Επανεμφάνιση του Ισλαμικού κράτους σε Συρία και Ιράκ, τρία χρόνια μετά τη συντριβή του
Μία επίθεση σε φυλακή που στεγάζει χιλιάδες πρώην μαχητές του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία. Μια σειρά χτυπημάτων εναντίον στρατιωτικών δυνάμεων στο γειτονικό Ιράκ και ένα φρικτό βίντεο που έδειχνε τον αποκεφαλισμό ενός Ιρακινού αστυνομικού. Τα στοιχεία για την επανεμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) στη Συρία και στο Ιράκ πληθαίνουν μέρα με τη μέρα, σχεδόν τρία χρόνια αφότου οι μαχητές της οργάνωσης έχασαν το τελευταίο τμήμα εδάφους του λεγόμενου χαλιφάτου τους, που κάποτε εκτεινόταν σε τεράστια τμήματα των δύο χωρών.
Το γεγονός ότι το ISIS μπόρεσε να πραγματοποιήσει αυτές τις συντονισμένες επιθέσεις δείχνει ότι αυτά που θεωρούσαμε ως αδρανείς πυρήνες τρομοκρατίας επανεμφανίζονται ως πιο σοβαρή απειλή. «Είναι μια υπενθύμιση για τους περιφερειακούς και τους διεθνείς παίκτες ότι το ISIS δεν έχει τελειώσει», δήλωσε ο Καβά Χασάν, διευθυντής Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής στο ερευνητικό ινστιτούτο Stimson Center. «Δείχνει την ανθεκτικότητα του ISIS να αντεπιτεθεί στον χρόνο και τον τόπο που θα επιλέξει».
Οι μάχες μεταξύ της πολιτοφυλακής υπό την ηγεσία των Κούρδων, που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ, και των μαχητών του Ισλαμικού Κράτους εξαπλώθηκαν από τη φυλακή Σινάα της βορειοανατολικής Συρίας στις γύρω γειτονιές και εξελίχθηκαν στη μεγαλύτερη σύγκρουση μεταξύ του αμερικανικού στρατού και των Σύρων συμμάχων του με το ISIS τα τελευταία τρία χρόνια. Ο αμερικανικός στρατός συμμετείχε στη μάχη μετά την επίθεση των μαχητών στη φυλακή στη Χασάκα, όπου προσπαθούσαν να απελευθερώσουν άλλους μαχητές. Το Ισλαμικό Κράτος ελέγχει τώρα περίπου το ένα τέταρτο της φυλακής και κρατάει εκατοντάδες ομήρους, πολλοί από τους οποίους είναι παιδιά. Τα παιδιά αυτά κρατούνται εκεί από την πτώση του χαλιφάτου, το 2019. Μάχες κατά του ISIS ξέσπασαν επίσης περίπου 150 μίλια μακριά, στη Ρασάφα.
Στο Ιράκ, την ίδια ώρα που ξεκίνησε η επίθεση στη φυλακή, μαχητές του ISIS εισέβαλαν σε φυλάκιο του στρατού στην επαρχία Ντιγιάλα, σκοτώνοντας 10 στρατιώτες και έναν αξιωματικό στην πιο θανατηφόρο επίθεση εδώ και πολλά χρόνια σε ιρακινή στρατιωτική βάση. Η επίθεση δημιούργησε φόβους ότι οι ίδιες συνθήκες στο Ιράκ, που επέτρεψαν την άνοδο του ISIS το 2014, δημιουργούν τώρα το έδαφος για την ανασύσταση της μαχητικής ομάδας. Παράλληλα, τον Δεκέμβριο, αντάρτες απήγαγαν τέσσερις Ιρακινούς κυνηγούς σε ορεινή περιοχή του βορειοανατολικού Ιράκ, συμπεριλαμβανομένου ενός συνταγματάρχη της αστυνομίας. Οι μαχητές αποκεφάλισαν τον αστυνομικό και δημοσίευσαν το ανατριχιαστικό βίντεο της εκτέλεσης.
Ελλειψη συντονισμού
Οι επιθέσεις στο Ιράκ δείχνουν την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των ιρακινών κυβερνητικών δυνάμεων και των Πεσμεργκά, των κουρδικών δυνάμεων της περιοχής του Ιρακινού Κουρδιστάν. Πολλές από τις επιθέσεις λαμβάνουν χώρα σε αμφισβητούμενα εδάφη, τα οποία διεκδικούν τόσο η ιρακινή κουρδική όσο και η κεντρική κυβέρνηση. Ο Αρντιάν Σαϊκότσι, διευθυντής του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αντιτρομοκρατικής Στόχευσης και Ανθεκτικότητας, είπε ότι πολλοί από τους μαχητές που συνελήφθησαν σε επιθέσεις μετά την πτώση του ISIS φέρεται να είναι νέοι από οικογένειες με γηραιότερα μέλη που συνδέονται με το ISIS. «Πρόκειται για μια νέα γενιά νεοσύλλεκτων, που αλλάζει τη λογική και τις απειλές με πολλούς τρόπους».
Το Ιράκ έχει δυσκολευτεί να αντιμετωπίσει τους δεκάδες χιλιάδες Ιρακινούς πολίτες που είναι συγγενείς των μαχητών και έχουν τοποθετηθεί μαζικά σε στρατόπεδα κράτησης. Οι ιρακινές αρχές πλέον φοβούνται πως οι χώροι αυτοί αποτελούν κέντρα ριζοσπαστικοποίησης. Η πολιορκία των φυλακών ανέδειξε τα δεινά χιλιάδων αλλοδαπών παιδιών που κρατούνται εδώ και τρία χρόνια σε στρατόπεδα και φυλακές, εγκαταλελειμμένα από τις χώρες τους. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 3.500 κρατούμενοι στην υπερπλήρη φυλακή όπου έγινε η πρόσφατη επίθεση. Περίπου 700 ανήλικοι βρίσκονται εκεί, με 150 από αυτούς να είναι πολίτες άλλων χωρών που ήρθαν στη Συρία ως μικρά παιδιά όταν οι γονείς τους έφυγαν για να συμμετάσχουν στην τζιχάντ. Μεταξύ των κρατουμένων περιλαμβάνονται αγόρια ηλικίας 12 ετών που μεταφέρθηκαν στη φυλακή αφού θεωρήθηκαν πολύ μεγάλα για να παραμείνουν στα στρατόπεδα. Παρόλο που κανένας από τους νεαρούς αλλοδαπούς δεν έχει κατηγορηθεί για κάποιο έγκλημα, εγκαθίστανται στα ίδια κελιά με τον γενικό πληθυσμό των φυλακών, όπου οι τραυματίες μαχητές κοιμούνται ανά τρεις σε ένα κρεβάτι