O άλιωτος και άλλες ιστορίες με βρυκόλακες
Μια ελληνική ανθολογία λαογραφικού τρόμου
Ανθολόγηση – Εισαγωγή – Επίμετρο: Γιώργος Θάνος
Από τις εκδόσεις Ροές, και στη σειρά «Ελληνική πεζογραφία», μόλις κυκλοφόρησε η συλλογή Ο άλιωτος και άλλες ιστορίες με βρυκόλακες, με διηγήματα επιλεγμένα από τον Γιώργο Θάνο, ο οποίος υπογράφει και τα κατατοπιστικά κείμενα (εισαγωγή, επίμετρο) που πλαισιώνουν την έκδοση.
Πρόκειται για μια ανθολογία νεοελληνικών διηγημάτων, από τα μέσα του 19ου αιώνα ως και τον Μεσοπόλεμο, που εξετάζει τη μορφή του αρχετυπικού κακού της ελληνικής σκοτεινής λαογραφίας: του βρυκόλακα· ένα σύνολο ιστοριών οι οποίες, αν διαβαστούν με σημερινά κριτήρια, μπορούν να κατηγοριοποιηθούν στο υποείδος του «λαογραφικού τρόμου» και που εστιάζουν στην –κατά Montague Summers– «παράδοση που στην Ελλάδα διατήρησε τη δύναμή της περισσότερο από οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη», αυτή των βρυκολάκων.
Τα διηγήματα του βιβλίου αντλούν την πρώτη τους ύλη από ένα μωσαϊκό λαογραφικών παραδόσεων από όλη την Ελλάδα (Κυκλάδες, Επτάνησα, Μάνη, Ρούμελη, Κρήτη, Ήπειρος) φωτίζοντας τον εξαιρετικά διαδομένο στον ελληνικό χώρο μύθο του βρυκόλακα και αναδεικνύοντας την εγγραφή της μεταθανάτιας επιστροφής στην καθ’ ημάς λογοτεχνία. Ακολουθώντας κυρίως τις φόρμες του νατουραλισμού και της ηθογραφίας, αλλά παρεκκλίνοντας προς το υπερφυσικό και το αλλόκοτο, οι ανθολογούμενες ιστορίες σκιαγραφούν τον ξεχωριστό χαρακτήρα που έχει να παρουσιάσει ο «Έλλην Βρυκόλαξ» – χαρακτήρα που τον κάνει να διαφέρει σημαντικά από τους αντίστοιχους απέθαντους που συναντάμε στην παράδοση και τη λογοτεχνία άλλων χωρών.
Οι ιστορίες βρυκολάκων της περιόδου 1850-1940, απολαυστικές και ατμοσφαιρικές μετά από έναν και πλέον αιώνα, συγκροτούν μια ενδιαφέρουσα ιδιοπροσωπία και δείχνουν ένα δρόμο που θα μπορούσε να έχει ακολουθήσει ένα κομμάτι της ελληνικής πεζογραφίας. Και ως αυθύπαρκτα διηγήματα, όμως, μπορούν πάντα να σταθούν ως όμορφες και –γιατί όχι– τρομακτικές ιστορίες ακόμα και σήμερα.
Στο βιβλίο περιλαμβάνονται 13 διηγήματα των: Άγγελου Κοσμή, Κώστα Πασαγιάννη, Κωνσταντίνου Καζαντζή, Ανδρέα Αβούρη, Χρήστου Χρηστοβασίλη, Ιωάννη Κονδυλάκη, Χάρη Επαχτίτη, Ιάκωβου Πολυλά, Δημητρίου Αινιάνος, Γεράσιμου Γρηγόρη, Αλέξανδρου Πολυχρονάκη και Αχιλλέα Παράσχου.