Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

 

 

 

 

X.A.Χωμενίδης «Ξέρει η πάπια πού είναι η λίμνη», εκδ. Πατάκη

 

«Ας μην κατηγορώ ωστόσο τις αντικειμενικές συνθήκες. Ίσως εγώ απλώς να είμαι πλέον εκτός εποχής. Ένας αναλογικός άνθρωπος σε έναν ψηφιακό κόσμο. Ένας Κολόμβος που οι καραβέλες του προορίζονται για το μουσείο».

Έτσι τελειώνει «Ο πρώτος Κολόμβος» του και ένα σπαρταριστό κομμάτι της δικής του Αμερικής, ωστόσο ο Χρήστος Χωμενίδης, δεινός παραμυθάς και αφηγητής, θα αποτελέσει σίγουρα τον συγγραφέα εκείνον που, όσο άλλος κανείς, θα σκιαγραφήσει την εποχή. Πατώντας σε δυο αιώνες, περπατώντας με άνεση σε ό,τι πέρασε και ό,τι ακολουθεί, με ορθάνοιχτα μάτια πάντα κι ανοιχτή ψυχή, φωτίζει με το υπέροχα γενναίο και γενναιόδωρο χιούμορ του την ανθρώπινη κατάσταση σήμερα, την σύνθετη και παράδοξη σημερινή εποχή, το κωμικοτραγικό της ζωής.

Αυτή τη φορά σε ένα βιβλίο που τα εμπεριέχει όλα: την ζωή του πρώτα απ’ όλα σε σπαρταριστές φέτες ζωής, την Κυψέλη και την Αθήνα, τα ταξίδια και τις εμπειρίες του, την άποψή του για τη λογοτεχνία, τους συγγραφείς, τη ζωή και τη γραφή, και πάνω απ’ όλα τις απεριόριστες αφηγηματικές του ικανότητες, την αστείρευτη φαντασία του, -ναι ένα τεράστιο σαλάχι περιγράφει την οικονομική κρίση και την ανθρώπινη τραγωδία-, την κοινωνική και πολιτική του οξυδέρκεια, τους φίνους συνειρμούς του, την ωμή σχεδόν ειλικρίνειά του, την τρυφερότητα και όλο το σκωπτικό τού χαρακτήρα του, την δυνατότητα να περιγράφει τα εσωτερικά της πάπιας αλλά και να σκιαγραφεί τη λίμνη, απ’ όλες τις πιθανές πλευρές κι οπτικές: από τον βυθό, τις ακτές ακόμα από τις τριγύρω μακρινές περιοχές και βουνοκορφές. Όσο κι αν διαφωνεί μαζί του κανείς ή συμφωνεί.

Ας πούμε εκεί που εκείνος μαγεύεται με τον Κούντερα για «το εκπληκτικά διεισδυτικό του βλέμμα στα γεγονότα, στις σχέσεις, στην ανθρώπινη κατάσταση» ίσως επειδή του μοιάζει, τα διαθέτει κι εκείνος στο έπακρον, εγώ σκάω από τη ζήλεια μου γιατί πέρασε δίπλα από τον Χόρχε Σεμπρούν (ε ναι «Η επιστροφή του Νετσάγιεφ» δεν έχει όμοιό της). ‘Όπως κι η «Νίκη» του. Κι οι απόψεις του για την Τέχνη:

«Την τέχνη δεν τη διαλέγεις. Σε διαλέγει. Σε διαλέγει για να την υπηρετήσεις. Άμα σε προσπεράσει, έχεις πολλούς λόγους να θεωρείς τον εαυτό σου τυχερό».

«Τι κάνει η τέχνη; Φωτίζει από μιαν απροσδόκητη οπτική γωνία την πραγματικότητα. Διαλύει τον κόσμο στα εξ ων συνετέθη και τον επανασυναρμολογεί. Βρίσκει και αναδεικνύει το νόημα εκεί που δεν το περιμένουμε».

«Ο άτριχος πίθηκος που περπατούσε στα πισινά του πόδια έγινε άνθρωπος όταν κάποιος από την αγέλη του άρχισε να διηγείται ιστορίες. Και κάποιος άλλος να χαράζει γραμμές πάνω στην πέτρα. Χωρίς την τέχνη θα ήμασταν χαμένοι στα σκοτάδια».

Αλλά και οι απόψεις του για τον καλλιτέχνη:

«Ο καλλιτέχνης δεν είναι μη μου άπτου, σκυλάκι σαλονιού. Τρίβεται με την καθημερινότητα, αντλεί έμπνευση από τις συναναστροφές του, ξέρει να ακούει, να μυρίζει, να βλέπει πολύ πέρα από τον αφαλό του. Ο Κώστας Γαβράς επιμένει στα ενενήντα του – ζωή να ‘χει- να κυκλοφορεί με το μετρό. “Αναπνέω ανθρωπίλα” μου έλεγε».

Το πιο εύστροφο, ανθρώπινο, ευφάνταστο, αυτοβιογραφικό βιβλίο του συγγραφέα. Που είναι συνάμα και η εποχή μας, και η δική μας ζωή.

Ας κάνουμε φινάλε με το πιο γενναίο του: «Η ειλικρίνεια, στη ζωή, σου φέρνει πολλά ντράβαλα. Η ειλικρίνεια είναι ο μόνος δρόμος προς τη μεγάλη τέχνη».

 

 

Και έτσι για την ιστορία:

 

 

O Xρήστος Xωμενίδης γεννήθηκε το 1966 στην Aθήνα. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Aθηνών και παρακολούθησε μαθήματα νομικών στην Σοβιετική Ένωση και Επικοινωνίας στην Αγγλία. Αρχικά εργάστηκε σε δικηγορικό γραφείο των Αθηνών. Πρωτοεμφανίστηκε ως συγγραφέας το 1988, με διήγημά του στο περιοδικό “Playboy”. Έκτοτε συνεργάστηκε με πολλές εφημερίδες και περιοδικά, με πιο πρόσφατες τις συνεργασίες με “Τα Νέα” και με το περιοδικό “Capital”. Tο 1993 εξέδωσε το πρώτο του μυθιστόρημα, “Tο σοφό παιδί” (Εστία, 21η έκδοση: Μάιος 2001· Εκδόσεις Πατάκη, 2008), που το 1997 μεταφράστηκε στα γαλλικά (“Le Jeune sage”, Seuil) και στη συνέχεια στα ιταλικά και στα εβραϊκά. Ακολούθησε το μυθιστόρημα “Tο ύψος των περιστάσεων” (Εστία, 1995, γαλλικά: “La hauteur des circonstances”, Seuil, 1998), η συλλογή διηγημάτων “Δεν θα σου κάνω το χατίρι” (Εστία, 1997), το μυθιστόρημα “H φωνή” (Εστία, 1998, 10η έκδοση: 1999· Εκδόσεις Πατάκη, 2011, γαλλικά: “La voix volee”, Seuil, 2003), καθώς και τα βιβλία “Δεύτερη ζωή” (διηγήματα, Εστία, 2000), “Υπερσυντέλικος” (μυθιστόρημα, Εστία, 2003), “Το σπίτι και το κελλί” (μυθιστόρημα, Πατάκης, 2005· 8η έκδοση, 2014), “Λόγια φτερά” (μυθιστόρημα, Πατάκης, 2009), “Στη Δευτέρα Παρουσία ας μας βάλουν απουσία” (διηγήματα, Πατάκης, 2010), “Ο κόσμος στα μέτρα του” (μυθιστόρημα, Πατάκης, 2014), “Νίκη” (μυθιστόρημα, Πατάκης, 2014, Κρατικό βραβείο μυθιστορήματος, Bραβείo μυθιστορήματος του περιοδικού “Αναγνώστης” και Βραβείο μυθιστορήματος Public), “Νεαρό άσπρο ελάφι” (μυθιστόρημα, Πατάκης, 2016).

Τα βιβλία του έχουν µεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, ισπανικά, τσεχικά, λιθουανικά, τουρκικά και εβραϊκά. Μετέφρασε στα ελληνικά το θεατρικό έργο “The Rope” του Patrick Hamilton (α’ παράσταση: Θέατρο Χώρα, 1998), και έγραψε το σενάριο για την ταινία “Μαύρο γάλα” (σκην. Νίκος Τριανταφυλλίδης, 1999) και για την τηλεοπτική σειρά της ΕΤ1 “Η φωνή” (πάνω στο δικό του μυθιστόρημα, σκην. Γιώργος Οικονόμου, 18 επεισόδια, 2001). Για ένα μικρό διάστημα αναμίχθηκε στην πολιτική, ως μέλος της ΚΕ του κόμματος της Δημοκρατικής Αριστεράς (ΔΗΜΑΡ). Μεταξύ 2002-2010 εργάστηκε ως ραδιοφωνικός παραγωγός, με καθημερινή εκπομπή στα ερτζιανά. Σήμερα κατοικεί πάντα στην Κυψέλη και επιµένει να ελπίζει στο καλύτερο.

 

fractalart.gr