Ο ελληνισμός του Βερολίνου χάνει το σπίτι του
Η Ελληνική Κοινότητα απευθύνει έκκληση σε όποιον φορέα μπορεί να βοηθήσει, καθώς το κτίριο όπου στεγάζεται πωλείται
Το επιβλητικό κτίριο βρίσκεται στη συνοικία Στέγκλιτς. Σήμερα έχει γίνει κάτι σαν πολυπολιτισμικό hotspot.
ΕΙΡΗΝΗ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ
Στο τετράγωνο της συνοικίας Στέγκλιτς επί της οδού Μιτελστράσε χτυπά η καρδιά του ελληνισμού στο Βερολίνο. Η Ελληνική Κοινότητα, δίπλα ακριβώς στον Ιερό Ναό Αναλήψεως, στήριξε σε δύσκολα χρόνια τους Ελληνες και σήμερα έχει γίνει κάτι σαν πολυπολιτισμικό hotspot. Το τηλέφωνο του Παναγιώτη Ματλή χτύπησε νωρίς το απόγευμα. Μια Ελληνίδα με το επτάχρονο παιδί της –σταλμένο από το Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο– βρίσκονταν στο Καρδιολογικό Κέντρο Βερολίνου. Το αγόρι κρατιόταν στη ζωή με μηχανήματα, έπρεπε να αναζητηθεί άμεσα μόσχευμα. Αλλά βρίσκονταν στη λίστα δωρεάς οργάνων μόνο της Ελλάδας και της Ιταλίας και όχι της ευρωπαϊκής. Αμέσως στήθηκε επιχείρηση σωτηρίας. Το παιδί έπρεπε να δηλωθεί επειγόντως κάτοικος Βερολίνου. «Σε μισή ώρα βρήκαμε κάποιον που διέθεσε ένα δωμάτιο, και με το ενοικιαστήριο πήγαμε την επομένη στο δημαρχείο για να εγγραφεί το παιδί ως κάτοικος Βερολίνου – φανταστείτε ότι άλλοι χρειάζονται δύο μήνες για να πάρουν ραντεβού», μας είπε ο κ. Ματλής, πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Βερολίνου από το 2017, προπονητής τερματοφυλάκων στη ομάδα Hertha 03 Zellendorf. «Οι μεταφράσεις του πιστοποιητικού γέννησης και άλλων χαρτιών έγιναν εθελοντικά. Με αυτά τα χαρτιά μπήκε στη λίστα Eurotransplant. Η κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη. Προχθές που πήγα να τους δω, είχε βρεθεί μόσχευμα και είχε γίνει και η εγχείριση. Τώρα ψάχνουμε σπίτι για τη μετεγχειρητική παρακολούθηση του παιδιού. Το ευχάριστο είναι ότι η ελληνική πολιτεία βοήθησε με εγγυητική επιστολή 200.000 ευρώ και έχει αναλάβει όλη τη θεραπεία», λέει.
Οι αίθουσες της κοινότητας είναι «γεμάτες» Ελλάδα.
Η ελληνική παρουσία στο Βερολίνο είναι τουλάχιστον 100 χρόνων, με εμπόρους, φοιτητές αλλά και διανοουμένους. Ανάμεσά τους και ο Νίκος Καζαντζάκης, που το 1920 πρωτοεπισκέφθηκε την πόλη και επηρεάστηκε βαθιά από τα πολιτικά και φιλοσοφικά ρεύματα της εποχής. Ελληνική κοινότητα στη γερμανική πρωτεύουσα συστάθηκε για πρώτη φορά το 1967 και, μετά τις περιπέτειες επί χούντας και τις διώξεις όσων έκαναν δημοκρατικό αγώνα, η Κοινότητα επανιδρύθηκε το 1976 ως Ελληνική Δημοκρατική Κοινότητα, για να πάρει το οριστικό της όνομα το 2004.
Τα χρόνια της κρίσης
Τα τελευταία χρόνια η κοινότητα ανοίχτηκε προς το γερμανικό περιβάλλον και συμμετέχει ενεργά στη ζωή της πρωτεύουσας. Παραχωρεί τις αίθουσές της σε φορείς που προσφέρουν στους Ουκρανούς μαθήματα γερμανικών, συνεργάζεται με όλα τα γερμανικά κόμματα του δημοκρατικού τόξου που συνεδριάζουν στους χώρους της, διοργανώνει προβολές ταινιών που έχουν διακριθεί, γιορτάζει όλες τις εθνικές επετείους με ομιλίες και συγκεντρώσεις, συμμετέχει σε κοινωνικές δράσεις, πολιτιστικά δρώμενα. Τα χρόνια της κρίσης ήταν δύσκολα. «Τμήμα του γερμανικού Τύπου ήταν κατά της Ελλάδας, ήθελαν να δημιουργήσουν ρήγμα ανάμεσά μας, αλλά η γερμανική κοινωνία μάς αγκάλιασε, δεν ήταν κατά των Ελλήνων. Εμείς ζούμε στη Γερμανία, συνεργαζόμαστε με Γερμανούς, προσπαθούσαμε να παίξουμε ρόλο γέφυρας, άλλο η πολιτική, άλλο οι ανθρώπινες σχέσεις», λέει ο Παναγιώτης Ματλής. «Δεν κρυφτήκαμε τότε, μιλούσαμε με τους Γερμανούς, με τους γείτονές μας. Ηταν δύσκολη περίοδος, αλλά άντεξε η γερμανική κοινωνία, γιατί εμείς διαχρονικά έχουμε καλή παρουσία», προσθέτει. Η Ελληνική Κοινότητα Βερολίνου στηρίζει όμως ενεργά και τους Ελληνες που έρχονται στη Γερμανία για δουλειά και πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης, αλλά και εκείνους που έπειτα από χρόνια τούς «πέταξε» η ζωή και κατέληξαν στον δρόμο άστεγοι. Υπάρχουν κι άλλοι που πεθαίνουν μόνοι. «Τα τελευταία δύο χρόνια η κοινότητα έχει κάνει πάνω από 23 κηδείες σε Ελληνες που πεθαίνουν και δεν υπάρχουν συγγενείς», μας είπε ο κ. Ματλής. «Η γερμανική αστυνομία έρχεται σε εμάς, στην κοινότητα, εμείς παρεμβαίνουμε και γίνονται ορθόδοξες κηδείες».
«Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι αλληλεγγύη βιώνουμε», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της κοινότητας Παναγιώτης Ματλής.
Ωστόσο, μετά τόσα χρόνια προσφοράς, η Ελληνική Κοινότητα Βερολίνου κινδυνεύει να μείνει κυριολεκτικά στον δρόμο. O ιδιώτης Γερμανός που έχει αγοράσει το κτίριο θέλει να το πουλήσει έναντι 3 εκατ. ευρώ. Η κοινότητα μόλις και μετά βίας προσπαθεί να καλύψει τα λειτουργικά έξοδά της, ενοίκιο γύρω στις 3.000 ευρώ, έξοδα θέρμανσης και συντήρησης που έχουν ανέβει στα ύψη, όταν η χρηματοδότηση από την πόλη είναι στις 50.000 ευρώ τον χρόνο.
Οι χώροι «ζωντανεύουν» συχνά με εκδηλώσεις.
«Μας έχει κάνει αγωγή έξωσης, εάν δεν καρποφορήσουν οι προσπάθειες πρέπει να βγούμε έξω, δεν έχουμε άλλη εναλλακτική», παρατηρεί ο κ. Ματλής. «Είναι εξαιρετικά δύσκολο να κερδίσουμε λίγο ακόμη χρόνο, γιατί πρόκειται για έναν ιδιώτη που θέλει να πουλήσει την περιουσία του. Δεν μπορείς να τον σταματήσεις, αν και η περιφέρεια έχει ανεβάσει πολύ τις προϋποθέσεις για αγοραπωλησίες. Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι αλληλεγγύη βιώνουμε. Γιατί η παρουσία μας και ο τρόπος που λειτουργούμε σαν κοινότητα, η εξωστρέφειά μας, έχουν δείξει ότι το Βερολίνο χρειάζεται τον ελληνισμό».
Το ιδανικό σενάριο
Τα κόμματα είναι ενημερωμένα και δείχνουν θετική διάθεση. Το ιδανικό θα ήταν να το αγοράσει το κρατίδιο του Βερολίνου, πρόταση που θα τεθεί στις συζητήσεις που θα γίνουν τον Αύγουστο για τον προϋπολογισμό στη νέα τοπική κυβέρνηση συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών – Πρασίνων. Ο κ. Ματλής ελπίζει σε ένα θαύμα και, μαζί με τους λίγους αλλά αφοσιωμένους συνεργάτες του, κάνει έκκληση σε όποιον φορέα μπορεί να βοηθήσει.