COVID-19/11 Μαρτίου: Τρία χρόνια από την επίσημη έναρξη της παγκόσμιας πανδημίας
Αύριο, 11 Μαρτίου, συμπληρώνονται τρία χρόνια από την ημέρα που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε τον COVID-19 παγκόσμια πανδημία.
‘Εκτοτε, από το φόβο να χαιρετάμε ή να αγγίζουμε ο ένας τον άλλον δημόσια και τις εικόνες των επειγόντων περιστατικών και των νεκροτομείων έχουμε περάσει στην εντυπωσιακά γρήγορη ανάπτυξη εμβολίων, αλλά και στην άνιση εξάπλωση του ιού. Σχεδόν 7 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους παγκοσμίως, και ενώ ο ιός κυκλοφορεί ακόμη, οι περισσότερες χώρες έχουν πλέον πρόσβαση σε αποτελεσματικά εμβόλια.
Πώς τα πήγαμε; Στα μέσα του 2020, πολλοί από εμάς επισκεπτόμασταν αγαπημένους μας μέσα από τα παράθυρα των νοσοκομείων, απολυμαίναμε τις σακούλες των παντοπωλείων και αναρωτιόμασταν αν η δημόσια ζωή θα γινόταν ξανά “κανονική”. Η φρίκη έδειχνε να μην τελειώνει ποτέ, αλλά ένα διάλειμμα σ’ αυτήν την αγωνία ήρθε το Δεκέμβριο του 2020, με τα πρώτα εμβόλια mRNA να αναλαμβάνουν έργο στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. (Τα κινεζικά εμβόλια αναπτύχθηκαν πρώτα, αλλά αποδείχθηκαν λιγότερο αποτελεσματικά, και κανείς δεν θυμάται το θαυματουργό φάρμακο της Ρωσίας που δεν υπήρξε ποτέ).
Τα εμβόλια κυκλοφόρησαν σε χρόνο ρεκόρ. “Είχαμε έναν ιό που δεν ήταν γνωστός στην επιστήμη πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2019 και είχαμε ένα εμβόλιο στα χέρια των ανθρώπων τον Δεκέμβριο του 2020”, λέει ο Δρ Amesh Adajla. ανώτερος επιστήμονας στο Κέντρο Ασφάλειας Υγείας του Johns Hopkins.
Πριν από τον COVID, η ταχύτερη ανάπτυξη εμβολίου ήταν για την παρωτίτιδα και χρειάστηκαν σχεδόν τέσσερα χρόνια.
Το εμβόλιο για τον κορονοϊό αναπτύχθηκε μέσα σε 12 μήνες. Δεκαετίες έρευνας του DNA επέτρεψαν στους επιστήμονες να αρχίσουν να σχεδιάζουν το mRNA για το εμβόλιο COVID μόλις έγινε διαθέσιμος ο γενετικός κώδικας.
“Διάφορες επιστημονικές ομάδες και παρασκευαστές ήταν σε θέση να παρέχουν αρκετές δόσεις προκειμένου να γίνουν πολύ μεγάλες μελέτες και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, οπότε είχαμε απαντήσεις εξαιρετικά νωρίς”, λέει η Δρ Margaret Ann Harris, επιδημιολόγος στον ΠΟΥ. “Ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν είχαμε πραγματικά καλά δεδομένα τόσο γρήγορα”.
Σήμερα, περίπου 5,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο – το 72% του πληθυσμού – έχουν λάβει τουλάχιστον μία δόση. Αλλά κατά τους πρώτους μήνες, η εξάπλωση ήταν αργή και άνιση.
Οι παγκόσμιες ανισότητες στην πρόσβαση και τα υψηλά ποσοστά διστακτικότητας στο εμβόλιο έκαναν τον κόσμο ευάλωτο σε νέες παραλλαγές. Ο εθνικισμός των εμβολίων – η προσέγγιση “εγώ πρώτα” για την καταπολέμηση του COVID – είδε τις δυτικές χώρες να επιλέγουν να εμβολιάσουν τους δικούς τους πληθυσμούς πριν στείλουν εμβόλια στο εξωτερικό. Αλλά ο αγώνας για να ξεγελάσουμε το COVID ήταν (και είναι) παγκόσμιος.