Το περίπλοκο των οικογενειακών σχέσεων, το πριν και το μετά τη λήψη ανατρεπτικών αποφάσεων πραγματεύεται το έργο «Υποχώρηση από τη Μόσχα» του Γουίλιαμ Νίκολσον που παρουσιάζεται στο θέατρο «Αργώ» σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Κοέν.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, πέρα από τις περιπτώσεις των μεγάλων καλλιτεχνών που είδαν τη λειτουργία του φιλμικού υλικού στο παραστατικό δρώμενο ως ζωτικό δραματουργικό εργαλείο, υπήρξε μια γενιά συγγραφέων που αναπόδραστα υιοθέτησε κινηματογραφικές τεχνικές, κυρίως σε ό,τι είχε να κάνει με τους ρυθμούς (ένα είδος αναθεώρησης της οικονομίας του δραματικού και του σκηνικού χρόνου), καθώς και σε συνάρτηση με τη διαμόρφωση μιας πιο άμεσης και οικείας στο κοινό πραγματικότητας.
Ο Γουίλιαμ Νίκολσον, περισσότερο σεναριογράφος παρά θεατρικός συγγραφέας, βρίσκεται πίσω από πολλές επιτυχίες της μεγάλης οθόνης («Μονομάχος», «Λάνσελοτ, ο πρώτος Ιππότης», «Οι Άθλιοι», «Έβερεστ» κ.ά.). Ένα από τα λιγοστά δείγματα δουλειάς του για το θέατρο είναι το «Υποχώρηση από τη Μόσχα» που αναφέρεται σε μια οικογενειακή κρίση, με πρωταγωνιστές ένα μεσήλικο ζευγάρι κατά την ακροτελεύτια πράξη της συμβίωσής του και ένα γιο που καλείται να διαδραματίσει ρόλο ενδιάμεσου ισορροπιστή.
Είναι εμφανής ο σπινθηροβόλος τρόπος με τον οποίο ο Νίκολσον έχει δομήσει τις σύντομες εικόνες του, προϊόν της τριβής του με τη σεναριογραφία, αλλά και αισθητή η θεατρική θερμοκρασία που εκπέμπουν οι μονόλογοί του. Και παρότι το μεταφορικό πλαίσιο, με το οποίο επιλέγει να συσχετίσει ένα οικογενειακό δράμα (την άτακτη υποχώρηση των ναπολεόντειων στρατευμάτων από τη Μόσχα) δημιουργεί, με τη διαφορά κλίμακας μεγέθους, μια εντύπωση αναντιστοιχίας στη μέση πρόσληψη, οι πνευματώδεις διάλογοι αποζημιώνουν με το νεύρο, τη μεστότητα και τη διαύγειά τους που φωτίζει επαρκώς τις ψυχολογικές παραμέτρους των προσώπων. Είναι, μάλιστα, πολύ πιθανόν ο συγγραφέας να έχει δεχτεί επιρροή από τον «Χορό του Θανάτου» του Στρίντμπεργκ, αν κρίνουμε από τη συνωνυμία της γυναίκας με την στριντμπεργκική μέγαιρα Άλις, από κάποιες αβασάνιστες αναφορές στη υπνωτιστική υποβολή και από την παρουσία συνολικά τριών προσώπων, του ζεύγους και ενός τρίτου (εδώ είναι ο γιος, ενώ στον «Χορό» ένας εξάδελφος). Δεν λείπουν, όμως, και οι αναφορές σε ευαίσθητα θέματα σχετικά με τις ετερότητες και τις κοινωνικές ομάδες, που φάνηκαν να διευθετούνται πιο αποφασιστικά σε μεγάλο τμήμα του δυτικού κόσμου μέσα από αυτό που ευρέως αποκαλούμε «πολιτική ορθότητα» κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα.
Η συνέχεια του άρθρου εδώ.