Πέθανε σε ηλικία 81 ετώνό το Βόλφγκανγκ Σοίμπλε, απις πλέον εμβληματικές προσωπικότητες της γερμανικής πολιτικής σκηνής τις τελευταίες δεκαετίες και επί σειρά ετών υπουργός Οικονομικών της χώρας.
Ο Σόιμπλε απεβίωσε στο σπίτι του το απόγευμα της Τρίτης γύρω στις 8 μ.μ., δήλωσε η οικογένειά του στο Γερμανικό Πρακτορείο.
Στη μακρόχρονη πολιτική του καριέρα, ο Σόιμπλε υπήρξε υπουργός, αρχηγός του CDU, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας και πρόεδρος της γερμανικής Bundestag. Οπως σημειώνει η γερμανική «Die Welt», κανείς δεν παρέμεινε βουλευτής για μεγαλύτερο διάστημα από ό,τι εκείνος.
Ο Σόιμπλε γεννήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 1942 στο Φράιμπουργκ. Σπούδασε Νομική, αλλά σύντομα επέλεξε να ακολουθήσει τον δρόμο της πολιτικής. Εντάχθηκε στο CDU το 1965. Το 1972 ανέλαβε για πρώτη φορά θητεία στην Bundestag, όπου υπηρέτησε χωρίς διακοπή μέχρι τον θάνατό του.
Η γερμανική πολιτική συνδέθηκε σε μεγάλο βαθμό με το όνομα του Σόιμπλε για δεκαετίες. Υπό τον Καγκελάριο Χέλμουτ Κολ (CDU), ήταν αρχικά επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Καγκελαρίας και Ομοσπονδιακός Υπουργός Ειδικών Καθηκόντων και από το 1989 έως το 1991 Ομοσπονδιακός Υπουργός Εσωτερικών.
Ο Σόιμπλε βοήθησε στη διαπραγμάτευση για τη συνθήκη ενοποίηση στη ΛΔΓ μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
Μετά την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του από έναν ψυχικά διαταραγμένο άνδρα τον Οκτώβριο του 1990, ο Σόιμπλε είχα καθηλωθεί σε αναπηρικό καροτσάκι, αλλά η πολιτική του καριέρα συνεχίστηκε.
Η Παρακαταθήκη του Σόιμπλε
Δύο ήταν οι κορυφαίες στιγμές του χθεσινού Eurogroup: η συζήτηση για τον μετασχηματισμό του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, πρώτη φορά σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, και ο αποχαιρετισμός στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τον υπουργό ο οποίος διαμόρφωσε καθοριστικά όλες τις αποφάσεις του Eurogroup από τα τέλη του 2009 έως σήμερα.
Δεν ανήκω σε όσους αισθάνονται ανακούφιση που ο κ. Σόιμπλε αποχωρεί από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, αλλά ούτε και σ’ εκείνους που πιστεύουν πως σύντομα θα λέμε «πού είσαι, Σόιμπλε» ή πως κάποια μέρα θα του στήσουμε άγαλμα, όπως είπε ο ίδιος.
Επίσης, περισσότερο από τον επόμενο υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας με προβληματίζουν ο Ελληνας ομόλογός του και τα υπόλοιπα μέλη της κυβέρνησης Τσίπρα, που έχουν ολοκληρώσει μόνο 18 από τα 49 προαπαιτούμενα που συμφώνησαν ότι θα είχαν υλοποιήσει έως το τέλος Σεπτεμβρίου. Θέλω να πω ότι δεν χρειάζεται ένας σκληρός Γερμανός υπουργός για να ξαναβυθιστούμε στην κρίση. Μπορούμε και μόνοι μας, το έχουμε κατ’ επανάληψη αποδείξει. Αλλωστε, δεν βρεθήκαμε σε τούτη τη θέση από τα λάθη του Σόιμπλε, αλλά από τα δικά μας. Δεν ήταν έργο του Σόιμπλε το έλλειμμα του 15% του ΑΕΠ, αλλά του Καραμανλή. Κι αν κατορθώσουμε να ξεφύγουμε, δεν θα είναι γιατί ο Σόιμπλε έκανε πάντα αυτό που έπρεπε, αλλά επειδή εμείς κάναμε ό,τι χρειάστηκε.
Ο Σόιμπλε έκανε λάθη. Για παράδειγμα, ενώ ανεδείκνυε την παραβίαση των κανόνων από τα κράτη-μέλη που έχουν δημοσιονομικά ελλείμματα, επέλεγε να αγνοεί το γερμανικό υπερπλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο επίσης παραβιάζει τους κανόνες. Ο Σόιμπλε ήταν αυτός που έβαλε στο τραπέζι το Grexit, το 2012 και το 2015. Πιθανότατα, το 2012 το Grexit αποτελούσε διαπραγματευτική τακτική, για να απαντήσει στον Βενιζέλο, που ήθελε πολιτική διαπραγμάτευση για να μη γίνουν όσα είχαν συμφωνηθεί και ταυτόχρονα μια προειδοποίηση προς την Ιταλία πως υπάρχει κι ο δρόμος της εξόδου από το κοινό νόμισμα. Το 2015, με Τσίπρα και Βαρουφάκη, ενδεχομένως ήταν πεποίθησή του ότι η Ελλάδα και το πολιτικό σύστημά της απλώς δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή στην Ευρωζώνη. Είτε μπλόφαρε είτε το εννοούσε, προτείνοντας έξοδο ενός κράτους-μέλους από μια νομισματική ένωση που δεν είχε καν ρήτρα εξόδου, έφερε την Ευρωζώνη στα όριά της. Κι αν σώθηκε τότε, το 2012, δεν ήταν επειδή απέσυρε την πρότασή του, αλλά επειδή ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι είπε πως είναι έτοιμος να κάνει ό,τι χρειάζεται για να προστατέψει το ευρώ.
Από την άλλη, χθες, το Eurogroup συζήτησε για πρώτη φορά το σχέδιο δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού νομισματικού ταμείου. Στις 28 Οκτωβρίου του 2009, όταν ο Σόιμπλε περνούσε ως υπουργός Οικονομικών τη βαριά καγκελόπορτα του Bundesministerium der Finanzen, στη Wilhemstrasse 97, στο Βερολίνο, για τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης που αντιμετώπιζαν προβλήματα, υπήρχε μόνον η ρήτρα μη διάσωσης του άρθρου 125 της Συνθήκης της Λισσαβώνας, το no bail out clause που είχαν επιβάλει οι Γερμανοί.
Από τότε η Ευρωζώνη έκανε πολλά βήματα, φτάνοντας πλέον να σχεδιάζει ένα ευρωπαϊκό ΔΝΤ. Πιθανότατα, η συζήτηση αυτή δεν θα γινόταν χθες αν ο Σόιμπλε, που παραμένει ο πιο δημοφιλής πολιτικός στη χώρα του, δεν εξασφάλιζε τη γερμανική υποστήριξη στο σχέδιο.
Ο Σόιμπλε δεν είπε ποτέ αυτό που είχε πει, τον Φεβρουάριο του 2009, ο προκάτοχός του Πέερ Στάινμπρουκ, για να καθησυχάσει τις αγορές και να προλάβει τη χρεοκοπία της Ελλάδας: «Οι συνθήκες της Ευρωζώνης δεν προβλέπουν κάποια βοήθεια σε χώρες που θα αντιμετωπίσουν πρόβλημα επισφάλειας, αλλά στην πραγματικότητα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη θα πρέπει να τις διασώσουν». Δεν το είπε, αλλά το έκανε – ενδεχομένως λόγω των λαθών του, με υψηλότερο κόστος, για τους Γερμανούς, τους Ελληνες, τους Κύπριους, τους Πορτογάλους και τους Ιρλανδούς. Δεν θα μάθουμε ποτέ αν ο Στάινμπρουκ ή κάποιος άλλος θα εξασφάλιζε τη συναίνεση, πολιτική και κοινωνική, για να το κάνει. Προσωπικά, αμφιβάλλω…
