Πόλεμος στην Ουκρανία: Η Ευρώπη πρέπει να μπορεί να συνδράμει το Κίεβο, ακόμη κι αν αλλάξει η πολιτική των ΗΠΑ.

Υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο; Ενδεχομένως ναι, καθώς πολλά μπορεί να διαφοροποιηθούν αν στις ενδιάμεσες αμερικανικές εκλογές του Νοεμβρίου κυριαρχήσουν στη Βουλή οι Ρεπουμπλικανοί.

Η στήριξη της Ευρώπης προς την Ουκρανία δεν εξαρτάται εξ ολοκλήρου από τις Ηνωμένες Πολιτείες – αλλά είναι αρκετή για ένα πιθανό ρήγμα μεταξύ των δύο συμμάχων το οποίο θα μπορούσε να αλλάξει την πορεία του πολέμου.

Μέχρι στιγμής, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού τονίζουν ότι η Ουκρανία πρέπει να έχει τον τελικό λόγο για το μέλλον της. Ωστόσο, τι θα συμβεί αν η επόμενη αμερικανική κυβέρνηση – αλλά και μια πιθανή αλλαγή στις πολιτικές ισορροπίες μετά τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου στις ΗΠΑ-  αποφασίσει να ακολουθήσει το δικό της όραμα για τον μετασχηματισμό της σύγκρουσης: Για παράδειγμα, υποστηρίζοντας το “πάγωμα” του πολέμου και συνεπώς τον τερματισμό της βοήθειας; Ενα διατλαντικό χάσμα θα αποδυνάμωνε μαζικά τη διαπραγματευτική θέση της Ουκρανίας έναντι της Ρωσίας.

Ταυτόχρονα, ενώ ένα σενάριο εξόδου από την Ουκρανία όπως συνέβη με το Αφγανιστάν μπορεί να ακούγεται τρομακτικό, τυχόν επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ  στον Λευκό Οίκο δεν φαίνεται να αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την ικανότητα της Ευρώπης να στηρίξει την Ουκρανία. Δεδομένης της ενεργειακής κρίσης και της ανόδου των φιλικών προς τον Πούτιν, δεξιών κομμάτων, η δημόσια υποστήριξη για περαιτέρω βοήθεια προς την Ουκρανία είναι εύθραυστη. Εάν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αποτύχουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τον πληθωρισμό και τις κοινωνικοοικονομικές δυσκολίες που προκλήθηκαν από τον πόλεμο, η δυσφορία των κοινωνιών – ήδη καταγράφονται σοβαρές κινητοποιήσεις – σε περαιτέρω βοήθεια προς την Ουκρανία είναι πιθανό να αυξηθεί. Τελικά, η υποστήριξη της Ευρώπης προς το Κίεβο εξαρτάται περισσότερο από τη διατήρηση της αλληλεγγύης των πολιτών της προς τον ουκρανικό λαό παρά από τους δεσμούς της με την Ουάσινγκτον.

Υπάρχουν τρεις τρόποι για να εξετάσει κανείς τη βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία σε σύγκριση με τη βοήθεια από την Ευρώπη.

Ο πρώτος αφορά την στρατιωτική υποστήριξη. Αναμφισβήτητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να προμηθεύουν περισσότερα και καλύτερα οπλικά συστήματα από τους συμμάχους τους – αντανακλώντας το δυσανάλογο μερίδιο των επενδύσεων της Αμερικής στην άμυνα της Ευρώπης. Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές χώρες που εξακολουθούν να διαθέτουν πρώην σοβιετικό εξοπλισμό έχουν κάνει σημαντικές συνεισφορές και άλλες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Γερμανία, έχουν στείλει στο Κίεβο ικανά σύγχρονα όπλα.

Η δεύτερη πτυχή αφορά στην οικονομική βοήθεια: Η οικονομία της Ουκρανίας βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση και χειροτερεύει όσο συνεχίζεται ο πόλεμος. Αν και  τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Ευρώπη έχουν προσφέρει σημαντικά ποσά χρηματοδότησης, η δε ΕΕ έχει κάνει πολλά περισσότερα για να υποστηρίξει τους Ουκρανούς πρόσφυγες, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εκταμιεύσει τα κονδύλια της βοήθειας πολύ πιο γρήγορα. Οι Ευρωπαίοι πρέπει τώρα να εντείνουν τις προσπάθειές τους και να αρχίσουν να σχεδιάζουν μια μαζική μακροπρόθεσμη προσπάθεια ανασυγκρότησης.

Η τρίτη πτυχή είναι η πολιτική ηγεσία: με ορισμένους Ρεπουμπλικάνους να απειλούν να εμποδίσουν την περαιτέρω βοήθεια προς την Ουκρανία, εάν ελέγχουν το Κογκρέσο μετά τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να περιοριστούν και η στήριξη προς την Ουκρανία να σμικρυνθεί. Σε αυτή την περίπτωση η ΕΕ θα πρέπει να μπορεί να δράσει ανεξάρτητα από τις ΗΠΑ. Η επιτυχής έκβαση του σημερινού πολέμου στην Ουκρανία είναι ιδιαίτερα ζωτικής σημασίας για την Ευρώπη πολύ περισσότερο απ’ ότι για τα συμφέροντα της Αμερικής.

NIKLAS BALBONRESEARCH ASSOCIATE AT THE GLOBAL PUBLIC POLICY INSTITUTE (GPPI)

ΠΗΓΗ