτέχνη.

Marie d’Agoult, alias Daniel Stern

Ως έφηβος, υποφέροντας από μοναξιά, ο Λιστ κατέφυγε στη μελέτη θρησκευτικών βιβλίων. Ο νεαρός μουσικός σκεφτόταν και το να γίνει ιερέας. Μετά το θάνατο του πατέρα του ο Φραντς φαντάζεται τον εαυτό του να υπηρετεί την ευσεβή ζωή. Τελικά αφού διάβασε πολύ και μαθήτευσε με τον ιερέα και φιλόσοφο Lamennais, ξέσπασε δημιουργικά με τη σύνθεση θρησκευτικών έργων. Το 1865, προς έκπληξη των γύρω του κάνει τη θρησκευτική του φιλοδοξία πραγματικότητα.

Ο Λιστ γράφει προσωπικές επιστολές, αλλά και άρθρα για το Paris Musical Gazette. Βρίσκεται επίσης στην αρχή ενός δοκιμίου για τον Σοπέν, που δημοσιεύτηκε το 1850, καθώς και ένα έργο για τη τσιγγάνικη μουσική. Ως συνθέτης, αναρωτιέται: ποια θέση μπορεί να καταλάβει ο καλλιτέχνης στην κοινωνία; Ποια είναι η κατάσταση της Τέχνης σε σχέση με τον Θεό; Ερωτήσεις και συνομιλίες που τον έκαναν να ενταχθεί στην μασονική στοά στη Φρανκφούρτη το 1841 αν και δεν υπήρξε ιδιαίτερα τακτικός. Μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής του, συνέχισε να ταξιδεύει, αφοσιώθηκε ιδιαίτερα στη διδασκαλία και τη σύνθεση πάντα ακούραστος. Τα ταξίδια του τρέφουν την κοσμοπολίτικη ταυτότητά του: αν και γεννήθηκε στην Ουγγαρία, εκπαιδεύτηκε στη Βιέννη και στο Παρίσι. Στην πραγματικότητα, όπως γράφει στα γραπτά του, κάθε ένας, όσο πιστός πρέπει να είναι στην πατρίδα του τόσο πιστός και στις χώρες υποδοχής του. Με το ίδιο πάθος πρέπει να προσφέρει σε όλα τα κέντρα μουσικής δημιουργίας. Στόχος είναι ένας: το ουσιαστικό ενδιαφέρον για τη μουσική του μέλλοντος.

Ο Giuseppe Liberali, ή Λιβεράλης ή Ελευθεριάδης

΄Ήταν ιταλικής καταγωγής Έλληνας συνθέτης, δάσκαλος μουσικής, ιμπρεσάριος και σκακιστής. Γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1820 και πέθανε στη Ζάκυνθο, στις 17 Σεπτεμβρίου 1899.

Από τη μουσική βιβλιοθήκη του ωδείου όπου μελέτησε, στη Νάπολη, οι φωτογραφίες . Δεν ξεχνώ τη μεγάλη ευτυχία να αντικρίσω τα χειρόγραφά του και την δυσκολία να τους πεισω να μου τα δειξουν.

Ήταν γιος του Ιταλού αρχιμουσικού του Βρετανικού στρατού Domenico Liberalli και της Ζακυνθινής Αικατερίνης Μιλιοράτη. Συνθέτης ήταν και ο μεγαλύτερος αδελφός του, ο Αντώνιος. Το 1825 η οικογένεια μετακόμισε στο Μάντσεστερ όπου είχε μετατεθεί ο πατέρας, ο οποίος όμως πέθανε λίγο αργότερα. Το 1828 τα παιδιά επέστρεψαν στην Ζάκυνθο. Ο Ιωσήφ πήρε τα πρώτα μαθήματα μουσικής από τον αδελφό του και μετά σπούδασε στο Ωδείο της Νάπολης, Conservatorio San Pietro a Majella, στο Ωδείο του Milano, αλλά θα προσθέσω ότι ήταν και μαθητής του Νικόλαου Χαλικιόπουλου Μάντζαρου.

Αίθουσα Συναυλιών του Ωδείου της Νάπολης. Conservatorio San Pietro a Majella

Από το 1840 δίδασκε πιάνο στην Κέρκυρα όπου εργαζόταν και ως αρχιμουσικός της κερκυραϊκής Φιλαρμονικής (1842-1852). Επί σειρά ετών υπήρξε ιμπρεσάριος του θεάτρου San Giacomo της Κέρκυρας.

Στον Ιωσήφ Λιμπεράλη οφείλουμε τη σύνθεση των παλαιότερων έργων ελληνικής πιανιστικής μουσικής “εθνικού χαρακτήρα”, στα οποία γίνεται χρήση φολκλορικών στοιχείων. Το γνωστότερο είναι το «Ξύπνημα του Κλέφτη», το οποίο τυπώθηκε στο Μιλάνο το 1849. Το ξύπνημα του κλέφτη (Le reveil du Klepht),βρίσκεται ηχογραφημένο στο cd Λύχνος υπό το μόδιον: Έργα Ελλήνων συνθετών για πιάνο. 1847-1908 (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 11), όπου υπάρχει και λεπτομερέστατο συνοδευτικό κείμενο του Γιώργου Λεωτσάκου.

Το 1852 o Λιβεράλης παντρεύτηκε με την Ζακυνθινή Αικατερίνη Χαριάτη και απέκτησαν τρία παιδιά. Εγκαταστάθηκαν στη Ζάκυνθο όπου ο συνθέτης συνέχισε να διδάσκει πιάνο. Το 1870 μετακόμισε στην Πάτρα όπου κι εκεί δίδαξε .
Συνέθεσε πολλά έργα, μεταξύ αυτών 17 έργα για πιάνο , όπερες με έμπνευση εθνικού χαρακτήρα και πλοκή που παραπέμπει στο 1821.
Για το γάμο του Λιμπεράλη ο ποιητής Γεράσιμος Μαρκοράς έγραψε για τον μουσικοδιδάσκαλο το ποίημα που ακολουθεί:

Φεῦγα, Μοῦσα! Γιὰ τὸ γάμο ἑνοῦ φίλου μου ἀκριβοῦ
πέντε στίχους θὲ νὰ κάμω,ὅπως μὤρθουνε στὸ νοῦ.
Ποια εἶν’ ἡ νύφη; – Περιστέρα,ἀγγελόπουλο, Θεάτοῦ Χαριάτη ἡ θυγατέρα,ξακουσμένη γιὰ ὀμορφιά.
Στόμα ὡραῖο, σὰ δαχτυλίδι,ἴσια μύτη ἑλληνική,
ἕνα μέτωπο, ἕνα φρύδι,ὁποῦ λὲς καὶ σοῦ μιλεῖ.
Σὰ βαλθῇ νὰ τραγουδήσῃ,- μὲ τὸ δάσκαλο κοντά –
καὶ ταὶς πέτραις θὰ ραΐση,ὄχι ἀνθρώπινη καρδιά.
Τάχα εἶν’ ἄλλη νὰ τῆς μοιάζῃ εἰς τὴ Ζάκυνθο καὶ ἀλλοῦ,
σὰ γλυκίσματα ἑτοιμάζει γιὰ τοὺς φίλους τοῦ γαμπροῦ;
Τόση τέχνη, τέτοια κάλληποιός εἶν’ ἄξιος νὰ χαρῇ;
Μωρέ, πές μου, Λιμπεράλη,πῶς τὴν ἅρπαξες ἐσύ;
Ἢ τὰ γένεια ἢ τὸ μουστάκι τὴν ἐμάγεψαν θαρρῶ•
ἄ! γιατί, Γερασιμάκη,ἔχεις πρόσωπο σπανό;
Ὄχι, φίλε δὲ φθονάω,καὶ ἀπ’ τὰ βάθη τῆς καρδιᾶς
καὶ τοὺς δύο σᾶς εὐλογάω,ὡσὰ νἄμουνα παπάς.

Η αρμονία των παραμυθιών – Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν

Γεννήθηκε στις 2 Απριλίου 1805 στο Οντένσε, στο νησί Φιονία της Δανίας. Ο πατέρας του με τον καιρό ξέπεσε και δούλευε παπουτσής, για να ζήσει την οικογένειά του. Αλλά, μην μπορώντας να αντέξει στη φτώχεια, πέθανε πολύ νέος, αφήνοντας το γιο του το Χανς ορφανό, με τη μητέρα του για στήριγμα.
Ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν ήταν παιδί με αχαλίνωτη φαντασία. Πολλές φορές τον έβλεπαν να περπατά σαν ονειροπαρμένος και απρόσεκτος. Το μυαλό του κατοικούσε στα ποιήματα και στο διάβασμα. Προσπάθησε άδικα να μάθει την τέχνη του ράφτη, σε αυτήν είχε διακριθεί αρχικά ο πατέρας του. Όταν τέλειωσε το σχολείο άπορων παιδιών, μπήκε σε ένα ραφτάδικο, για να μάθει την τέχνη, αλλά μάταια. Το ενδιαφέρον του κέρδισε το θέατρο, όπου αποστήθιζε ολόκληρες σκηνές από τα έργα που έβλεπε. Όταν ήταν με τους φίλους του, του άρεσε να απαγγέλλει και να τραγουδά.

Το σπίτι – μουσείο στη γενέθλια πόλη

Ήταν δεκατεσσάρων χρονών, όταν, έφθασε στην Κοπεγχάγη, με το όνειρο να γίνει ηθοποιός. Έδωσε εξετάσεις στη Βασιλική Σχολή θεάτρου, αλλά ήταν τόσο άσχημος και αδύνατος, που δεν τον δέχτηκαν. Ευτυχώς η ωραία φωνή του άνοιξε δρόμο. Άρχισε να σπουδάζει μουσική, αλλά αρρώστησε ξαφνικά και έχασε τη φωνή του. Έτσι, το μόνο ταλέντο που του έμεινε ήταν το ταλέντο της ποίησης. Οι στίχοι του άρεσαν, βρήκε κι έναν προστάτη, τον Κέλλαν, που τον έστειλε στο πανεπιστήμιο, τότε κέρδισε και μια βασιλική επιχορήγηση. Το 1827 δημοσίευσε ποιήματά του, έπειτα εξέδωσε μια σειρά έργων που του εξασφάλισαν την παγκόσμια δόξα.
Αφού εξέδωσε αρκετά βιβλία, άρχισε τα ταξίδια. Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία, Ελλάδα, Ιταλία, Τουρκία, Ανατολή και Δύση.  Ένα πολύ ενδιαφέρον κομμάτι των γραπτών του καταθέσεων ανήκει στην ταξιδιωτική λογοτεχνία. Το Μάρτιο του 1841 με το ατμόπλοιο «Λεωνίδας» και στις ήρθε στην Ελλάδα όπου έμεινε περίπου ένα μήνα. . Από το ημερολόγιό του: «Πέρα μακριά από τη φωτεινή γαλάζια θάλασσα με χαιρετά η Ελλάδα […] και το δελφίνι που πετά και χαίρεται το κύμα». Με τη βοήθεια Δανών που είχαν εγκατασταθεί εδώ και την φιλόξενη βοήθεια των αδελφών Χάνσεν, των αρχιτεκτόνων, στους οποίους χρωστάμε πολλά αρχιτεκτονικά αριστουργήματα, οργανώθηκαν συναντήσεις στις οποίες ο παραμυθάς διάβασε έργα του σε λογοτεχνικούς αθηναϊκούς κύκλους. Στις περιγραφές του αναφέρει και δύο Σμυρνιούς Έλληνες, τους οποίους γνώρισε σε φιλικό του σπίτι και θαύμασε τον τρόπο τραγουδούσαν ιστορικά δημοτικά τραγούδια σαν αρχαίοι ραψωδοί. Συνόδευαν τα τραγούδια με ένα βενετσιάνικο μαντολίνο και ένα βιολί. Στις 2 Απριλίου του 1841 γιόρτασε τα γενέθλιά του στην Ακρόπολη. Εδώ λοιπόν έγινε 36 ετών. Περιγράφει τον Παρθενώνα: «Στενά μονοπάτια σε οδηγούν ανάμεσα σε σπασμένα κιονόκρανα που είναι σαν το χιόνι, εκθαμβωτικά λευκά…». Επιστρέφοντας κάθε βράδυ  στο μικρό ξενοδοχείο στην οδό Ερμού γράφει ασταμάτητα.

Η Μικρή Γοργόνα, στην Κοπεγχάγη

Ξεπέρασε τα σύνορα της μικρής του πόλης. Ξεπέρασε το χώρο και το χρόνο. Ακόμη και σήμερα οι ιστορίες που διαβάζονται και συγκινούν όλους ανεξαρτήτως ηλικίας. Η ζωή του σημαντικότερου παραμυθά δεν μοιάζει πάντως με το «έζησαν αυτοί καλά», είχε κυρίως κακές μάγισσες. Απόκτησε μεγάλη δόξα αλλά η μεγαλύτερη ευτυχία του ήταν η υποδοχή της ιδιαίτερης πατρίδας του, του Οντένσε, που τον τίμησε το 1867.
168 παραμύθια 168 κόσμοι παιδικοί. «Η πριγκίπισσα και το μπιζέλι», «Η βασίλισσα του χιονιού», «Το ασχημόπαπο», «Το μολυβένιο στρατιωτάκι», «Η μικρή γοργόνα», «Τα καινούργια ρούχα του αυτοκράτορα», «Το κοριτσάκι με τα σπίρτα», «Η Τοσοδούλα», «Το Χριστουγεννιάτικο Έλατο» . Ταξίδια, βραβεία, λεφτά, γνωριμία με τον αγαπημένο του Τσαρλς Ντίκενς, τόποι μαγικοί, αρχαίοι όπως ο δικός μας και φωτεινοί η πιο μοντέρνοι, δουλειά με τα παιδιά των εργατών εις μνήμη των θλιβερών δικών του δύσκολων παιδικών χρόνων.
Δεν μπόρεσε να κάνει δική του οικογένεια. Αφιερώθηκε στα παιδιά, ανίχνευσε τους φανταστικούς κόσμους τους, αν και δεν απέκτησε ποτέ δικά του.

Στις 4 Αυγούστου του 1875, ο μεγαλύτερος παραμυθάς όλων των εποχών, αναχωρεί για τον καταληκτικό κόσμο της φαντασίας, ύστερα από σύντομη ασθένεια. Ο εθνικός ύμνος της Δανίας έχει δικούς του στίχους, το άγαλμα του είναι αξιοθέατο στην Κοπεγχάγη, τα έργα του βρίσκονται στις βιβλιοθήκες και κυρίως στις μνήμες όλων, είναι ένας ήρωας-σύμβολο της χώρας του. Βρήκε αναγνώριση, δόξα, αλλά ποτέ την ευτυχία. Αποχαιρέτησε τη ζωή καταδικασμένος στην απελπισμένη αναζήτηση της αγάπης που δεν του χαρίστηκε. «Το να ζεις μόνο, δεν είναι αρκετό, του είπε η πεταλούδα. Πρέπει να έχεις λιακάδα, ελευθερία και ένα μικρό λουλουδάκι». Τα λόγια είναι δικά του και μακάρι να τα φυλάμε σαν δικά μας..

Η μουσική μου πρόταση, είναι όχι κλασική, όχι ρομαντική, όχι μπαρόκ. Είναι όμως 100/100 εγκεκριμένη από τον Παραμυθά. Θα νιώσετε σαν να είναι κι αυτός θεατής-ακροατής.

https://www.youtube.com/watch?v=-E6x80gOQZo