Αγάπη Φεσατίδου-Ψαρράκη “Dear Diary” 8 Μαρτίου, Gallery Artshot
Janice Lowry
(απόσπασμα από το ημερολόγιο της Janice Lowry, Smithsonian Institution’s Archives of American Art)
Ένα ημερολόγιο, είναι ίσως ό,τι πιο οικείο και αυτοπροσδιοριστικό μπορεί να ανήκει σε κάποιον. Εμπεριέχει όλα τα στοιχεία που συνθέτουν την ανθρώπινη εμπειρία, χωρίς αυτοσυγκράτηση, καθώς προορίζεται μόνο για τα μάτια του συγγραφέα του. Κάθε άνθρωπος, κρατά ημερολόγιο με τρόπο διαφορετικό, παρακολουθώντας μέσω αυτού τις σπαρμένες εμπειρίες της καθημερινότητάς του, τα εμφανή και αφανή επεισόδια του χρονοτοπίου του και τις σχέσεις με τους άλλους, τη σταδιακή συγκρότηση και εξέλιξη μιας προσωπικής διαδικασίας ύπαρξης. Κρατώντας με τη σειρά του ημερολόγιο ένας καλλιτέχνης, πέρα από τις σκέψεις του, καταθέτει και εικονοποιεί συναρπαστικές λεπτομέρειες του βίου του, νωπά ακόμη δειγματολόγια των επιθυμιών του βλέμματος, των ψυχικών του συντεταγμένων, των εν γένει εμπειριών της ύπαρξης και της ανάγκης καταγραφής τους.
Τα έργα της Αγάπης Φεσατίδου-Ψαρράκη, αποδομώντας και επαναδομώντας με τρόπο ταυτόχρονα τρυφερό και οξύ μια καθημερινή εξιστόρηση συμβάντων και συναντήσεων, συμπυκνώνουν έναν έξεργο ημερολογιακό τόπο του βλέμματος και του νου, με αθέατες μα εξακολουθητικά διηνεκείς δράσεις, με πολυπληθείς επιμερισμούς πυκνών ερμηνευτικών στοιχείων και αλλεπάλληλων οπτικών τεκμηρίων ανάλυσης και επανασύνδεσης.
Με τον αφοπλιστικό τρόπο της Frida Kahlo που μέσω του Ημερολογίου της μετέφρασε τη μοναξιά σε εξωστρέφεια, τα όνειρα σε αλήθεια και τον πόνο σε χιούμορ και γονιμότητα, με τον συμπιληματικό τρόπο της Janice Lowry, που μέσω των ημερολογίων και των αμέτρητων μπλοκ της με ανάμεικτα σχέδια και κολάζ, κατέγραψε σκέψεις, λίστες εκκρεμοτήτων, εμπειρίες και εξωτερικά συμβάντα, επιχειρώντας «να κάνει επιτέλους κανονικά πράγματα» και να αφήσει ένα μικρό εκτόπισμα προσωπικής ύπαρξης στον πλανήτη, με τον αξέχαστο κινηματογραφικό τρόπο της ταινίας του Nanni Moretti «Caro Diario» που αποτελεί ένα εξομολογητικό ταξίδι δρόμου προς στην αυτογνωσία, τα έργα της ζωγράφου ενθαρρύνουν τον θεατή να ανασκάψει, να περπατήσει και να ερμηνεύσει τα διακεκομμένα τους φαινομενικά ασύνδετα περιστατικά.
Μέσω μιας κάθετης σχεδόν ανοιχτής θέασης που ενισχύεται οπτικά από τη χρήση του πλακάτου εντατικού χρώματος και την κατά τόπους επιλεκτική χρήση του σφουμάτο, μέσω μιας επιδέξιας ζωγραφικής χειρονομιακής παλέτας και επιλεκτικών γραφισμών που διατρέχουν τη σύνθεση, τα ετερόκλητα φαινομενικά αντικείμενα της τελικής σύνθεσης συμπλέκονται οργανικά, προτείνοντας μια οικεία ψυχογραφική γεωγραφία. Καρέκλες-πουλιά και φάκελοι αλληλογραφίας, σκάλες, γυναικεία χέρια και αδειανά φορέματα, φυτά εσωτερικού χώρου, διάφανες σφαίρες και λιγνές ανθοδέσμες, κουνιστά αλογάκια και βικτωριανά αρκουδάκια, πινακίδες δρόμου και επιγραφές νέον, υφαίνουν το κατάστικτο αυτό γυναικείο σύμπαν με τις ορατές και τις σχεδόν αόρατες πολλαπλότητες και τις τεμνόμενες επιφάνειες των ένθετων πολλαπλών τετραγώνων της αφήγησης.
Πρόκειται για ενδοσκοπικά καλειδοσκόπια μνήμης και αυτοαναφορικής αποτύπωσης που τρέπονται σταδιακά σε οικεία εδάφη για τον ίδιο τον θεατή. Οδηγώντας τον επιδέξια στην άγνωστη αυτή χώρα με τις οπτικές ψευδαισθήσεις και τα επιμέρους αινίγματα, στον πυρήνα των παράδοξων ετούτων σχεδιασμένων συμβάντων, που ψηλαφίζουν με τρόπο καίριο την περιρρέουσα και λανθάνουσα φρεναπάτη μιας φαινομενικά κανονικής καθημερινότητας.
Ίρις Κρητικού
Αρχαιολόγος & Ιστορικός της Τέχνης
Μάρτιος 2024