Museo Casa Natale Arturo Toscanini /
borgo Rodolfo Tanzi n. 13, 43125 /Parma
Γράφει η πιανίστα ‘Εφη Αγραφιώτη
Εφη Αγραφιώτη
Ο Arturo Toscanini γεννήθηκε στην Πάρμα το 1867 και πέθανε στη Νέα Υόρκη το 1957. Σπούδασε στα ωδεία της Πάρμας και του Μιλάνου με ειδίκευση στο βιολοντσέλο. Η σταδιοδρομία του ως διευθυντή ορχήστρας ξεκίνησε σχετικά νωρίς, το 1886 και επεκτάθηκε άμεσα στο εξωτερικό, ξεκινώντας από συναυλίες στη Βραζιλία. Είχε το σπάνιο ταλέντο να μπορεί να διευθύνει δίχως παρτιτούρα, κάτι που αποτελούσε και ανάγκη, λόγω εκ γενετής προβλήματος όρασης. Το 1898 ανέλαβε τη διεύθυνση της Scala. Ανέδειξε πολλούς καλλιτέχνες που έκαναν εν συνεχεία μεγάλη καριέρα και εξ αυτών αρκετοί ήταν φίλοι του σε όλη τη ζωή τους. Τα σπάνια μουσικά του ταλέντα οδήγησαν τον Τοσκανίνι να γίνει αποδεκτός ως ένας από τους σημαντικότερους μαέστρους όλων των εποχών, διευθύνοντας τις καλύτερες ορχήστρες στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου (Scala, Metropolitan, Bayreuth κ.α.).Σταθερός αντίπαλος του φασισμού, αρνούμενος οτιδήποτε ήθελαν να του προσφέρουν, αποφάσισε να πάει στην Αμερική όπου πέρασε τα τελευταία 20 χρόνια της ζωής του και όπου πέθανε σε ηλικία ενενήντα ετών. Το 1938 αποχώρησε και από το φεστιβάλ στο Σάλτσμπουργκ αντιδρώντας στην προσάρτηση της Αυστρίας στο Γ΄ Ράιχ. Μέσω του περιοδικού Life απεύθυνε αντιναζιστικό μήνυμα το 1943 καλώντας τον αμερικανικό λαό να πιέσει την κυβέρνηση των ΗΠΑ για γρήγορη επέμβαση στην Ευρώπη ώστε να τελειώσει αυτό το δράμα του φασισμού.
Η γενέτειρα στέγη του Arturo Toscanini, βρίσκεται στη δημοφιλή συνοικία Oltretorrente της Πάρμα. Είναι τώρα ένα σημείο αναφοράς για την πανέμορφη πόλη. Το μουσείο που φέρει το όνομά του εγκαινιάστηκε επίσημα με την ευκαιρία της εκατονταετηρίδας από τη γέννησή του, το 1967.
Το κτίριο στο οποίο γεννήθηκε ο Τοσκανίνι στις 25 Μαρτίου 1867 αγοράστηκε από τους γιους του και δωρίστηκε στην πόλη. Στα μικρά δωμάτια με τα χαμηλά ταβάνια έχουν οι υπεύθυνοι συλλέξει σε τρεις ορόφους κειμήλια, αντικείμενα, έγγραφα που τα αναζήτησαν στα σπίτια όπου έμενε στη ζωή του ο Τοσκανίνι.
Η έκθεση των εκθεμάτων μοιάζει σαν ταξίδι μνήμης στη μακρά πορεία του μαέστρου. Τα τελευταία χρόνια, στα εκθέματα του μουσείου έχουν προστεθεί και άλλα έγγραφα που εμπλουτίζουν όπως είναι φυσικό, τη διαδρομή της δυναμικής ζωής του.
Σε μια ειδική αίθουσα υπάρχουν εκθέματα που προέρχονται από τη συλλογή του Aureliano Pertile, του αγαπημένου τενόρου από την δεκαετία του 1920 και φίλου του Toscanini.
Στην αίθουσα ισογείου μπορείτε να δείτε μια συλλογή από τις τιμές που μαρτυρούν τη βαθιά εκτίμηση στο έργο του μαέστρου κατά τη διάρκεια της μουσικής του καριέρας σε όλο τον κόσμο.
Συγκίνηση νιώθει ο επισκέπτης στο γενέθλιο δωμάτιο βλέποντας το πορτραίτο του από τον Giacomo Grosso , λάδι σε καμβά, έργο του 1916.Σε αυτό το δωμάτιο με θέα στο δρόμο, στον πρώτο όροφο, γεννήθηκε ο Arturo Toscanini και υπάρχουν αντικείμενα, ταξιδιωτικές φωτογραφίες, πορτρέτα και μικρά αναμνηστικά της οικογένειας Toscanini και επιστολές από φίλους μουσικούς, όπως οι: Giuseppe Verdi και Maurice Ravel.
Υπάρχουν επίσης κάποια προσωπικά αντικείμενα που ανήκαν στον Ρίχαρντ Βάγκνερ: γυαλιά, πορτρέτα, ο χαρτοφύλακας, μια νεκρική μάσκα, η κούπα του με λαβή που απεικονίζει έναν κύκνο με ανοιχτά φτερά, δωρεά στον Τοσκανίνι από την κόρη του Βάγκνερ, την Εύα, που το σημείωμα της γράφει «Σεβαστέ και αγαπητέ μαέστρο Arturo Toscanini, είμαι στην ευχάριστη θέση να σας το προσφέρω ως ένδειξη ευγνωμοσύνης και φιλίας. Το χρησιμοποιούσε ο πατέρας μου Ρίχαρντ Βάγκνερ για πολλά χρόνια και μέχρι την τελευταία του μέρα. Eva Chamberlain-Wagner.
Επίσης, στο χώρο βλέπουμε το πορτρέτο της Cosima Wagner που προσφέρθηκε στον Τοσκανίνι από την θετή κόρη του Βάγκνερ, την Daniela Thode, εξαιρετική πιανίστα που αναγνώριζαν ως Daniela von Bülow στην μουσική της σταδιοδρομία και ήταν κόρη της κόρης του Λιστ Cosima.
Στο όμορφο δωμάτιο με το τζάκι βλέπουμε τον Δάσκαλο Τοσκανίνι με τις μεγάλες προσωπικότητες της εποχής του: D’Annunzio, Carducci, Respighi, Einstein κ.λπ. Ιδιαίτερη αξία έχει η χειρόγραφη επιστολή του Άλμπερτ Αϊνστάιν που απευθύνεται στον Τοσκανίνι, στην οποία τον επαινεί για τα καλλιτεχνικά του χαρίσματα και κυρίως για τη σταθερή στάση του στην απόλυτη απόρριψη του φασισμού
«…Νιώθω την ανάγκη να σας πω πόσο σας θαυμάζω και σας τιμώ. Δεν είσαι μόνο ένας ασύγκριτος ερμηνευτής της παγκόσμιας μουσικής. Ακόμη και στον αγώνα ενάντια στους φασίστες εγκληματίες έδειξες ότι είσαι ένας άνθρωπος με τεράστια αξιοπρέπεια… Το γεγονός ότι υπάρχει ένας τέτοιος άνθρωπος στην εποχή μου αντισταθμίζει πολλές από τις απογοητεύσεις που αναγκαζόμαστε συνεχώς να υφιστάμεθα.». Άλμπερτ Αϊνστάιν
Ανεβαίνουμε πιο πάνω στο σπίτι.Στη μακρόστενη μικρή κουζίνα, υπάρχει μια αυθεντική λεκάνη του 1700 για το πλύσιμο των πιάτων και μερικές φωτογραφίες και καρικατούρες του Τοσκανίνι φτιαγμένες από φίλους και μουσικούς.
Η Αίθουσα πιάνου είναι ιδιαίτερα πλούσιος σε εκθέματα χώρος.
Εδώ είναι η ιστορία της καθημερινής ζωής, τα απλά ρούχα, τα κοστούμια των συναυλιών. Τα δικά του αντικείμενα, τα μπαστούνια και τα καπέλα. Στην υπέροχη αίθουσα τοποθέτησαν και το πιάνο του Aureliano Pertile, ένα ξεχωριστό όργανο Bechstein που ανήκε στον τραγουδιστή της όπερας.
Πηγαίνοντας στην Πάρμα, μη χάσετε την ευκαιρία να επισκεφτείτε το όμορφο αυτό κτίριο εποχής, το σπίτι όπου πρωτοείδε το φως της ζωής ο τεράστιος αυτός διευθυντής ορχήστρας.
Το Μουσείο λειτουργεί από την Τρίτη μέχρι την Κυριακή από τις 10 το πρωί μέχρι τις 6 το απόγευμα.
Έφη Αγραφιώτη