59
ΤΟ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙ
Ένα πρωτότυπο εικαστικό αφήγημα για το Λαογραφικό Μουσείο Κυπαρισσίας
Διοργάνωση: Κοινωφελής Επιχείρηση Δήμου Τριφυλίας
Επιμέλεια: Ίρις Κρητικού
Εγκαίνια: Παρασκευή 4 Αυγούστου 2023
Ύπνε, που παίρνεις τα παιδιά,
έλα πάρε και τούτο,
μικρό μικρό σού το ‘δωκα,
μεγάλο φέρε μου ‘το·
μεγάλο σαν ψηλό βουνό,
ίσιο σαν κυπαρίσσι
κι οι κλώνοι του ν’ απλώνονται
σ’ ανατολή και δύση.
Kυπαρισσάκι μου ψηλό, ποια βρύση σε ποτίζει, που στέκεις πάντα δροσερό, κι ανθείς και λουλουδίζεις…
Το πράο το μαύρο κυπαρίσσι
Στην κυρία Μ.
Το πράο το μαύρο κυπαρίσσι
που υψώνει το φανταχτερό κορμί προς το φεγγάρι,
σαν κάτι να ’χει εκεί να ιδεί, να πει, και να θρηνήσει,
δεν έχει τη δική σου χάρη.
Κι εσένα το φανταχτερό και το μεστό κορμί σου
κυπαρισσένιο ορθώνεται, λυγάει προς το φεγγάρι,
σα να ζητάει στα ύψη του και μ’ όλη την ψυχή σου
μαζί του ακέρια να σε πάρει.
Μα το κυπαρισσένιο σου κορμί το ξεχωρίζει
ανάμεσα στα πλάσματα, φως και χαρά στη φύση,
το σάλεμα τ’ ανθρώπινο που δεν το τρικυμίζει
το πράο το μαύρο κυπαρίσσι.
Ορμάς, πονείς. Κι ενώ ο ρυθμός που πνέει μες στα φτερά σου
προς το φεγγάρι υψώνει σε, γυρεύει να το σκύψει
προς κάποια γη ζηλόφτονα τ’ ωραίο το λύγισμά σου
της άχαρης ζωής σου η θλίψη.
Εχθροί, μωροί, κακοί, σκυλιά τριγύρω μας και ουρλιάζουν.
Μα όποιος ο πόνος σου κι η ορμή, με ορμή και πόνο ζήσε.
Στο πείσμα όλων των άσκημων το δρόμο που μας φράζουν,
Εμπρός! Ορθή! Από των ωραίων κρατάς το γένος και είσαι.
Κωστής Παλαμάς
Η έκθεση «Το Κυπαρίσσι», διαδεχόμενη τις προηγούμενες εξαιρετικές συνεργασίες με τον Δήμο Τριφυλίας, εγκαινιάζεται την Παρασκευή 4 Αυγούστου 2023 στην Κυπαρισσία, στο θαυμάσιο οίκημα του Λαογραφικού Μουσείου στην παλαιά πόλη.
Στο πλαίσιο της εκθεσιακής δράσης, η επιμελήτρια προσκαλεί διακεκριμένους Έλληνες εικαστικούς να προχωρήσουν στη σύσταση ενός αυτοτελούς οργανικού πεδίου με εικαστικές, πλαστικές και συμβολικές πολυεπίπεδες αναφορές σε μια αναγνωρίσιμη τόσο φορμαλιστικά όσο και συμβολιστικά ελληνική ραδινή οντότητα που χαρακτηρίζει το ελληνικό τοπίο σε τέτοιο βαθμό ώστε να έχει ενταχθεί απόλυτα οργανικά τόσο σε διαχρονικές αναπαραστάσεις του από σπουδαίους Έλληνες εικαστικούς, όσο και να απεικονίζεται επαναληπτικά σε πιο σχηματοποιημένες εκδοχές στη μαρμαροτεχνία, την ξυλογλυπτική, την κεντητική και την κοσμηματοποιία.
Το κυπαρίσσι πρωταγωνιστεί εξάλλου με την ίδια χάρη στο δημοτικό τραγούδι, τα παραδοσιακά ελληνικά παραμύθια και τη λόγια λογοτεχνία, μέσα από τις λέξεις της οποίας συχνά ζωντανεύει και οργώνεται ως έμβιο ον, συμβολίζοντας με τρόπο παράδοξο τον θάνατο και την αθανασία ταυτόχρονα.
Ο τίτλος της έκθεσης προτείνεται ως ένα ανοιχτό πεδίο συνύπαρξης παλαιών και νέων συμβάντων και εικόνων, ανοιχτών διαλόγων ελαφριάς ύλης και αιωρούμενων επιτόπιων περιπάτων του βλέμματος και του νου, δίνοντας διακριτό τόπο σε πολυσχιδείς προσεγγίσεις και σε προφανείς ή και αθέατες συγκλίσεις και εσοχές μιας εκλεκτικής διαχρονικής εξιστόρησης που επιβεβαιώνει και ενδυναμώνει την οργανική συνέχεια της ελληνικής πρωτογενούς δημιουργίας.